Ekonomi ve Finans Haberleri – (25.01.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Bakan Varank, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Merkezi’nin açılışında konuştu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “(Uzaya gönderilecek ilk Türk yolcu) Adaylarımız aslında belli. Yakın zamanda da inşallah, Sayın Cumhurbaşkanımız kamuoyuyla bu isimleri paylaşmış olacak. Yapılan araştırmalar sağlıkta teknoloji odaklı inovasyonun, 2025’e kadar yıllık 400 milyar dolar değer oluşturacağını ortaya koyuyor. Evet, burada hem ekonomik anlamda bir değer var hem de bu alan ülkemizin geleceği açısından da oldukça kritik. Bugüne kadar KOSGEB’in destekleriyle 17 TEKMER kurduk. Son 4 ayda şahsen benim resmi açılışına katıldığım TEKMER sayısı 3’e ulaştı. Kısmetse önümüzdeki haftalarda bu açılışlar sürecek” dedi

*Bakan Muş, Venezuela Ulaştırma Bakanı ve Kültür Bakanı ile görüştü
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, resmi ziyaret kapsamında bulunduğu Venezuela’da Ulaştırma Bakanı ve Kültür Bakanı ile bir araya geldi. Muş, görüşmelerin ardından, “Ulaştırma, altyapı ve müteahhitlik alanlarında yürütülebilecek ortak projeleri değerlendirdik.” dedi. Bakan Muş’un Venezuela’daki temaslarında yaptığı konuşmada, “Türkiye’nin üretim kapasitesi, Venezuela’nın zengin doğal kaynakları bize yapabileceğimiz kayda değer bir potansiyel sunmaktadır. İki ülke ekonomileri birbirini tamamlayıcı niteliktedir” ifadelerini kullandı

*Su ürünleri kaçakçılığına yönelik geçen yıl 200 bine yakın denetim yapıldı
Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri, su ürünlerinde kaçak avcılığa yönelik geçen yıl 199 bin 702 denetim yaptı, 37 milyon lira ceza uyguladı. Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Yasa dışı avcılık yapanların, kurallara uygun avlanan gerçek balıkçılarımızın hakkını gasbetmelerini engelliyoruz” açıklamasında bulundu

*Bakan Kurum: Şu anda yaşadığımız kuraklık meteorolojik bir kuraklıktır
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Sanayide Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi”nde yaptığı konuşmasında, kuraklık ve susuzluk tehlikesinin adeta kapıya dayandığını belirterek, şu anda yaşanan kuraklığın, meteorolojik bir kuraklık olduğunu bildirdi

*Farklı taşıma seçeneklerini bir arada sunan “MaaS” Projesi tanıtıldı
Toplu taşıma, araba kiralama, bisiklet, elektrikli scooter gibi farklı taşıma seçeneklerini bir arada kullanma olanağı sağlayan “Hizmet Olarak Hareketlilik (Mobility as as Service-MaaS)” Projesi tanıtıldı. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, “MaaS, insanların toplu taşıma, araba kiralama, bisiklet, elektrikli scooter gibi farklı taşıma seçeneklerini bir arada kullanmalarına olanak sağlıyor” diye konuştu

*50/d’li araştırma görevlilerinin kadroya alınmasını da içeren kanun teklifi, komisyonda kabul edildi
Sözleşmeli araştırma görevlilerinin kadroya alınması ve Milli İstihbarat Akademisi kurulmasını da içeren Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunda kabul edildi

*Reel Kesim Güven Endeksi ocakta 3,9 puan artarak 101,7’ye yükseldi
Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE), ocakta bir önceki aya göre 3,9 puan yükselerek 101,7’ye çıktı. Aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) de 1,8 puan artışla 103,4 oldu

*Kapasite kullanım oranı ocakta yüzde 75,3 seviyesinde gerçekleşti
İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), ocakta bir önceki aya göre 1,2 puan azalarak yüzde 75,3 seviyesine geriledi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da (KKO-MA) bir önceki aya göre 0,6 puan azalışla yüzde 75,8 olarak gerçekleşti

*Güven endeksi, ocakta, hizmet ve perakende ticarette düştü, inşaatta yükseldi
Güven endeksi ocakta geçen aya oranla hizmet sektöründe yüzde 1,7, perakende ticaret sektöründe yüzde 1 azalırken ve inşaat sektöründe yüzde 0,6 arttı

*ABD’de mortgage faizleri gerilerken, başvurular artışını sürdürdü
ABD’de 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı yüzde 6,2’ye gerilerken, mortgage başvuruları yüzde 7 arttı. Ülkede 30 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz oranı, yüzde 6,2 ile Eylül 2022’den bu yana en düşük seviyeye indi

*Avrupa’da ticari araç satışları 2022’de geriledi
AB ticari araç pazarında toplam satışlar, geçen yıl tedarik sıkıntıları nedeniyle yüzde 14,6 azalışla, 1 milyon 606 bin 804’e indi. AB ülkeleri arasında 2022’de ticari araç satışları önceki yıla göre Fransa’da yüzde 17,7, İspanya’da yüzde 16,7, Almanya’da yüzde 11 ve İtalya’da yüzde 10,5 geriledi

*Almanya’da hükümet, büyüme beklentisini yukarı yönlü revize etti
Almanya’da hükümet, bu yıl için daha önce yüzde eksi 0,4 olarak açıklanan büyüme beklentisini yüzde 0,2’ye yükseltti. Raporda, Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck, “Pek çok gözlemcinin uzun süredir kaçınılmaz olarak gördüğü önemli bir resesyon belirtisi yok” ifadesini kullandı

*Bild gazetesinden “BioNTech, Almanya’yı terk ediyor” iddiası
Alman Bild gazetesinin “merkezi Mainz’de bulunan biyoteknoloji firması BioNTech’in Almanya’yı terk edeceği” iddiasının doğru olmadığı bildirildi. BioNTech Kurumsal İletişim Başkan Yardımcısı Jasmina Alatovic, “(Haberin) Düzeltilmesini istedik. İngiltere’de ek yerler planladığımız doğrudur. Bunun BioNTech’in Almanya veya dünya çapındaki konumları üzerinde hiçbir etkisi yoktu” şeklinde konuştu

*Polonyalı enerji şirketi PKN Orlen, ABD ile 20 yıllık LNG anlaşması imzaladı
Polonyalı enerji şirketi PKN Orlen ile ABD’li Sempra Infrastructure arasında 20 yıllık sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) anlaşması imzalandı. Sempra’dan yapılan açıklamaya göre, ABD’li şirket Polonya’ya yılda 1 milyon ton LNG ihraç edecek. Söz konusu LNG’nin “Port Arthur” projesinden sağlanacağı kaydedilen açıklamaya göre, ilk LNG teslimatının 2027’de yapılması bekleniyor

*Rusya: BRICS nezdinde ortak para birimi konusu görüşülecek
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ülkeleri grubunun ağustos ayında düzenlenecek zirvesinde, ortak para birimi konusunun ele alınacağını söyledi

*Merkezi Kayıt Kuruluşu 2022’nin panoramasını paylaştı
Geçen yıl 40 şirket halka arz edilirken, halka arza katılan yatırımcı sayısı 8 milyon 713 bin 686 kişi oldu. İstanbul’daki yatırımcıların portföy değeri 1 trilyon 274 milyar 606 milyon lirayla ilk sırada yer alırken, portföy değeri en çok artan il yüzde 426,7 ile Çorum oldu

*İSO Meclisi ocak ayı olağan toplantısı
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Olumlu yöndeki tüm çabalara rağmen sanayimiz finansmana erişim noktasında hala yeterli desteği bulmakta zorlanıyor. Devreye alınan çok sayıda düzenlemeyle finansmana erişim daha da kısıtlandı. Bu kısıtlama, deyim yerindeyse, maliyetteki düşüşün önüne geçen bir hal aldı. Kredi Garanti Fonu desteğiyle hayata geçirilen 14 yeni paket ile 250 milyar TL’lik bir kredi hacmi oluşturuldu” dedi

*Türk mühendisinin rotası insansız denizaltı
Türkiye’nin ilk ve tek denizaltı modernizasyon ihracatında Pakistan’ın sahip olduğu Agosta 90B Sınıfı denizaltılardan ikincisi teslim edildi. STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, “Pakistan’daki faaliyetleri gören birçok ülkeyle temaslarımız devam ediyor. Bunu referans olarak görüyorlar. STM500 ile ülkemizin de yerli-milli denizaltısı olacak. Bundan sonra yurt dışında sadece modernizasyonla kalmayacağız. Ülkemiz mühendisleri tarafından tasarlanmış denizaltıyı hem Deniz Kuvvetlerimize hem dost ve kardeş ülkelere satabilme ihtimalini oluşturabileceğimizi düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu

*200 ülkeye ihracat yapan hububat sektörü 2023’te rekor hedefliyor
İHBİR Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, “Ülke çeşitliliği en fazla olan birliklerden bir tanesiyiz. Şu anda yaklaşık 200 ülkeye aktif ihracat gerçekleştirmekteyiz. Fuarlar, satın alma heyetleri, yurt dışında yayınlanan Türk dizilerinde yerli ürün tanıtımı, yaşanan mevzuatsal sıkıntılar ve problemlerin çözümleriyle ilgili adımlar atarak Türkiye’nin 100’üncü yılında ihracatta rekorlar kırabiliriz” diye konuştu

*Helal Akreditasyon Kurumu bugüne kadar 28 “helal akreditasyon” kararı aldı
HAK, gıda üretimi yanında, yemek sunumu, gıda ambalajı ile turizm ve kozmetik gibi alanlarda helal belgelendirme faaliyeti yürüten kuruluşları, asgari gereklilikleri sağlamaları halinde akredite etmeye başladı. Kurum, helal belgelendirme alanındaki insan kaynağı eksikliğinin giderilmesi amacıyla Avustralya’dan Hindistan’a, Tunus’tan Azerbaycan’a kadar 26 ülkenin sektör çalışanlarına eğitim verdi

*İş gücü piyasasına yönelik rekabet soruşturmasında sözlü savunma toplantısının tarihi belli oldu
Rekabet Kurulunda iş gücü piyasasına yönelik centilmenlik anlaşmaları nedeniyle Türkiye genelinde faaliyet gösteren 37 teşebbüs hakkında yürütülen soruşturmanın sözlü savunma toplantısı, 21-22 Şubat’ta yapılacak

*Kamu ihalelerinde eşik değerler ve parasal limitler yüzde 97,72 artırıldı
Kamu İhale Kurumu tarafından hazırlanan Kamu İhale Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Kamu İhale Kanunu’nda belirtilen eşik değerler ve parasal limitler, TÜİK tarafından açıklanan Aralık 2022 dönemi Yİ-ÜFE yıllık değişim oranında (yüzde 97,72) artırılarak güncellendi. Tebliğ, 1 Şubat 2023’ten itibaren yürürlüğe girecek

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 2,6 değer kaybederek 5.228 puanın altına geriledi. Dolar/TL 18,81’den işlem görürken, altının gramı 1.165 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans