Ekonomi ve Finans Haberleri – (30.07.2025)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Bakan Bayraktar AA Editör Masası’na konuk oldu
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar burada değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, Kilis’ten Halep’e uzanan doğal gaz boru hattında ilk doğal gaz akışının başlayacağını açıkladı. Türkiye’nin bu süreçte Azerbaycan ve Katar ile işbirliği yapacağı bilgisini paylaşan Bayraktar, “Bu cumartesi günü Azerbaycan’dan gelecek doğal gazı Kilis üzerinden Halep’e ihraç edeceğiz.” dedi.
Hattın Suriye tarafında büyük hasar olduğunu aktaran Bayraktar, “Bu hattın da devreye girmesiyle toplamda 900 megavata yakın elektrik Suriye’ye ulaştırılmış olacak ve yaklaşık 1,6 milyon hanenin ihtiyacı karşılanabilecek.” dedi. Bayraktar, “Planladığımız 6 milyon metreküp gazla 1200 megavatlık elektrik üretimini hayata geçirebileceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Yenilenebilir enerjinin dışa bağımlılığı bitirmekte çok büyük katkısı olduğuna dikkati çeken Bayraktar, “Geçtiğimiz yıl 7 bin megavat kurulu güç yaptık. Bu yıl, 2025’te inşallah rekor kıracağız 10 bin megavatı bulacağız güneş ve rüzgarda. İnşallah Anadolu Ajansı da 3 megavatla buna katkıda bulunacak.” diye konuştu.
Akkuyu Nükleer Güç Santralinin ilk reaktörünün devreye girmesinin Türkiye’nin enerji ihtiyacına katkı sağlayacağını da anlatan Bayraktar, “1200 megavatlık nükleer santral neredeyse 7 bin megavatlık bir güneş santraline tekabül ediyor. Yani 7 bin megavatlık güneş santralinin üreteceği enerjiyi biz 1200 megavatlık bir nükleer santralden alabiliyoruz. Dolayısıyla çok önemli bir katkı sağlayacak. Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 2-2,5’ini tek başına bu reaktörden karşılamış olacağız.” dedi.

*İşsizlik rakamları açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaş grubundaki işsiz sayısı, haziranda bir önceki aya kıyasla 52 bin artarak 3 milyon 47 bin kişi olarak belirlendi. İşsizlik oranı da 0,2 puan artışla yüzde 8,6 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfustaki işsizlik oranı, bir önceki aya göre 0,6 puan artışla yüzde 16,2 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,3, kadınlarda yüzde 23,7 olarak hesaplandı.

*Türkiye’nin katkılarıyla Türk devletleri arasındaki ulaşım ve enerjide işbirliğine yönelik rapor hazırlandı
Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Türk Ekonomileri 2024 Raporu’nun, “Türk devletleri arasında ulaşım ve enerji bağlantısının güçlendirilmesi” başlığıyla hazırlandığı bildirildi. Açıklamada, Türkiye’nin stratejik konumuyla önemli bir jeopolitik avantaja sahip olduğuna işaret edilerek, “Türkiye, enerji, ticaret ve ulaştırma açısından önemli bir koridor olarak öne çıkmaktadır. TDT çatısı altındaki ülkeler için enerji ve ulaştırma alanlarındaki işbirliği potansiyelini ortaya koyan bu rapor, TDT 2040 vizyonuna katkı sağlayacak önemli bilgiler içermektedir.” ifadelerine yer verildi.

*Gayrimenkul Sertifikası işlem kodu “DMLKT” olarak belirlendi
Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’ndan (GYO) yapılan açıklamaya göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda Emlak Konut tarafından geliştirilen, SPK onayı alan geleceğin gayrimenkul finansman çözümü Gayrimenkul Sertifikası halka arz oluyor.
Sertifikalar, Borsa İstanbul’da 4-8 Ağustos 2025 tarihleri arasında “DMLKT” işlem kodu ile yatırımcılarla buluşacak. Gayrimenkul Sertifikası’nın halka arz fiyatı, değerleme fiyatı üzerinden yüzde 25 indirimle 7,59 lira olarak belirlendi. Bu model, küçük birikimlerle Damla Kent Projesi’nden ev sahibi olma fırsatı sunuyor.

*SEDDK hak sahiplerince aranmayan para sınır tutarlarını revize etti
SEDDK’den yapılan açıklamaya göre, ilgili Yönetmelikte belirtilen parasal sınır tutarları revize edilerek, kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla bildirim yükümlülüğü getirildi.
Yeni uygulamada 100 TL ve üzerindeki tutarlar için öncelikle kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile hak sahiplerine bilgilendirme yapılması ve ulaşılamaması durumunda ise bu paralardan 1000 TL ve üzerindeki tutarlar için iadeli taahhütlü mektup yoluyla bilgilendirme yapılması yönünde değişiklik gerçekleştirildi.
*AA Finans’ın temmuz ayı Enflasyon Beklenti Anketi sonuçlandı
AA Finans’ın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 4 Ağustos Pazartesi günü açıklanacak temmuz ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 17 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.
Ankete katılan ekonomistlerin temmuzda aylık enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 2,34 oldu. Ekonomistlerin temmuz ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1,65 ile yüzde 2,90 aralığında yer aldı.
Ekonomistlerin temmuz ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 2,34) bir önceki ay yüzde 35,05 olan yıllık enflasyonun yüzde 33,90’a ineceği öngörülüyor. Öte yandan, ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi temmuz ayı itibarıyla yüzde 30,32 oldu.

*ABD ile ticaret anlaşması AB ekonomisi için riskler barındırıyor
AB, tarife geriliminde uzlaşı sağlanamamasının ve ABD’nin yüzde 30 veya üzerinde bir gümrük vergisi uygulamaya başlamasının karşılıklı ticareti imkansız hale getireceği için geri adım atmak zorunda kalarak, hafta sonu ABD ile bir çerçeve ticaret anlaşmasına vardı. Londra merkezli ekonomi kuruluşu Capital Economics’in analizine göre, anlaşma sonrası ABD’nin AB ürünlerine yönelik ortalama gümrük vergisi yüzde 1,2’den yüzde 17’ye yükselecek.

*Küresel elektrik talebi artarken kömürün üretimdeki payı 100 yıl sonra yüzde 33’ün altına düşecek
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) yayımladığı “2025 Elektrik Piyasası Yarıyıl Raporu”na göre, dünya genelinde elektrik tüketiminin 2025’te güçlü bir artış göstereceği, 2026’da ise 29 bin teravatsaatin üzerine çıkarak rekor kıracağı öngörülüyor. Elektrik talebinin, toplam enerji talebine kıyasla 2025’te 2 kat daha hızlı artması bekleniyor. Bu talebi karşılamak için elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payı hızla yükseliyor ve kömürün tarihi ağırlığı azalıyor. IEA’ya göre, bu yıl ya da en geç 2026’da yenilenebilir kaynaklardan yapılan elektrik üretimi, kömürü geçecek. Bu dönüm noktasının ardından kömürün küresel elektrik üretimindeki payı 100 yıl sonra ilk kez yüzde 33’ün altına inecek.

*Kremlin: Rusya yaptırımlara karşı bağışıklık kazandı
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, başkent Moskova’da gazetecilere gündemdeki konulara dair değerlendirmelerde bulundu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’da ateşkes için Rusya’ya verdiği süreyi “10 güne düşürdüğü” yönündeki açıklamasına işaret eden Peskov, Trump’ın açıklamasına ilişkin mevcut durumda ilave değerlendirme yapmayacaklarını söyledi. Rusya’nın yaptırımlar altında yaşamaya alıştığını dile getiren Peskov, “Oldukça uzun bir süredir önemli sayıda yaptırımın altında yaşıyoruz. Ekonomimiz işliyor. Elbette bu konuda zaten belli bir bağışıklık kazandık.” ifadelerini kullandı.

*Moskova Borsasında kripto para birimi ethereum bağlantılı vadeli işlemler başlayacak
Moskova Borsasından (MOEX) yapılan açıklamada, 5 Ağustos’tan itibaren iShares Ethereum Trust (ETF) üzerinden vadeli işlemlerin başlatılacağı kaydedildi. Açıklamada, söz konusu işlemlerin sadece nitelikli yatırımcılara açılacağı bilgisine yer verildi.

*Yurt içi veriler
Ekonomik güven endeksi temmuzda 96,3 oldu – TÜİK
Bankacılık sektörünün haziran sonu itibarıyla dönem net karı 422 milyar 459 milyon lira oldu. – BDDK/ Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri (Haziran 2025)
Doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 78,1 yıl olarak belirlendi. Söz konusu rakam 2021-2023 dönemi için 77,3 yıl olmuştu. Doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 75,5, kadınlarda 80,7 yıl olarak saptandı. – TÜİK/Hayat Tabloları, 2022-2024

*Yurt dışı veriler
Almanya’da haziran ayına ilişkin perakende satışlar aylık bazda yüzde 1, yıllık yüzde 4,9 arttı.
Almanya’da 2.çeyrek Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH) çeyreklik yüzde 0,1 azalırken, yıllık yüzde 0,4 yükseldi.
Avro Bölgesi’nde 2.çeyrek GSYH çeyreklik 0,1, yıllık 1,4 arttı. Bölgede temmuz ayı tüketici güven endeksi -14,7 oldu.
ABD’de temmuz ADP özel sektör istihdamı 104 bin olarak gerçekleşirken, 2.çeyrek
GSYH önceki çeyreğe göre yüzde 3 arttı. Ülkede haftalık mortgage başvuruları ise yüzde 3,8 azaldı.

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,3 artışla 10.625 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 40,5890‘a çıkarken, altının gramı 4 bin 312 liradan satıldı.

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans