SABAH STRATEJİSİ
Trump ve Biden’ın ilk televizyon münazarasından piyasaları hareketlendirebilecek net bir sonuç çıkmazken, dün orta vadeli ortalamalarından satışlar karşılasan S&P500 endeksi bu sabah da vadelilerde baskı altında. Diğer yandan, Çin’den olumlu veriler gelmeye devam ederken, Asya’daki kısmi olumlu ayrışmanın şu aşamada sınırlı kaldığı gözleniyor. Paritelerde ise hafif Dolar lehine bir fiyatlamanın gözlenmesi küresel çapta risk iştahının bir miktar baskılanabileceğine işaret ediyor. Yurtiçi tarafa baktığımızda, otoritelerden normalleşme adımlarına yönelik kararlar gelmeye devam ediyor. TCMB ve BDDK kararlarının ardından bu sabah da TL mevduatta ve döviz alımlarında vergilerin indirildiğine yönelik haber akışı TL’de anlamlı bir değerlenmeye yol açıyor. Koordineli olarak atılan adımların TL üzerinde olumlu etki yapmaya devam edeceğini düşünüyoruz. 50 günlük ortalamasının üzerinde tutunarak yükseliş isteğinde olduğunun işaretini veren BIST100 endeksinin de bugün bankacılık endeksi katalizörlüğünde yükseliş eğiliminde olabileceğini öngörüyoruz.
MAKROEKONOMİ
Trump ile Demokratların adayı Joe Biden’ın ilk başkanlık tartışmalarında birbirlerine belirgin üstünlük sağlayıp sağlamadığının değerlendirilmesiyle çeyrek sonuna başlıyoruz. Çin’de toparlanmanın hız kazandığının gözlenmesi ise bugün Çin borsalarını ekstra destekleyen bir faktör olarak öne çıkıyor. Genel olarak ilk başkanlık münazarasının değerlendirilmesiyle küresel borsalarda temkinli bir görünüm mevcut. Eylül ayında Çin PMI verileri beklentilerden iyi gerçekleşti.
Bugün ABD’de eylül ayı ADP özel sektör istihdam değişimi, eylül ayı Chicago PMI, bekleyen konut satışları ve ikinci çeyrek final büyüme verileri açıklanacak. ADP özel sektör istihdam ağustosta 1 milyon kişi artması beklenirken 428 bin kişi artışla beklentilerin oldukça altında kalmıştı, özel sektör istihdamın eylül ayında ise 650 bin kişi seviyesine yükselmesi bekleniyor. Nihai verilere göre ABD ekonomisinin ikinci çeyrekte yıllıklandırılmış bazda -%31,6 oranında daralması bekleniyor. Ayrıca Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari’nin konuşması izlenecek. Euro Bölgesi’nde TSİ 12’de eylül ayı öncü TÜFE verileri açıklanacak. Euro Bölgesi’nde TÜFE’nin yıllık bazda -%0,2 oranında ve çekirdek TÜFE’nin ise yıllık bazda ise %0,4 oranında gerçekleşmesi bekleniyor. Bunun yanında, TSİ 11.30’da BoE Baş Ekonomisti Andy Haldane’nin ve TSİ 10.30’da ECB Başkanı Christine Lagarde’ın konuşması izlenecek.
Yurt içi tarafta ise, bugün TSİ 10’da ağustos ayı dış ticaret dengesi verisi açıklanacak. Ayrıca TSİ 17’de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 3 Aylık İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.
Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı geçici verilere göre dış ticaret dengesi ağustos ayında altın ithalatındaki sert artış sonucunda 6,3 milyar USD ile Mayıs 2018’den (8 milyar USD) bu yana en yüksek açığı verdi. 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı, 39 milyar USD’den 43 milyar USD’ye yükselerek 2019 yılının başından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Altın hariç ithalat ise aylık olarak azaldı. Toplam ithalat, aylık %6 artarak 18,8 milyar USD ile yılın başından bu yana en yüksek seviyeye çıkarken, altın hariç ithalat 14,5 milyar USD gerçekleşti. İhracat ise aylık %17 azalışla 12,5 milyar USD oldu. Eylül ayında ise ihracat açısından daha olumlu bir görünüm mevcut. 01-27 Eylül arası günlük ihracat rakamlarına baktığımızda 13,1 milyar USD olduğunu görmekteyiz. Eylül ayını 15-16 milyar USD arası kapamamız olası gözükmekte, geçen senenin aynı ayına baktığımızda 15,3 milyar USD rakamını geçmemiz olası gözükmekte.
