Finans Haberleri Günün Özeti
*Hazine ve Maliye Bakanlığı, suç gelirlerinin kripto işlemleriyle aklanmasını yeni hamlelerle önleyecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı, suç gelirlerinin kripto varlık işlemleriyle aklanmasını önlemeye yönelik yeni hamleleri yakın zamanda hayata geçirecek. Buna göre, stabil kripto para transferleri için günlük ve aylık limit sırasıyla 3 bin ve 50 bin dolar olacak. “Seyahat kuralı” yükümlülüklerini eksiksiz yerine getiren hizmet sağlayıcılar, bu limitleri iki katı olarak uygulayabilecek. Tüm kripto varlık transfer işlemlerinde, işlemi gerçekleştiren müşteriden en az 20 karakter uzunluğunda işlem açıklaması alınacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuya ilişkin değerlendirmesinde, kripto varlık ekosisteminin doğasına uygun olarak kripto varlık işlemlerinin gözetim altına alınmasını sağlayan düzenlemelerle, suç gelirlerinin hızlı bir biçimde yurt dışına transfer edilmesinin önlenmeye çalışıldığını bildirdi. Şimşek, “Yeni düzenlemelere uyum sağlamayan platformlar hakkında idari yaptırımların yanı sıra, lisans verilmemesi ya da iptali de dahil olmak üzere çeşitli hukuki ve mali yaptırımlar uygulanabilecek” ifadesini kullandı.
*Bakan Bolat: Bu yıl 7,3 milyar lira hizmet ihracatına hibe desteği sağlayacağız
Hizmet Sektörü Rekabet Gücünün Artırılması Projesi (HİSER) Kümelenme Konferansı’nda konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye olarak geçen yıl 377 milyar dolar toplam mal ve hizmet ihracatı geliri kazandıklarını belirterek, “Burada mal ihracatçılarımız yaklaşık 262 milyar dolar katkı yaptılar. Hizmet ihracatçılarımız da 115 milyar dolar katkı yaptılar.” dedi.
Hizmet ihracatında Türkiye’nin dünyadaki payının 2002’de yüzde 0,89 olduğunu, geçen yıl ise yüzde 1,32’ye yükseldiğini dile getiren Bolat, bu yıl 7,3 milyar lira hizmet ihracatına hibe desteği sağlayacaklarını açıkladı. Bolat, “Toplamda mal ihracatıyla beraber 33 milyarlık desteklerimiz bütün ihracatçılarımıza sunulacak. Hizmet ihracat desteklerimizle alakalı program hazırladık. Pazara giriş, fuar alanı yapımı, yurt dışı lojistik dağıtım ağlarını da prefinansman protokollerine dahil ettik.” şeklinde konuştu.
*Bakan Bayraktar, Şanlıurfa’daki enerji sorunlarının çözümü için gerekli çalışmaların yürütüldüğünü bildirdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı ile Şanlıurfa’da elektrik tüketiminin artmasıyla meydana gelen sorunları ele almak üzere Bakanlıkta bir araya geldiklerini bildirdi. Bayraktar, sosyal medya platformu X’ten yaptığı paylaşımda, görüşme kapsamında bugüne kadar atılan adımların gözden geçirilerek sahadaki uygulamaların ve somut çözüm önerilerinin detaylı şekilde değerlendirildiğini aktararak, paylaşımında şu ifadelere yer verdi:
”Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın doğrudan takibi ve talimatları doğrultusunda ilgili kurumlarımızla tam koordinasyon içinde konuyla yakından ilgileniyoruz. Tüm vatandaşlarımızın kaliteli ve kesintisiz enerjiye erişimini güvence altına almak amacıyla gerekli tüm çalışmaları en kısa sürede hayata geçireceğiz.”
*Hazine ve Maliye Bakanlığı kira sertifikası ihracı için 5 finans kuruluşuna yetki verdi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, dolar cinsinden 2030 vadeli kira sertifikası ihracı gerçekleştirmek üzere 5 finans kuruluşunu yetkilendirdi. Bakanlığın internet sitesinden yapılan açıklamada, “Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2025 yılı dış finansman programı çerçevesinde, uluslararası sermaye piyasalarında Eylül 2030 vadeli dolar cinsinden bir kira sertifikası ihracı gerçekleştirmek amacıyla Dubai Islamic Bank, ENBD, HSBC, Kuwait Finance House ve Standard Chartered’a yetki vermiştir.” ifadesi kullanıldı.
*Türkiye ve Fas arasında ticareti ilişkilerin geliştirilmesi için ortak bildiri
Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Türkiye-Fas Serbest Ticaret Anlaşması (STA) Ortak Komite Toplantısı çerçevesinde, Fas Krallığı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Dış Ticaretten Sorumlu Bakan Yardımcısı Ömer Hacira ile birlikte Bakanlık’ta ortak basın toplantısı düzenledi. Bakan Yardımcısı Tuzcu, burada yaptığı konuşmada, Türkiye ile Fas arasındaki ticaret hacminin yaklaşık 5 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Ticaret hacmimizi kazan-kazan prensibi doğrultusunda daha yukarıya çıkartmak, orta vadede yüksek rakamlara ulaştırmak üzere etkin işbirliğine karar verdik.” dedi.
Ömer Hacira da amaçlarının söz konusu ilişkileri daha da geliştirmek olduğuna işaret ederek, “Bizim isteğimiz Fas’ın Türkiye’ye olan ihracatının daha da artması. Buna karşılık, Türkiye’nin de Fas’ta yatırımlarını artırması. Bütün amacımız kazan-kazan ilkesi üzerinde olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
*Türkiye-İtalya ilişkileri ihracat rakamlarına yansıdı
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye’nin İtalya’ya yaptığı ihracat bu yılın ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,5 artarak 5 milyar 337,4 milyon dolara yükseldi. Mayısta ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8 artarak 1 milyar 144,5 milyon dolar olarak kayda geçti.
AA muhabirine değerlendirmede bulunan CCIIST Başkanı Stefano Kaslowski, “Türkiye ile İtalya arasındaki ticaret hacmi son yıllarda istikrarlı bir şekilde büyüyor. 2023 yılında 28 milyar dolara ulaşan ticaret hacminin önümüzdeki yıllarda 40 milyar doları aşması hedeflenmektedir.” ifadelerini kullandı.
*BDDK iki kuruluşa faaliyet izni verdi
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca (BDDK), Fair Finansal Kiralama AŞ ve Ortak Finans Katılım Faktoring AŞ’ye faaliyet izni verilmesi kararı alındı.
*ABD Başkanı Trump, Fed Başkanı Powell’a yönelik faiz oranları hakkındaki eleştirilerini yineledi
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın Kongre’de “faiz oranlarını indirmeyi neden reddettiği” konusundaki açıklamasını beklediğini belirterek, “Avrupa’da 10 kez indirim yapıldı, bizdeyse sıfır. Enflasyon yok, ekonomi gayet iyi.” değerlendirmelerini yineledi.
Faiz oranının en az 2 ila 3 puan düşük olması gerektiğini belirten Trump, ABD’nin bu şekilde yılda 800 milyar dolar tasarruf etmiş olacağını savundu. Trump, “Umarım Kongre, bu çok aptal ve inatçı kişinin gerçekten üzerine gider.” ifadesini kullandı.
*Rus bankası VTB’nin Başkanı Kostin: “Doların tekel dönemi yavaş yavaş sona erecek”
St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu kapsamında AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Rusya’nın en büyük bankalarından VTB’nin Başkanı Andrey Kostin, ABD’nin doları siyasi amaçlar için kullandığını, bunun dolara zarar verdiğini belirterek, “Doların tekel olduğu dönemin yavaş yavaş sona ereceğini düşünüyorum.” dedi.
*Çin’den, AB’nin, Çinli şirketlerin tıbbi cihaz ihalelerine girmesini kısıtlamasına tepki
Çin, Avrupa Birliği’nin (AB), Çinli şirketlerin üye ülkelerde tıbbi cihaz ihalelerine girmesine kısıtlama getiren kararına tepki gösterdi. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Pekin yönetiminin, Çinli şirketlerin meşru haklarını ve çıkarlarını korumak için kararlı tedbirler alacağı vurgulandı.
Açıklamada, “Çin’in ikili diyaloglarda sürekli iyi niyet ve samimiyet göstermesine rağmen AB, tek taraflı önlemlere başvurmayı ve yeni korumacı engeller oluşturmayı ısrarla sürdürüyor. Bu tutum, yalnızca Çin şirketlerine değil adil rekabete de zarar veriyor.” ifadeleri kullanıldı.
*Küresel ham çelik üretimi mayısta Çin’deki düşüşle yüzde 3,8 geriledi
Küresel ham çelik üretimi, mayısta geçen yılın aynı ayına göre Çin’in üretimindeki sert düşüşün etkisiyle yüzde 3,8 azalarak 158,8 milyon ton oldu.
*Almanya, 2029’a kadar altyapıya 166 milyar avroluk yatırım planlıyor
Almanya Ulaştırma Bakanlığı, ülkede 2029’a kadar altyapıyı modernleştirmek için 166 milyar avro harcanmasının planlandığını bildirdi. Bu miktarın yaklaşık 107 milyar avrosu demir yollarına, yaklaşık 52 milyar avrosu otoyollara ve yaklaşık 8 milyar avrosu da su yollarına ayrılacak.
*Yurt içi makroekonomik veriler
Reel Kesim Güven Endeksi, haziranda geçen aya göre 1,1 puan azalarak 100,3 seviyesine düştü. Aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi de 0,2 puan azalarak 98,4 oldu.
Haziranda imalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı (KKO), geçen aya göre 0,7 puan azalarak yüzde 74,4 oldu. Mevsimsel etkilerden arındırılmamış KKO ise geçen aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 74,6’ya geriledi.
Finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlıkları nisanda önceki aya kıyasla 491 milyon dolar azalırken, yükümlülükler 11 milyar 317 milyon dolar arttı. Söz konusu firmaların net döviz pozisyonu açığı 11 milyar 809 milyon dolar artarak 171 milyar 799 milyon dolara çıktı. Kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası ise önceki aya göre 2 milyar 461 milyon dolar azalarak 9 milyar 830 milyon dolara geriledi.
*Yurt dışı makroekonomik veriler
Almanya’da mayısta 87,5 olan sanayi ve ticarete ilişkin İş Ortamı Güven Endeksi, bu ay 88,4 puana yükseldi. Ifo Beklentiler Endeksi 89’dan 90,7 puana ve Mevcut Durum Endeksi 86,1’den 86,2’ye yükseldi.
ABD’de cari işlemler açığı, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 44,3 artışla 450,2 milyar dolara çıktı.
ABD’de nisan ayına ilişkin konut fiyat endeksi aylık yüzde 0,4 azalış kaydetti. Ülkede haziranda New York Fed tüketici güven endeksi 93,0 olurken, Richmond Fed imalat sanayi endeksi eksi 7,0 geldi.
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 3,36 artışla 9.448,90 seviyesine yükseldi. Dolar/TL 39,6220‘ye çıkarken, altının gramı 4 bin 223 liradan satıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans