Finans Haberleri Günün Özeti
*Türkiye ve Kazakistan işbirliğiyle Orta Koridor’un taşımacılık kapasitesi artacak
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, AA muhabirine, Kazakistan ve Türkiye arasında “Orta Koridor Demiryolu Güzergahı Üzerinden Yük Taşımacılığı için İş Birliği ve İş Geliştirme Anlaşması” imzalandığını anımsatarak, “Kazakistan’la Orta Koridor’a ilişkin imzaladığımız demir yolu anlaşmasıyla, bu güzergahtaki demir yolu yük taşımacılığının hacim ve hizmet kalitesinin artırılmasını hedefliyoruz.” dedi.
Uraloğlu, “Kazakistan ve Türkiye arasında ortak yatırımların teşviki, ekipman ve veri paylaşımı, gümrük işlemlerinde kolaylık sağlanması, kağıtsız belge akışı ve konteyner yönetimi gibi dijital çözümlerin yaygınlaştırılması ile bilgi ve tecrübe paylaşımı konularında da işbirliği yapılacak. Bu stratejik işbirliği, Türkiye ve Kazakistan’ın küresel lojistikteki rolünü daha da güçlendirmeyi, Orta Koridor’un rekabetçiliğini artırmayı ve bölgesel ekonomik entegrasyonu desteklemeyi amaçlıyor.” diye konuştu.
*Türkiye’nin ihracatı, haziranda yüzde 7,9 artarak 20 milyar 515 milyon dolara yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan haziran ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat, haziranda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,9 yükselişle 20 milyar 515 milyon dolar, ithalat da yüzde 15,2 artışla 28 milyar 688 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 38,8 artarak 8 milyar 173 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Haziran 2024’te yüzde 76,4 iken geçen ay yüzde 71,5 olarak belirlendi.
*Bakan Bolat, haziran ayı dış ticaret istatistiklerini değerlendirdi:
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sosyal medya hesabından, haziran ayına ilişkin dış ticaret verilerini değerlendirdi. Bolat, bu yıl 5 ay boyunca aylık mal ihracatı ile yıllık ihracatta artış sağlandığına dikkati çekerek, “Sadece şubatta takvim kaynaklı sınırlı gerileme gerçekleşti. Martta ihracatımız 758 milyon dolar, nisanda 1,5 milyar dolar, mayısta 629 milyon dolar arttı. Haziranda ihracatımızdaki artış 1,5 milyar doları aştı. Böylece, Temmuz 2024 sonrasındaki en yüksek yıllık ihracat artışıyla 20,5 milyar dolar seviyesine ulaşıldı.” değerlendirmesinde bulundu.
*Türkiye’nin turizm geliri yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 8,4 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın nisan-haziran dönemine ilişkin turizm istatistiklerini açıkladı. Buna göre, turizm geliri, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla, yüzde 8,4 yükselişle 16 milyar 284 milyon 322 bin dolar olarak kaydedildi. Yurt içinde ikamet edip başka ülkelere ziyarette bulunan vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 41,1 artarak 2 milyar 759 milyon 918 bin dolar oldu.
*Bakan Ersoy ve Şimşek, 2025’in ilk 6 ayına ilişkin turizm verilerini değerlendirdi:
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen “2025 Yılı İlk 6 Aylık Turizm Verileri Değerlendirme ve Bir Anadolu Şenliği Tanıtım Toplantısı” programında basın mensuplarıyla bir araya geldi.
Burada yılın ilk 6 ayındaki turizm gelirlerini değerlendiren Ersoy, şunları söyledi:
“Geçen yılki ilk 6 aylık gelir 24 milyar dolardı. Bu yılki ilk 6 aylık gelir ise 25,8 milyar dolara ulaştı. İkinci çeyrek geliri geçen sene 15 milyar dolarken, bu yıl 16,3 milyar dolara yükseldi. Yıl sonu hedefimiz ise geçen yılki 61,1 milyar dolardan 64 milyar dolara çıkmak. Yüzde 4,7 gelir artışı hedefliyoruz. Ancak ilk 6 aya baktığımızda, yüzde 7,6’lık bir gelir artışı yakaladık. Kişi başı gecelik gelirin ciddi oranda artması ve ortalama kalış süresinin beklentinin üzerinde gerçekleşmesi, toplam geliri olumlu yönde etkiledi. İlk 6 aylık dönemde, 25,8 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek 6 aylık turizm gelirine ulaşmış olduk. Yani özetle 64 milyar dolarlık yıl sonu hedefimize adım adım ilerliyoruz. Hedefe doğru kararlılıkla yürüdüğümüzü söyleyebilirim.”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de sosyal medya hesabından konuya ilişkin paylaşım yaparak, “Bölgemizde yaşanan gerilimlere rağmen turizm güçlü performansını koruyor. Sürdürülebilir cari denge hedefimizi destekleyen turizm sektörü, ekonomimize güç katmaya devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
*Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti
TCMB Para Politikası Kurulu’nun 24 Temmuz toplantısına ilişkin özeti yayımlandı. Özette, firma görüşmelerinden edinilen tüketim harcamalarına ilişkin tespitlerin iç talepte zayıf seyri teyit ettiği kaydedilerek, “Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist etkisinin arttığını göstermektedir.” denildi. Özette, kart kullanım oranında son yıllarda görülen artışın etkisi dışlandığında tüketim harcamalarının daha ılımlı gerçekleştiğinin değerlendirildiği bildirildi. Öncü verilerin temmuz ayında aylık enflasyonun aya özgü unsurlarla geçici olarak artacağına işaret ettiği belirtilen özette, “Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu, talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile dezenflasyon sürecini destekleyecektir.” ifadeleri kullanıldı.
*Ticari hayatın dijital altyapısı MERSİS’in aktif kullanıcı sayısı 3,3 milyona ulaştı
Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Merkezi Sicil Kayıt Sistemi’nin (MERSİS) aktif kullanıcı sayısı 3,3 milyonu, mobil uygulama indirilme sayısı 68 bini aştı.
*Türkiye’nin yenilenebilir enerji gücü haziranda zirve yaptı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, 119 bin 632 megavata çıkan toplam elektrik kurulu gücünün, yüzde 60,9’a tekabül eden 72 bin 826 megavatlık kısmı yenilenebilir enerjiden oluştu. Yenilenebilir enerji kurulu gücünde hidroliğin payı 32 bin 291 megavatla yüzde 27, güneşin payı 22 bin 937 megavatla yüzde 19,2, rüzgarın payı 13 bin 465 megavatla yüzde 11,3 olurken biyokütlenin payı 2 bin 399 megavatla yüzde 2, jeotermalin payı ise bin 734 megavatla yüzde 1,4 olarak kayıtlara geçti.
*Türkiye’nin dijital haritası e-Devlet üzerinden görülebilecek
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Bakanlığa bağlı Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünce Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu 1 Ocak 2025 itibarıyla e-Devlet kapısı ile kamu kuruluşlarının kullanımına sunulmuştu. Sistem şimdi de kontrollü erişimle vatandaşların kullanımına açıldı. Akademik ve sektörel projeler için ihtiyaç duyulan tüm verilerin toplandığı platformla, arsa ya da konut alım sırasında merak edilen coğrafi bilgilere de sistem aracılığıyla e-Devlet üzerinden erişilebilecek.
*Temmuz ayı doğum yardımı ödemeleri bugün hesaplara yatırılıyor
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, yazılı açıklamasında, doğum yardımı kapsamında 1 Ocak 2025 itibarıyla doğan ilk çocuğa 5 bin liralık tek seferlik, ikinci çocuğa aylık 1500 lira, üç ve sonraki çocuklar için aylık 5 bin lira destek verildiğini belirtti. Göktaş, “Temmuz ayı doğum yardımı ödemelerini bugün itibarıyla annelerin hesaplarına yatırıyoruz. Böylece bugüne kadar doğum yardımından faydalanan toplam 299 bin 421 annenin hesabına yaklaşık 2,6 milyar liralık ödeme gerçekleştirmiş olduk. Ödemelerin bütün ailelerimize hayırlı olmasını diliyorum.” ifadelerini kullandı.
*MTV ve gelir vergisinde ikinci taksitlerin ödenmesi için son gün
Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) internet sitesinde yer alan duyuruda, söz konusu vergilerin ödeme süreçlerine ilişkin bilgi verildi. Buna göre, 2025 yılına ilişkin MTV ve 2024’te elde edilen kazançlara yönelik gelir vergisinin ikinci taksitlerinin ödenme süresi bugün sona eriyor.
*Yurt içi veriler
25 Temmuz itibarıyla, Merkez Bankasının toplam rezervleri 171,8 milyar dolar, altın rezervleri 85,2 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 86,6 milyar dolar olarak açıklandı. Aynı dönemde bankacılık sektörü kredi hacmi 19 trilyon 338,9 milyar lira, toplam mevduatı 24 trilyon 737,4 milyar lira, toplam yabancı para mevduatı 234,3 milyar dolar oldu. Yabancılar 25 Temmuz haftasında net 205,2 milyon dolarlık hisse senedi, 271 milyon dolarlık DİBS aldı – TCMB
25 Temmuz itibarıyla bankacılık sistemi kredileri 19 trilyon 924 milyar lira, mevduatı 23 trilyon 602 milyar lira, yasal özkaynakları 4 trilyon 211 milyar lira oldu. KKM bakiyesi geçen hafta 489 milyar 188 milyon lira oldu. – BDDK
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), geçen ay bir önceki aya kıyasla yüzde 4,72, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 27,15, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 37,4 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 45,79 yükseldi. – TÜİK
*Yurt dışı veriler
Çin’de temmuz ayına ilişkin imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), 49,7’den 49,3’e geriledi. Aynı dönemde ülkede hizmet sektörü PMI 50,1 olurken, bileşik PMI 50,2 olarak kaydedildi.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0,50 seviyesinde sabit tuttu.
Japonya’da haziran ayı sanayi üretimi yıllık yüzde 4 ile beklentilerin üzerinde yükselirken, ülkede perakende satışlar yıllık yüzde 2 artış kaydetti.
Almanya’da temmuz işsizlik oranı yüzde 6,3 olurken, aynı dönemde Avro Bölgesi’nde işsizlik ise yüzde 6,2 olarak kaydedildi.
Almanya’da temmuz Tüketici Fiyat Endeksi aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 2,0 arttı.
ABD’de haziran PCE aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 2,6 artarken, çekirdek PCE aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 2,8 yükseldi.
Ülkede haftalık işsizlik maaşı başvuruları 218 bin, süregelen işsizlik başvuruları 1 milyon 946 bin oldu.
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,1 artışla 10.735 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 40,5990’a çıkarken, altının gramı 4 bin 304 liradan satıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans