Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Devlet Başkanı Widodo ile bir araya geldi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 Zirvesi öncesinde Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo ile görüştü. Zirvenin düzenleneceği Apurva Kempinski’de gerçekleşen görüşme öncesinde iki lider, kısa basın açıklaması yaptı. Erdoğan, “Bugün beraberce kurduğumuz Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi mekanizması, ikili ilişkilerimiz açısından tarihi bir adımı teşkil ediyor” ifadelerini kullandı
*Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi eylülde yükseldi
Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi, eylülde ağustos ayına kıyasla yüzde 0,9, Eylül 2021’e göre de yüzde 4,9 artış kaydetti. AB’de de sanayi üretimi, eylülde bir önceki aya kıyasla yüzde 0,9, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7 yükseldi
*Alman hükümeti ekonomide daralma bekliyor
Almanya’da enerji fiyatları ve enflasyon artmaya devam ederken buna bağlı olarak satın alma gücü kaybı, ülkenin GSYH‘nin büyümesini de etkiliyor. Almanya Ekonomi Bakanlığı Raporu’na göre, federal hükümet 2022/23 kış yarı yılında ekonomik üretimde düşüş bekliyor. Sanayi üretiminin üçüncü çeyreğin sonunda yeniden artış gösterdiğine vurgu yapılan raporda, gelecek aylara ilişkin görünümün de talepte gözle görülür bir düşüşle olumsuz olduğuna dikkat çekildi
*IMF’ye göre enflasyon etkisiyle küresel ekonomik görünüm “iç karartıcı”
IMF, küresel ekonomi için beklentilerin, Rusya-Ukrayna savaşı ve enflasyon etkilerinin aşağı yönlü riskleri artırması nedeniyle ekimde tahmin edilenden daha kötümser olduğunu duyurdu. IMF Araştırma Departmanı Ekonomisti Tryggvi Gudmundsson‘ın yazısında, Küresel ekonomi için beklentilerin geçen ay tahminlerden bile kötü olduğuna işaret ederek, buna sebep olarak Rusya-Ukrayna savaşı ve enflasyon etkilerinin aşağı yönlü riskleri artırması ile Çin’deki zayıf büyüme ivmesi gösterildi. Yazıda, IMF’nin küresel ekonomi için 2023 büyüme tahminini yüzde 2,9’dan yüzde 2,7’ye indirdiği hatırlatılarak, son aylarda, G20 ülkelerindeki PMI endekslerinde kaydedilen istikrarlı bir kötüleşmeye işaret edildi
*İklim krizinin insani ve ekonomik maliyetinin önlenmesinde G20’nin kritik sorumluluğu bulunuyor
Birleşmiş Milletler Çevre Programı Direktörü Inger Andersen, “G20 liderleri bu hafta Bali’de bir araya geliyor ve bu konuya eğilmeleri için önlerinde bir fırsat var. Daha hızlı aksiyon tamamen güçlü siyasi liderlikle ilgili. Bir ülkeyi yönetmek istediğini söyleyen kişilerin seçim dönemlerinden daha fazlasını düşünüyor olması gerekli. Kayıp ve zarar konusunda müzakerelerde isteksizlik var çünkü bu pahalı bir konu. Fakat, iklim değişikliğinin faturasını bunda en az etkisi olan fakir toplumlar ödüyor ve bu böyle olmamalı” dedi
*BM Genel Sekreteri, tahıl anlaşmasının yenilenmesi için engelleri kaldırmaya çalıştıklarını söyledi
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yenilenmesi konusunda umutlu olduğunu belirterek, “Rus tahıl ve gübresinin ihracatının önündeki engelleri kaldırma konusunda oldukça ilerleme sağlandı. Umuyorum ki çabalarımız başarılı olacak ve kalan engelleri de kaldıracağız. Delegasyonumuzun Rusya delegasyonuyla cuma günü çok önemli bir toplantısı var” diye konuştu
*Kremlin: BM ile tahıl anlaşmasının uzatılmasına ilişkin müzakereler yapıcıydı
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya ile BM arasında tahıl anlaşmasının uzatılması konusunda yapılan müzakerelerin yapıcı geçtiğini söyledi. Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM arasında yapılan tahıl sevkiyatı anlaşmasının uzatılması konusuna değinen Peskov, geçen hafta Rusya ve BM arasında bu konuda görüşmelerin yapıldığını anımsatarak, “Bu müzakereler, oldukça yapıcı idi.” diye konuştu. Anlaşmanın uzatılması gününe kadar yaklaşık bir hafta kaldığına dikkati çeken Peskov, bu yönde çalışmaların devam ettiğini aktardı
*OPEC’e göre küresel petrol üretimi ekimde arttı
OPEC, küresel petrol üretiminin ekimde bir önceki aya göre günlük yaklaşık 700 bin varil artarak yaklaşık 101 milyon 500 bin varile yükseldiğini bildirdi. OPEC içinde ham petrol üretimi en fazla artan Nijerya olurken, en fazla gerileyen ise Suudi Arabistan oldu.OPEC aylık petrol piyasası raporuna göre, grubun günlük ham petrol üretimi ekimde bir önceki aya göre 210 bin varil azalarak 29 milyon 490 bin varil oldu. OPEC’in küresel petrol üretimindeki payı ise yüzde 29,1 olarak kayıtlara geçti
*İhracat ve ithalat birim değer endeksleri eylülde yükseldi
İhracat birim değer endeksi, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,7, ithalat birim değer endeksi yüzde 27,4 arttı
*Tavuk eti üretimi eylülde yıllık bazda yüzde 5,7 arttı
TÜİK’in açıkladığı verilere göre Türkiye genelinde tavuk eti üretimi, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 artarak 210 bin 77 tona, tavuk yumurtası üretimi de yüzde 6,5 yükselişle 1 milyar 719 milyon adede çıktı
*Türkiye’nin e-ticaret hacmi ilk 6 ayda 348 milyar liraya ulaştı
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, yılın ilk yarısında e-ticaret siparişi yüzde 38 artışla 2 milyar 294 milyon adede çıktı. Türkiye’de kişi başına düşen e-ticaret harcaması, yılın ilk 6 aylık döneminde 4 bin 964 lira, İstanbul için ise 9 bin 857 lira olarak belirlendi. Sektör bazında e-ticaret hacminde beyaz eşya ve küçük ev aletleri yaklaşık 43,7 milyar lira, hava yolları 30,4 milyar lira, giyim, ayakkabı ve aksesuar 24,6 milyar liralık hacimle dikkati çekti
*Türkiye’nin 2030’a kadar yılda 10 milyar dolar yatırımla net sıfır emisyona ulaşabileceği hesaplanıyor
Türkiye’nin yıllık 10 milyar dolar yatırımla güneş, rüzgar ve depolama teknolojilerinde kapasitesini artırarak ve fosil yakıt tüketimini düşürerek 2050’de net sıfır emisyona ulaşabileceği tespit edildi. İPM İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin, “Geciktikçe bu hesapladığımız maliyet her gün daha da artacak. 10 yıllık dönüşüm maliyeti Türkiye’nin milli gelirinin yaklaşık yüzde 1’ine denk geliyor” açıklamasında bulundu
*Hazır giyim ve konfeksiyondan 10 ayda 17,9 milyar dolarlık rekor ihracat
Bu yılın ocak-ekim döneminde toplam ihracatının 12,4 milyar dolarlık bölümünü İstanbul’dan gerçekleştiren sektör, Almanya’ya 3 milyar dolar, İspanya’ya 2,3 milyar dolar ve Birleşik Krallık’a 1,8 milyar dolarlık ihracat yaptı
*Emtia piyasasında yükseliş eğilimi devam ediyor
Haftayı bakır yüzde 4,4, kurşun yüzde 5,9, alüminyum yüzde 5,2, nikel yüzde 10,2, çinko yüzde 4,6, şeker yüzde 3,7, pirinç yüzde 1,8 kazançla tamamladı.Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ”(Şeker fiyatlarındaki yükseliş) Brezilya’da seçimler sonucunda hükümetin değişmesi, Brezilya’da piyasalara iyimserlik getirdi” şeklinde konuştu
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 2,57 değer kazanarak 4.570 puanla rekor seviyeyi gördü. Dolar/TL yüzde 0,3 artışla 18,61’den işlem görürken, altının gramı 1.058 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans