Ekonomi ve Finans Haberleri – (21.07.2025)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK), Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz başkanlığında toplandı
İlgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin katıldığı toplantının ardından yapılan yazılı açıklamada, Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında, ekonomik dengelenmenin sağlıklı biçimde sürdürülmesi amacıyla para, maliye ve gelir politikalarının uyumuna özel vurgu yapıldığı hatırlatılarak, “Bu çerçevede, harcamalarda etkinliği ve verimliliği artıracak tasarruf tedbirleri, vergi sisteminde adalet ve etkinliğin güçlendirilmesi ile kayıt dışı ekonomiyle mücadele alanlarında atılacak somut adımlar belirlenmiştir.” bilgisine yer verildi.
EKK tarafından, Türkiye’nin küresel ekonomideki konumunun, güçlü üretim kapasitesi, genç ve dinamik iş gücü, stratejik coğrafi konumu ve istikrarlı ekonomi politikaları sayesinde daha da güçlendirilmesinin hedeflendiği bildirildi.

*Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması 1 yıl sonra sona erecek
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, Ham Petrol Boru Hattı Protokolü ve diğer ilgili anlaşma ve protokoller, 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren sona erecek.
İki ülke arasında 27 Ağustos 1973’te imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması çerçevesinde hattın ilk fazı, 1976 yılında işletmeye alınmıştı. Anlaşma, 2010’da yenilenerek 15 yıllığına uzatılmıştı.

*Gümrüklerde yılın ilk yarısında 35,5 milyar liralık kaçakçılık engellendi
Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, 2025’in ocak-haziran döneminde gümrüklerde gerçekleştirilen operasyonlar ve ele geçirilen kaçak eşyalara ilişkin bilgi verildi. Gümrükler Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat birimlerince yürütülen kaçakçılıkla mücadele faaliyetleri kapsamında, bu yılın ilk 6 ayında 3 bin 650 operasyon gerçekleştirildiği bildirilen açıklamada, “Söz konusu dönemde gerçekleştirilen operasyonlar sonucunda, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 114 artışla toplam 35 milyar 513 milyon lira değerinde kaçak eşya yakalaması gerçekleştirildi.” ifadeleri kullanıldı.

*Kartlı ödemeler haziranda 1,91 trilyon lira oldu
Bankalararası Kart Merkezinin (BKM), haziran ayına ilişkin verilerine göre, haziran itibarıyla Türkiye’de kredi kartı sayısı 135,2 milyon, banka kartı sayısı 214,4 milyon ve ön ödemeli kart sayısı 103,9 milyon oldu. Bu veriler, geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında kredi kartı sayısı yüzde 9, banka kartı sayısı yüzde 12, ön ödemeli kart sayısı da yüzde 8 arttı.
Haziranda toplam kart sayısı ise 453,5 milyona ulaşarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 arttı. Kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlarla haziranda yapılan toplam ödeme tutarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 51 artarak 1 trilyon 911,4 milyar lira oldu.

*Elektrikli araç şarj soket sayısı haziranda yüzde 2,4 arttı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) haziran ayına ilişkin “Şarj Hizmeti Piyasası Aylık İstatistikleri” raporuna göre, şarj istasyonlarının toplam kurulu gücü, haziranda önceki aya göre yüzde 3,9 artışla 2 bin 285 megavat oldu.Söz konusu dönemde toplam soket sayısı önceki aya göre yüzde 2,4 artışla 31 bin 433’e çıktı. Bu rakam, mayısta 30 bin 680 olarak kayıtlara geçmişti.

*Trump’ın ikinci başkanlık döneminin ilk altı ayı ABD borsalarında dalgalanmalarla geçti
Beyaz Saray’daki başkanlık koltuğuna 20 Ocak’ta ikinci kez oturan ABD Başkanı Donald Trump, dün görevindeki altıncı ayını tamamladı. Bu altı ayda piyasalarda sert düşüşler ve tarihe geçen günlük toparlanmalara tanık olundu.
Seçim gününden yemin törenine kadar geçen sürede S&P 500 endeksi yüzde 4’e yakın yükselirken Dow Jones ve Nasdaq rekor seviyelere ulaştı. Ancak Trump’ın ardı ardına gelen tarife açıklamaları ile enflasyon ve resesyon korkuları, piyasalardaki olumlu havayı tersine çevirdi.
Trump’ın 9 Nisan’da Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri 90 gün süreyle durdurduğunu duyurması ise borsadaki yükselişi ateşledi. Trump, tarife ertelemesini 1 Ağustos’a uzattı, ancak bu süresinin dolmasına sayılı günler kalmasına rağmen ABD, şu ana kadar sadece 4 ülkeyle ticaret anlaşması yapabildi.

*Trump, Powell’ı 6 ayda 23 kez eleştirdi
AA muhabirinin Başkan Trump’ın ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’a yönelik basına yansıyan ve öne çıkan açıklamalarından derlediği bilgilere göre, Trump, ikinci başkanlık dönemi olan 20 Ocak’tan bugüne geçen 6 ayda Powell’ı 23 kez eleştirdi. Açıklamalarının önemli bir kısmında Powell’a “ahmak”, “aptal” ve “berbat” gibi hakaretler eden Trump, aynı zamanda politika faizinin düşürülmesi çağrısında bulundu ve Powell’ı görevden almayı ya da istifaya zorlamayı ima etti. Eleştirilerin aynı dönemlerde gelen güçlü veri akışları ve ekonomik gelişmelerle çakışması gibi nedenlerle piyasalara etkisi sınırlı kaldı.

*Borsada gelecek dönemde hisse ve sektör bazlı hareketlerin öne çıkması bekleniyor
İnfo Yatırım Genel Müdürü Tarkan Akgül, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, “Borsadan bankacılık hisseleri ve ASELSAN’ı çıkarttığımızda 8.000 seviyelerinde bir yerde olacaktık. Bundan dolayı endeks seviyesi konuşmaktan ziyade bu dönemde sektörel bazlı veya hisse bazlı konuşmak daha doğru.” dedi.
Akgül, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) faiz indirimlerine başlamasıyla birlikte hisse bazlı ayrışmaların daha da ön plana çıkacağını belirterek, “Yabancı yatırımcılar öncelikle bankacılık hisselerini tercih ediyor. Beklenen faiz indirim süreciyle beraber bankacılık hisseleri öne çıkacak ve gayrimenkul hisseleri de olumlu etkilenecektir.” değerlendirmesinde bulundu.

*Mercedes, dünya çapında yaklaşık 223 bin ticari aracını geri çağıracak
Almanya Federal Motorlu Taşıtlar Dairesinin (KBA) internet sitesinde yer alan listeye göre Alman otomobil üreticisi Mercedes-Benz, 60 bin 246’sı Almanya’da olmak üzere dünya çapında 223 bin aracını geri çağıracak. Listede yer verilen açıklamada, Aralık 2002-Şubat 2006 yıllarında üretilen Viano ve Vito van modellerinde “hava yastığının açıldığı bir kazada” yolcuların etkilenebileceği belirtildi.

*Türkiye’nin yerel gücü, kalkınma ajanslarının destekleriyle harekete geçiriliyor
AA muhabirinin “Kalkınma Ajansları 2024 Yılı Genel Faaliyet Raporu”ndan derlediği bilgiye göre, ülkede Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda 26 kalkınma ajansı faaliyette bulunuyor. Ajanslar, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, bölgelerin rekabet edebilirliğin artırılması ve gelişme potansiyellerinin açığa çıkarılması, iş ve yatırım ortamı ile yerel işbirliklerinin geliştirilmesi için faaliyette bulunuyor. Bu faaliyetlere göre, kalkınma ajansları bugüne kadar 27 bin 33 projeye mali ve teknik destek sağlarken, geçen yıl 842 projeye 1,7 milyar lira destek verdi.

*Yurt içi makroekonomik veriler
TCMB’nin temmuz ayı Piyasa Katılımcıları Anketine göre, cari ay sonu TÜFE beklentisi yüzde 2,11, cari yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 29,66 olurken 12 ay sonrası TÜFE beklentisi yüzde 23,39 ve 24 ay sonrası TÜFE beklentisi yüzde 17,08 oldu. Cari yıl sonu döviz kuru (dolar/TL) beklentisi 43,7219 TL ve 12 ay sonrası döviz kuru (dolar/TL) beklentisi 47,6972 TL olarak kaydedilirken, cari yıl cari işlemler açığı beklentisi 19,9 milyar dolar, gelecek yıl cari işlemler açığı beklentisi 25,3 milyar dolar, cari yıl GSYH büyüme beklentisi yüzde 2,9 ve gelecek yıl GSYH büyüme beklentisi yüzde 3,7 oldu. TCMB politika faizi gelecek ilk toplantı beklentisi ise yüzde 43,29 olarak açıklandı.
Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 3,42, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 19,77, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,38 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 25,17 yükseldi. – TÜİK

*Yurt dışı makroekonomik veriler
Çin Merkez Bankası 1 yıllık kredi ana faiz oranını (LPR) yüzde 3, 5 yıllık LPR’yi ise yüzde 3,5 seviyesinde sabit bıraktı.
İngiltere’de temmuz ayına ilişkin Rightmove konut fiyat endeksi aylık yüzde 1,2 azalırken, yıllık 0,1 arttı.
ABD’de haziran ayına ilişkin öncü endeks yüzde 0,3 azaldı.

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 2,50 artışla 10.625,41 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 40,3870‘e inerken, altının gramı 4 bin 413 liradan satıldı.

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans