Ekonomi ve Finans Haberleri – (1.06.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Seçimi kesin sonuçları Resmi Gazete’ye gönderildi
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, 28 Mayıs’ta yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi ikinci tur oylaması kesin sonuçlarının yayımlanmak üzere Resmi Gazete’ye gönderildiğini, sonuçlara göre Recep Tayyip Erdoğan’ın yüzde 52,18 oranında oy aldığını bildirdi

*Bakan Karaismailoğlu: Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı’nı 1 milyona yakın kişi kullandı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 8 Nisan’da hizmete açılan Başakşehir-Çam ve Sakura Şehir Hastanesi-Kayaşehir Metro Hattı’na vatandaşların yoğun ilgi gösterdiğini belirterek, açıldığı günden bu yana 1 milyona yakın kişinin metro hattında seyahat ettiğini bildirdi

*Kentsel dönüşümde “Yarısı Bizden” kampanyasına başvurular sona erdi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, kentsel dönüşümde “Yarısı Bizden” kampanyasına 1 milyon 19 bin 471 bağımsız birim için 269 bin 670 başvuru yapıldığını ve başvuruların sona erdiğini bildirdi

*ABD Temsilciler Meclisi’nden “borç limiti” tasarısına onay
ABD Temsilciler Meclisi, borç limitinin artırılarak ülkenin temerrüde düşmesini önleyecek yasa tasarısını onayladı
 
*TBB Risk Merkezi Raporu’nun başvuru usul esaslarını düzenleyen yönetmelikte değişikliğe gidildi
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından, “Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Üyelerinin Müşterilerinin, Risk Merkezi Nezdindeki Bilgilerinin Kendilerine ya da Onay Vermeleri Koşuluyla Belirledikleri Gerçek veya Tüzel Kişilere Verilmesine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlandı. Konuya ilişkin TBB tarafından yapılan açıklamaya göre, ilgili değişiklikle TC nüfus cüzdanı, TC sürücü belgesi ve pasaportun yanı sıra üzerinde TC kimlik numarası bulunan ve özel kanunların da resmi kimlik hükmünde olduğu açıkça belirtilen kimlik belgeleriyle de başvuru yapılabilecek

*İSO Türkiye İmalat PMI mayısta 51,5 oldu
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), mayısta değişim göstermeyerek 51,5 düzeyinde kaldı

 *Kur Korumalı Mevduat’ta vadeden önce ek getiri ödenemeyecek
 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), çeşitli hesaplarda 1 Haziran’dan itibaren açılacak veya yenilenecek hesaplarda verilecek ek menfaat veya getirilerin vade sonundan önce ödenemeyeceğini bildirdi

*İhracatçı birliklerinin yönetim kuruluna seçilenler gerekli belgeleri 7 gün içerisinde teslim edecek
Ticaret Bakanlığının, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, ihracatçı birliklerinin yönetim kuruluna seçilen üyelerinin, gerekli belgelerini 7 gün içerisinde birlik genel sekreterliğine sunması gerekecek

*Lagarde: Çekirdek enflasyonun zirveyi gördüğüne ilişkin henüz kanıt yok
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, çekirdek enflasyonun zirveyi gördüğüne ilişkin net bir kanıt olmadığını belirterek, faiz artışlarının devam edeceğine işaret etti

*Süt üreticileri regülasyondan memnun, yem fiyatlarında düzenleme bekliyor
Ulusal Süt Konseyi (USK) Başkanı Harun Çallı, süt arzındaki artışla ortaya çıkabilecek üretici mağduriyetinin önüne geçmek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile Et ve Süt Kurumu koordinasyonunda gerçekleştirilen piyasa regülasyonundan sektörün memnun olduğunu, süt üretim maliyetlerindeki artışı önlemek için ise yem fiyatlarında düzenleme beklediklerini bildirdi

*Türkiye’nin su ayak izi belirleniyor
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen Su Verimliliği Seferberliği çalışmaları kapsamında ülkede güncel su ayak izi miktarları ortaya konulacak.Türkiye’de kentsel, tarımsal, endüstriyel ve bireysel kullanımlar başta olmak üzere bütün alanlarda suyu verimli kullanmak, sürdürülebilirliğini sağlamak ve farkındalığı artırmak için 31 Ocak 2023’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde, Bakanlık tarafından Su Verimliliği Seferberliği başlatıldı

*Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa, Avrupa pazarına açılıyor
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, yıl sonuna kadar öncelikle Avrupa piyasasına açılacaklarını belirterek, “Türkiye’de nasıl gayrimenkul değerleme hizmeti veriyorsak aynı işlemi aynı yöntem ve metotlarla Avrupa’da da yapacağız. Endeksa’yı açtığınızda artık Avrupa haritasını da göreceksiniz.” dedi

*TSPB, “Şirketlerin Finansmana Erişiminde Halka Açılma Sertifika Programı”nı başlatıyor
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından, Şirketlerin Finansmana Erişiminde Halka Açılma Sertifika Programı başlatılıyor. TSPB’den yapılan açıklamaya göre, piyasa profesyonellerine ve reel sektör temsilcilerine yönelik hazırlanan program, 15-22 Haziran’da çevrim içi yapılacak. 30 saat olarak tasarlanan programa katılım ücretli olacak

*Et ve sütte yeni dönemde “güçlü gıda güvenliği otoritesi” talebi
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR) Yönetim Kurulu Başkanı İsa Coşkun, güçlü bir gıda güvenliği otoritesine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu belirterek, yeni dönemde güçlü bir ekonomik programın ortaya konulmasını beklediklerini, kısa, orta ve uzun vadeli geliştirilecek politikalarla tarım ve gıda sektörüne daha fazla önem verilmesi gerektiğini söyledi

*Boeing’in elektrikli uçağı birkaç yıl içerisinde havalanacak
Boeing Türkiye Genel Müdürü Ayşem Sargın, elektrikli uçak projesinin gelecek birkaç yıl içerisinde belli yerlerde faaliyete geçeceğini düşündüklerini belirterek, “Elektrikli uçak projesiyle ilgili Federal Havacılık İdaresi onayı için hazırlanıyoruz. Düşünebiliyor musunuz, günün birinde İstanbul’un trafiğinde böyle bir şey olması, tabii ki hayal ediyoruz hep birlikte. O kapı açılsın, burada da göreceğiz onları.” diye konuştu

*Petrol ve doğal gaz şirketleri temiz enerji teknolojisi yatırımlarına hız verdi
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Dünya Enerji Yatırımları 2023 raporuna göre, petrol ve doğal gaz sektörlerinde faaliyet gösteren BP, Shell, TotalEnergies, ADNOC, Saudi Aramco ve Petronas gibi çok uluslu şirketler, mevcut hidrokarbon yatırımları yanında yenilenebilir enerji, hidrojen üretimi ve karbon yakalama teknolojileri alanlarında yatırımlarını hızlandırdı

*TPAO Genel Müdürü Bilgin: Hazar’da yeni projeler geliştirmek temel hedeflerimizdendir
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Melih Han Bilgin, Hazar havzasında yeni projeler geliştirmeyi ve bağlantılarını güçlendirmeyi hedeflediklerini söyledi

*Küresel hava yolu yolcu trafiği nisanda yüzde 45,8 arttı
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), nisan ayına ilişkin küresel toplam yolcu talebi istatistiklerini içeren piyasa analizini yayımladı. Buna göre, küresel hava yolu yolcu trafiği nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 45,8 artarak, salgın öncesi seviyenin yüze 90,5’ine ulaştı

 *İstanbul’da mayısta önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 1,66, toptan fiyatlar ise 5,60 arttı 
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, mayısta bir önceki aya göre yüzde 1,66, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 5,60 artış kaydetti

*Elon Musk, “dünyanın en zengini” unvanını geri aldı
ABD’li iş insanı Elon Musk, nisanda Louis Vuitton markasının da içinde bulunduğu lüks tüketim ürünleri grubu LVMH’nin Başkanı Bernard Arnault’a kaptırdığı “dünyanın en zengini” unvanının yeniden sahibi oldu

*Doğal gazda haziran tarifesinde değişikliğe gidilmedi
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), haziran itibarıyla elektrik üretim amaçlı gazın satış fiyatında, sanayi kuruluşlarında ve mesken abonelerinin tarifesinde değişiklik yapılmadığını bildirdi

* PPK Toplantı Özeti: Uygulanan bütüncül politikaların desteğiyle enflasyonun seviyesinde ve eğiliminde iyileşmeler devam ediyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti’nde, uygulanan bütüncül politikaların desteğiyle enflasyonun seviyesinde ve eğiliminde iyileşmelerin devam etmekle birlikte depremin yol açtığı arz-talep dengesizliklerinin enflasyon üzerindeki etkilerinin yakından izlendiği belirtilerek, “Kurul, yaşanan felaketin etkilerinin en düşük seviyelere indirilmesi ve gerekli dönüşümün desteklenmesi amacıyla uygun finansal koşulların oluşmasını önceliklendirecektir.” ifadesi kullanıldı

*LPG ithalatı martta yıllık bazda yüzde 48 arttı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun mart ayına ilişkin “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Sektör Raporu”na göre, Türkiye’nin LPG ithalatı, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48 artarak 301 bin 98 tona yükseldi

*Yenilenebilir enerji kapasitesi bu yıl güneş liderliğinde rekor büyüme gösterecek
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Yenilenebilir Enerji Piyasa Güncellemesi raporuna göre, politikaların hızlanması, yüksek fosil yakıtları ve enerji güvenliği endişelerine bağlı olarak, bu yıl yenilenebilir enerji kapasitesindeki büyüme geçen yıla göre yüzde 30’un üzerinde artacak

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 8 bin 71 lira 26 kuruş olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 450 lira, en düşük 1348 lira 98 kuruş olarak belirlendi

*Elektrik üretimi martta yüzde 8,4 azaldı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun mart ayına ilişkin “Elektrik Piyasası Sektör Raporu”na göre, Türkiye’nin lisanslı elektrik üretimi martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,4 azalarak 25 milyon 321 bin 499 megavatsaat oldu

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 855 bin 812 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 864 bin 208 megavatsaat oldu

*Bankacılık sektörü kredi hacmi geçen hafta 9 trilyon 129 milyar lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 26 Mayıs itibarıyla 64 milyar 824 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 9 trilyon 64 milyar 58 milyon liradan 9 trilyon 128 milyar 882 milyon liraya yükseldi

*Bankacılık sektörünün mevduatı azaldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı.Buna göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 26 Mayıs ile biten haftada 71 milyar 587 milyon 352 bin lira azalarak 10 trilyon 579 milyar 898 milyon 397 bin liraya geriledi

*Merkez Bankası rezervleri 98,5 milyar dolar oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri 26 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 132 milyon dolar azalarak 98 milyar 458 milyon dolara geriledi.
TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı.
Buna göre, 26 Mayıs itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 2 milyar 306 milyon dolar azalışla 56 milyar 519 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 18 Mayıs’ta 58 milyar 825 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu

*Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon mayısta yüzde 6,1 oldu
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avro Bölgesi’nin mayıs ayına ilişkin enflasyon öncü verilerini yayımladı. Buna göre, Avro Bölgesi’nde nisanda yüzde 7 olan yıllık enflasyon, mayısta da yüzde 6,1 seviyesinde belirlendi

*Avro Bölgesi’nde işsizlik nisanda geriledi
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), verilerine göre, Avro Bölgesi’nde işsizlik, nisan ayında yüzde 6,5 seviyesine geriledi

*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları beklentilerin altında kaldı
ABD Çalışma Bakanlığı, haftalık işsizlik maaşı başvurularına ilişkin verileri açıkladı.
Buna göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı, 27 Mayıs ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 2 bin kişi artarak 232 bine yükseldi. Piyasa beklentilerinin altında gerçekleşen işsizlik maaşı başvurularının, bu dönemde 235 bin seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyordu

*ABD’de özel sektör istihdamı mayısta beklentileri aştı
ADP Araştırma Enstitüsü’nün Stanford Digital Economy Lab iş birliğiyle hazırladığı mayıs ayına ilişkin ulusal istihdam raporu yayımlandı. Buna göre, ABD’de özel sektör istihdamı mayıs ayında 278 bin kişi arttı.Piyasa beklentilerini aşan özel sektör istihdamının bu dönemde 170 bin artması öngörülüyordu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,5 değer kazanarak 4.959 seviyesine yükseldi. Dolar/TL 20,81’e yükselirken, altının gramı 1.325 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans