Ekonomi ve Finans Haberleri – (21.06.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Erdoğan: Önümüzdeki dönemde siyasetin kalitesini ve kalibresini artırmak için var gücümüzle çalışacağız
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Önümüzdeki dönemde siyasetin kalitesini ve kalibresini artırmak için var gücümüzle çalışacağız.” dedi

*Uraloğlu: 8 araçlı tren setine sahip olacak Milli Hızlı Trenimizi 2025 yılında yolcu taşımacılığına kazandırmayı hedefliyoruz
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, işletme hızı 225 kilometre olan Milli Hızlı Tren’in tasarım çalışmalarının yüzde 90’ının tamamlandığını belirterek, “İnşallah, 8 araçlı tren setine sahip olacak bu milli hızlı trenimizi 2025 yılında yolcu taşımacılığına kazandırmayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı

*Işıkhan: En düşük memur maaşının 22 bin lira olması ve emekli aylıklarında yapılacak iyileştirme, Cumhurbaşkanı’mızın seçim beyanı olduğu için biz bunu torba yasada sunacağız
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, En düşük memur maaşının 22 bin lira olması ve emekli aylıklarında yapılacak iyileştirme, Cumhurbaşkanı’mızın seçim beyanı olduğu için biz bunu torba yasada sunacağız

*Otomotiv sektöründe “6 ay ve 6 bin kilometre” kısıtlaması 6 ay uzatıldı
Ticaret Bakanlığı, ikinci el otomobil satışlarında ilk tescil tarihinden itibaren “6 ay ve 6 bin kilometre” koşulu getiren düzenlemenin uygulama süresinin 1 Ocak 2024 tarihine kadar uzatıldığını bildirdi

*Kasaplara ve et ürünleri iş yerlerine yönelik denetimler artırıldı
Tarım ve Orman Bakanlığı, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde ülke genelinde denetimlerini artırdı.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, tüketicilerin gıda konusunda sağlığını en üst düzeyde korumak amacıyla çalışmaların aralıksız sürdürülmesi gerekiyor. Bu kapsamda piyasaya arz edilecek her gıdanın, insan sağlığı, hayvan ve bitki sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından güvenilir olması önem arz ediyor

*Dünya Ekonomik Forumu: Küresel cinsiyet eşitsizliğini gidermek 131 yıl alabilir
Dünyada bu yıl cinsiyet eşitsizliğini gidermek için kaydedilen ilerleme yüzde 0,3 ile neredeyse durma noktasına gelirken, ilerlemenin bu hızda devam etmesi durumunda küresel cinsiyet eşitsizliğinin ancak 131 yılda giderilebileceği belirlendi. Dünya Ekonomik Forumu’nun 146 ülkede “ekonomik katılım ve fırsat”, “eğitimsel kazanımlar”, “sağlık ve hayatta kalma” ve “siyasi yetkilendirme” olmak üzere 4 temel alanda cinsiyet eşitsizliğinin değişimini ölçtüğü Küresel Cinsiyet Farkı 2023 Raporu’na göre, dünyada cinsiyet eşitsizliğini gidermek için sağlanan ilerlemenin hızı yaşanan çeşitli krizler nedeniyle büyük ölçüde yavaşladı

*Türkiye 2. nükleer santral için Güney Kore ve Rusya, 3. santral için Çin ile görüşüyor
Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Salih Sarı, Türkiye’nin Sinop’ta yapılacak ikinci nükleer santral için Rusya ve Güney Kore ile, Trakya Bölgesi’nde yapılacak üçüncü nükleer santral için ise Çin ile görüştüğünü bildirdi

*Musk’tan Twitter yorumu: Yerel hükümetlerin kanunlarına uymazsak kapatılırız
ABD’li iş insanı Elon Musk, Twitter’ın yerel hükümetlerin yasalarına uymaması halinde platforma erişimin kısıtlanabileceğini söyledi

*Ifo, Almanya’nın büyüme tahminini düşürdü
Almanya’nın önde gelen ekonomik düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), ülkenin bu yıla ilişkin büyüme tahminini, yüksek enflasyonun tüketici harcamalarını olumsuz etkilemesi nedeniyle aşağı yönlü revize etti. Merkezi Münih’te bulunan Ifo, Almanya ekonomisine ilişkin mart ayında paylaştığı 2023-2024’ü kapsayan büyüme tahminlerinde güncelleme yaptı.
Ifo, bu yıl için Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyüme tahminini yüzde eksi 0,1’den yüzde eksi 0,4’e ve 2024 büyüme beklentisini yüzde 1,7’den 1,5’e düşürdü

*Avrupa’nın tüketim mal ve hizmetlerinde en pahalı ülkesi İsviçre
Avrupa’da tüketim mal ve hizmetlerine ilişkin fiyat düzeyi endeksi en yüksek ülke, İsviçre oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu 2022 yılına ilişkin “Satınalma Gücü Paritesi, Hanehalkı Nihai Tüketim Harcamaları” sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetlerine ilişkin fiyat düzeyi endeksi 40 oldu. Bu değer, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 avro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 40 avro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösterdi

*Çin haricindeki gelişmekte olan ülkelerde temiz enerji yatırımlarının 7 katına çıkması gerekiyor
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ile yayımladığı “gelişmekte Olan Ülkelerde Temiz Enerji için Özel Sektör Finansmanının Hızlandırılması” başlıklı rapora göre, Gelişmekte olan ülkelerde artan enerji ihtiyacını temiz kaynaklarla karşılamak için bu ülkelerde 2035’e kadar yıllık yatırımın mevcut 773 milyar dolar seviyesinden 2,8 trilyon dolara, Çin haricindeki gelişmekte olan ülkelerde ise bu yatırımların 262 milyar dolardan 7 katına çıkarak yaklaşık 1,9 trilyon dolara ulaşması gerekiyor

*İngiltere’de enflasyon mayısta sabit kaldı
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi (ONS), verilerine göre, İngiltere’de yıllık enflasyon, mayısta yüzde 8,7 ile değişiklik göstermezken, çekirdek enflasyon yüzde 7,1’e çıktı

*İngiltere’nin kamu borcu 1961’den beri ilk kez GSYH’yi aştı
İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre,  İngiltere’nin kamu borcu mayıs ayında 1961 yılından beri ilk kez gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 100’ünü aştı

*Lufthansa, AirPlus’ı İsveçli SEB’e satıyor
Alman hava yolu firması Lufthansa’nın kurumsal ödeme hizmetleri sağlayıcısı AirPlus’ı 450 milyon avroya İsveçli SEB’e satmak için anlaştığı bildirildi

*Milli hava aracı ANKA, 4 ülkede daha göreve başlıyor
Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen insansız hava aracı ANKA, bu yıl 4 ülkede daha görev üstlenecek

*ABD’de teknoloji sektörü öncülüğündeki işten çıkarmalar sürüyor
ABD’de teknoloji sektörü öncülüğünde işten çıkarma dalgası sürerken, Amazon, Meta, Morgan Stanley, Boeing, Ford gibi büyüklerin de aralarında bulunduğu birçok şirketten işten çıkarma haberleri gelmeye devam ediyor

*ABD ekonomisinde görünüm karışık bir hal alıyor
ABD Merkez Bankası (Fed) tarihinin en şahin dönemlerinden birini geride bırakmaya hazırlanırken, ABD ekonomisinde görünüm günden güne daha karışık bir hal alıyor. Analistler, ABD’de manşet enflasyondaki yumuşaya karşın çekirdek enflasyondaki inatçı duruşun Fed yetkililerini rahatsız etmeye devam ettiğini belirtti, ülkede çekirdek enflasyonun güçlü kalmasına neden olan alt kalemlerin başında gelen barınma giderlerinde aylık artış yüzde 0,6 olarak gerçekleşti

*Makine ihracatı ilk 5 ayda 11,7 milyar dolarla rekor kırdı
Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) verilerine göre, Türkiye’nin yılın ilk 5 ayında yaptığı makine ihracatı 11,7 milyar dolara ulaşarak ocak-mayıs dönemi rekoru kırdı

*Azerbaycan’ın “yeşil enerji” projelerine Türkiye’den firmaların ilgisi yüksek
Azerbaycan’ın Ankara Büyükelçisi Reşad Memmedov, ülkedeki yenilenebilir enerji projelerine Türkiye’den firmaların ilgi gösterdiğini, işgalden kurtarılan Laçın ve Kelbecer’de 100 megavat kapasiteli rüzgar santrali projesi için Türk firmalarına bilgi talep belgesinin sunulduğunu bildirdi

*Sanayide enerji verimliliği uygulamalarıyla 25 milyar dolar tasarruf mümkün
Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği (EYODER) Başkanı Onur Ünlü, Türkiye’nin sanayide enerji verimliliği potansiyelinin yüzde 32 olduğunu belirterek, “Hesaplamalara göre bu alanda enerji verimliliği uygulamalarıyla ulaşılabilecek tasarruf miktarı 25 milyar doları bulabilir.” dedi

*İş makineleri sektöründe nitelikli personel için eğitimde işbirliği güçlendiriliyor
Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü (MTEGM), Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) ile İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği (İSDER) arasında üçüncü kez imzalanan işbirliği protokolü, iş makineleri sektöründeki dayanışmayı güçlendirerek, nitelikli insan kaynağını artırmayı hedefliyor.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, MTEGM, İMDER ve İSDER tarafından üçüncü kez yapılan protokol için 44 ildeki teknik ve mesleki liselerden 73 program seçildi. Yeni protokolle, daha önce 36 ilde yürütülen projeye 8 ildeki okullar dahil edilmiş oldu

*İngiltere Maliye Bakanı Hunt, enflasyonda düşüş görmek için “sabır” istedi
İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt, artan faiz oranlarının enflasyonu düşürücü etki yapacağını belirterek, “Diğer ülkelerde faiz oranlarındaki artışların zaman içinde enflasyonu aşağı çektiğini görebilirsiniz. Bu, burada da olacak ama sabırlı olmalı ve rotamıza bağlı kalmalıyız.” diye konuştu

*Beyaz eşya, makarna ve gübre sektörlerine ilişkin rekabet soruşturmalarında sözlü savunmalar alınacak
Rekabet Kurulunca yürütülen beyaz eşya, makarna ve gübre sektörlerine ilişkin soruşturmalarda sözlü savunma aşamasına gelindi.
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyurulara göre, gübre sektöründe faaliyet gösteren teşebbüsler hakkında Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un ilgili maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla yürütülen soruşturmada sözlü savunma toplantısı 25 Temmuz’da yapılacak

*Küresel ham çelik üretimi mayısta yüzde 5,1 düştü
Merkezi Brüksel’de bulunan Dünya Çelik Birliği (Worldsteel), mayıs ayı ham çelik üretim verilerini açıkladı. Küresel ham çelik üretimi, mayısta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 düşerek 161,6 milyon ton oldu

*Kapasite kullanım oranı haziranda yüzde 76,8 seviyesinde gerçekleşti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamaya göre, imalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), haziranda bir önceki aya göre 0,8 puan artarak yüzde 76,8 seviyesine çıktı

*Reel Kesim Güven Endeksi haziranda 0,1 puan azalarak 108,2’ye geriledi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından haziran ayına ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi açıklandı. Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE), haziranda bir önceki aya göre 0,1 puan düşerek 108,2’ye indi

*Güven endeksi haziranda hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde yükseldi inşaat sektöründe düştü
Türkiye İstatistik Kurumu, haziran ayına ilişkin hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerini açıkladı.Buna göre, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi haziranda aylık bazda hizmet sektöründe yüzde 0,6, perakende ticaret sektöründe yüzde 0,9 arttı. Endeks inşaat sektöründe yüzde 3,5 azalış gösterdi

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 886 bin 124 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 895 bin 477 megavatsaat oldu

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 363 lira 99 kuruş, en düşük 499 lira 99 kuruş olarak belirlendi

*İngiltere’de ortalama konut fiyatları nisanda yüzde 3,5 arttı
İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, Birleşik Krallık’ta ortalama konut fiyatları, nisanda yıllık bazda yüzde 3,5 artış gösterdi

*Borsa İstanbul’da gong Europower için çaldı
Girişim Elektrik AŞ’nin bağlı ortaklığı olan, 5 kıtada 70’e yakın ülkeye ürün ve hizmet ihracatı gerçekleştiren Europower Enerji için Borsa İstanbul’da gong töreni düzenlendi.
Şirket açıklamasına göre, Borsa İstanbul’da düzenlenen Europower Enerji halka arz gong töreni, Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun, Girişim Elektrik AŞ ve Europower Enerji Yönetim Kurulu Başkanı M. Behiç Harmanlı, başkan yardımcıları Ali Gökhan Öztürk, Ramin Malek, Mesut Baz, Operasyon Başkanı Ayşe Beril Harmanlı ve davetlilerin katılımıyla gerçekleştirildi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1 azalışla 5.198 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 23,5500’a gerilerken, altının gramı 1.465 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans