Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan telefon diplomasisi
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki telefon görüşmesinde Erdoğan, Rusya-Ukrayna arasındaki barış sürecine ilişkin gelişmeleri yakından takip ettiğini, Türkiye’nin adil bir barışa ulaşılması konusunda savaşın başından bu yana samimiyetle gayret gösterdiğini belirtti. Putin de İstanbul sürecine dikkati çekerek, barış görüşmelerine Türkiye’nin ev sahipliği yapması ve gösterdiği gayretler nedeniyle Erdoğan’a teşekkür etti.
Erdoğan ile Hollanda Başbakanı Dick Schoof arasındaki telefon görüşmesinde ise Erdoğan, Türkiye ile Hollanda arasındaki ortaklığın giderek güçlenmesinin memnuniyet verici olduğunu, savunma sanayii başta olmak üzere iki ülke arasındaki işbirliğini kuvvetlendirecek adımlar atmayı sürdüreceklerini ifade etti.
*Bakan Bolat: Lisanslı depolama kapasitesi 13,8 milyon tona ulaştı
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ankara Ticaret Borsasını (ATB) ziyaretinde, Türkiye’nin 13,8 milyon ton lisanslı depolama kapasitesine ulaştığını, 53 ilde 257 lisanslı depo işletmesi bulunduğunu belirterek, “Şu anda Türkiye Ürün İhtisas Borsasının işlem hacmi 316 milyar liraya ulaştı. Bu borsanın en önemli özelliği ürünlerin hijyenik ve kontrollü şekilde depolanabilmesini sağlamak ve ihtiyaç ölçüsünde piyasaya arzını mümkün kılmak, borsa yoluyla da üretim planlamasına hizmet etmektir.” dedi.
*Bakan Uraloğlu, Romanya Başbakanı Bolojan ve mevkidaşı Şerban ile görüştü
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından yapılan açıklamada görüşmelere ilişkin bilgi verildi. Buna göre, Türkiye’nin ulaştırma ve haberleşmedeki yatırımlarını mevkidaşı ile paylaşan Uraloğlu, bu alanlara son 23 yılda 300 milyar dolara yaklaşan yatırım gerçekleştirildiğini ifade etti.
Uraloğlu, Temmuz 2024’te yeniden açılan Karasu-Köstence Ro-Ro Hattı’nın iki ülke arasında ticaretin kolaylaştırılmasına ve lojistik sektörünün gelişimine önemli katkılar sağladığını belirterek, “Mevcut durumda hem Karasu-Köstence hem de İzmir-Köstence Ro-Ro hatlarının aktif olarak faaliyet göstermesi, deniz taşımacılığı sektöründeki işbirliğimizin geldiği olumlu noktayı göstermektedir. Demir yolu sektöründe de Romanya ile Türkiye arasında yakın bir işbirliği mevcut. Bu alandaki işbirliği de ulaştırma koridorları perspektifinde daha ileri taşınabilir.” ifadelerini kullandı.
*Bakan Işıkhan: Hiçbir çalışanımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 8. Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi sürecine ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu. Bakan Işıkhan, “Hiçbir çalışanımızı enflasyona ezdirmeme ilkesini gözetmiştik. Bunu koruduğumuzu ifade etmek isterim. Bundan sonra hiçbir çalışanımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz” dedi.
*TCMB’den “Reel Sektörün Döviz Talebi Gelişmeleri” analizi
Analizde, 2021 Ocak-2025 Mayıs dönemindeki döviz akımı gelişmelerinin, firmaların döviz gelirlerini biriktirme eğiliminin zayıfladığına işaret ettiği belirtildi. Firmaların döviz talebine ilişkin yaygın olarak kullanılan göstergelerden birisinin, yabancı para (YP) mevduatların toplam mevduat içindeki payı olduğu belirtilen açıklamada, “Parasal sıkılaşma ile birlikte, firmaların YP mevduat oranı, 2023 yılı Haziran ayındaki yüzde 60,7 seviyesinden gerileyerek 2025 yılı Haziran ayı itibarıyla yüzde 35 seviyesine düşüyor.” denildi.
*Türkiye’nin 2024 yılına ilişkin en fazla gelir vergisi ödeyen ismi, Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar oldu
Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB), 2024 vergilendirme dönemine ilişkin yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri değerlendirmesi sonucunda Türkiye’nin en fazla gelir vergisi veren mükellefleri listesinde ilk iki sırayı teknoloji firması Baykar’ın yöneticileri paylaştı. Selçuk Bayraktar, 2024 yılı vergilendirme dönemine ilişkin 2 milyar 767 milyon 587 bin lira, Haluk Bayraktar da 2 milyar 528 milyon 619 bin lira gelir vergisi ödeyerek ilk iki sırada yer aldı. Selçuk Bayraktar ve Haluk Bayraktar toplamda 5 milyar 296 milyon lira gelir vergisi ödedi.
*Mali belgede sahtecilikle mücadelede yeni bir safhaya geçilecek
AA muhabirinin Hazine ve Maliye Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, mali belgelerde sahtecilik fiillerine yönelik yeni bir çalışma başlattı. Başkanlık, sahtecilik fiillerine ilişkin 1 Ekim itibarıyla daha sert tedbir ve politikaları uygulamaya alacak.
Bu kapsamda, mükelleflerin, “sahte belgeyi bilmeden kullandığına” yönelik vergisel değerlendirmelere son verilerek, belgenin “bilerek” kullanıldığını esas alan bir yaklaşıma geçilecek. Böylece, sahte belge kullanan mükelleflerin önemli bölümü hakkında artık “vergi kaçakçılığı” kapsamında işlem tesis edilecek ve üç kat vergi ziyaı cezası uygulanacak.
*Küresel elektrikli araç şarj noktalarının 2040’a kadar 206 milyonu aşması öngörülüyor
Enerji danışmanlık şirketi Wood Mackenzie’nin Elektrikli Araç Şarj Altyapısı Tahmini raporuna göre, 2040’a kadar 133 milyon noktaya ulaşması beklenen konut şarjı, küresel pazarda en baskın alan olmaya devam edecek. Bu büyümeyi desteklemek için küresel şarj altyapısı harcamalarının aynı dönemde yıllık yüzde 8 artışla 2040’ta 300 milyar dolara çıkması bekleniyor. Şarj noktalarının ise aynı dönemde yıllık yüzde 12,3 oranında büyüyerek 206 milyonun üzerine çıkacağı tahmin ediliyor.
*Makine ihracatı 7 ayda 16,2 milyar dolara yükseldi
Makine İhracatçıları Birliğinden (MAİB) yapılan açıklamada, ocak-temmuz döneminde serbest bölgeler dahil toplam makine ihracatı yüzde 0,9 artışla 16,2 milyar dolara ulaştı. İhracatı miktar bazında yüzde 6,1 azalan sektör, ortalama kilogram fiyatlarını yüzde 6,7 artışla 7,9 dolara yükseltti.
*Yurt içi veriler
Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 3,03, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 23,4, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,06 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 25,46 yükseldi. – TÜİK
Tarımsal girdi endeksi haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 2,52, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 17,88, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,88 ve 12 aylık ortalamalara kıyasla yüzde 32,27 yükseldi. – TÜİK
Temmuz 2024’te 131 bin 217 olan trafiğe kayıtlı elektrikli otomobil sayısı, Temmuz 2025 itibarıyla yaklaşık yüzde 120,6 artarak 289 bin 457’ye ulaştı. – TÜİK
Sayısı 10 milyon 27 bini bulan üniversite mezunu çalışan sayısı, 32,4 milyon olan toplam istihdam edilenlerin yüzde 30,9’unu oluşturdu. Böylece ülkede çalışan yaklaşık her 3 kişiden biri üniversiteli oldu. – TÜİK
Şarj istasyonlarının toplam kurulu gücü, temmuzda önceki aya göre yüzde 3,9 artışla 2 bin 374 megavat oldu. Söz konusu dönemde toplam soket sayısı önceki aya göre yaklaşık yüzde 4 artarak 32 bin 682’ye çıktı. – Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)/ Şarj Hizmeti Piyasası Aylık İstatistikleri
*Yurt dışı veriler
Çin Merkez Bankası 1 yıllık kredi ana faiz oranını (LPR) yüzde 3, 5 yıllık LPR’yi ise yüzde 3,5 seviyesinde sabit bıraktı.
Japonya’nın ihracatı temmuzda yıllık bazda yüzde 2,6 ile beklentilerin üzerinde azalarak Şubat 2021’den bu yana en sert düşüşünü kaydetti. Ülkenin ithalatı ise yüzde 7,5 ile tahminlerin altında gerileme kaydetti. Ülkede dış ticaret bu dönemde 117,5 milyar yen (yaklaşık 796,3 milyon dolar) açık verdi.
Japonya’da haziran ayında çekirdek makine siparişleri önceki aya göre yüzde 3 artarken, yıllık bazda da yüzde 7,6 yükselerek beklentileri aştı.
İngiltere’de temmuz Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 0,1, yıllık yüzde 3,8 artarken, çekirdek TÜFE yıllık 3,8 yükseliş kaydetti.
Almanya’da temmuz Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 1,5 azaldı.
Avro Bölgesi’nde haziranda yüzde 2 olan yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), temmuzda aynı seviyede kaldı. TÜFE, temmuzda aylık bazda da değişmedi. Avro Bölgesi’nde temmuzda çekirdek enflasyon ise yıllık bazda yüzde 2,3, aylık bazda eksi 0,2 seviyesinde gerçekleşti.
ABD’de haftalık mortgage başvuruları yüzde 1,4 azaldı.
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,58 artışla 11.134,73 seviyesinden kapandı. Dolar/TL 40,9290’a çıkarken, altının gramı 342 liradan satıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans