Ekonomi ve Finans Haberleri – (24.05.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan depremzedelere “yanınızdayız” mesajı:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremden etkilenen vatandaşlar için, “Şehirlerinize sahip çıkmaya, hayata dört elle sarılmaya devam edin. Biz yanınızdayız. Allah’ın izniyle sizi asla yalnız bırakmayacak, muhannete muhtaç etmeyeceğiz.” ifadelerini kullandı

*Nebati: Çeşmeli-Erdemli-Silifke-Taşucu Otoyolu 2,5 saate çıkan seyahat süresini 18 dakikaya düşürecek
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Çeşmeli-Erdemli-Silifke-Taşucu Otoyolu Projesi’nin trafik sıkışıklığı problemini çözeceğini ve 2,5 saate çıkan seyahat süresini 18 dakikaya düşüreceğini söyledi

*Bakan Kirişci 21 milyon ton buğday rekoltesi beklendiğini açıkladı
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, bu yıl buğday için yüzde 5’lik artışla yaklaşık 21 milyon ton rekolte beklendiğini bildirdi

*Mesleki eğitim merkezlerindeki öğrenci sayısı yüzde 784’lük artışla 1 milyon 405 bine ulaştı
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, merkezi eğitim merkezlerine kayıtlı öğrenci sayısının yüzde 784’lük artışla 1 milyon 405’e ulaştığını bildirdi

*Kovid-19 nedeniyle uygulanan para cezalarının geri ödenmemesine ilişkin kanun hükmü iptal edildi
Anayasa Mahkemesi (AYM), Kovid-19 tedbirleri kapsamında kesilen idari para cezalarının iade edilmemesine ilişkin hükmü Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti

*Ücretsiz şehir içi ulaşım için yapılan gelir desteği ödemeleri artırıldı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca engelli, yaşlı, şehit yakını ve gazileri ücretsiz olarak taşıyan şehir içi özel halk otobüsü ve deniz ulaşım aracı sahiplerine yapılan aylık gelir desteği ödemesi artırıldı. Buna göre, 1 Temmuz’dan itibaren, şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir özel denizyolu ulaşımı aracı için aylık 2 bin 250 lira olan destek ödemesi miktarı 3 bin 375 liraya, Ankara ve İstanbul büyükşehir belediyelerinde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracına ödenen aylık 2 bin 992,5 lira ise 4 bin 500 liraya yükseltildi

*YEKDEM düzenlemesi jeotermalde keşfi tamamlanmamış kaynakların devreye alınmasında “itici güç” olacak
Jeotermal Enerji Derneği (JED) Başkanı Ali Kındap, Türkiye’de 62 bin megavat seviyesinde keşfedilmiş jeotermal kaynak bulunduğunu belirterek, “Jeotermal enerjiye dayalı devlet desteği kilovatsaat başına ortalama 10,5 cent olarak belirlendi. Yeni teşvik mekanizması, keşfi tamamlanmış kaynakların devreye alınmasında önemli rol oynayacak.” dedi

*ECB Başkanı Lagarde: ECB, yüksek enflasyonla mücadelede kararlı
Avrupa Merkez Başkanı (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Banka’nın, yüksek enflasyonla mücadelede kararlı olduğunu vurguladı

*IMF, merkez bankalarının faiz indirimleri için 2025’i işaret etti
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, henüz faizlerin aşağı çekilmesi için erken olduğunu, bu hamlelerin 2025’in başları gibi beklenebileceğini söyledi

İİT Tahkim Merkezi, uluslararası ticaretin kurallarını yeniden belirlemek için kolları sıvadı
İslam İşbirliği Teşkilatı Tahkim Merkezi (İİT-TM) Genel Sekreteri Dr. Macid Mamduh Kamel, uluslararası ticaretin onlarca yıldır, Batı dünyasınca şekillendirilen ve diğer ülkelerin takip etmekle yetindiği hukuki metin ve araçlarla yürütüldüğünü belirterek, “Artık bizim de kendi uluslararası ticaret kurallarımızı belirlememizin zamanı gelmiştir. Bu kuralların belirlenmesinde tabii ki Batı’nın koyduğu yerleşmiş kurallar dikkate alınacak ve Batı ile mümkün mertebe işbirliği yapılacaktır.” dedi

*Musk, Twitter’ın genel merkezinin taşınabileceğini ima etti
Twitter’ın sahibi Elon Musk, şirketin genel merkezinin San Francisco’dan başka bir yere taşınabileceği imasında bulundu

 *İngiltere Maliye Bakanı Hunt: Gıda enflasyonu endişe verici şekilde yüksek
 İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt, enflasyonun nisanda yüzde 8,7’ye gerilemesine rağmen gıda enflasyonunun “endişe verici” şekilde yüksek olduğunu belirtti

*Alman iş dünyasının ekonomiye güveni “gerileme” trendine girdi
Almanya’da geçen ay 93,4 puan olan Ifo İş Ortamı Güven Endeksi, şirket yöneticilerinin gelecek beklentilerinde keskin düşüşün etkisiyle mayısta 91,7 puana geriledi

*CREA: Batının tavan fiyat uygulaması Rusya’nın petrol gelirini azaltmada yetersiz kaldı
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin (CREA) analizine göre, Avrupa Birliği’nin (AB) Rus ham petrolüne 60 dolar tavan fiyat uygulaması ülkenin petrol gelirlerini azaltmada iyi bir etki yaparak başlamasına rağmen, AB ve G7 ülkelerinin planlandığı gibi iki ayda bir fiyatı revize etmedeki başarısızlığı uygulamanın etkisini kaybetmesine yol açtı

*İngiltere, 5 büyük bankanın rekabet yasasını çiğnemiş olabileceğini tespit etti
İngiltere Rekabet ve Pazarlar Kurumu (CMA), Citi, Deutsche Bank, HSBC, Morgan Stanley and Royal Bank of Canada’nın hükümet tahvillerinin ticaretiyle ilgili hassas bilgileri 2009-2013’te farklı dönemlerde çevrim içi sohbetlerde paylaşarak rekabet yasasını çiğnemiş olabileceğine ilişkin ön tespitte bulunduğunu açıkladı

*İhracatçı ve ithalatçılar TAREKS’te e-Devlet şifresiyle işlem yapabilecek
 Ticaret Bakanlığı, piyasaya sunulacak ürünlerin denetiminde kullanılan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi’ne (TAREKS) girişte ve başvuru işlemlerinde e-Devlet şifresinin kullanımını devreye aldı

 *Türkiye’nin milli kanatları ihracata uçuyor
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), geliştirdiği milli ve özgün platformlarla ihracat başarılarına yenilerini ekliyor.Türk savunma ve havacılık sanayisi şirketi TUSAŞ, Asya-Pasifik Bölgesi’nin en geniş çaplı savunma fuarlarından Malezya’daki Langkawi Uluslararası Denizcilik ve Havacılık Fuarı’na (LIMA 2023) katıldı. Şirket, geliştirdiği hava araçlarını başta Malezya olmak üzere bölge ülkelerinin askeri ve sivil yetkililerine tanıttı

*”Mavi vatan”ın muhafızı ULAQ yeni göreve hazırlanıyor
Türk savunma sanayisi ürünü ULAQ insansız deniz aracı ürün ailesinin arama-kurtarma konfigürasyonu ilk kez Malezya’da sergilendi

*İnsansız helikopter ALPİN’e Malezya kapısı açıldı
İnsansız helikopter ALPİN’in Malezya pazarına sunulmasına yönelik stratejik işbirliği anlaşması imzalandı

*Fed, piyasa duyarlılığını Twitter’dan takip edecek
ABD Merkez Bankası (Fed) Twitter verilerinde Doğal Dil İşleme yöntemini kullanarak yeni bir kredi ve finansal piyasa duyarlılığı ölçüsü oluşturdu

*Türkiye’nin Suudi Arabistan’a ihracatı 4 ayda 800 milyon dolara dayandı
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye’nin Suudi Arabistan’a ihracatı, ocak-nisan döneminde yüzde 600’ün üzerinde artış göstererek 780 milyon 512 bin dolara çıktı

*İngiltere’de enflasyon nisanda beklenenden az geriledi
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) nisan ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini açıkladı. Buna göre,  İngiltere’de yıllık enflasyon nisanda beklenenden az gerileyerek yüzde 8,7’ye indi

*Katar Merkez Bankası: Ülkenin mali durumu yerel para biriminin dolara endekslenmesi için uygun
Katar Merkez Bankası Başkanı Bender bin Muhammed bin Suud Al Sani, ülkenin mali durumunun yerel para biriminin dolara endekslenmesi için uygun olduğunu bildirdi

*AB’den üye ülkelere “enerji desteklerini azaltın” çağrısı
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelerden birlik mali kurallarına uymaları ve yürürlükteki enerji destek önlemlerini bu yıl sonuna kadar azaltmaları talebinde bulundu

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 860 bin 666 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 869 bin 66 megavatsaat oldu

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 8 bin 999 lira 99 kuruş olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 600 lira, en düşük 1527 lira olarak belirlendi

*Güven endeksi mayısta perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde yükseldi, hizmet sektöründe düştü
Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerini açıkladı.Buna göre, güven endeksi mayısta geçen aya kıyasla hizmet sektöründe yüzde 0,6 azalırken perakende ticaret sektöründe yüzde 0,4, inşaat sektöründe yüzde 4,3 arttı.

*Reel Kesim Güven Endeksi mayısta 0,3 puan artarak 108,3’e yükseldi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, reel Kesim Güven Endeksi (RKGE), mayısta bir önceki aya göre 0,3 puan yükselerek 108,3’e çıktı

*Kapasite kullanım oranı mayısta yüzde 76 seviyesinde gerçekleşti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamaya göre, İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), mayısta bir önceki aya göre 0,6 puan artarak yüzde 76 seviyesine çıktı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1 değer kaybederek 4.426 seviyesine geriledi. Dolar/TL 19,89’a yükselirken, altının gramı 1.262 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans