Ekonomi ve Finans Haberleri – (24.08.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Merkez Bankası rezervlerimiz önümüzdeki günlerde 115 milyar doların üzerine çıkacak
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar seviyesindedir. Süreci tamamlanan işlemlerle önümüzdeki günlerde 115 milyar doların üzerine çıkacak. Cari açığı 2019’da fazlaya dönüştürmeyi başarmıştık, yakında yeniden aynı tabloyu göreceğizSon yıllarda döviz kurundaki dalgalanma başta olmak üzere yaşadığımız hadiseler sebebiyle bir miktar düşen milli gelirimizi inşallah en kısa sürede trilyon doların üzerine çıkartacağız” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye, insansız hava araçları başta olmak üzere pek çok alanda dünyanın sayılı savunma sanayi üreticisi ve ihracatçısı ülkeleri arasına girmiştirSavunma sanayi projelerimizin bütçesi 5,5 milyar dolardan 75 milyar dolara ulaştı” ifadelerini kullandı

*Bakan Varank: 2025’te yapay zeka alanındaki istihdamın en az 50 bine ulaşmasını hedefliyoruz
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank,yapay zeka alanındaki hedefleri gerçekleştirmede nitelikli insan kaynağının büyük önem taşıdığını belirterek, “2025’te yapay zeka alanındaki istihdamın en az 50 bine ulaşmasını hedefliyoruz. Bu nedenle nitelikli insan kaynağının yetişmesi için çok önemli tedbirler belirledik2025’te yapay zeka teknolojilerinin milli hasılamıza katkısını yüzde 5’e çıkarmayı hedefliyoruz” dedi

*Türkiye’nin İlk Ulusal Yapay Zeka Stratejisi açıklandı
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, “(2025 yılı itibarıyla) Yapay zeka alanındaki istihdamımızı 50 bine çıkaracağız. Bu alandaki lisansüstü mezun sayımız en az 10 bin kişiye çıkacak. Uluslararası yapay zeka endekslerinde de ilk 20 ülke arasına gireceğiz. Bunu da 84 milyon olarak hep birlikte başaracağızBu dokümanın paydaşları, kamu, STK’lar, özel sektör, üniversitelerdir. Ortaya koyduğumuz tedbir ve eylemlerin etkin şekilde hayata geçirilmesi ancak iş ve güç birliğiyle mümkün olabilir” şeklinde konuştu

*Bakan Çavuşoğlu: Afganistan’dan 1404 kişiyi tahliye ettik
Dışişleri Bakanı MevlüÇavuşoğlu, “Bugüne kadar Afganistan’dan 1404 kişiyi tahliye ettik. Bunlardan 1061’i bizim vatandaşımız, diğerleri farklı ülkelerin vatandaşları. Şu anda 200 civarında dönmek isteyen vatandaşımız var” açıklamasında bulundu

*Hükümet ile memur sendikaları arasındaki 6. Dönem Toplu Sözleşme imzalandı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 6. Dönem Toplu Sözleşmesi’nin imzalandığını bildirdi. Maaş artışlarına ilişkin tabloyu da paylaşan Bilgin, “6. Dönem Toplu Sözleşmemizi az önce gece saatlerinde imzaladık. Kamu çalışanlarımız için son yıllardaki en yüksek kazanımlar, istikrarla büyümeye devam eden güçlü Türkiye’nin en önemli göstergesidir.” ifadelerine yer verdi.Sözleşmenin kamu çalışanlarına ve ülkeye hayırlı olmasını dileyen Bilgin, memur sendikalarıyla vardıkları anlaşmaya göre kamu personelinin 2022-2023 yılları maaşlarındaki kümülatif artış oranlarının yüzde 30 ile 35 arasında değiştiğini belirtti

*Finansal Hizmetler Güven Endeksi ağustosta arttı
Finansal Hizmetler Güven Endeksi (FHGE), ağustosta bir önceki aya göre 4,1 puan artarak 168,3 seviyesine yükseldi. İş durumu ve hizmetlere olan talebe ilişkin değerlendirmelere göre, son üç ayda iş durumunda iyileşme olduğu yönündeki değerlendirmeler bir önceki aya kıyasla zayıflarken, son üç ayda hizmetlere olan talepte artış olduğu yönündeki değerlendirmeler ile gelecek üç ayda hizmetlere olan talepte artış olacağı yönündeki beklentiler ise güçlendi

*Borsa İstanbul, VİOP’ta 3 yeni vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesini işleme açmaya hazırlanıyor
Fiziki teslimatlı dolarTL vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri 22 Ekim’de, platin ve paladyum vadeli işlem sözleşmeleri ise 17 Eylül’de işleme açılacakken, üzerinde çalışılan DİBS vadeli işlem sözleşmeleri yakın zamanda hayata geçirilecek. Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun, “Bu sözleşmeler başta reel sektör ve dış ticaret şirketleri olmak üzere, faaliyetleri gereği bilançosunda yabancı para pozisyonu taşıyan şirketlerin kur risklerini daha rekabetçi, güvenli ve şeffaf bir platformda yönetmelerine imkan sağlayacak” diye konuştu

