Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısında konuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Kazakistan’la ticaret hacmimizde 5 milyar dolar seviyesini geçen yıl aştık. Orta vadede 10 milyar dolarlık hedefimize de emin adımlarla ilerliyoruz” ifadelerini kullandı
*Dünyanın en büyük yüzen fabrika balıkçı gemisi Türkiye’de üretildi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’de üretimi yapılan “dünyanın en büyük yüzen fabrika balıkçı gemisinin”, günlük 450 ton balığı yakalayıp işleyebilen, dört saat içerisinde işlenen balığı dondurup daha sonra taze bir şekilde kıyıya ulaştıran tam otomasyonlu teknolojik bir harika olduğunu bildirdi
*”İlk Evim İlk İş Yerim” kampanyasında arsalara 67 bin, iş yerlerine 20 bin başvuru yapıldı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “(İlk Evim Arsa) Bugün açıkladığımız fiyatlar, 10 yıl süreç içerisinde geçerli olacak. İmar planlarını hazırladıktan sonra aralık ayı itibarıyla arsa tapularını vermeye başlayacağız” dedi
*Bakan Yardımcısı Gizligider: Dijital tarım, ormancılık ve hayvancılığa geçiyoruz
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, Türkiye’de artık tarımın dijitalleştiğini belirterek, “Dijital tarım, ormancılık ve hayvancılığa geçiyoruz. Bu kapsamda 1 Ekim itibarıyla Çiftçi Kayıt Sistemi’nin e-devlet üzerinden güncellenmesiyle ilgili bir çalışma başlattık. Şimdi bunu hayvancılıkta da yapacağız” açıklamasında bulundu
*Savunma ve Havacılıkta Endüstriyel İşbirliği Günleri başladı
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı Serdar Demirel, “İHA’lar yeni değil, belki on yıllardır var fakat İHA’nın Kalaşnikof’unu yapan Türkiye oldu. Türkiye burada durmuyor, devam ediyor. En optimum çözümü bulmamız gerekiyordu. Bana kalırsa Türk savunma sanayisinin dünya savunma sanayisi içinde bu kadar hızlı yükselmesi ve ayrışmasının en büyük sebeplerinden bir tanesi budur. Çünkü yapılmayanı yaptık, farklı düşündük” diye konuştu
*Türk savunma sanayisinin Borsa İstanbul’daki varlığı artıyor
Savunma sanayisi ve ülke güvenliği için radar, silah sistemi, muharebe eğitim sistemleri, uydu ve İHA sistemleri, radyo frekans karıştırıcılar gibi bir dizi ürün üreten SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri AŞ, halka arz başvurusunda bulundu. Halka arzdan elde edilecek kaynağın büyük bölümü Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayii Bölgesi’nde kurulacak yeni üretim tesisi ile ilave makine ve teçhizat yatırımları için kullanılacak
*AB Komisyonu: Türkiye, Avrupa’nın enerji güvenliğinde önemli ve güvenilir transit ülke
AB Komisyonunun genişlemeden sorumlu üyesi Oliver Varhelyi Avrupa Parlamentosunda Komisyonun 2022 Genişleme Raporu’nu sundu. Raporun Türkiye ile ilgili kısmında Varhelyi, mevcut jeopolitik zorlukların, AB ve Türkiye’nin enerji veya gıda güvenliği gibi konularda birlikte yakın çalışmasını her zamankinden daha gerekli hale getirdiğini belirtti. Varhelyi, “Türkiye, temmuz ayındaki buğday anlaşmalarında Rusya ve Ukrayna arasındaki doğrudan müzakerelere aracılık etmede kilit rol oynadı. Avrupa’nın enerji güvenliği için önemli ve güvenilir bir transit ülke olmaya devam ediyor” dedi
*AB ülkelerinin enerji bakanları “gaza tavan fiyat” konusunu görüşecek
AB üyesi ülkeler, enerji krizine karşı neler yapılabileceği, doğal gaza tavan fiyat getirilmesi, kışa hazırlık gibi konuları görüşmek üzere bir araya geldi. AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, “Gaz fiyatlarına müdahale edeceğiz. Komisyon, enerji konusunda yeni teklifler içeren paketi gelecek hafta sunacak” açıklamasında bulundu
*ABD’de, eylül ayına ilişkin enflasyon verileri yarın açıklanacak
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yüksek enflasyon karşısında attığı agresif adımların resesyon riskini artırdığına dair endişeler güçlenirken, piyasalarda tüm dikkatler yarın açıklanacak eylül ayı enflasyon verilerine çevrildi. Ülkede TÜFE’nin eylülde aylık bazda yüzde 0,2, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 8,1 artması bekleniyor
*ABD’de ÜFE yıllık yüzde 8,5 artış gösterdi
ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), eylülde aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 8,5 artarak beklentileri aştı. Piyasa beklentilerini aşan verinin bu dönemde yüzde 0,2 artması öngörülüyordu. İki aylık düşüşün ardından artış gösteren ÜFE, ağustosta yüzde 0,2’lik azalış kaydetmişti
*İngiliz ekonomisi küçülüyor
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, İngiliz ekonomisi, ağustosta aylık bazda yüzde 0,3 küçüldü. Beklenti büyüme olmaması yönündeydi. Ağustosta sanayi üretiminin özellikle zayıf olması dikkati çekerken, sanayi üretiminde aylık bazda yüzde 1,8 düşüş yaşandı. ONS, temmuz ayı büyüme tahminini yüzde 0,2 artıştan yüzde 0,1 artışa revize etti
*OPEC: Küresel petrol üretimi eylülde arttı
OPEC, küresel petrol üretiminin eylülde bir önceki aya göre günlük 930 bin varil artarak 101 milyon 480 bin varile yükseldiğini bildirdi. OPEC içinde ham petrol üretimi en fazla Suudi Arabistan’da artış gösterdi. Irak ham petrol üretiminin en fazla gerilediği ülke oldu
*Enerji krizi nedeniyle Avrupa sanayisinde çarklar dönmüyor
Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren demir, çelik, alüminyum ve çinko gibi kritik sektörlerdeki stratejik tesisler, artan enerji maliyetleri ve belirsizlikler nedeniyle üretime ya ara veriyor ya da bütünüyle üretimi sonlandırıyor. Avrupa ülkelerinde metal üreticileri kapanmaya, üretimi azaltmaya veya tamamen durdurmaya başladı. Enerji krizinin uzun süre devam etmesi halinde kapanmaların artacağı tahmin ediliyor
*KİT’lerin gelecek yıl 163,4 milyar lira tutarında yatırım yapması öngörülüyor
Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarının 2023’te 163,4 milyar lira tutarında yatırım yapması planlanıyor. Kamu teşebbüsleri, 2023 yılına dair işletme bütçelerini hazırlayarak 31 Aralık’a kadar Hazine ve Maliye Bakanlığına ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirecek
*Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkelerde pazar çeşitliliği hakim
Türkiye, geçen ay Almanya’ya 1 milyar 640 milyon dolar, Birleşik Krallık’a 1 milyar 128 milyon dolar, ABD’ye 1 milyar 127 milyon dolar, Irak’a 1 milyar 8 milyon dolar ve Rusya’ya 925 milyon 428 bin dolar tutarında ihracat gerçekleştirdi. Almanya, Birleşik Krallık ve ABD’ye en fazla dış satımı otomotiv endüstrisi yaparken, Irak’ta hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri, Rusya’da da kimyevi maddeler ve mamulleri ön plana çıktı
*Sanayi üretimi ağustosta aylık bazda yüzde 2,4, yıllık bazda yüzde 1 arttı
Sanayi üretimi, ağustosta aylık bazda yüzde 2,4, yıllık bazda yüzde 1 artış gösterdi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde yıllık bazda yüzde 4,05 artış gerçekleşti. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, endeksin, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 12,4, elektrik gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 3,5 azalırken, imalat sanayi sektöründe yüzde 2,2 arttığı görüldü
*Mobilya, kağıt ve orman ürünleri ihracatı 9 ayda 6,2 milyar dolara ulaştı
Ocak-eylül 2022’de 3,55 milyar dolarlık mobilya ihraç edilirken, en çok mobilya dış satımı yapılan ülkeler 380,2 milyon dolarla Irak ve 304,4 milyon dolarla Almanya oldu. İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Özkan, “Mobilya ihracatının artmasında güçlü olduğumuz pazarlarda yeniden yükselişe geçmemiz etkili oldu. Bu noktada Suudi Arabistan ve Rusya’ya yaptığımız ihracatta yükseliş yaşanıyor” diye konuştu
*Perakende satış hacmi ve toplam ciro endeksiş ağustosta yıllık bazda artış gösterdi
Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, ağustosta bir önceki aya kıyasla yüzde 3,7 yükseldi. Bu dönemde gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 3,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 3,8, otomotiv yakıtı satışları yüzde 4,1 arttı. Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artış gösterdi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplam ciro endeksi de, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 130,3 artış gösterdi
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans