Belirsizliği fiyatlayan 10 yıllık tahvil faizi
Kasım 2024 yazımızı 10 yıllık kağıtların faizi 28 -29 arasındaydı. Ocak 2025 içinde 25 seviyesine yaklaşıldı. Halbuki beklentimiz belirsizliğin fiyatlandığı üzerine idi. Son durumda 33 seviyeleri zorlanmaya başlandı. Belirsizlik üzerinden karar modeli işletilecekse ilgili parametre ağırlıklarını doğru şekilde ayarlamak gerekiyor. Aksi durumda katlanan belirsizlik, yetersiz adımlar atmaya sebep olmaktadır. Kasım ayında yeni yüksek görülürken bile bunu ifade ederken elbette beklenti daha fazlasıydı, sebebi de borçlanma piyasasının tarihsel dinamiklerinde yatmakta idi. Bir başka deyişle: geleceğe yatırım kararında önemli bir oyuncunun giderek kas yaptığını görmek gerekir ve akıllandığı da önemsenmelidir. Dış faktörler üzerinden düşünürsek: dolar endeksi ve ABD faizleri etkisi de parametre olarak hesaplamalara katılmalıdır.
Piyasa aktörleri kendilerince hesaplamalarla hareketleri oluştururken, biriken izler üzerinden gelişmelerdeki benzerlikleri geleceği tarif etmek adına kullanabiliriz.
Hikayeyi 2016’dan başlatırsak
Yıllık bazda hareketlere bakınca değerli verinin nerede olduğu bir kez daha doğrulanmış oluyor: uzak geçmiş, geçmişlerin en değerlisidir. Belirleyici olan uzak geçmiş üzerine ne kadar çok çalışma yapılırsa, nitelikli analizlerin oluşma ihtimali o kadar yüksek olur. Akademik ve analitik çalışmaların sıklığı üzerine yapılacak çalışmalar nitelik haritasını ortaya koyacaktır. Elbette, her zamanki gibi Merkez Bankası liderlik rolü alıyor ve piyasayı yönlendiriyordu. Böyle olması her zaman kural olarak görülmemelidir.
Belirleyici veri olarak baktığımız veri seti içine2016 dönemini alıyoruz, hatta hafifçe gençleştirerek 2017 yılı da katılabilir. Tahvil faizinde 2016 zirvesi 11.3 iken, 2017 zirvesi 12.4 oldu. Altı aylık dönem üzerinden okuyabileceğimiz hikaye gelecek periyotlarda yükseliş üzerine ölçülebilir fikir vermekteydi. Sonuçta 2018 içinde 22.6 seviyesi görüldüğünde, 6 dönemlik net yükseliş oluşmuştu. Oluşan trend etkisiyle belki daha fazla beklenebilirdi, bunu ölçmeden belirtmemek gerekirdi. Dalgalanmanın düşük kalmasıyla oluşmuş olan geçmiş yapı sonuçta etkisini göstermesini sağlamıştı: 10 puanlık yükseliş neyin habercisi olabilirdi?
Günümüzde, son durumda faizde 30 seviyeleri üstü fiyatlanırken hikayeyi 2020 öncesinden kurmak gerektiğini tavsiye ederiz.
Varlık sınıflarındaki hareketler tesadüfi değildir. Bir hedefin izlerini barındırır. Son kısma geçerken burada bırakalım, ileride devam edebiliriz.
2020 öncesinden geleceğe mesaj
– uzun vadeli borçlanma araçları üzerine model geliştirmek eskisinden daha zordur
– sebebi de birikmiş verinin değişken dönemsel dalgalanmasıdır
– hesaba katılması gereken faktördür ve en belirleyicisi en eski olandır
– temmuz 2024’den bu yana aynı görüşte kalabiliriz: faizler yükselmeye devam edecektir
– miktar ve vade üzerine geçmişe çalışmayı tavsiye ediyoruz