*Türkiye ile Cibuti arasında madencilik ve jeoloji alanında iş birliği anlaşması imzalandı
Türkiye ile Cibuti arasında madencilik ve jeoloji alanında iş birliği anlaşması imzalandı. Anlaşma kapsamında, iki ülke arasında maden ürünleri ticaretinin geliştirilmesi, ortaklıkların teşvik edilmesi ve madencilik potansiyelinin araştırılması hedefleniyor

*”Katılım Genç Gelişim” yetenek ve sertifikasyon programı başlıyor
Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisinin koordinasyonunda “Katılım Finans” sektöründe insan kaynağı potansiyelini artıracak, yetenek geliştirme ve sertifikasyon süreçleri ile nitelikli ve küresel rekabete açık yeni yetenekler kazandıracak “Katılım Genç Gelişim” yetenek ve sertifikasyon programı başlıyor

*Alman ekonomisi ikinci çeyrekte beklenenden daha güçlü toparlandı
Almanya ekonomisinin yeni tip koronavirüs salgını kısıtlamalarının gevşetilmesinin hane halkı tüketimini etkilemesi ve kamu harcamalarının devam etmesiyle bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,6 genişlediği bildirildi.Destatis’in nihai verilerine göre, Almanya’da mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 1,6 arttı. Böylece Destatis, 30 Temmuz’da öncü verilerle açıkladığı yüzde 1,5 büyüme oranını yukarı yönlü revize etmiş oldu.Geçen yılın ikinci çeyreğine göre ise ülkenin GSYH’si yüzde 9,4 büyüdü

*Salgının Alman kamu bütçesine etkisi ilk yarıda ağır oldu
Almanya Federal İstatistik Ofisi’nin (Destatis) açıkladığı verilere göre, yılın ilk yarısında ülkenin kamu bütçesindeki açık 80,9 milyar avro ile cari fiyatlarla (güncel piyasa fiyatları) GSYH’nin yüzde 4,7’sine denk geldi. 2020’nin ilk yarısında bütçe açığı, 47,8 milyar avro olarak kayıtlara geçmişti. Kamu gelirleri, 2021’de geçen yıla göre yüzde 3,1 artarak 798,3 milyar avro, giderleri de yüzde 6,9 artışla 879,2 milyar avro olarak kaydedildi. 67 milyar avro ile en fazla bütçe açığı federal devletin olurken, kamu gelirlerinin yarısından fazlasını oluşturan vergi gelirlerinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,3 artması dikkati çekti

*Türk-Arap Gıda ve Tarım Fuarı yarın İstanbul’da başlıyor
Türk-Arap Gıda ve Tarım Fuarı, 25 Ağustos-27 Ağustos’ta İstanbul’da gerçekleştirilecek. Türk Arap Ülkeleri İşbirliği Derneği Başkanı Sabuhi Attar, “Gıda, tarım ve teknolojileri üzerine yaklaşık 250 Türk firması katılımcı ve yaklaşık 1.000 Arap iş insanı da ziyaretçi olarak gelecek. Dileriz bu dönemde ekonomiye, ihracata, yatırıma yönelik güzel ve bereketli sonuçlar alacağız. Hayırlı, bereketli ve en önemlisi de sağlıklı bir fuar geçirmeyi temenni ediyorum” ifadelerini kullandı

*Yapılandırmaya 3,5 milyon mükellef başvurdu, 69,1 milyar lira alacak yapılandırıldı
Vergi ve diğer bazı borçların yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler içeren 7326 sayılı Kanun kapsamında bugüne kadar 69 milyar 125 milyon 497 bin 413 lira alacak yapılandırıldı ve bu kapsamda 2 milyar 873 milyon 438 bin 970 lira tahsilat gerçekleşti. Kanunun getirdiği imkanlardan yararlanmak için 31 Ağustos Salı günü bitimine kadar başvuruların yapılması gerekiyor

*İhracatçı firmalarda “Yeşil Mutabakat” seferberliği
AB ülkelerine ihracat yapan veya bu hedefe yönelen firmalar, Yeşil Mutabakat kapsamında uygulamaya konulan ve planlanan yeni kurallara uyum için çalışmalarını yoğunlaştırdı. Semtrio Sürdürülebilir Çevre Yönetimi Danışmanlığı Genel Müdürü Bekir Çetin, “Karbon ayak izi hesaplaması için sadece bize başvuran firma sayısı bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 200’den fazla artış gösterdi. Yeşil Mutabakat genelgesinin açıklanmasıyla sektörlerin ilgisinin daha da artmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu

*Türkiye, yurt dışı müteahhitlikte dünya üçüncüsü oldu
Uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR’nin, “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” 2021 yılı listesinde Türkiye’den 40 firma yer aldı. Sektörün dünya müteahhitlik pazarından aldığı pay yüzde 4,4 oldu

*Borsadaki şirketlerden ilk yarıda 78,2 milyar liralık net kar
BIST 100 endeksi altında işlem gören ve finansal sonuçlarını yayımlayan şirketlerden 85’i kar, 12’si zarar açıkladı. Salgın döneminde küresel çapta tedarik sıkıntısı yaşanması ile talebin arttığı çelik sektöründe faaliyet gösteren Ereğli Demir ve Çelik, ilk yarıda 5 milyar 801 milyon lira ile en fazla net kar elde eden şirket olduİlk yarıda en çok zararı Pegasus yazarken, kargo taşımacılığına yönelen THY zararını en çok azaltan şirket olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın ilk yarısında net kar büyüklüğü açısından ilk 10’da olan VakıfBank, Aselsan, Halk Bankası ve Turkcell listeden çıkarken, bu şirketlerin yerine Ereğli Demir ve Çelik, Enka İnşaat, Ford Otosan ile Şişe ve Cam Fabrikaları girdi

*Tüketici, konut kiralarındaki “fahiş artıştan” şikayetçi
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, “Anadolu Yakası’nda Kadıköy, Bostancı, Göztepe gibi semtlerde yüzde 50-60’lara varan, hatta daha fazla artış var. 1-2 sene önce 3 bin TL’ye bulduğunuz evi, şu anda 4-5 bin TL’den aşağı bulamıyorsunuz. Avrupa Yakası’nda da bu hikaye Avcılar’da başladıŞu anda kiracıyı çıkarıp daha yüksek fiyattan vermek isteyen bazı mal sahipleri var, böyle bir hakları yok” dedi. Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük, “Ev sahipleri TÜFE kuralına uymuyor, daha da arttırmak istiyor ve çeşitli bahanelerle mevcut kiracıyı çıkarıp daha yüksek kirayla evlerini kiraya vermek istiyor” dedi

*TÜRİB tarımsal ürün endekslerinde işlem hacmi 7,6 milyar lirayı geçti
Türkiye Ürün İhtisas Borsasında (TÜRİB) yayımlanan tarımsal ürün endekslerinde işlem hacmi yaklaşık 7,6 milyar liraya ulaşırken, işlem yapılan toplam ürün miktarı 3,5 milyon tonu geçti. TÜRİB’den edindiği bilgiye göre, tarımsal ürün endeksleri, TÜRİB Elektronik Ürün Senetleri (ELÜS) piyasasının mevcut durumunun anlık görüntüsünün anlaşılabilir ve şeffaf bir şekilde verilmesini sağlıyor

*Güvenlik güçleri Algan 8×8 ile her koşulda ilerleyecek
MKE AŞ, alt yüklenicilerle iş birliği yaparak silahlı amfibi 8×8 araç Algan’ı geliştirdi. Algan 8×8, hafif-orta kalibreli silah ve mühimmatların kullanımına imkan veriyor. Araç, hareket kabiliyetiyle her türlü savaş alanında, engebeli arazide, bataklıkta, su üzerinde, kum zeminde ve karla kaplı arazilerde görev yapabilecek

*Mi-17 helikopterlerinin depo seviyesi büyük bakım ve onarımları Türkiye’de yapılabilecek
THK Teknik AŞ Genel Müdürü Cemal Balıkçı, “Bir helikopterin modernizasyonu şu anda 2,5 milyon dolar. Yeni imzaladığımız sözleşme çerçevesinde Mi-17 DSB bakım ve onarımları Türkiye’de yapıldığı zaman 2,5 milyon doların en az yarısını ülkemize kazandıracağız, yarısını da Ukrayna Motorsich firmasında yapılacak motor test faaliyetleri ve tedarik edilecek yedek parçalar için kullanacağız.Sözleşme imzalandıktan hemen sonra Libya heyeti fuardaki standımıza gelerek helikopterlerinin bakımlarını bize yaptırmak istediklerini söyledi” değerlendirmesinde bulundu

*Dünyanın jeotermal enerji kapasitesinin yüzde 11,5’i Türkiye’de
Küresel jeotermal enerji kurulu gücünde yüzde 11,5’lik paya sahip olan Türkiye, kurulu kapasite bakımından dünyada dördüncü, Avrupa’da ise ilk sırada yer alıyor. Türkiye’de jeotermal enerji kurulu gücü temmuz sonu itibarıyla 1650 megavata ulaştı. Ocak-temmuz döneminde toplam elektrik üretiminin yüzde 3,11’i jeotermalden karşılandı

*Küresel ham çelik üretimi temmuzda yüzde 3,3 arttı
Küresel ham çelik üretimi, temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,3 artarak yaklaşık 161,7 milyon tona yükseldi. Türkiye’nin ham çelik üretimi de temmuzda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,5 artarak 3,2 milyon tona yükseldi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,6 artışla 1.470 puanı test etti. Dolar/TL yüzde 0,2 azalışla 8,4130’a gerilerken, altının gram fiyatı 488 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans