Ekonomi ve Finans Haberleri – (21.06.2021)

*Türkiye’nin “yeşil elektrik piyasası” işleme açıldı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası ile Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanında önemli bir adım attığını belirterek, “21 Haziran itibarıyla 100 piyasa katılımcısının 127 yenilenebilir enerji santrali sisteme kaydını yaptı. 1 Haziran’da devreye aldığımız sistemimizde bugüne kadar 5,2 teravatsaatlik YEK-G belgesi ihraç edildiYEK-G gönüllülük esasına dayanacak. Üreticilerimize ve tüketicilerimize kullandıkları elektriğin kaynağını seçme alternatifi sunuyoruzÜretilen her 1 megavat elektrik üretimine karşılık özel bir kod tanımlanacak. Bu da sistemin veri doğruluğunu ve takibini sağlayacakİlerleyen dönemde YEK-G, AB’nin karbon vergisi yükümlülükleri ve sınırda karbon vergisine karşılık kullanılabilecek” dedi

*Bakan Muş, Türk girişimcilerin yurt dışındaki yatırımlarının 2020 yılında 43,9 milyar dolara ulaştığını bildirdi
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Bakanlığınca yapılan “Yurtdışı Yatırım Anketi” sonucuna göre, Türk girişimcilerin yurt dışındaki yatırımlarının 2020 yılında 43,9 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Firmalarımız yurt dışı yatırımlarıyla küresel aktörler haline geliyor, dünya pazarlarındaki rekabet güçlerini daha da artırıyor. Yurt dışındaki Türk yatırımları kanalıyla ihracatımız 2020’de 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşti, yatırımların cirosu 35 milyar doları bulduTürkiye’yi yurt dışında başarıyla temsil eden tüm girişimcilerimize dünyanın her köşesinde destek olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı

*Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından kırtasiyecilere 5 bin lira destek
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Kovid-19 salgınının ekonomik ve sosyal etkilerini azaltmak amacıyla 1200 kırtasiyeci esnafı için, kişi başı 5 bin lira olmak üzere toplam 6 milyon lira destek verileceğini açıkladı

*Hazine yarın 2 ihale düzenleyecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı, yarın 2 tahvil ihalesi gerçekleştirecek. İlk ihalede 2 yıl (721 gün) vadeli, 6 ayda bir sabit kupon ödemeli devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İkinci ihalede ise 5 yıl (1883 gün) vadeli, TLREF’ye endeksli 3 ayda bir kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihracı yapılacak

*BDDK, salgın dönemine ilişkin bazı destekleri eylül sonuna uzattı
BDDK, 30 Haziran’da süresi dolacak olan bazı destekleri 30 Eylül’e kadar uzattı. Kredilerin donuk alacak sınıflandırılması için öngörülen 90 gün gecikme süresinin 180 gün olarak uygulanmasına devam edilecek

*Türkiye’nin uluslararası yatırım pozisyonu verileri yayımlandı
TCMB, Nisan 2021 dönemine ilişkin Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, nisan sonu itibarıyla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları 2020 yıl sonuna kıyasla yüzde 4,4 artışla 249,9 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 9,1 azalışla 593,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, nisanda eksi 343,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Net UYP, 2020 sonunda eksi 413,1 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu

*Bundesbank: Alman ekonomisi ikinci çeyrekte muhtemelen güçlü büyüyecek
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), Almanya genelinde Kovid-19 vaka sayısının hızla azalması, aşılamada ilerleme ve salgına karşı alınan önlemlerin de kademeli olarak gevşetilmesiyle Alman ekonomisinin bu yılın ikinci çeyreğinde güçlü büyüyeceğini bildirdi. Özellikle hizmet sağlayıcıların ve perakende sektörünün Kovid-19’a yayılmasını önlemeye yönelik tedbirlerin hafifletilmesinden faydalandıklarına yer verilen raporda, bunun yanında çip arzı sıkıntısı gibi tedarik zincirinde yaşanan sorunların özellikle otomotiv sanayisinde üretimi yavaşlattığı kaydedildi

*Almanya’da Apple hakkında soruşturma açıldı
Federal Kartel Dairesi tarafından yapılan açıklamada, Apple’ın iOS 14.5 işletim sistemindeki kullanıcı takibinin kısıtlamasıyla ilgi şikayetlerden sonra ABD’li şirketin pazar hakimiyetinde durumunu kötüye kullanıp kullanmadığına yönelik soruşturma başlatıldığı belirtildi. Apple’ın yerleşik uygulamaları ve uygulama içi satın alma sistemine ilişkin diğer şikayetlerin de incelemeye tabi tutulacağı belirtilen açıklamada, 28 Ocak’ta Facebook, 18 Mayıs’ta Amazon ve 25 Mayıs’ta Google hakkında pazar hakimiyetini kötüye kullanıp kullanmadığına yönelik soruşturma başlatıldığı da hatırlatıldı

*Almanya’nın nüfusu 2011’den itibaren ilk kez geçen yıl artmadı
Avrupa Birliği’nin (AB) en kalabalık üyesi Almanya’da nüfus, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkili olduğu geçen yıl 2011’den itibaren ilk kez artmadı. Ülkenin nüfusu 2020’de bir önceki yıla göre 12 bin azalarak 83 milyon 155 bine geriledi

*AB, Rusya’ya yaptırımların süresini uzattı
Avrupa Birliği (AB), Kırım ve Sivastopol’un yasa dışı ilhakından dolayı Rusya’ya uyguladığı yaptırımların süresini bir yıl uzatma kararı aldı. Yaptırımlarla, AB vatandaşları ve şirketlerinin Kırım ve Sivastopol bölgelerindeki faaliyetleri sınırlandırılıyorKırım ve Sivastopol’dan AB ülkelerine ürün ithalatına izin verilmiyor. AB vatandaşları veya şirketleri, Kırım ve Sivastopol’a yatırım yapamıyor ve finansal hizmet sağlayamıyor

*Çin Merkez Bankası politika faizini değiştirmedi
Çin Merkez Bankası (PBoC), politika faizi olarak baz alınan kredi faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 3,85 düzeyinde tuttu. Beklentiler doğrultusunda açıklanan karar ile PBoC, üst üste 14’üncü ayda da politika faizini değiştirmemiş oldu

*Fed’in “şahin” öngörüleri ve Çin’in önlemleri emtia piyasasında tozu dumana kattı
Fed yetkililerinin politika sıkılaşmasına yönelik beklentilerini artırması sonrası dolar yükselirken, baz metaller ve tarım emtialarında düşüş kaydedildi. Geçen hafta paladyum yüzde 13, platin yüzde 9,8, soya fasulyesi yüzde 8,7, gümüş yüzde 7,6 ve mısır yüzde 7,1 değer kaybederken, Brent petrol yükseliş eğilimini sürdürerek 74,4 dolarla 22 Nisan 2019 haftasından bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Dolar endeksinin toparlanmaya başlaması, emtiaların genelinde satış baskısının artmasına yol açtı” diye konuştu

*TİM, Sürdürülebilirlik Eylem Planı’nı tanıttı
TİM Başkanı İsmail Gülle, “İnşallah Eylem Planımızdaki hedefleri bir bir gerçekleştirerek Türkiye’yi sürdürülebilirlik alanında marka ülke haline getireceğiz. Çalışmalarımızın sonucunda dünyayı tüketmeden dünya için üreten ülkemiz, hem sürdürülebilir kalkınma modeliyle ihracatla yükselecek hem de çevreye değer veren herkesin bir numaralı tercihi haline gelecek” açıklamasında bulundu

*Salgından etkilenen imalatçı KOBİ’lere KOSGEB desteğinin kapsamı genişletildi
Destekten imalat, bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerinde faaliyet gösteren daha fazla işletmenin yararlanması amacıyla başvuru koşullarında değişikliğe gidildi. Programın yeni döneminde, gelir kaybı kriterinde 2019 yılı toplamı ile 2020 toplamı dikkate alınacak, Kredi Garanti Fonu aracılığıyla 250 bin liraya kadar “işe devam kredisi” kullanan işletmeler de destekten yararlanabilecek. Yeni etap için 21 Haziran-9 Temmuz döneminde e-Devlet’ten başvuru yapılabilecek

*Yerli ve milli helikopterlerin yolu açıldı
Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu sivil ve askeri helikopter için bir dizi proje yürüten Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ), büyük helikopterlere yönelik tasarım organizasyonu yeterliği alarak yerli ve milli helikopterleri müşterileriyle buluşturmak için önemli bir adım attı

*Ticaret Bakanlığı mayısta 408 firmaya dahilde işleme izin belgesi verdi
Ticaret Bakanlığının, mayıs ayına ilişkin dahilde işleme izin, yurt içi satış ve teslim, hariçte işleme izin ile firma talebine istinaden iptal edilen dahilde işleme izin belgesi listeleri Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, geçen ay 408 firmaya dahilde işleme izin belgesi verilirken, 4 yurt içi satış ve teslim belgesi hazırlandı

*Gümrük alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi
Gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların, 31 Ağustos mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine başvuruda bulunmaları gerekiyor

*Havalimanlarında belli sayıda yolcuya örnekleme temelinde PCR testi yapılacak
Koronavirüs önlemleri kapsamında yurt dışından Türkiye’ye gelen ve elinde PCR testi bulunan belli sayıda yolcu, Sağlık Bakanlığı tarafından havalimanlarında örnekleme (sampling) temelinde yeniden teste tabi tutulabilecek

*Türkiye’nin enerji haritasında “yeşil”in payı artıyor
Türkiye’nin elektrik kurulu gücü 97 bin 377 megavata ulaşırken, yenilenebilir enerji kaynakları 50 bin 990 megavatla bu kapasitenin yüzde 52,5’ini oluşturuyor. Rüzgar kapasitesinde İzmir, güneşte Konya, jeotermalde Aydın, hidroelektrikte Şanlıurfa, ve biyokütlede İstanbul Türkiye’nin lider şehirleri olarak öne çıkıyor

*Satınalma Gücü Paritesi 2020 yılı sonuçları açıklandı
İK, 2020 yılına ilişkin geçici “SGP” verilerini açıkladı. Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP’ye göre, kişi başına GSYH endeks değeri, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye için 64 oldu ve AB ortalamasının yüzde 36 altında kaldı. Karşılaştırmalarda, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk), 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) ve Birleşik Krallık ele alındı

*Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi mayısta aylık bazda yüzde 4,69 arttı
TÜİK’in, mayıs ayına ilişkin YD-ÜFE verilerine göre, YD-ÜFE mayısta, nisan ayına kıyasla yüzde 4,69, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 39,6 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 32,03 artış kaydetti

*Tarımsal girdi fiyat endeksi nisanda yıllık yüzde 22,15, aylık yüzde 1,71 arttı
Tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE), nisanda yıllık bazda yüzde 22,15, aylık bazda yüzde 1,71 artış gösterdi. Ana gruplar itibarıyla nisanda bir önceki aya göre, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 1,69, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 1,85 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 21,89, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 23,72 artış gösterdi

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans