Ekonomi ve Finans Haberleri – (20.08.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türkiye’de şu anda emniyet kayıtlarımızda ve kayıt dışı 300 bin Afganistanlı göçmen söz konusudur
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, (Afganistan’dan Türkiye’ye 1,5 milyon düzensiz göç iddiası) Ana muhalefetin de muhalefetin de söylediği bu rakamların hepsi yalandır. Türkiye’de şu anda emniyete göre kayıt dışı 300 bin Afganistanlı göçmen söz konusudur.” dedi. Gelişmeleri tabii takip ederken, Afganistan politikalarını yakından bildikleri ülkelerle de müzakere halinde olduklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Başta tabii Dışişleri Bakanlığımızın bu ülkelerle olan görüşmeleri, yarın örneğin NATO’nun böyle bir toplantısı var ve Dışişleri Bakanlığımızın orada görüşmeleri olacak. Aynı şekilde tabii Taliban’la görüşmeler noktasında da hatta şahsıma bu konu sorulduğunda yine söyledim. Biz gerekirse Taliban’la da görüşmeler yapabiliriz, buna kapalı değiliz” değerlendirmesinde bulundu

*Bakan Varank, IDEF’te tanıtılan ilk yerli ve milli işlemci “Çakıl”ı değerlendirdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 15’inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF 2021) sergilenen yerli ve milli işletim sistemi “Çakıl Milli İşlemci Projesi’ne ilişkin, “Türkiye’nin ilk yerli ve mili olarak tasarlanmış işlemcisini elimizde tutuyoruz. Aslında burada uygulamada da bu işlemcinin kullanıldığını bir simülatörde test etmiş olduk. Tabii burada altını çizmemiz gereken husus mikro işlemciler günümüz teknoloji dünyasının olmazsa olmazları ve bildiğiniz gibi çip krizi dediğimiz dünyadaki çip krizinin aslında bir parçasını elimizde tutuyoruz” dedi

*Bakan Elvan, Kocaeli’de iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldi
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, yeni tip koronavirüs salgınıyla ilgili dışsal bir şok olmaması durumunda 2021 yılı için yüzde 8’in üzerinde bir büyüme beklediklerini bildirdi. Bakan Elvan, “2021’in ikinci çeyreğinde, üretim, ihracat, hizmetler sektöründeki güçlü toparlanma ve baz etkisinin de katkısıyla yüzde 20’nin üzerinde bir büyüme bekliyoruz. Aşılanma oranının daha da artmasıyla başta turizm olmak üzere hizmetler sektöründe kademeli canlanma eğilimi devam ediyorMali disiplinden asla taviz vermeyeceğiz. Merkezi yönetim bütçe açığının milli gelire oranını yüzde 3,5 olarak tutma hedefimize sadığız, bu konuda en ufak bir tereddüt söz konusu değilUyguladığımız borçlanma politikaları sayesinde, yurt içinden döviz cinsi borçlanmayı kademeli olarak düşürmeye başladık. 2021 yılında yurt içinden yaptığımız döviz cinsi borçlanma, döviz cinsi ödemelerin yaklaşık yarısı kadar” ifadelerini kullandı

*Yanan orman alanları 3-5 yılda tamamen “yeşil örtüye” dönüşecek
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, yanan orman alanlarında saha etüdünden hemen sonra fidan dikimi için hazırlanacaklarını ve ilk yağmurların ardından dikimlere başlayacaklarını belirterek, “Bu dikimlerin de kasımın ikinci haftasından itibaren başlamasını öngörüyoruz. Bütün bu çalışmalar neticesinde yangın sonrası oluşan olumsuz görüntülerin, 3-5 yılda içinde tamamen yeşil bir örtüye dönüşmesi sağlanacaktır” diye konuştu

*Türkiye’nin sanayi tecrübesi Ukrayna’ya taşınıyor
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, Türkiye ve Ukrayna’nın savunma sanayisi alanındaki iş birliğinin stratejik ortaklığın inşası için kritik öneme sahip olduğunu belirterek, “Ukrayna’nın özellikle motor üretiminde sahip olduğu bilgi ve tecrübeyi, ortak üretimle iki ülkenin de başarısı için kullanılabiliriz. Ülkemizin özellikle sanayi bölgelerindeki tecrübelerini Ukrayna’ya aktarabiliriz” ifadelerini kullandı

*Hava savunma muhribi TF-2000 ihalesine çok yakında çıkılacak
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, hava savunma muhribi (TF-2000) ihalesine çok yakında çıkacaklarını ve teklifleri alacaklarını bildirdi.Demir, “TF-2000 ihalesine çok yakında çıkıyoruz, burada teklifleri alacağız. Milli Denizaltı (MİLDEN) projesi de devam ediyor(IDEF 2021) Fuara oldukça fazla sayıda heyet katıldı. Özellikle Afrika bölgesinden yoğun bir ilgi ve katılım olduKüçük seviyeden başlayarak motorların geliştirilmesine devam ediyor. Aralarda diğer motorları göreceksiniz bunlar da geleceğin habercisi olarak Milli Muharip Uçağında nereye gittiğimizi gösterecekSavunma sanayi alanında bir ürüne ihtiyaç olduğunda ‘Türkiye’ye daha dikkatli bakmak lazım’ görüşünün oluştuğunu gördük” şeklinde konuştu

*Türkiye’nin yapay zeka stratejisi belirlendi
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’ne (2021-2025) ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi Resmi Gazete’de yayımlandı. Stratejide, yapay zeka alanının GSYİH’ye katkısının yüzde 5’e çıkarılması, bu alanda istihdamın 50 bin kişiye yükseltilmesi, lisansüstü mezun sayısının 10 bin kişiye çıkarılması hedefleniyor. Yerli ve milli yapay zeka uygulamalarının kamu alımlarında önceliklendirilmesi, uluslararası yapay zeka endekslerindeki sıralamalarda Türkiye’nin ilk 20 ülke arasında yer alması da stratejinin hedefleri arasında bulunuyor

*Portföy yönetim sektörünün yönettiği fon büyüklüğü 445 milyar TL’yi aştı
TSPB, portföy yönetim şirketlerinin 2021 yılı haziran ayı özet verilerine göre, geçen yılın haziran sonu itibarıyla 347,7 milyar lira olan portföy büyüklüğü, yüzde 28 artarak bu yılın haziran sonunda 445,6 milyar liraya ulaştı. 2021 yılının ilk altı ayı itibarıyla bakıldığında ise sektör tarafından yönetilen portföydeki büyümenin hızlandığı dikkati çekiyor. TSPB verilerine göre, 2020 yıl sonu itibariyle 364,6 milyar lira olan portföylerin toplamı, yılın ilk altı ayında yatırım fonlarındaki hızlı büyümenin de etkisiyle yüzde 22 artış gösterdi

*Banka dışı finans sektörü büyüme hızı ile Türkiye ekonomisine değer katıyor
FKB çatısı altındaki faktoring, finansal kiralama, finansman ve varlık yönetim sektörünün haziran sonu itibarıyla işlem hacmi 130,8 milyar TL, aktif toplamı 179,6 milyar TL, öz kaynak büyüklüğü 32,3 milyar TL, müşteri sayısı 6,9 milyon olarak gerçekleşti. Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Aynur Eke, “2021 yılı ilk yarı yılda geçen yılın aynı dönemine göre, finansal kiralama sektörü yüzde 61, finansman sektörü yüzde 155, faktoring sektörü yüzde 47 büyüme kaydetti” açıklamasında bulundu

*Yapılandırma kapsamında KDV artırımında bulunanların özel esaslar karşısındaki durumu netleştirildi
Haklarında sahte, yanıltıcı belge kullanma, beyanname vermeme, adresinde bulunamama, defter ve belge ibraz etmeme gibi olumsuz tespitler bulunan ve bu nedenle “özel esaslar”a tabi olan mükelleflerden, yapılandırma kapsamında KDV artırımı yapan ve tamamını ödeyenler bu kapsamdan çıkarılacak

*İthalatta çevreye duyarlılık denetimine tabi ürünler listesi genişletildi
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “CE İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinde (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/9) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğle, ithalat denetimine tabi ürünlere yenileri eklendi. Çamaşır ve bulaşık makineleri gibi bazı ürünler, “Enerji İle İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımı”na ilişkin yönetmelik kapsamına alındı

*Rusya Devlet Başkanı Putin ile Almanya Başbakanı Merkel Moskova’da görüştü
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Almanya Başbakanı Angela Merkel ile başkent Moskova’da görüşmesi başladı. Putin ve Merkel, Kremlin Sarayı’nda gerçekleşen görüşmenin basına açık kısmında açıklamalarda bulundu. Merkel ile Almanya’nın başkenti Berlin’de 19 Ocak 2020’de gerçekleşen Libya konulu konferansta son kez görüştüklerini anımsatan Putin, bu konferans sayesinde Libya konusunda birçok şeyin hayata geçirildiğini belirtti

*Almanya Dışişleri Bakanı Maas: NATO’daki Avrupa ayağını güçlendirmeyi düşünmeliyiz
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, zaman zaman NATO’daki kararların Washington’da alındığını ve Brüksel’in söz hakkının neredeyse bulunmadığını belirterek, askerleri herhangi bir yere göndermeden önce daha fazla siyasi tartışmanın yapılması gerektiğinin altını çizdi. Aksi takdirde ABD’de başkan kim olursa olsun Washington’da alınan kararları uygulama riskinin bulunduğunu vurguladı

*Bitcoin madencileri temiz enerji için nükleer kaynaklara yöneliyor
Kripto para birimlerine ilgi her geçen gün yoğunlaşırken, sektörün enerji talebini karşılamak için güvenilir ve temiz kaynaklara duyulan ihtiyaç da artıyor. Nükleer Enerji Enstitüsü Kıdemli Başkan Yardımcısı John Kotek, “Kripto para endüstrisi bu eğilimin farkına varıyor ve kripto para madencileri, operasyonları için hızla uygun fiyatlı, güvenilir, karbonsuz enerji kaynaklarına yöneliyor” dedi

*Çin Merkez Bankası politika faizini değiştirmedi
Çin Merkez Bankası (PBoC), bugün gerçekleştirilen para politikası kurulu toplantısında, 1 yıllık kredi faiz oranını yüzde 3,85 ve 5 yıllık kredi faiz oranını yüzde 4,65 düzeyinde bıraktı. Beklentiler doğrultusunda açıklanan karar ile PBoC, üst üste 16’ncı ayda da politika faizini değiştirmemiş oldu

*EPDK, 3 ardışık yıl için spot boru gazı kapasite başvurusu alacak
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, “Aldığımız kararla, Türkiye’nin orta vadeli spot doğal gaz ithalat potansiyeli bugünden planlanabilecek ve daha öngörülebilir bir ithalat portföyüyle doğal gaz arz güvenliğine önemli katkı sağlanacak” diye konuştu

*İlk insansız denizaltı savunma harbi aracı üretime hazır
ARES Tersanesi Genel Müdürü Utku Alanç, “İnsansız denizaltı savunma harbi botunda tasarımımız tamamen bitmiş durumda. 2021 içine bunu sığdırmak için elimizden geleni yapıyoruzKatar’dan yangın söndürme gemileri üzerine bir proje bekliyoruz. Bu projeyi de Türkiye’ye getirerek döviz girdisi sağlamaya devam edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu

*Memur ve memur emeklisinin gözü hükümetin yeni teklifinde
Hükümetin 2022’nin ilk altı ayında yüzde 5, ikinci altı ayında yüzde 6, 2023’ün ilk ve ikinci altı aylarında yüzde 6+6 ve enflasyon farkları teklifini yetersiz bulun memur sendikaları, hükümetten yeni bir teklif bekliyor. Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Tonbul, “Yasal müzakere süresi 22 Ağustos’ta sona eriyor. Önümüzde sadece iki gün var. Bu süreçte saatler bile önemli. Hükümet bir an önce taleplerimizi karşılayacak bir teklifte bulunmalı” şeklinde konuştu

*Alım satıma konu dövizlere Güney Kore wonu eklendi
Resmi Gazete’de yayımlanan genelge ile TCMB tarafından alım satım konusu yapılan dövizlere Güney Kore wonu eklendi

*İş gücü girdi endeksleri
TÜİK, nisan-haziran dönemine ilişkin iş gücü girdi endekslerine göre, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında istihdam endeksi, yılın ikinci çeyreğinde 2020’nin aynı çeyreğine göre yüzde 15,7 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks, sanayi sektöründe yüzde 14,9, inşaat sektöründe yüzde 36,9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 12,6 yükseldi

*Kurulan-kapanan şirketler
Kurulan şirket sayısı, temmuzda bir önceki aya göre yüzde 29,6 azalarak 6 bin 735’e, kapanan şirket sayısı da yüzde 15,8 azalışla 1032’ye geriledi. Kurulan şirket ve kooperatif sayısı temmuzda 6 bin 847 oldu. Temmuzda 945 yabancı ortak sermayeli şirket kuruldu

*Tarımsal girdi fiyat endeksi haziranda yıllık yüzde 27,65, aylık yüzde 2,76 arttı
TÜİK, haziran ayına ilişkin Tarım-GFE verilerine göre, endeks haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 2,76 geçen yılın aralık ayına göre yüzde 12,21, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,65 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 17,16 arttı

*Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi temmuzda aylık bazda yüzde 0,34 arttı
YD-ÜFE temmuzda, haziran ayına kıyasla yüzde 0,34, geçen yılın aralık ayına kıyasla yüzde 20,92, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41,89 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 36,35 artış kaydetti.Sanayinin iki sektörünün yıllık değişimlerine bakıldığında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 44,34, imalatta yüzde 41,84 yükseliş kaydetti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,07 artışla 1.441 puana yükseldi. Dolar/TL yüzde 0,1 azalışla 8,5090’a gerilerken, altının gram fiyatı 488 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans