Finans Haberleri Günün Özeti
*Türkiye-Suriye JETCO Kurucu Protokolü ve Türkiye-Suriye Yuvarlak Masa Toplantısı
Ticaret Bakanlığında düzenlenen Türkiye-Suriye Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi (JETCO) Kurucu Protokolü İmza Töreni’ne, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Suriye Ekonomi ve Sanayi Bakanı Nidal Şaar katıldı.
Burada yaptığı konuşmada Bakan Bolat, Türkiye ve Suriye arasında yeni nesil kapsamlı ekonomik ortaklık anlaşması tesis edilmesi konusunda bu ülkeye teklifte bulunduklarını söyledi.
Buna ek olarak, Türkiye-Suriye Yuvarlak Masa Toplantısı da düzenlendi. Toplantı, Bolat, Şaar ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de yapıldı.
Burada yaptığı konuşmada Bolat, Suriye ile sınır geçişlerini kolaylaştıran, ticareti hızlandıran ve güvenliği artıran modernizasyon adımlarını attıklarını ve bu ülkeye açılan gümrük kapılarını iyileştireceklerini belirterek, “Artık, tırlarımız Suriye sınırında aktarmalı taşıma veya dorse değişimi yapmayacak. Önümüzdeki dönemde Halep, güçlü bir lojistik üs olacak. Suriye’nin ulaşım koridorları yeniden aktif hale gelecek.” dedi.
Şaar da Türk ekonomisine ve iş insanlarına güvendiklerini belirterek, “Türkiye, 20 yıl içerisinde dünyadaki en büyük ekonomilerden birine dönüştü.” ifadesini kullandı.
Hisarcıklıoğlu ise Türk firmalarının Suriye’de iş yapma konusunda hevesli olduğunu belirterek, “Gerekli yatırım ve iş yapma altyapısının kurulması ve güvenliğin sağlanması önemlidir. Burada da Türkiye’nin sanayileşme sürecindeki deneyimlerine bakmamız lazım.” diye konuştu.
*DHMİ “Fortune 500 Türkiye” listesinde 46. sırada yer aldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, yazılı açıklamasında, “Fortune 500 Türkiye” listesinde Türk havacılığının başarısına dikkati çekerek, “Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü 65,8 milyar liralık net satışı ve yüzde 43,5’lik büyüme oranıyla ‘Fortune 500 Türkiye’ listesinde 46’ncı sırada yer alarak Türk havacılığının ulaştığı seviyeyi bir kez daha gözler önüne serdi. Bu başarı, havacılığımızın altyapı gücünü ve operasyonel kapasitesini net bir şekilde ortaya koymaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
*Bakan Uraloğlu’ndan Türkiye’nin küresel ticaretin adil olması için katkılarını sürdüreceği mesajı
Uraloğlu, X sosyal medya hesabından, Türkmenistan’ın Avaza turizm bölgesinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) “Denize Kıyısı Olmayan Gelişmekte Olan Ülkeler” (LLDC) 3. toplantısına ilişkin paylaşım yaptı. Toplantının resmi karşılama seremonisine, Türk delegasyonu olarak katıldıklarını belirten Uraloğlu, “Küresel ticaretin adil, erişilebilir ve sürdürülebilir olması için Türkiye olarak güçlü katkılarımızı sürdüreceğiz.” ifadesini kullandı.
*Türkiye’nin elektrik altyapısının dönüşümüne 748 milyon dolarlık dış finansman
AA muhabirinin Hazine ve Maliye Bakanlığından edindiği bilgilere göre, “Türkiye Enerji İletim Sisteminin Dönüşümü Projesi” Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu tarafından onaylandı. Proje kapsamında Dünya Bankasından Türkiye Elektrik İletim AŞ’ye (TEİAŞ) Bakanlığın geri ödeme garantisi altında yaklaşık 748 milyon dolar tutarında finansman sağlanacak. Bu finansmanın yaklaşık 708 milyon doları Dünya Bankasından kredi, 38 milyon doları Banka yönetimindeki Temiz Teknoloji Fonundan (TTF) kredi ve 2 milyon doları da TTF kapsamında hibe olarak temin edilecek.
*Ticaret Bakanlığından ÖTV değişikliği sonrası alıcılardan talep edilen ek ödemelere ilişkin açıklama
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “ÖTV oranlarında 24 Temmuz’da yapılan düzenlemenin ardından Bakanlığımıza ulaşan sözlü ve yazılı şikayetlerde, bazı yetkili satıcıların ÖTV değişikliğinden önce taşıtın vergilerini (ÖTV ve KDV’sini) ya da taşıt bedelinin tamamını tahsil etmelerine rağmen, ÖTV değişikliğinden sonra alıcılardan ek ödeme talep ve tahsil ettikleri yönünde iddialara ve şikayetlere yer verilmektedir. Bu tür uygulamalar yalnızca tüketicileri mağdur etmekle kalmamakta, piyasanın dengeli ve sağlıklı işleyişine de zarar vermektedir.” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, ÖTV değişikliğinden sonra alıcılardan ek ödeme tahsil eden otomotiv yetkili satıcılarına karşı gerekli tedbirlerin alınacağı bildirildi.
*Kuraklık riski altındaki 8 göl için “acil eylem planı” hazırlanacak
Tarım ve Orman Bakanlığı, Eber, Akşehir, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Sapanca ve Seyfe göllerindeki su seviyesi düşüşleri, su kalitesinde bozulma ile canlı kayıplarını önlemek için harekete geçti. Bu 8 gölün ardından da kuraklık riski altında olan diğer doğal göller için de benzer çalışmalar yürütülecek.
*Türk lirasıyla dış ticaret 7 ayda 831 milyar liraya yaklaştı
AA muhabirinin Ticaret Bakanlığı verilerinden yaptığı derlemeye göre, Türk lirasıyla ihracat temmuzda yıllık bazda yüzde 8,8 artışla 28 milyar 390 milyon liraya ulaşırken, ithalat da aynı dönemde yüzde 51,3 yükselişle 104 milyar 241 milyon liraya çıktı. Böylece söz konusu ayda dış ticaret hacmi 132 milyar 632 milyon lira oldu.
Bu yılın ocak-temmuz döneminde Türk lirasıyla ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,6 yükselişle 170 milyar 807 milyon liradan 190 milyar 590 milyon liraya çıktı. İthalat da aynı dönemde 443 milyar 648 milyon liradan yüzde 44,3 artışla 640 milyar 102 milyon liraya ulaştı. Böylece, 2025’in 7 ayında dış ticaret hacmi 614 milyar 456 milyon liradan yüzde 35,2 artışla 830 milyar 693 milyon liraya yükseldi.
*Türkiye’de elektrikli otomobil satışı ilk kez 100 bini aştı
AA muhabirinin Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerinden derlediği bilgilere göre, otomobil satışları bu yılın ocak-temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 6,68 artarak 572 bin 198, hafif ticari araç satışları da yüzde 5,77 yükselerek 143 bin 497 oldu.
Söz konusu dönemde benzinli bir jeneratörün bataryayı şarj ettiği ve sürüşün elektrik motoruyla sağlandığı “uzatılmış menzil” sistemlere sahip araçlar da dahil edildiğinde elektrikli otomobil satış sayısı 103 bin 310’a yükseldi. Böylelikle elektrikli otomobil satışı ilk kez 100 bini aştı.
*Rusya’nın petrol ve doğal gaz gelirleri yüzde 27 azaldı
Rusya Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada, petrol ve doğal gaz gelirlerinin ocak-temmuz döneminde 2024’ün aynı dönemine göre yüzde 18,5 azalarak 5,52 trilyon rubleye düştüğü belirtildi. Petrol ve doğal gaz gelirlerinin temmuzda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 27 azalarak 787,3 milyar rubleye düştüğü bilgisine yer verilen açıklamada, temmuzda petrol ve doğal gazdan planlanandan daha fazla gelir kaybı yaşandığı ifade edildi.
*Yurt içi veriler
Reel efektif döviz kuru (REK) endeksi, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bazında temmuzda bir önceki aya kıyasla 0,66 puan azalarak 69,36 oldu. Bu dönemde Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) bazında reel efektif döviz kuru endeksi, 1,36 puan düşüşle 93,28’den 91,92’ye geriledi. – TCMB
*Yurt dışı veriler
Japonya’da temmuz ayına ilişkin hizmet sektörü PMI, 53,6 olarak kaydedildi. Haziran ayında 53,5 seviyesinde olan veri, hafif yukarı yönlü toparlandı. Aynı dönemde ülkenin bileşik PMI verisi 51,6 ile geçen aya göre arttı.
Çin’de temmuz ayı hizmet sektörü PMI, 52,6 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Bileşik PMI ise 50,8’e gerileyerek hazirana kıyasla düştü.
Almanya’da temmuz hizmet sektörü PMI 50,6 olurken, aynı dönemde bileşik PMI 50,6 olarak kaydedildi.
Aynı ayda Avro Bölgesi’nde hizmet PMI 51,0 olarak açıklanırken, bileşik PMI 51,9 oldu. Bölgede haziran ayına ilişkin ÜFE ise aylık yüzde 0,8, yıllık yüzde 0,6 arttı.
İngiltere’de temmuz hizmet sektörü PMI 51,8 olurken, bileşik PMI 51,5 kaydedildi.
ABD’de haziran ayı dış ticaret açığı 60,2 milyar dolar oldu.
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 0,1 artışla 10.861 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 40,6670’e çıkarken, altının gramı 4 bin 426 liradan satıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans