Ulaştırma sektörü: bir dizilim ve uyumsuzluk hikayesi
Ulaştırma sektörü endeksi yazı konusu olacak ise de ağırlıklı yanlış bakışı göstermeye yeterlidir. Ekranların yetersizlikle dolduğu dönemde model farkının sonuçları alınıyor. Metrikleri değiştirmemekte inat eden yönetici anlayışı zamanla daha etkisiz hale gelecektir. Konfor sahaları da bu yetersizliği kaldıramaz noktaya gelecektir. Rasyonel düzen bunu gerektirir. Herhangi bir sektör bakışını değerlendirirken kullanılan metriklerin yanlışlanamıyor olması önemlidir. Stres testi amaçlı metrikler de değişecektir. Kaldıraç mekanizması yükseldikçe, yetersizlik dışlanacaktır.
Piyasadaki birikimsel yanılsama: kazanç kapısı
Popüler birkaç uzmanı düzenli takip edip, zaman çizelgesinde verdikleri mesajın niteliği analiz edildiğinde ciddi piyasa yanlışlığı içinde oldukları görülecektir. Yatırımcı analiz bakışı kurarak, kalabalıktan uzak kalmak istiyorsa bu zindeliği sağlamak zorundadır. Örnekler yığınla verilebilir: hatta medya camiası için de yeterince malzeme vardır.
Sonbahar 2024’e gidelim: XULAS endeks haftalık bazda yüksek marjlı dalgalanmalar göstermektedir. Yaklaşık % 5 dalga boyu gösteren haftalık hareketler, elbette medya söylemlerini etkileyecektir. Eylül ayında bu şekilde geçen dalga boyu üzerine, ekim hareketleri eklendi. Dalga boyu bir süre %8 üzerine çıktı: eylül zirvesiyle, ekim dibi arası fark 5000 puanı geçti. Bu geniş endeks değişimi, yetersiz bakışlar için elbette stres testidir. Doğru ve yanlış ayıklamasını bu testler üzerinden yapabiliriz.
Birikimsel yanılsamalar bu ortamda başladığında, matematik model farkı temiz metrikler ürettikçe geleceğin neye benzeyeceğini fark edebilir: Ekim 2024 içinde 30.748 görülürken, karamsarlık maksimize olmaya başlamıştı. Maksimumluk ölçütünün berrak şekilde çalışıyor olmasını, geçmiş söylem zirvelerine bakarak belirtebiliyoruz. Aralık 2024 içinde 35.958 zirvesi görüldüğünde geç kalınmışlığın getirdiği kararsızlık halini yine ekranlarda görebildik: zirvedeyken, doğrusal bakış çalıştı ve devam edeceği düşünüldü. Halbuki birikimsel yanılsama diplerde çalıştığı gibi, zirvelerde de işe yarar.
Destek – direnç: birikimsel hata ürünüdür
Metrik farkı destek-direnç bakışını belirler. Geçilmesi imkansız direncin, kırılması sonrası geri dönüş olması da yanlış metrik sonucudur. Tersi de doğrudur.
Haftalık dipler yanılsama için üretilir
Son duruma bakınca birikimselliğin çalışmaya devam ettiğini görüyoruz. Ekranda birikimsel karamsarlık arttıkça, dipler piyasada oluşuyor ve yeni yükselişi besliyor. Geçmişin hikayesi süreklilik gösterir.