Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan, yarın Azerbaycan’a gidecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ekonomik İşbirliği Teşkilatının 17. Zirvesi’ne katılmak üzere yarın Azerbaycan’ın Hankendi şehrini ziyaret edecek.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Sürdürülebilir ve İklim Değişikliğine Dayanıklı bir Gelecek için Yeni Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Vizyonu” temasıyla tertiplenecek zirvede, iklim değişikliği, ticaret, ulaştırma ağları ve Teşkilat reformu konuları esas olmak üzere, üye ülkeler arasında işbirliğine dair fikir teatisinde bulunulacağını belirtti.
*Enflasyon, haziranda aylık bazda yüzde 1,37, yıllık bazda yüzde 35,05 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, haziranda 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında tüketici fiyatları yüzde 43,23, yurt içi üretici fiyatları yüzde 28,34 arttı.
Aylık bazda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 1,37, Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi (Yi-ÜFE) yüzde 2,46 artış gösterdi.
Geçen yılın haziran ayına kıyasla TÜFE yüzde 35,05 olurken, Yi-ÜFE yüzde 24,45 olarak belirlendi.
*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, enflasyon verilerini değerlendirdi
Cevdet Yılmaz, sosyal medya hesabından, TÜİK tarafından açıklanan haziran ayı enflasyon verilerine ilişkin yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
“Tüketici enflasyonu haziran ayında yüzde 1,37 ile üst üste 2 ay yüzde 2’nin altında seyretmiş, yıllık bazda yüzde 35,05’e gerileyen enflasyon, geçtiğimiz senenin haziran ayından bu yana 40 puanın üzerinde azalmıştır. Jeopolitik gelişmelerin ve küresel ticarette artan korumacılığın dezenflasyon sürecine olası etkilerini yakından takip ediyor ve olası tüm senaryolar üzerinden analizlerimizi yapıyoruz. Para politikasının yanı sıra yapısal reformlarla desteklediğimiz arz yönlü politikalar, finansal politikalar ve maliye politikasını da kapsayan çok boyutlu politika setimiz ile dezenflasyon sürecini hızlandırıyoruz. Uyguladığımız ekonomi programı ve enflasyonu düşürme noktasındaki kararlı tutumumuz sayesinde, bu yıl sonunda 20’li rakamlara, önümüzdeki dönemde de tek haneli enflasyona ulaşarak vatandaşımızı kalıcı refah artışıyla buluşturmayı hedefliyoruz.”
*Bakan Şimşek: Enflasyonda belirgin yavaşlama başladı, bu eğilim sürecek
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, haziran ayı enflasyon verilerine ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.
Haziranda aylık enflasyonun, jeopolitik gerginlikler nedeniyle artan petrol fiyatlarına rağmen yüzde 1,37 gerçekleştiğine işaret eden Şimşek, dezenflasyonun devam ettiği haziranda yıllık enflasyonun yüzde 35’e gerilediğini aktardı. Şimşek, ataletin yüksek olduğu hizmetler sektöründe de yıllık enflasyon üç yılın ardından yüzde 50’ye indiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Dezenflasyon sürecindeki kararlılığımız hem gerçekleşme verilerinde hem de beklentilerde belirginleşti. Son dönemde gerileyen emtia fiyatları, finansal piyasalarda azalan oynaklık, iyileşen enflasyon beklentileri ve destekleyici talep koşulları yılın ikinci yarısında enflasyondaki düşüşün sürmesine katkı sağlayacak. Vatandaşlarımız müsterih olsun, gıda ve dayanıklı tüketim ürünlerinden eğitime, ulaştırmadan diğer birçok sektöre kadar enflasyonda belirgin yavaşlama başladı ve bu eğilim devam edecek.”
*Bakan Bolat: Yıl sonu enflasyonunun, TCMB’nin tahmin aralığında gerçekleşeceğine inancımız tam
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, haziran ayı enflasyon verilerini değerlendirerek şunları kaydetti:
“Son dönemde umut verici gerilemeler güçlü dezenflasyon programımızdaki kararlılığı yansıtmaktadır. Bu yıl sonu enflasyonunun Merkez Bankamızın tahmin aralığında gerçekleşeceğine olan inancımız tamdır. Bu doğrultuda, tüm ekonomik aktörlerin planlamalarını bu patikaya göre yapmaları önem arz ediyor. Enflasyonla mücadelede sağlanan kazanımlar kalıcı hale geldikçe hem fiyat istikrarı hem de vatandaşlarımızın alım gücü bakımından çok daha güçlü bir döneme gireceğiz. Kararlılıkla yürüttüğümüz bu sürecin toplumsal refah üzerindeki olumlu etkilerini daha belirgin şekilde hissetmeye devam edeceğiz.”
*Yüksek hızlı trenlerle (YHT) bugüne kadar taşınan yolcu sayısı 100 milyonu geçti
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu yaptığı yazılı açıklamada 30 Haziran itibarıyla hızlı demir yolu taşımacılığında önemli bir eşiği aştıklarını bildirerek, şu ifadeleri kullandı:
“YHT’ler hizmete başladığı tarihten bugüne kadar 100 milyondan fazla yolcumuza hizmet verdi, 98,2 milyon kilometre yol kat etti. Bu, dünyanın çevresinde 2 bin 451 tura denk geliyor. Ankara-İstanbul hattı, 38 milyon kişiyle en fazla yolcuyu taşıdı. Bunu, 21,4 milyon yolcuyla Ankara-Konya, 21 milyon yolcuyla Ankara-Eskişehir hatları takip etti. Hizmete açıldıkları tarihten bugüne kadar Konya-İstanbul hattında 12,3 milyon, Karaman-Ankara güzergahında 2,4 milyon, Karaman-İstanbul’da 1,7 milyon, Ankara-Sivas’ta 1,8 milyon, Sivas-İstanbul’da 660 bin, Eskişehir-İstanbul hattında 900 bin yolcuya hizmet verdik.”
*Şehit yakınları ve gazilere evsel doğal gaz tüketiminde yüzde 50 indirim sağlandı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) işbirliğiyle, şehit yakınları ve gazilerin evsel doğal gaz tüketiminde yüzde 50 indirim sağlandığını bildirdi.
Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Bakan Mahinur Özdemir Göktaş, “Bakanlığımızın talebini geri çevirmeyen BOTAŞ ile şehit yakınlarımızın ve gazilerimizin ev ekonomilerine katkı sağlamış olduk. Bu vesileyle tüm şehitlerimize Allah’tan rahmet, gazilerimize şükranlarımı sunuyorum.” ifadelerini kullandı.
*Zamlı memur maaşları belli oldu
Bu yılın temmuz ayından geçerli olmak üzere kamu görevlileri ile memur emeklilerinin tamamının aylık ve ücretlerinde yüzde 5 artış öngörüldü. Bu yılın ilk 6 aylık döneminde enflasyon, yüzde 16,67 oldu.
Bu enflasyon oranından kaynaklı olarak ilave yüzde 10,57 artışla birlikte kamu görevlileri ile memur emeklilerinin aylık ve ücretlerinde bu aydan geçerli olmak üzere toplamda yüzde 15,57 artış yapıldı. Aynı dönemde SSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları da yüzde 16,67 arttı.
Bu çerçevede aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 43 bin 726 liradan 50 bin 503 liraya, en düşük memur emekli aylığı 19 bin 617 liradan 22 bin 671 liraya yükseldi.
*Ticaret Bakanlığından yapay zeka dolandırıcılığına karşı tüketicilere uyarı
Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Yapay zeka araçlarıyla dijital mecralarda dolaşıma sokulan sahte videolarla, kamuoyunda güven oluşturmuş kişiler tarafından yatırım tavsiyesi verildiği izlenimi oluşturmak suretiyle yapılan paylaşımlar dolandırıcılık girişimleridir.” ifadeleri kullanıldı.
Bu tür paylaşımlara itibar edilerek yaşanan kayıplardan doğan mağduriyetler nedeniyle Bakanlığa yapılan şikayetlerde artış yaşandığı bilgisi verilen açıklamada, şüpheli telefon aramalarına ve sosyal medya içeriklerine karşı dikkatli davranılması gerektiği vurgulandı.
*Akaryakıt, tütün mamulleri ve içkilerin ÖTV tutarları 6 aylık Yİ-ÜFE oranında artırıldı
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bugün açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’ne (Yİ-ÜFE) bağlı olarak akaryakıt, tütün mamulleri ve alkollü içkilerin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarlarında güncelleme yapıldığını bildirdi. Yeni maktu ÖTV tutarları, GİB’in internet sitesinde yayımlandı.
*İstanbul Fuar Merkezi 5G hızlı internet altyapısına geçti
İstanbul Ticaret Odasından (İTO) yapılan açıklamaya göre, İstanbul Fuar Merkezi (İFM), 96 bin metrekarelik alanında özel 5G hızlı internet altyapısına geçen ilk fuar merkezi olarak dijitalleşmede yeni bir adım attı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen İTO Başkanı ve İFM Fuarcılık Başkan Vekili Şekib Avdagiç, özel 5G altyapısına geçişin, yalnızca teknolojik bir yenilik değil, aynı zamanda katılımcılara ve iş ortaklarına sundukları hizmetin kalitesini artırmak için stratejik bir adım olduğunu açıkladı. Avdagiç, “Dijital altyapımızı bu dönüşümle birlikte tamamen yenileyerek fuar deneyimini daha akıllı, daha hızlı ve daha verimli hale getiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
*Türkiye’de ilk 6 ayda elektrikli ve hibrit otomobiller pazarın yaklaşık yüzde 45’ini oluşturdu
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerinden derlenen bilgilere göre, otomobil satışları bu yılın ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5,4 artarak 488 bin 3 oldu. Yılın ilk yarısında elektrikli ve hibrit otomobiller pazarın yüzde 44,6’sını oluştururken toplam satışları 217 bin 580’e ulaştı. Tam elektrikli otomobillerin pazar payı ise yüzde 17,4’e çıktı.
*Bankalar, kripto para borsaları için saklama hizmeti vermeye hazır
Bu yıl SPK tarafından hazırlanan ikincil düzenlemelerle kripto varlık hizmet sağlayıcılarının (KVHS) kuruluş, işleyiş ve faaliyet süreçleri düzenlendi. Bu kapsamda, bankaların kripto varlıklara yönelik saklama hizmeti sunabilmesinin önü açıldı.
SPK verilerine göre, şimdiye kadar 11 kuruluş, “saklama kuruluşu” olarak hizmet vermek için başvuruda bulundu. Bazı kripto para borsaları saklama hizmeti için kendi şirketlerini kurarken, bu hizmet için 7 banka da SPK’ye başvurdu.
*Yurt içi makroekonomik veriler
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık bankacılık sektörü verilerini açıkladı. Buna göre 27 Haziran itibarıyla bankacılık sistemi kredileri 19 trilyon 450,2 milyar lira, bankacılık sistemi mevduatı 23 trilyon 132,1 milyar lira ve bankacılık sistemi yasal özkaynakları 3 trilyon 999,6 milyar lira oldu. Kur Korumalı Mevduat (KKM) bakiyesi ise geçen hafta 543 milyar 826 milyon lira olarak kaydedildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı. Buna göre 27 Haziran itibarıyla Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 154,4 milyar dolar, altın rezervleri 83,3 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 71,1 milyar dolar olurken aynı dönemde bankacılık sektörü kredi hacmi 18 trilyon 887,5 milyar lira, sektörün toplam mevduatı 24 trilyon 267,3 milyar lira, toplam yabancı para mevduatı 234,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde M3 para arzı 23 trilyon 396,2 milyar lira olarak açıklandı. Yabancılar 27 Haziran haftasında net 247,2 milyon dolarlık hisse senedi ve 305,1 milyon dolarlık DİBS aldı.
*Yurt dışı makroekonomik veriler
Japonya’da haziran ayına ilişkin hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 51,7 ile bir önceki aya göre artarken, sektörde genişlemeye işaret etti.
Çin’de Caixin hizmet sektörü PMI 50,6 ile haziranda beklentilerin gerisinde gerçekleşirken, güçlü kalmayı sürdürdü.
Avro Bölgesi’nde mayısta 49,7 olan hizmet sektörü PMI haziranda son 3 ayın en yükseği olan 50,5 seviyesinde gerçekleşti. Bölgede mayısta 50,2 seviyesinde belirlenen bileşik PMI ise, haziranda 50,6’ya ulaştı. Böylece, son 3 ayın en yüksek seviyesini gördü.
Almanya’da haziran hizmet sektörü PMI 49,7 ve bileşik PMI 50,4 olarak açıklandı. Aynı dönemde İngiltere’de hizmet sektörü PMI 52,8 ve bileşik PMI 52,0 olarak açıklandı.
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans