Utku Altunöz – 03.10.2013
Değerli takipçilerim. Son yazımda St Petersburg’da düzenlenen Eurasia Ekonomileri kongresi hakkında bilgi vereceğimi söylemiştim. Fakat yaklaşık 1 haftadır tüm dünya piyasalarını derinden etkileyen ve ülkemizde de yakından takip edilen borç tavanı nedeniyle, söz konusu yazımı ileriki tarihlere alma kararı aldım.
ABD’de Borç Tavanı Kavramı Ne Anlama Geliyor?
Kongre tarafından kararlaştırılan, federal hükümetin yasal olarak ne kadar borçlanabileceğini belirleyen sınıra borç tavanı denilmektedir. Amerikan yasalarına göre, borç tavanı ABD’nin milli gelirinin yüzde 10’unu geçemiyor. İlk defa 1917’de 11.5 milyar dolar olarak belirlenen borç tavanı, 1962’den bu yana 74 kez yükseltilerek 14 trilyon 294 milyar dolara kadar çıkarıldı.
Borç Tavanı Yükseltilme ihtiyacı karşılanmaz ise ne olur?
ABD’nin borç tavanını arttırma gereksinimi, borçlarını ödeme zorunluluğu ile doğru orantılıdır. Eğer bu talep karşılanamaz ise ABD borçlanamayacağı için, ödemelerini yapamayacaktır. Aksayacak ilk ödeme sonucunda ABD, itfalarını yerine getiremeyerek temerrüde düşebilecektir. Böylece kredi kuruluşları tarafından ülkenin not indirimi bile gündeme gelebilecektir.
ABD Temerrüt ile Karşılaşırsa ne olur?
Aslına bakılırsa bu sorunun cevabı muamma. Dünyanın en büyük ekonomisi daha önce hiç temerrüde düşmedi. Bir ekonomist olarak bu senaryoyu düşünmek bile beni ürkütüyor. Öncelikle tüm dünya borsları, tarihlerinde görülmemiş kayıplarla karşılaşabilirler. Bir çok ülkenin portföylerinde mevcut olan ABD tahvillerinin fiyatlarının düşmesi, o ülkelerin ve birçok bankanın felakete sürüklenmesine neden olabilecektir.
Obama’nın Olmazsa olmazı: Cumhuriyetçilerle anlaşmak
Obamacare bitmeden yeni bir tavan artışını onaylamayacaklarını belirten Cumhuriyetçiler, daha fazla insanın sağlık hizmetine erişimini amaçlayan sisteme, devlete getirdiği bütçe yükü ve sektöre gelen devlet regülasyonları yüzünden tepki gösteriyor.
Yıllara göre ABD’nin borç tavanı limitleri şöyle:
| Aralık 2003 | 6.952 |
| Aralık 2004 | 7.535 |
| Aralık 2005 | 8.107 |
| Aralık 2006 | 8.592 |
| Aralık 2007 | 9.144 |
| Aralık 2008 | 10.640 |
| Aralık 2009 | 12.254 |
| Aralık 2010 | 13.972 |
| Aralık 2011 | 15.180 |
| Aralık 2012 | 16.393 |
Son söz. Kişisel görüşüm bu sorunun çözülmesi an meselesidir. Bol kazançlı günler dilerim.
Yrd. Doç. Dr. Utku Altunöz
E-mail: utkual@hotmail.com
https://twitter.com/utkualtunoz