Ekonomi ve Finans Haberleri – (14.02.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Arama kurtarma ekiplerimizin enkaz altından sağ çıkardığı insanımızın sayısı 8 binin üzerinde
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Depremlerden yaralı olarak kurtulan 81 bini aşkın vatandaşımızın önemli bir kısmını taburcu ettik. Arama kurtarma ekiplerimizin enkaz altından sağ çıkardığı insanımızın sayısı 8 binin üzerindedir” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, AFAD Merkez Binası’ndaki Kabine Toplantısı öncesinde, Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili konuşmasında, “Bugüne kadar nasıl olduysa bundan sonra da milletimle beraber bunun üstesinden geleceğiz” ifadesini kullandı

*Bakan Akar: Terhislerle ilgili herhangi bir erteleme veya erken terhis yoktur
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından terhislerle ilgili herhangi bir erteleme veya erken terhis olmadığını belirterek, “Mehmetçiğimizin terhisleri planlanan zamanda yapılacaktır” dedi

*Deprem bölgesinde kullanılacak prefabrik yapı ve konteynerlerde KDV yıl sonuna kadar yüzde 1’e indirildi
Prefabrik yapı ve konteynerlerin, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ilde afetzedeler ile ilgili kurum ve kuruluşlara tesliminde KDV oranı yıl sonuna kadar yüzde 18’den yüzde 1’e düşürüldü

*Bakan Nebati, prefabrik yapı ve konteynerlerde KDV’nin düşürülmesi kararını değerlendirdi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle olağanüstü hal ilan edilen 10 ilde konut olarak kullanılacak prefabrik yapı ile konteynerlerde KDV oranını yüzde 1’e indirme kararını, depremzede vatandaşların barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla aldıklarını bildirdi

*TCMB’den deprem bölgesinde yeni kullandırılacak kredilere menkul kıymet ve zorunlu karşılık muafiyeti
TCMB, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ilde yerleşik kişilere yeni kullandırılacak kredilere de menkul kıymet ve zorunlu karşılık muafiyeti getirdi. Halihazırda harcama mukabili uygulamasına tabi olan ihracat ve yatırım kredilerinde belge uygulaması da sürecek. Söz konusu uygulama, 6 Şubat’tan 8 Ağustos’a kadar geçerli olacak

*SPK, olası yatırımcı mağduriyetlerinin önüne geçmek için bazı kararlar aldı
SPK, Kahramanmaraş merkezli depremlerin piyasalar üzerindeki olumsuz etkisinin asgariye indirilmesi için bir dizi önlem açıkladı. SPK tarafından, “Payları borsada işlem gören halka açık ortaklıkların, genel kurul kararı aranmaksızın, yapılacak ilk genel kurulda ortakların bilgisine sunulmak üzere, yönetim kurulu kararı ile geri alım programı başlatabileceğine karar verilmiştir. Deprem Bölgesi’nde ikametgahı, işyeri adresi veya şubede hesabı bulunan müşterilerin, 6 Şubat’tan itibaren oluşan temerrüt durumlarında, 30 Haziran’a kadar işlem tesis edilmeyecek” ifadelerine yer verildi

*Borsa İstanbul’dan piyasa işleyiş esaslarında yapılacak değişikliklere ilişkin duyuru
Borsa İstanbul, açılış seansında pay piyasalarında ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) emir iptali, fiyat kötüleştirme ve izimiktar azaltımına n verilmeyeceğini duyurdu. Borsa gözetim faaliyetleri kapsamında halihazırda devam etmekte olan yatırım aracı bazındaki tüm tedbirler kaldırılacak

*Şirketlerin hisse geri alımlarında vergi tevkifat oranları sıfırlandı
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Buna göre, tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetleri veya ortaklık paylarına ilişkin dağıtılmış kar payı sayılan tutarlar üzerinden yapılacak tevkifat oranı sıfırlandı. Daha önce şirketlerin söz konusu hisse ve ortaklık paylarının iktisap bedeli ile itibari değeri arasındaki fark üzerinden yüzde 15 kar payı stopajı uygulanıyordu

*BDDK’dan bankaların hisse geri alımlarını kolaylaştırıcı adım
BDDK, payları borsada işlem gören halka açık bankaların, 6 Şubat 2023’ten 1 Ocak 2024’e kadar geri alım yoluyla edindikleri kendi hisse senetlerinin, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmayacağını bildirdi. Bireysel kredi kartlarına ve ihtiyaç kredilerine uygulanan yüksek risk ağırlıkları, deprem bölgesindeki illerde yerleşik gerçek kişilere kullandırılanlar bakımından uygulanmayacak

*SEDDK’den BES’te devlet katkısı fonlarının asgari hisse senedi bulundurma oranının artırılması açıklaması
SEDDK tarafından,  BES Devlet Katkısı Hakkındaki Yönetmelik’teki değişikliğe ilişkin, “Gerek sektör gerekse de katılımcılarımızdan kurumumuza ulaşan talepler dikkate alınarak, devlet katkısı fon portföyünde asgari yüzde 70 olarak belirlenmiş olan kamu borçlanma araçları oranının azaltılması ve hisse senedi oranının artırılmasının fon performansını olumlu etkileyeceği değerlendirilmiştir. Katkı fonlarının portföy sınırlandırmasında değişikliğe gidilerek kamu borçlanma araçlarının asgari oranı yüzde 70’ten yüzde 50’ye indirilmiş, hisse senedi oranları ise yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarılmıştır. Hisse senedi yatırımları ise ikiye ayrılarak belirli endeksleri takip eden borsa yatırım fonlarına, fon portföyünün asgari yüzde 10’u oranında yatırım yapılması temin edilmiştir” denildi

*”Asrın felaketi”nin yaşandığı deprem bölgesine konteyner bağışı sürüyor
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, depremden etkilenen Gaziantep’te 1.522 konteynerin kurulumunu tamamlarken, sayı kısa sürede 15 bine tamamlanacak. AFAD’ın konteyner kent yapılmasını kararlaştırdığı Malatya İnönü Üniversitesi Teknopark bahçesindeki 180 bin metrekarelik alanda, 1.200 konteyner depremzedelere hizmet verecek. Baykar, Kahramanmaraş’ta 2 bin kişilik konteyner kentin yapımına başlarken, 520 konteynerin 1,5 ay sonra tamamlanması hedefleniyor. KKTC hükümeti, Türkiye’deki depremzedelere yönelik 1.000 konteyner evden oluşacak köyün kurulması için Kıbrıs Türk Dayanışma Platformu ile protokol imzaladı

*ABD’de enflasyon ocakta beklentileri aştı
ABD’de TÜFE, ocakta aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 6,4 arttı. Beklentiler, TÜFE’nin bu dönemde yıllık yüzde 6,2 artması yönündeydi. Beklenenden az da olsa yavaşlamaya devam eden ve Ekim 2021’den bu yana en düşük seviyesine gerileyen yıllık enflasyon, geçen yıl aralıkta yüzde 6,5 olmuştu

*AB ekonomisi 2022’nin son çeyreğinde büyüme kaydetmedi
Avro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış GSYH, geçen yılın dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 yükseldi. Avro Bölgesi’nde GSYH, 2022’nin son çeyreğinde 2021’in aynı dönemine göre yüzde 1,9 arttı. AB’de ise mevsimsellikten arındırılmış GSYH, 2022’nin dördüncü çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla sabit kalırken, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,8 arttı. GSYH, son çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla Almanya’da yüzde 0,2 ve İtalya’da yüzde 0,1 azalırken, Fransa’da yüzde 0,1 ve İspanya’da yüzde 0,2 arttı

*AB, benzinli ve dizel otomobilleri 2035’te yasaklayacak
Avrupa Parlamentosu (AP), AB ülkelerinde yeni benzinli ve dizel otomobillerin satışlarının 2035’ten itibaren yasaklanmasını onayladı. AB üyesi ülkelerde 2035’ten itibaren satılacak yeni bütün otomobil ve hafif ticari araçların sıfır emisyonlu olması gerekecek

*AB, deprem bölgesindeki yardımlarında tıbbi destek ve barınma ihtiyacına odaklanıyor
AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, Türkiye’de deprem bölgesindeki ayni yardım çalışmalarında tıbbi destek ve acil barınma ihtiyacına odaklandıklarını açıkladı

*Rus petrokimya şirketi SIBUR, depremzedeler için 1 milyon dolar bağışlayacak
Rusya’nın en büyük petrokimya şirketi SIBUR’un, Türkiye’de depremden etkilenen vatandaşlara 1 milyon dolar bağışlayacağı bildirildi. Şirketin şubat-mart aylarında Türkiye’de satılan her ton üründen 5 dolar bağışta bulunacağı kaydedildi

*OPEC, küresel petrol talebindeki artış öngörüsünü yukarı yönlü revize etti
OPEC, bu yıl için küresel petrol talebine yönelik artış tahminini yukarı yönlü revize etti. Bu yıl talepte OECD bölgesinde geçen yıla göre günlük 350 bin varil, OECD dışı ülkelerde ise günlük 1 milyon 960 bin varil artış bekleniyor

*Ford, Avrupa’da yaklaşık 3 bin 800 kişiyi işten çıkaracak
Merkezi ABD’de bulunan otomotiv üreticisi Ford’un küresel otomotiv sektörünün elektrikli araçlara yönelmesinin etkisiyle Avrupa genelinde yaklaşık 3 bin 800 çalışanını işten çıkaracağı bildirildi. Elektrikli otomobillere dönüş planı kapsamında gelecek 3 yılda Almanya’da yaklaşık 2 bin 300, İngiltere’de 1.300 ve Avrupa’nın diğer bölgelerinde 200 kişinin işine son verilecek

*İngiltere’de işsizlik Aralık 2022’de yüzde 3,7 seviyesini korudu
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi’nden (ONS) yapılan açıklamada, ülkede işsizlik oranının aralıkta yüzde 3,7 ile kasım ayındaki seviyesini koruduğu bildirildi. Ülkede istihdam piyasasında kalifiye çalışan açığının bu yılın ocak ayı itibarıyla 76 bin azalarak toplam 1 milyon 134 bine gerilediği belirtilen açıklamada, İngiltere’de son 41 yılın en yüksek seviyelerinde seyreden enflasyon göz önüne alındığında Aralık 2022’de çalışanların gelirlerinin reel bazda yüzde 3,1 azaldığı kaydedildi

*Çin’in yenilenebilir enerjide kurulu gücü geçen yıl 152 gigavat arttı
Çin Ulusal Enerji İdaresinin yenilenebilir enerji yatırımlarına ilişkin açıklamasına göre, ülkenin rüzgar ve güneşteki kurulu güç kapasitesi son üç yıl art arda 100 gigavattan fazla artış gösterdi. 2022’de yenilenebilir enerjide yaklaşık 152,2 gigavatlık kapasite artışı gerçekleşti. Bu artış, rüzgarda 37,6, güneşte 87,4, biyokütlede 3,4 ve hidroelektrikte 23,8 gigavat olarak hesaplandı

*BAE Enerji Bakanı’na göre petrol sektörü 2023’te önemli sıkıntılar yaşayabilir: Bu hayati sektöre yeni yatırımlar yapılmalıdır
BAE Enerji ve Altyapı Bakanı Suheyl el-Mezrui, 2023’te petrol sektörünün önemli sorunlarla karşılaşabileceğini belirterek sektöre yatırımların artırılması çağrısı yaptı. Dünya Hükümet Zirvesi’nde konuşan Mezrui, OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun çabaları sayesinde 2022’de petrol sektörünün dengeli kalabildiğini söyleyerek, 2023’te yetersiz yatırımlar nedeniyle petrol sektörünün ciddi sıkıntılara maruz kalabileceğini vurguladı

*Körfez ülkelerinde depremzedeler için toplanan yardımlar 370 milyon doları aştı
Suudi Arabistan, Katar, BAE, Kuveyt, Bahreyn, Umman resmi makamları ve hayır kuruluşları, “asrın felaketi” olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yardım kampanyaları başlattı. Kahramanmaraş merkezli depremlerden zarar gören Türkiye ve Suriye’deki afetzedeler için Körfez ülkelerinde bir haftada toplanan yardımlar 370 milyon doları geçti

*Bankacılık sektörü depremlerden etkilenen şubeler için tam teyakkuzda
Asrın felaketi olarak nitelendirilen depremlerden etkilenen 10 ilde toplamda 869 şube ile hizmet veren bankacılık sektörü, nakit akışında bir sıkıntı yaşanmaması için ilk günden itibaren hasar tespitlerini yaparak bölgeye mobil şubelerini yönlendirdi. Birçok banka, kendi müşterisi olsun ya da olmasın ATM’lerden yapılan tüm işlemlerden herhangi bir kesinti yapmazken, deprem bölgesindeki vatandaşların EFT ve havale işlemlerinden de ücret alınmıyor. Depremlerden önce bölgede toplam 175 ile en fazla şubesi bulunan Ziraat Bankası’nın 11’i mobil olmak üzere 161 şubesi aktif hizmet veriyor

*Depremlerden etkilenen esnafın Halkbank’a olan düşük faizli kredi borçları 6 ay ertelendi
Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle zarar gören esnaf ve sanatkarların, esnaf kredi ve kefalet kooperatifleri kefaletiyle veya doğrudan Halkbank’tan kullandıkları düşük faizli kredi borçlarının 6 ay ertelenmesi kararlaştırıldı. Borçları ertelenmiş esnaf ve sanatkarlara, talepleri halinde Halkbank tarafından erteleme süresinde düşük faizli kredi açılabilecek

*Ticaret Bakanlığı konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatını 3 ay yasakladı
Ticaret Bakanlığı, depremler nedeniyle ilk etapta ortaya çıkan geçici barınma ihtiyacının acilen giderilmesi için konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatını 3 ay yasakladı

*THY, deprem bölgesindeki 1000 aileden birer kişiyi işe alacak
Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, “Deprem bölgesinde afetten etkilenen 1000 aileden birer kişiye Türk Hava Yolları ve iştirak şirketlerinde iş imkanı sunacağız. Her yıl ihtiyacımıza binaen istihdam ettiğimiz çalışma arkadaşlarımızı, bu bölgelerden başvuran vatandaşlarımıza öncelik vererek istihdam edeceğiz” diye konuştu

*Youthall, genç istihdam seferberliği başlatıyor
Youthall, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen gençlerin iş bulması için “istihdam seferberliği” başlatıyor. Şirket, #Seninleyiz kampanyasıyla deprem bölgesinde ailesini, evini veya işini kaybetmiş 18-35 yaş arası gençler ile onların istihdamına katkı sağlamak isteyen şirketleri ve kurumları bir araya getirecek

*İSO deprem bölgesinde 1.000 konteynerlik “İSO Yaşam Kenti” kuracak
İSO, depremin yaşandığı bölgede normal hayata yeniden dönüşe güçlü ve kalıcı katkı sağlamak amacıyla “İSO Yaşam Kenti” kurmaya hazırlanırken, bu çerçevede ilk etapta 1.000 konteynerlik bir kent oluşturulacak. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “İSO Yaşam Kenti’nin kurulması çalışmalarına başladık ve bu kentin kurulumu öncesi çalışmalarımız sonuçlanma aşamasına geldi” açıklamasında bulundu

*İstanbul iş dünyasının kalbi deprem bölgesindeki 10 il için atıyor
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Tasnif ettiğimiz yardımlar bugüne kadar 82 tır ve 8 uçak ile bölge illerinde ihtiyaç sahiplerine ulaştı. Güncel ihtiyaçları anbean takip ediyoruz. İş dünyası olarak üzerimize bir görev daha düşüyor. Üyelerimizi, depremde zarar gören ve İstanbul başta olmak üzere çeşitli illerimize yerleştirilen depremzedelere istihdamda öncelik vermeye çağırıyoruz” şeklinde konuştu

*MÜSİAD, deprem bölgesinde yaraları sarmak için seferber oldu
MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, “Şu ana kadar, 5 milyon 500 su, 1 milyon ekmek, 705 bin paket hazır gıda, 32 binden fazla ısıtıcı, 220 binden fazla battaniye, 900 jeneratör ve temel ihtiyaç maddelerinden oluşan ihtiyacı bölgeye ulaştırdık. MÜSİAD ve Mimar ve Mühendisler Grubu iş birliğinde bölgedeki hasar tespit ve denetim çalışmalarına katılacak gönüllü inşaat mühendislerimizi de bölgeye gönderdik” dedi

*Türkiye’nin su altı inşaat gemisi “Mukavemet” depremzedeler için görevde
Karadeniz’de keşfedilen 710 milyar metreküplük doğal gazı karaya çıkarmak için Türkiye’nin enerji filosuna dahil edilen su altı inşaat gemisi “Mukavemet”, depremzedeler için toplanan yardımları afet bölgesine ulaştırıyor

*Kırsal kalkınma projelerinde değerlendirme süreleri uzatıldı
Kırsal kalkınma destekleri kapsamında altyapı projelerinin değerlendirilme süreleri, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’da 8 Mayıs’a, diğer illerde ise 10 Mart’a kadar uzatıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans