Endeks 30 hisseleri: balonlar sönerken denge arayışı
Yatırım fonlarına da yansımış olan bu durum, endeks 30 hisseleri için arayışın devam ettiğini gösteriyor. Hisse yoğun fonlar, farklı tercihlerle geneli tarif edemeyeceği için, ağırlığı yüksek 30 hisse üzerinden anlamanın yolunu farklı bakışlarla yakalamak gerekir. Denge arayışı balonlar üzerinden tarif edilebilir: şişen dönemler, sönen dönemler. Şişme halini performans artışı üzerinden tarif edebileceğimiz gibi, tersi de doğrudur. Önceki yazılarda iş yapma veya performans gösterme üzerinden yaklaşmıştık. Balon problemini bu şekilde görebiliriz.
Yüksek pozitif getiri tek ay üzerinden okunursa, oynaklık, dalgalanma verisi olarak da görülebilir. Dalgalanmaların birikimli hali de farklı bakış sağlamaktadır. Buradan yola çıkarak yapılacak çalışmalar, daha doğru planlamalar sağlayabilir. Böylece, makroekonomik dengesizlikler, aşırı likidite, spekülatif coşku veya kur krizi gibi ekonomi alanındaki kavramların anlattıklarına girmeden netleşmiş sonuçlar alınabilir. Bu şekilde daha berrak tablo görülecektir: ekonomik parametrelerin aldığı değerler zaten fiyatlanmıştır ve piyasa yansır. Zaten gelişmekte olan piyasaların genel probleminin Türkiye’de yaşanmamasını bekleyemeyiz. O halde, doğal sonucu olarak aşırılıkların belli periyotlar altında görülmesi hayatın akışına uygundur.
Balonları tanımlama önerisi
Analitik bakış altında çok farklı parametrelerin karma kullanımı mümkündür.
- Aşırı pozitif getiri ayları (> %15): endeks fonları için bu aylık performans ılımlı olmaktan ötedir.
- Kümelenme problemi: 2 – 4 ay arası dönemde ardışık benzer yüksek getiri oluşumu
- Balon sonrası gelen düşüşler: %10 üstü aylık kayıplar yüksek olsa da, iki ayın bileşiği olarak da görülmesi riske işaret eder. Normalleşme parçası olarak algılanabilir.
- Çevre parametrelerin dalga hali: endeksi etkileyecek ortam parametrelerini faktörler olarak devreye almak gereklidir.
Benzer fonlar, benzer sonuçlar
Herhangi BIST30 endeksi fonu incelenirse, 2022 içinde oluşan balon yukarıdaki tanımlara göre kendini göstermiş olur: temmuz 2022 – kasım 2022 kümülatif (birikmeli) getirisi incelendiğinde, 5 aylık getiri 3 basamaklı seviyelere yakındır ( ~%98).
Bu sonuçta elbette, o dönemki çevre parametrelerinin değişen değerleri de etkili olmuştur (yukarıdaki 4. maddede görülen faktörler). Kurumsal yatırımcı sonrası, çevre parametrelerin etkisiyle harekete geçen küçük yatırımcı da fırsatı kaçırma endişesiyle hareket ederek fayda üretmeye çalışmıştır.
Küçük yatırımcı katkısıyla aralık 2022 getirisi çift basamaklı gelişti (%11). Devamında ocak 2023 8 puana yakın düşüşle kapanarak, geriye dönüşe işaret vermeye başladı. Balon sönmek üzereydi.
Yeni yıla giderken
Son 24 aya bakınca görmemiz gereken balonlardır. Balonların sönüm şekli geleceği şekillendirecektir.