- Mevcut durumda ilk 7 aydaki cari açık 21,6 milyar USD seviyesinde. Yıl sonunda ise YEP’te 24,4 milyar USD cari açık beklenmekte. Bu durum da yılın kalan 5 ayında cari açık toplamının 2,8 milyar USD gerçekleşmesi gerekiyor.
Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak, 2021-2023 dönemine yönelik Yeni Ekonomi Programı’nı (YEP) açıkladı. Bu programın ana temaları Yeni Dengelenme, Yeni Normal ve Yeni Ekonomi olarak belirlendi. Albayrak, salgın dönemine özgü genişlemeci politikaların kademeli olarak terkedilmeye başlandığını ifade ederken, bu durum TCMB’nin faiz artırımı, BDDK’nın swap ve aktif rasyo düzenlemesi gibi adımlarının devamının gelebileceğine işaret etmekte. Pandemi sürecinde Hükümet’in sağladığı teşvikler ve destek paketlerinin toplamının milli gelirin %10’unu bulduğu ifade edildi.
- Büyümenin 4. çeyrekte ivme kaybedeceği (yüksek baz etkisi bulunuyor) beklentisine karşılık bu sene için %0,3 düzeyinde pozitif büyüme bekleniyor. Bu tahmin ise güçlü bir ‘V’ tipi toparlanma ile bu senenin üçüncü çeyreğinde yıllık bazda pozitif bir büyüme gerçekleşeceğini işaret ediyor. Ancak toparlanmanın tüm sektörlere yayılmadığı, özellikle turizm, ulaşım ve hizmetlerde toparlanmanın istenen seviyede olmadığı vurgulanıyor. 2020 yılında %0,3 büyümenin 5,3 puanını yurt içi talebin oluşturduğu, net ihracatın ise büyümeyi -5 puan negatif etkilediği öngörülüyor.
- Gelecek sene için ise %5,8 düzeyinde bir büyüme öngörülüyor. Kurun rekabetçi seviyelerini de dikkate aldığımızda gelecek sene ihracat ile iç talep büyümesinin daha dengeli dağılması öngörülüyor. 2021 yılında tarım sektörünün büyümeye uzun dönem ortalamasının üzerinde katkı vermesi, inşaat sektörünün ise sınırlı pozitif katkı vermesi beklenmekte. Gelecek sene üretim ve ihracat ile bağlantılı hizmet sektörlerindeki toparlanma ve turizmde beklenen iyileşmeyle birlikte hizmetler sektörünün büyümeye yüksek bir katkı yapması öngörülmekte.
- Pandemi dönemindeki belirsizliğin göz önüne alınarak paylaşılan kötümser senaryoda 2020 yılı için %1,5 daralma, 2021 yılında %3,7 büyüme değerlendirilmekte.
- Yıllık enflasyonun bu seneyi %10,5 seviyesinden kapatması beklenirken; 2021 yılında enflasyonun %8 seviyesine gerilemesi öngörülüyor.
- Tahminler, %5 olan enflasyon hedefinin en azından 2023 yılına kadar ulaşılamayacağını gösteriyor. Önceki YEP’te enflasyonun 2022 yılının sonunda %5’in altına gerilemesi öngörülüyordu. Ancak salgın kaynaklı birim maliyetteki artışlar ve kur etkisi enflasyon hedefine yaklaşmayı bir yıl ötelemiş görünüyor.
- YEP’te bütçe açığı/GSYH oranının 2020 beklentisi %4,9 seviyesinde, 2021 beklentisi ise büyümenin toparlanmasıyla hafif bir şekilde iyileştirilerek %4,3 seviyesine getirilmiş.
- YEP’te 2020 yılı cari denge/GSYH beklentisinin ise -%3,5 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmekte. Salgının turizm sektörüne etkisinin 25 milyar USD civarında, altın ve turizm etkisinden arındırılmış 2020 yılı cari denge/GSYH beklentisinin %1,7 olduğu belirtildi. Bununla birlikte turizmde çeşitliliği artırarak, 12 aya yaygın hale getirmenin planlandığı görülüyor.
- Dış talepteki artış, turizm gelirlerinde beklenen güçlü toparlanma ve altın talebinde normalleşme ile cari açığın 2021 yılında ılımlı seyretmesi öngörülmekte.
- Yenilenecek doğalgaz kontratları ve Karadeniz’deki doğalgaz keşfinin etkisiyle oluşacak uygun enerji ithalat fiyatlarının cari dengeye katkı sağlaması beklenmekte. (Nijerya (LNG), Cezayir (LNG), Rusya (Balkan Rotası) kontratları 2021’de, Azerbaycan ile anlaşma da 2022’de bitecek.)
- Turizm gelirlerinde 2019 yılındaki seviyeye 2022 yılında ulaşılacağı düşünülmekte.
- Program dönemi boyunca istihdamın yıllık ortalama 1 milyon 336 bin kişi artması ve iş gücü katılım oranlarındaki artışa rağmen işsizlik oranının kademeli olarak gerilemesi öngörülmüş.
Geçtiğimiz günlerde TÜİK, uluslararası standartlara uyum kapsamında tüketici güven endeksi hesaplamasında kullanılan dört alt endeksten ikisinin değiştirilmesine karar vermişti, değişen iki alt endeksin ekonomik güven endeksinin hesaplamasında yer alan 20 alt endeksten ikisi olması, dolayısıyla ekonomik güven endeksinde de ana revizyona neden oldu. Bununla birlikte ekonomik güven endeksinin hesaplama yöntemi ve ağırlıklandırılmasında herhangi bir değişiklik yapılmadı.
Eski ve yeni seri arasında çok küçük farklılıklar dikkat çekerken, eğilimin genel olarak korunduğu görüldü. Yeni seriye göre ekonomik güven endeksi ağustos ayında 85,9 iken, eylül ayında 88,5 değerine yükseldi. Ekonomik güven endeksindeki artış, tüketici, reel kesim ve hizmet sektörü güven endekslerindeki artış kaynaklı oldu. Eski seriyle açıklanan ekonomik güven endeksi ise ağustos ayında 85,9 iken eylül ayında 88,6 oldu. Kısacası eylül ayına ilişkin verilerde 0,1 puanla oldukça sınırlı farklılık olduğu görüldü. Seri incelendiğinde en yüksek farklılığın 2009 yılında 4,5 puan civarında olduğu görülmekte.
ŞİRKET HABERLERİ
Alkim Alkali Kimya (ALKIM, Nötr): 18.09.2020 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 2019 yılı net dönem karının yalnızca %25’ine kadarının dağıtımı sınırlamasının 3 ay uzatılması çerçevesinde şirketin daha önce 14 Ekim 2020 olarak belirlediği 2019 yılı net dönem karının %25’ini aşan kısmına ilişkin temettü ödeme tarihi de iş bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 31.12.2020’den daha ileri bir tarihe ertelenmiştir. Yasal süreçlerin gelişmesine göre kar dağıtım tarihinin ileride tekrar duyurulacağı belirtilmiştir.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirket tarafından ihale edilen İstanbul Bakırköy Şevketiye Florya Konut ve Ticaret İnşaatları ile Altyapı ve Çevre Düzenleme İnşaatı İşi’nin sözleşmesi 29.09.2020 tarihinde imzalanmıştır. Sözleşme bedeli 315,8mn TL + KDV’dir.
Net Holding (NTHOL, Nötr): K.K.T.C. Sağlık Bakanlğı tarafından açıklanan ek tedbir kararlarıyla; kapatılan tüm işyeri ve eğlence mekanlarında çalışan kişilerin PCR testlerinin yapılması kaydı ile 17 Ekim 2020 tarihi itibarı ile açılmasına karar verilmiştir. Karadağ’da bulunan 2 adet Casino ile Bulgaristan’da bulunan Casino ve Otel faaliyetlerine devam etmektedir. Hırvatistan’da bulunan Casino ise renovasyon sebebiyle faaliyette bulunmamaktadır.
Ayrıca, Şirketin Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi ve Genel Koordinatörü Sayın Hande Tibuk’un yapmış olduğu basın açıklaması aşağıdaki şekildedir: Net Holding, Montenegro’da yatırıma devam ediyor! Avrupa’daki ikinci otel Budva’da hizmete girecek. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük turizm yatırım grubu olan Net Holding, Avrupa’daki yatırımlarına devam ediyor. Bulgaristan’ın sınır şehri Svilengrad’da faaliyet gösteren otelin ardından Montenegro’nun Budva şehrinde yapımı süren ikinci otelin 2021’in Haziran ayında hizmete girmesi planlanıyor. Merit markası altında işletilen 6 otel ve 5 talih oyunları salonu ile 20 yıldır bulundukları Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük turizm yatırım grubu olduklarını belirten Net Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Hande Tibuk, 2016 yılında Merit bayrağını taşıdıkları Balkan ülkelerinde yatırımların hız kesmeden devam ettiğini söyledi. Kuzey Kıbrıs’ta yeni bir otel ve lüks konut projesiyle Montenegro’daki otel-casino-rezidans projesinin aynı anda devam ettiğini söyleyen Hande Tibuk, “2016 yılında başlattığımız Balkan açılımı sonucu bugün Montenegro’da Budva ve Podgorisa’da olmak üzere 2, Hırvatistan’ın Dubrovnik şehrinde bir ve Bulgaristan’ın sınır şehri Svilengrad’da da bir adet olmak üzere toplam 4 adet talih oyunları salonu ve Svilengrad’da yer alan ilk Avrupa otelimiz ile Merit misafirlerine hizmet veriyoruz. Yeni yatırım kararı verirken uyguladığımız minimum yatırım ve kolay çıkış stratejisiyle girdiğimiz her yeni ülkede yatırım imkânlarını da yakından takip etmekteyiz” dedi.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: Türk lirasının değerini korumak, birikimlerin Türk lirası cinsinden açılmış mevduat ve katılım hesaplarında tutulmasını sağlamak ve yastık altı birikimlerin bu hesaplarda değerlendirilmesini teşvik etmek amacıyla 31/12/2020 tarihine kadar TL cinsindeki mevduat ve katılım hesaplarından elde edilen gelirlerde stopaj oranlarının azaltıldığı Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Buna göre; Mevduat faiz gelirleri ve katılım hesaplarından elde edilen gelirlerde stopaj oranları
- Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda %15 ten %5 e
- 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda %12 den % 3
- 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda %10 dan % 0 a indirilmiştir.
Döviz tevdiat hesaplarından elde edilen gelirler ile Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yapılan stopaj oranlarında ise değişiklik bulunmamaktadır.
Ayrıca, kombiyo işlemlerinden alınan BSMV %1’den %0,2’ye indirildiği Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Ek olarak BDDK Ağustos ayı bankacılık verilerini yayımladı. Buna göre: Bankacılık sektörünün ağustos ayı net dönem karı bir önceki aya göre %51,9 oranında azalarak 4,0 milyar TL’ye gerilemiştir. Bu azalışta; faizlerdeki artışla birlikte net faiz gelirlerinin düşmesi, kur etkisiyle ticari zarardaki yükseliş ve karşılık giderlerindeki yüksek artış ana etmenler olmuştur. Bankacılık sektörünün Ocak – Ağustos net dönem karı ise yıllık %30,8 oranında artarak 42,9 milyar TL olmuştur. Bankacılık sektörünün net faiz gelirleri ağustos ayında aylık bazda %7,3 oranında azalarak 19,5 milyar TL’ye düşmüştür. Mevduat maliyetlerindeki artışla birlikte kredi faizlerinde de yeni fiyatlamalar başlamış olmakla birlikte bu kredi fiyatlamaların etkisi gecikmeli yansımaktadır. Bu nedenle mevduat maliyetlerindeki artış daha yüksek gerçekleşmiş ve net faiz gelirlerinde baskı oluşturmuştur. Buna ilaveten, kredilerdeki büyüme hızındaki yavaşlamayla birlikte net ücret ve komisyon gelirlerinde de %7,1’lik gerileme yaşanmış ve bu kalemden gelirler 3,7milyar TL olmuştur. Ağustos ayında kurdaki artışla birlikte ticari zarar 3,9milyar TL ile bu yılki en yüksek miktarda gerçekleşerek karın aylık bazda düşmesinde önemli bir etki yapmıştır. Ek olarak, karşılık giderleri aylık bazda %27,5 oranında artış kaydederek 10,9 milyar TL’ye yükselmiş ve karı düşüren diğer bir faktör olmuştur. Operasyonel giderlerde düşüş, diğer faaliyetlerden gelirlerde ise artış yaşanmıştır. Sektörde kamu – özel dağılımına bakıldığında; kamu bankalarının karı, Temmuz ayındaki 3,46milyar TL’den Ağustos ayında özellikle ticari zarardaki artış kaynaklı 243mn TL’ye gerilemiştir. Özel sektörün karı ise %22,3 oranında azalarak 3,7milyar TL olmuştur.
Ağustos ayında TL kredilerde %2,2’lik artış (bir önceki ay %4,5) yaşanırken, %4,0 oranında artan tüketici kredileri büyümeye katalizörlük yapmaya devam etmişlerdir. Mevduatlar tarafında ise TL mevduatlarda %0,4 oranında düşüş yaşanmıştır. Bankacılık sektörünün kredi/mevduat oranı ise YP mevduattaki görece yüksek artışın etkisiyle 40 baz puan azalarak %100,8 olarak gerçekleşmiştir. Öte yandan, bankacılık sektörünün özsermeye karlılığı ve aktif karlılığı sırasıyla düşen karın etkisiyle Temmuz ayındaki %13,2 ve %1,3 seviyesinden Ağustos ayında %12,7 ve %1,2 seviyesine gerilemiştir. Maliyetlerdeki artışla birlikte Net faiz marjı ise %4,34’ten %4,29 seviyesine inmiştir. Bankacılık sektörü sorunlu kredi oranı ise kredilerdeki artışın da etkisiyle aylık olarak 11 baz puan iyileşerek %4,15’e gerilerken, sermaye yeterlilik oranı 7 baz puan artmış ve %19,28 olarak gerçekleşmiştir.
Önümüzdeki aylarda artan mevduat faizleriyle birlikte, yeni kredi fiyatlamalarına karşın, kredi fiyatlamalarının gecikmeli etkisine bağlı olarak sektörde net faiz marjları baskı altında kalmaya devam edebilir. Kur etkisi ise finansallar üzerinde dolaylı ve doğrudan etkisini göstermeye devam edebilecekken, faizlerdeki artış ve aktif rasyosundaki gevşemeyle birlikte kredi büyümesinde yavaşlama eğilimi görülebilir. Ayrıca kurlardaki yüksek oynaklığa bağlı olarak bankalar ihtiyatlı yaklaşım sergileyerek yüksek karşılık ayırmaya önümüzdeki aylarda da devam edebilir.
Havacılık: Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle bu yıla ilişkin yolcu trafiği tahminini aşağı yönlü revize etti ve hava yolu yolcu trafiğinin bu yıl geçen yıla kıyasla %66 azalacağını duyurdu. Yapılan açıklamada, hava yolu seyahatinde önceki öngörülenden daha zayıf bir toparlanma beklendiği ve bu nedenle yolcu trafiğine ilişkin tahminlerde aşağı yönlü revizyona gidildiği belirtildi.Daha önce 2020’de yolcu trafiğinin geçen yıla kıyasla %63 düşeceğinin tahmin edildiği hatırlatılan açıklamada, Birliğin, gelinen noktada hava yolu yolcu trafiğinin bu yıl geçen yıla kıyasla %66 düşmesini beklediği kaydedildi.Yolcu talebinin ağustosta normal seviyelerin altında kalmaya devam ettiğine işaret edilen açıklamada, uçuş verilerine göre hava yolu yolcu hizmetlerindeki toparlanmanın bazı önemli pazarlarda Kovid-19 salgınına yönelik kısıtlamaların yeniden getirilmesiyle ağustos ayı ortalarında durduğu aktarıldı.Kaynak: Anadolu Ajansı
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Alkim Kağıt (ALKA): 18.09.2020 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 2019 yılı net dönem karının yalnızca %25’ine kadarının dağıtımı sınırlamasının 3 ay uzatılması çerçevesinde 2019 yılı net dönem karının %25’ini aşan kısma ilişkin temettü ödeme tarihi de iş bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 31.12.2020’den daha ileri bir tarihe ertelenmiştir. Yasal süreçlerin gelişmesine göre kar dağıtım tarihinin ileride tekrar duyurulacağı belirtilmiştir.
Naturel Enerji (NATEN): Şirketin Güneş Enerji Santralleri müteahhitlik faaliyetleri kapsamında, sermayesinin yüzde yüzüne sahip olduğu ESENBOĞA ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. ile ÖNCÜ MUTFAK EŞYALARI SAN. TİC. LTD. ŞTİ. arasında ÇATI GÜNEŞ SANTRALİ anahtar teslim yapımı için KDV dahil 6.055.967 TL (885.000 USD) bedelli sözleşme imzalanmıştı.Sözleşmeye konu ÇATI GÜNEŞ SANTRALİ tamamlanmış ve müşteri kabulü yapılmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %10,99 seviyesinden %11,08 seviyesine yükseldi. TCMB dün repo ihalesi açmadı. Merkez Bankası piyasayı toplamda ise 260,3 milyar TL ile 180 milyar TL’si (10 milyar TL 3 aylık,%6,75 + 165 milyar TL 1 aylık,%11,05+ 1 haftalık 5 milyar TL %10,25) repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın, 60 milyar TL’si BİST’te, 11,4 milyar TL’si BAPP’ta ve diğer geri kalan 8,9 milyar TL TCMB bünyesinde %11,75’ten kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %0,65 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,64-%0,66 bandında hareketin ardından, %0,65 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, verim eğrisi genelinde dün faizlerde yükselişler gözlendi. Bu kapsamda, dün günlük bazda kısa vadeli tarafta faizlerde 10 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise faizlerde 20 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi