Ekonomi ve Finans Haberleri – (11.01.2021)

*Çavuşoğlu: Kıbrıs’ta iki devletli çözümün olması gerekiyor
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs meselesine ilişkin, “Egemen eşitliğin müzakere edilmesi, iki devletli çözümün olması gerekiyor.” ifadelerini kullandı. Kıbrıs sorununun çözümü konusunda 52 yıldır sonuç alınamadığını ve federasyon üzerine yapılan müzakerelerin tüketildiğini söyleyen Çavuşoğlu, garantör ülkeler ve adadaki tarafların kendi görüşlerini ortaya koyduğu bir müzakerenin gerçekleştirilmesi gerektiğini ifade etti

*KKTC Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu: Toplumlar arası görüşme süreci bitmiştir
KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, “(Kıbrıs meselesinde) Toplumlar arası görüşme süreci bitmiştir. Federasyonu görüşmek söz konusu değildir” dedi

*Akar: Bizim NATO ile olan ilişkimizi hiç kimse yargılayamaz
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Bizim NATO ile olan ilişkimizi hiç kimse yargılayamaz. Katkılarımızı herkesin görmesi, anlaması, göz ardı etmemesi lazım” ifadelerini kullandı

*Selçuk: Hedefimiz, İş Kulüplerinin 2021 yılı sonuna kadar 81 ilde yaygınlaştırılması
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, yoğunlaştırılmış İş ve Meslek Danışmanlığı hizmetiyle iş arayanlara motivasyon desteği verdiklerini belirterek, “Hedefimiz, İş Kulüplerinin 2021 yılı sonuna kadar 81 ilde yaygınlaştırılması” açıklamasında bulundu

*Savunma Sanayii Başkanı Demir, 2020 Değerlendirme ve 2021 Hedefler Toplantısı’nda konuştu
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Bayraktar TB2 ve ANKA silahlı insansız hava araçlarının (SİHA) dost ve kardeş ülkelerin de kullandığı en önemli sistemler arasında olduğunu belirterek, “Çeşitli sınıflarda kullandığımız İHA’larımıza ek olarak geçtiğimiz yıl, kamikaze mini İHA KARGU-2 ve silahlı mini/mikro İHA SONGAR’ı da güvenlik güçlerimiz ilk kez kullanmaya başladı. İHA alanındaki bu çalışmalar dünyada bizi bu alanda ilk 3-4 ülke arasına yani bir anlamda lider sınıfına yükseltti.” dedi. Demir, 2021’de AKINCI taarruzi insansız hava aracının (TİHA) ilk teslimatlarını yapacaklarını belirterek “ATAK helikopterlerinin gelişmişi Faz-2 versiyonun ilk teslimatlarına başlayacağız” şeklinde konuştu

*Ödemeler dengesi
Cari işlemler hesabı, Kasım 2020’de 4 milyar 63 milyon dolar açık verdi. 12 aylık cari açık 37 milyar 974 milyon dolar oldu. Geçen yılın kasım ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı 299 milyon dolarlık net giriş gerçekleşti. Bu dönemde yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 1,3 milyar dolarlık, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 607 milyon dolarlık net alış yaptı

*Cari açığın 2020 sonunda 40 milyar dolara yakın gerçekleşmesi bekleniyor
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Son anketlerde, 2020 yılı cari dengesi için medyan değer 37 milyar dolar açığa ve maksimum açık tahmini 39,8 milyar dolara yükselmişti. Bu doğrultuda, aralık sonunda 38 milyar doları biraz aşmasını beklediğimiz son 12 aylık açığın, geçen yılı maksimum tahminlerin altında bir açıkla kapatma ihtimali yüksek görünmektedir” dedi. Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler, “Cari açığın 2020 sonunda yaklaşık 39 milyar dolara ulaşmasının ardından, bir süre daha yükselmeye devam ederek şubat ayı itibarıyla 40-41 milyar dolara kadar çıkabileceğini düşünüyoruz. Turizm gelirlerinde normalleşme varsayımına bağlı olarak, cari açığın 2021 sonunda 20 milyar doların bir miktar altına gerileyebileceğini düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu

*İş gücü istatistikleri
Türkiye’de işsizlik oranı, 2020’nin ekim ayında 2019’un aynı ayına göre 0,7 puanlık azalışla yüzde 12,7’ye geriledi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 391 bin kişi azalarak, 4 milyon 5 bin kişi olarak kaydedildi. Genç işsizlik oranı Ekim 2020’de 0,4 puan azalışla yüzde 24,9’a düştü. Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı, Ekim 2020’de bir önceki yılın aynı ayına göre 896 bin kişi azalarak 27 milyon 447 bin kişi, istihdam oranı ise 2,3 puanlık azalışla yüzde 43,6 oldu

*Ekonomistler iş gücü istatistiklerini değerlendirdi
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “İşsizlik oranındaki değişimin mevsimselliğin gerektirdiği hafif artışın tersi yönde olduğu görülmektedir.” dedi. Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “İşgücüne katılımın düşmesi ve işten çıkarma yasakları, verilerde yatay bir seyre yol açıyor” diye konuştu

*”Türkiye ve İtalya, üçüncü ülkelerde yatırım yapabilir” beklentisi
Türkiye’nin ihracatında ve ithalatında ilk sıralarda yer alan İtalya’nın, sadece ticarette değil, karşılıklı ve başta Kuzey Afrika olmak üzere başka ülkelerdeki yatırım ve projelerde de Türkiye ile stratejik ortak olabileceği belirtiliyor. UniCredit İcra Kurulu Üyesi Giuseppe Scognamiglio, “Stratejilerimiz ortak. Orta Doğu’da, Akdeniz’de, Avrupa’da daha yaygın girişimler görmek isterim. Şirketlerimizi üçüncü ülkelerde birlikte yatırım yapmaya teşvik etmeliyiz. Ama bunu sadece özel girişimlere bırakamayız. Örneğin, mali araçlarla İtalya-Türkiye ortaklığını teşvik etmeliyiz” dedi

*Rekabet Kurulu, Facebook ve WhatsApp hakkında soruşturma başlattı
Rekabet Kurulunca, Facebook ve WhatsApp hakkında resen soruşturma açılmasına karar verildi. Rekabet Kurumundan yapılan yazılı açıklamada, Kurul’un, WhatsApp kullanıcılarına getirilen veri paylaşma zorunluluğuna ilişkin Facebook Inc, Facebook Ireland Ltd, WhatsApp Inc. ve WhatsApp LLC (hepsi birlikte Facebook olarak anılacak) hakkında, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un “hakim durumun kötüye kullanılması” başlıklı maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla resen soruşturma açtığı belirtildi

*Putin, Aliyev ve Paşinyan’ın Dağlık Karabağ görüşmesi başladı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Moskova’da Dağlık Karabağ görüşmesi başladı

*Avro Bölgesi’nde yatırımcı güveni, Kovid-19 aşı stratejisiyle yükseldi
Piyasalara ilişkin araştırmalar yapan ve merkezi Frankfurt’ta bulunan Sentix’ten yapılan açıklamaya göre, Aralık 2020’de eksi 2,7 puan olan Avro Bölgesi Genel Yatırımcı Güven Endeksi, bu ay 4 puanlık artışla 1,3 puana yükselerek, son 11 ayda ilk kez sıfırın üzerine çıktı. Beklenti, endeksin 0,7 puana yükselmesi yönündeydi

*Almanya’da şirket iflasları kanundaki erteleme ile ekimde yüzde 31,9 azaldı
Avrupa’nın lokomotif ülkesi Almanya’da iflas eden şirket sayısı, geçen yılın ekim ayında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 31,9 azalarak 1.084 oldu. İflaslar, 2019’un aynı dönemine kıyasla yüzde 31,9 azalırken, söz konusu dönemde iflaslardan en çok inşaat sektörü etkilendi. 170 iflas başvurusu olan inşaatı, 134 iflas başvuruyla ticaret ve hizmet sektörü izledi

*Çinli yatırımcılar Petgaz’ı satın alan Türk firmayla iş birliği arayışında
Rus kökenli Petgaz AŞ’yi bünyesine katarak 2020’nin en büyük satın almalarından birine imza atan Türk şirketi BDY Group, madencilik alanında da Çinli yatırımcılarla iş birliği yapmaya hazırlanıyor

*Limanlarda elleçlenen konteyner ve yük miktarları Aralık 2020’de arttı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, geçen ay limanlarda elleçlenen konteyner miktarının Aralık 2019’a göre yüzde 9 artarak 1 milyon 54 bin 248 TEU olduğunu bildirdi. Bu dönemde limanlarda elleçlenen yük miktarı da yüzde 7 yükselerek 44 milyon 326 bin 500 tona ulaştı. Böylece aralık ayı, 2020’de limanlarda en fazla yük elleçlemesinin gerçekleştiği ay olarak kayıtlara geçti

*TİM Sektörler Konseyi Üyesi Çetinkaya: Enerjide kısa sürede büyük adımlar atıldı, sıra madende
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi ve Temmer Marble Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya, enerjide kısa sürede büyük adımlar atıldığını, sıranın madencilik sektöründe olduğunu belirterek, “Sahip olduğu dinamiklerle ekonomiye ve ihracata bir anlamda ‘turbo etkisi’ yaratacak olan madencilik, toplam ihracatımızın 20-30 milyar dolarlık kısmını tek başına karşılayabilecek güçte. Gerekli mevzuat düzenlemeleri ve kriterler hayata geçtiğinde büyük sıçrama kaçınılmaz olacak” ifadelerini kullandı

*Perakendeciler çok acil “ekonomik aşı” bekliyor
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, cirolardaki büyük kayba rağmen kiralar, genel giderler ve diğer maliyetlerdeki artış nedeniyle perakende sektörünün bağışıklık sisteminin çökmek üzere olduğunu belirterek, “Eğer önerilerimize kulak verilmez ve acil ‘ekonomik aşı’ yapılmaz ise yakın gelecekte birçok markamızı maalesef kaybedebiliriz” uyarısında bulundu

*Sosyal medya, borsa manipülatörleri için avlanma alanına döndü
Piyasa dolandırıcıları, sosyal medya ya da çeşitli mesajlaşma uygulamalarında kurdukları gruplarla bireysel yatırımcıları tuzaklarına çekmeye çalışırken, SPK, Borsa İstanbul ve profesyoneller, birbiri ardına verdikleri mesajlar ile yatırımcıları bu tuzaklara karşı uyarmaya devam ediyor. Gedik Yatırım Menkul Değerler Yatırım Danışmanlığı Müdürü Üzeyir Doğan, “Yatırımcılar; kimsenin milyonlarca liralık para cezası, hatta hapis cezasını göze alarak arkasında kötü bir niyet ya da çok büyük bir cehalet olmadan size yardımcı olmaya çalışmayacağını bilmeli” diye konuştu

*BES kumbarasındaki birikim 2020’de 170 milyar lirayı aştı
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sosyal güvenlik sistemini tamamlayıcı olarak kurulan Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) katılımcıların fon tutarı ile devlet katkısı fon tutarının toplam büyüklüğü olan 158 milyar 347,4 milyon lira ile otomatik katılımla sisteme dahil olanların biriktirdiği 11 milyar 787,4 milyon lira dikkate alındığında, sistemin toplam büyüklüğü 2020 sonu itibarıyla 170 milyar 134,8 milyon liraya ulaştı

*Otomatik vites otomobil satışları 2020’de de “tam gaz” devam etti
Türkiye’de satışları geçen yıl 2019’a göre yüzde 69,4 artan otomatik vites otomobillerin, toplam satışlardan aldığı pay yüzde 71,5 oldu

*Elektronik haberleşmede 2,5 ayda 115 bin 286 abone e-Devlet’teki “Fesih Başvurusu” hizmetinden faydalandı
Abone sayısı 200 binden fazla olan elektronik haberleşme işletmecilerinin sabit veya mobil telefon, internet ve kablo TV hizmetlerine ilişkin e-Devlet Kapısı üzerinden iptal başvurusu için 26 Ekim 2020’de başlayan uygulamadan bugüne kadar 115 bin 286 abone yararlandı

*Enerji sektöründe satın alma ve birleşme hareketliliği
Enerji sektöründe doğal gaz ve elektrik dağıtım başta olmak üzere satın alma ve birleşme görüşmelerinde hareketli bir dönem yaşanıyor. KPMG Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Bölüm Başkanı ve şirket ortağı Müşfik Cantekinler, “Özellikle rüzgar enerjisi tarafında satın alma ve birleşme anlamında ciddi bir hareketlilik var. Reform açıklamaları yabancıların çok hoşuna gitti. Özellikle para politikasının çok dikkatli uygulanması lazım. Kur, faiz ve enflasyon üçlüsü beraber yürürse, bu ülke her zaman yabancı yatırım çeker” bilgilerini verdi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, 1.557,45 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesini görmesinin ardından önceki kapanışa göre yüzde 0,7 artışla 1.550 seviyesinde dengelendi. Dolar/TL yüzde 1 artışla 7,4420’ye çıkarken, altının gram fiyatı 441 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans