Ekonomi ve Finans Haberleri – (14.04.2022)

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, KKTC Başbakanı Sucuoğlu ile ortak basın toplantısında konuştu
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, KKTC Başbakanı Faiz Sucuoğlu ile görüşmelerinin ardından yapılan ortak basın toplantısındaki konuşmasında, “Doğu Akdeniz’de Türkiye hem kendi kıta sahanlığında kendi haklarını hem de Kıbrıs Türklerinin meşru hak ve çıkarlarını korumaya kararlı olduğunu göstermiştir. Bu kararlılık aynı inanç ve irade ile sürdürülecektir. Ağırlıkla hibe ve bir kısmı da kredi olarak KKTC’ye 2022 yılı için toplam 4 milyar 250 milyon lira kaynak ayırdık” dedi. Oktay, KKTC’de hükümet kurma çalışmalarının tamamlanmasının ardından, “2022 yılı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile KKTC Hükümeti Arasında İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması” üzerinde çalışmaya başladıklarını hatırlattı

*İletişim Başkanı Altun: Türkiye ‘istikrarlaştırıcı güç’ olarak üzerine düşeni yapmaya devam edecek
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin, “Bölgemiz ve insanlarımız çatışmalardan yoruldu, artık barışı, huzuru ve refahı istiyor. Türkiye, ‘istikrarlaştırıcı güç’ olarak üzerine düşeni şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da yapmaya devam edecektir.Türkiye, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde önce bir ateşkes, sonrasında barış görüşmeleri için elinden gelen tüm diplomatik çabayı ortaya koymaktadır, koymaya devam edecektir” dedi

*Bakan Varank’tan KOBİ Enerji Verimliliği Destek Programı müjdesi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, KOSGEB’in yeni desteğine ilişkin MESS’in 49. Olağan Genel Kurulu Toplantısı’nda yaptığı konuşmada“KOSGEB aracılığıyla KOBİ Enerji Verimliliği Destek Programı’nı başlatıyoruz. Bu programla işletmelerin yetkilendirilmiş kişilere yaptıracakları enerji etüdü maliyetlerini biz KOSGEB olarak karşılayacağız. Bununla da kalmayacağız. KOBİ’lerimizin etüt sonucunda önerilen değişiklikleri yapmaları durumunda buradaki giderlerinin önemli bir kısmını da yine biz KOSGEB olarak üstleneceğiz. Başvuruları bugün itibarıyla açıyoruz” dedi.Ayrıca Bakan Varank, yüksek hızlı şarj istasyonlarının Türkiye’de yaygınlaşmasını sağlamak üzere bir destek programı hazırladıklarını belirterek, “İnşallah hafta başında bu çağrıyı yayınlamış olacağız. 81 ilimizin tamamında, 1.500’den fazla yüksek hızlı şarj istasyonunun kurulmasına yönelik toplamda 300 milyon liralık hibe desteği vereceğiz. Böylece bir yıl içinde tüm Türkiye’yi şarj istasyonları ile donatmış olacağız” açıklamasında bulundu

*Bakan Varank, Designhub-İst Tasarım Eğitim ve Uygulama Merkezi’nin açılışında konuştu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Kadir Has Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanlığı tarafından İSTKA desteğiyle hayata geçirilen Designhub-İst Tasarım, Eğitim ve Uygulama Merkezi açılışında yaptığı konuşmada, öğrencilere ve hocalara, 2021-2027 döneminde yürütülecek Ufuk Avrupa programına başvurmaları çağrısında bulunarak, “Böylece en gelişmiş araştırma altyapılarından ve en yetkin aktörlerden destek alma ve bunların finansmanına kavuşma imkanı yakalarlar.(Designhub İstanbul) Bu merkez, eğitim-atölye-kuluçka modeliyle İstanbul’da yaratıcı endüstriler ekosistemini besleyen önemli merkezlerden biri haline gelecek” diye konuştu

*Bakan Bilgin, işverenleri istihdam destek programına davet etti
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, İşbaşı Eğitim Programı’nda değişiklik yapıldığını belirterek, “Üretim içerisinde eğitime ilave istihdam yaratan işletmelerimize destek veriyoruz. Yeni işe aldıkları işçinin ücret ve primini biz sağlıyoruz. Bütün işletmeleri bu programa davet ediyorum. Kamuya olan sorumluluklarını yerine getiren, düzgün iş yapan ve örgütlü olan bütün işletmelere Beyaz Bayrak vereceğiz. Beyaz Bayrak olan işletmelerimize, uyguladığımız birçok projede öncelik vereceğiz ve katkı sağlayacağız” dedi

*Bakan Karaismailoğlu: Bu yılın sonuna doğru Ankara-Sivas YHT hattımızı hizmete alacağız
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, bu yıl itibarıyla demir yolu ağırlıklı bir yatırım dönemine girildiğini ifade ederek, şu anda ülke genelinde 4 bin 500 kilometrelik demir yolu ağında çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Karaismailoğlu, “Bu yılın sonuna doğru Ankara-Sivas YHT hattımızı hizmete alacağız. 2053 hedeflerimiz kapsamında 52 ilimizi yüksek hızlı tren ağlarıyla buluşturacağız” şeklinde konuştu

*Merkez Bankası politika faizini yüzde 14’te sabit tuttu
TCMB’den faiz oranlarına ilişkin yapılan duyuruda, Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu başkanlığında toplanan Para Politikası Kurulu’nun, politika faizinin yüzde 14’te sabit tutulmasına karar verdiği bildirildi. TCMB Para Politikası Kurulunda “Etkisi sürmekte olan jeopolitik riskler, küresel ve bölgesel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutmakta ve belirsizliklerin artmasına yol açmaktadırKurul, makroihtiyati politika setinin güçlendirilmesine karar vermiştirTüm politika araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir” ifadeleri kullanıldı

*Merkez Bankası rezervleri 110 milyar dolar oldu
TCMB toplam rezervleri 8 Nisan haftasında 952 milyon dolar artarak 109 milyar 913 milyon dolara yükseldi.Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 861 milyon dolar artışla 67 milyar 718 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 1 Nisan’da 66 milyar 857 milyon dolar seviyesindeydi.Söz konusu dönemde altın rezervleri, 91 milyon dolar artarak 42 milyar 104 milyon dolardan 42 milyar 195 milyon dolara yükseldi

*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu şubat ayında azaldı
TCMB tarafından Şubat 2022 dönemine ait özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu gelişmelerine göre, Şubat ayında özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu 2021 yıl sonuna kıyasla 1,3 milyar dolar azalarak 167,7 milyar dolara geriledi. Bu dönemde, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 1,4 milyar dolar düşüşle 160,1 milyar dolar, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) da 129 milyon dolar artarak 7,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti

*Bankacılık sektörünün mevduatı ve kredi hacmi arttı
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, geçen hafta 60,6 milyar lira artarak 6 trilyon 210,5 milyar liraya yükseldi. Sektörün mevduatı 6 trilyon 210,5 milyar lira, kredi hacmi ise 5 trilyon 325,2 milyar lira oldu.Bankacılık sektörünün kredi hacmi de, geçen hafta 22 milyar 317 milyon lira artarak 5 trilyon 512 milyar 268 milyon liraya çıktı

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Yurt dışında yerleşik kişiler, geçen hafta net 245,2 milyon dolarlık hisse senedi alırken, 38,7 milyon dolarlık DİBS ve 4,4 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı

*Ürün takibinin anlık olarak yapılmasına imkan sağlayacak yeni dijital sistem kurulacak
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında gerçekleştirilen Ekonomi Koordinasyon Kurulunun, toplantısında son dönemdeki ekonomik gelişmeler ile küresel tedarik zincirlerindeki değişimin ve artan küresel emtia fiyatlarının enflasyon görünümü üzerindeki etkileri görüşüldü.Ürün takibinin anlık olarak yapılmasına imkan sağlayacak yeni dijital bir sistem kurulmasına yönelik kararın alındığı toplantıda, artan enerji fiyatlarının etkilerini yönetebilmek üzere ek finansman imkanlarıyla enerji verimliliğini artıracak ilave önlemler görüşüldü

*ECB, faizleri sabit tuttu
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Rusya-Ukrayna savaşıyla artan belirsizliğin ortasında yüksek enflasyona rağmen piyasa beklentileri doğrultusunda, faiz oranlarında değişikliğe gitmezken, tahvil alımlarını sona erdirme planını doğruladı. ECB Yönetim Konseyi’nin, bugünkü toplantısında faiz oranlarını değiştirmeme kararı aldığı, politika faizini sıfır, mevduat faizini yüzde eksi 0,50 ve marjinal fonlama faizini de yüzde 0,25’te sabit bıraktığı bildirildi. Varlık Satın Alma Programı kapsamında varlık alımlarının nisanda aylık 40 milyar avro, mayısta aylık 30 milyar avro ve haziranda 20 milyar avro olarak devam ettirileceği belirtilen açıklamada, 3. çeyrekte varlık alımlarının sona erdirileceği kaydedildi

*ECB Başkanı Lagarde: Enflasyon, önümüzdeki aylarda yüksek kalmaya devam edecek
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, ECB’nin piyasa beklentileri doğrultusunda faiz oranlarının sabit tutulması yönündeki kararının ardından düzenlenen basın toplantısında, parasal teşvik programının bu yılın 3. çeyreğinde sonlandırılmasının planlandığını bildirdi. Yüksek enflasyon baskısının devam ettiğini vurgulayan Lagarde, “Enflasyon çok büyük oranda artmıştır ve önümüzdeki aylar boyunca yüksek kalmaya devam edecektir. Bunun da en büyük sebebi enerji maliyetlerindeki artıştır” ifadelerini kullandı

*AB ülkelerinde martta ticari seferler arttı
Avrupa İstatistik Ofisi, AB ülkelerinde geçen ay gerçekleştirilen ticari seferlere ilişkin verilerine göre, AB ülkelerinde Mart 2021’de toplam 151 bin 986 adet ticari sefer gerçekleştirilirken, söz konusu rakam bu yılın aynı döneminde 389 bin 181’e yükseldi. Böylece ticari uçuşlar, martta geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 156 artış gösterdi

*Putin, enerji ihracatında “güney ve doğudaki” piyasalara yöneleceklerini bildirdi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, enerji ihracatında dolar ve avrodan uzaklaşacaklarını belirterek, “Enerji kaynaklarının batıya tedariki azalacak. Bu nedenle adım adım ihracatımızı hızla büyüyen güney ve doğu piyasalarına yönlendirmemiz önemli” şeklinde konuştu

*Rus enerjisinin fişini çekmesi için Almanya’ya baskı artıyor
Rusya- Ukrayna savaşında 50 gün geride kalırken, Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip Almanya’ya, Rus enerjisine olan bağımlılığını kesmek için yapılan baskı artıyor.Doğal gaz boru hatlarıyla Rusya’ya adeta kelepçelenmiş olan Almanya, Rusya’dan ithal ettiği enerji ürünlerine yasak getirecek katı yaptırımları uygulamayı başaramadığı için eleştirilerin hedefinde. Almanya’nın, Rusya’ya yaptığı enerji ödemelerini durdurarak Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırabileceği belirtiliyor

*ABD’de perakende satışlar martta artışını sürdürdü
ABD Ticaret Bakanlığı, mart ayına ait perakende satış verilerine göre, perakende satışlar, martta bir önceki aya kıyasla yüzde 0,5 artarak 665,7 milyar dolar oldu.Piyasa beklentileri, perakende satışların martta yüzde 0,6 artması yönündeydi. ABD’de 41 yılın zirvesine çıkan enflasyona rağmen yükselişini sürdüren perakende satışlar, şubat ayında yüzde 0,8 artmıştı

*ABD’li bankaların ilk çeyrek karları geriledi
ABD’nin büyük bankalarından Goldman Sachs, Morgan Stanley, Wells Fargo ve Citigroup’un bu yılın ilk çeyreğinde elde ettiği net kar geçen yılın aynı dönemine kıyasla azalış gösterdi

*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları beklentileri aştı
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 9 Nisan ile biten haftada 185 bine çıkarak beklentilerin üzerinde yükseliş kaydetti. Ülkede işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı geçen hafta 18 bin kişilik artış gösterdi.Beklenenden fazla artış gösteren işsizlik maaşı başvurularının bu dönemde 171 bin olması öngörülüyordu

*IEA Başkanı Birol, gerekirse tekrar petrol stok arzı yapılabileceğini söyledi
IEA Başkanı Fatih Birol, TÜSİAD tarafından düzenlenen, “Rusya’nın Ukrayna’yı İşgali, Dünya Enerji Pazarları ve Küresel Enerji Dönüşümü” oturumunda, 24 Şubat’ın global enerji krizinin başlangıç tarihi olabileceğini söyledi.Birol, IEA’nın piyasaya sunduğu petrol stok arzının fiyatlarda bir miktar düşüşe neden olduğunu belirterek, “Şimdiye kadarki stok arzı mevcut stoklarımızın sadece yüzde 10’una tekabül ediyor. Gerek olursa tekrar stok arzı yapmamak için bir neden yok.” dedi. Birol, Rusya’ya yönelik ekonomik ve politik kararların enerjiye ciddi yansımaları olduğuna işaret ederek, “Özellikle Doğu Avrupa ülkeleri, Almanya ve İtalya bu konuda Rusya’ya en fazla bağımlı olan ülkeler. Bunların alacakları kararlar son derece önemli” değerlendirmesinde bulundu

*Bosna Bank International yöneticileri, Saraybosna İş Forumu öncesi TKBB ve İTO’yu ziyaret etti
BBI Yönetim Kurulu Üyesi Necad Guşiç, “İki ülke arasındaki irtibatı güçlendirmek istiyoruz. Bir sonraki toplantımızı da Saraybosna İş Forumu kapsamında Bosna’da yapmayı planladık” dedi. TKBB Genel Sekreter Vekili İsmail Vural, “Forum kapsamında BBI ile bir iş birliği protokolü imzalayacağız. Bunun içeriğinde eğitim, bilgi değişimi, çalışan deneyimini artırma, katılım bankacılığının geliştirilmesi gibi konular olacak” dedi. İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Forumun hem destekçisi hem de katılımcısı olarak Saraybosna’da olacağız” diye konuştu

*Elon Musk, Twitter’ın tamamını almayı teklif etti
Tesla CEO’su Musk, hisse başına 54,2 dolar fiyatla satın alma teklifinde bulunurken, şirketin toplam değerinin yaklaşık 41 milyar dolara denk geldiği belirtildi. Elon Musk, “Bu benim en iyi ve son teklifim. Kabul edilmezse Twitter’ın hissedarı olarak konumumu yeniden gözden geçirmem gerekecek” dedi

*İsrail’e ihracat tarihi zirveye çelik sektörüyle ulaştı
Türkiye, 1,8 milyar dolarla İsrail’e tüm zamanların en yüksek 1. çeyrek ihracatını yaptı.Yılın ilk çeyreğinde İsrail’e en fazla ihracatı 470 milyon 760 bin dolarla çelik sektörü gerçekleştirdi

*Pamuk yaklaşık 11 yılın, mısır da 10,5 yılın zirvesini gördü
Pamuk 1,4478 dolarla Mayıs 2011, mısır da 7,83 dolarla Eylül 2012’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Pamuk fiyatları, ABD’de haftalık pamuk ihracatının yükselmesi sonucu talebin artacağına yönelik öngörülerle yükselişe geçerken, Ukrayna’da ekim ve hasadın olumsuz etkilenmesi ile tedarikin durma noktasına gelmesi ve ABD’de yaşanan soğuk hava dalgasının ekim sürecini yavaşlatacağı endişeleri de mısır fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi

*Emtiadaki bağımlılık tüm ülkeleri risk altına sokuyor
Dünya genelinde emtia ticaretinin büyüklüğü 4,4 trilyon dolara yaklaşırken son olarak Rusya-Ukrayna Savaşı ve Kovid-19 salgını belirli mallarda tüm ülkeleri küresel fiyat dalgalanmalarına karşı savunmasız bıraktı. Savaş nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, başta buğday ve ayçiçeği olmak üzere önemli tarımsal ürünlerde bölgeye bağımlılığı gözler önüne sererken ülkelerin çeşitli emtiadaki bağımlılıklarının bunun çok daha ötesinde olduğu verilere yansıyor

*İkinci el online oto pazarında martta en çok satılanlar belli oldu
Geçen ay ikinci el online araç pazarında en çok tercih edilen marka 19 bin 683 satışla Volkswagen (VW) olurken, Renault 19 bin 229 adetle ikinci ve Fiat 17 bin 526 adetle üçüncü sırada yer aldı. En çok tercih edilen binek otomobil modelleri sırasıyla Clio, Passat ve Egea, hafif ticari modelleri ise Doblo, Ford Transit/Tourneo Courier ve Fiorino oldu

*Türkiye “mavi vatan”daki liman tesisi sayısını 2053’e kadar 255’e çıkaracak
Türkiye, uluslararası ticaretin ve ulaşımdaki entegrasyonun kilit noktalarından deniz yollarındaki liman tesisi sayısını 2053’e kadar 217’den 255’e yükseltmeyi hedefliyor.”Ulaştırma 2053 Vizyonu” raporuna göre, gelecek 30 yılda “yeşil liman” uygulamaları yaygınlaştırılacak, buralarda yüksek oranda yenilenebilir enerji kullanılması sağlanacak

*Makine ihracatı ilk çeyrekte 6,1 milyar dolarla rekor kırdı
İlk çeyrekte toplam ihracatın yüzde 5’ten fazlası savaşa rağmen Rusya ve Ukrayna’ya yapılırken, Almanya ve ABD’ye 1 milyar doların üzerinde ürün gönderildi. MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, “Son 2 yılda yaptığımız yatırımlarla yüzde 42 büyümüş bir üretim kapasitemiz var ve bunu en verimli biçimde değerlendirmek istiyoruz” şeklinde konuştu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,6 değer kazanarak 2.475 seviyesine çıktı. Dolar/TL yüzde 0,2 artışla 14,625’den işlem görürken, altının gramı 927 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans