Ekonomi ve Finans Haberleri – (10.07.2025)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Bakan Şimşek: İkinci çeyrekte sanayide güçlü bir yıllık büyüme bekliyoruz
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, mayıs ayına ilişkin sanayi üretim endeksi verilerine dair sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.
Ekonomik aktivitenin ılımlı seyrini sürdürdüğünü ifade eden Şimşek, şunları kaydetti:
“Mayısta sanayi üretimi aylık yüzde 3,1, takvim etkisinden arındırılmış yıllık yüzde 4,9 artarken, imalat sanayi üretiminde genele yayılan bir iyileşme görülüyor. İkinci çeyrekte sanayide güçlü bir yıllık büyüme bekliyoruz. Azalan küresel belirsizlikler ve dezenflasyon sayesinde finansal koşulların iyileşmesi, önümüzdeki dönemde reel sektöre daha destekleyici bir ortam sağlayacak.”

*Bakan Kacır, sanayi üretim endeksi verilerini değerlendirdi:
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sanayi üretim endeksindeki artışla ilgili, “En yüksek artış, yüksek teknoloji ürün grubunda gerçekleşti. Türkiye, yüksek teknoloji ve katma değerli yatırımlarla yoluna devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
*Yılın ilk yarısında hava yoluyla 108,8 milyon yolcu seyahat etti
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün, haziran ayı hava yolu uçak, yolcu ve yük verilerine ilişkin açıklama yaptı. Uraloğlu açıklamasını yaparken şu ifadeleri kullandı: 
“Ocak-haziran döneminde, Türkiye geneli havalimanlarında iç hat yolcu trafiği 46 milyon 562 bin 512, dış hat yolcu trafiği ise 62 milyon 172 bin 150’ye ulaşırken, direkt transit yolcularla 108 milyon 811 bin 724 yolcuya hizmet verildi.”

*TCMB’den “Uluslararası Petrol Fiyatlarının Tüketici Fiyatlarına ve Cari Dengeye Yansımaları” analizi
TCMB’nin internet sitesinde yayımlanan analizde, ham petrol fiyatlarının oldukça oynak bir yapıya sahip olduğu ve yıl içinde sert dalgalanmalar sergileyebildiğine dikkat çekilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Son haftalardaki gelişmeler bu durumu teyit etti. Ham petrol fiyatlarında keskin yükselişlere yol açan gelişmeler, kalıcı bir nitelik kazandıkları ölçüde, temel makroekonomik göstergeler üzerinde olumsuz etkilere neden olabiliyor. Brent petrol varil fiyatında gerçekleşebilecek 10 dolar tutarında bir artış varsayımıyla yaptığımız hesaplamalar, temel makroekonomik değişkenler üzerindeki etkinin yönetilebilir olduğuna işaret ediyor.”

*Katılım Finansın Geleceği Türkiye-Malezya İş Forumu
“Katılım Finansın Geleceği Türkiye-Malezya İş Forumu” programı kapsamında, düzenleyici ve denetleyici kurumların yöneticileriyle İslami bankacılık, sermaye piyasaları ve tekafül gibi alanlarda faaliyet gösteren 20’nin üzerinde üst düzey finans temsilcisi, Türkiye’ye geldi.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğlu, etkinliğin açılışında yaptığı konuşmada, “Birçok jeopolitik gerilimler var, krizler söz konusu. Herkes antiglobalizasyondan bahsediyor, ticaret politikaları devreye alınıyor. Böyle bir arka plan çerçevesinde bölgesel işbirliklerinin uluslararası işbirliğine kıyasla giderek daha fazla önem kazandığını görüyoruz. Böyle bir uluslararası işbirliğinden bahsedebilmek için Malezya delegasyonunun Türkiye’ye ziyaretleri gerçekten de önemli.” değerlendirmesinde bulundu.

*Ticari defterler mevzuatında düzenleme
Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının, “Ticari Defterlere İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”i, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler, yangın, su baskını veya deprem gibi afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zarara uğraması durumunda, tacir, zararı öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde, ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilecek.

*Prof. Dr. Halil Hasar: İklim Kanunu Türkiye’nin mevcut durumu göz önüne alınarak planlandı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil Hasar, TBMM Genel Kurulu’nda 2 Temmuz’da kabul edilerek yasalaşan ve dün de Resmi Gazete’de yayımlanan İklim Kanunu’na ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Hasar, “İklim Kanunu tamamen Türkiye’nin tarihsel sorumlulukları ve mevcut durumu göz önüne alınarak planlandı. Kanun, hiçbir bireyin özgürlüğünü kısıtlamayan, toplumsal refahı kötüleştirmeyen, tarımı, hayvancılığı, su kaynaklarını ve iklim adaletini önceleyen bir yapıya sahip.” ifadelerini kullandı.

*Yılın ilk yarısında satılan gayrimenkul sayısı 1,4 milyonu aştı
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, ocak-haziran döneminde gayrimenkul satışları yüzde 15,6 artarak 1 milyon 414 bin 382’ye yükseldi. Bu veri, tüm zamanların ikinci en yüksek ilk yarı verisi olarak kayıtlara geçti. En yüksek satış adedine 2022’de 1 milyon 523 bin 515 ile ulaşılmıştı.

*Türkiye’nin yılın ilk yarısında ihracatını en fazla artırdığı ülke BAE oldu
AA muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye’nin ocak-haziran döneminde ihracatını değer bazında en fazla artırdığı ülke Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Türkiye’nin bu ülkeye dış satımı yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyar 276,9 milyon dolar artış gösterdi. Söz konusu dönemde ülkeye yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 64,5 artarak, 1 milyar 978,5 milyon dolardan 3 milyar 255,4 milyon dolara yükseldi.

*AB ülkelerine otomotiv ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 22 arttı
AA muhabirinin Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği ve Türkiye İhracatçılar Meclisi kayıtlarından yaptığı derlemeye göre AB bölgesi, bu yılın ocak-haziran döneminde Türkiye’nin otomotiv ihracatında yüzde 72,6 payla ilk sırada yer aldı. AB ülkelerine ihracat, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 artışla 11 milyar 920 milyon 964 bin dolardan 14 milyar 513 milyon 912 bin dolara çıktı. AB ülkeleri, otomotiv ihracatında en önemli pazar konumunu korudu.

*OPEC: Petrol 2050’de küresel enerji karışımındaki liderliğini koruyacak
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) 2024-2050 dönemi küresel enerji görünümüne ilişkin orta ve uzun vadeli tahminlerini içeren “2025 Dünya Petrol Görünümü” raporu yayımlandı.
Rapora göre, bu dönemde petrol ve doğal gazın küresel enerji karışımındaki payı yüzde 50’nin üzerinde kalmaya devam edecek. Buna göre, 2050’de petrol yüzde 29,8 ile küresel enerji karışımında en büyük paya sahip olacak. Bunu, hidroelektrik ve biyokütle de dahil olmak üzere toplam yüzde 26,3 pay ile yenilenebilir enerji kaynakları takip edecek. Doğal gaz yüzde 23,7 ile üçüncü sırada yer alırken, kömür yüzde 13,6, nükleer enerji yüzde 6,6 paya sahip olacak.

*Yurt içi makroekonomik veriler
4 Temmuz itibarıyla, Merkez Bankasının toplam rezervleri 164,4 milyar dolar, altın rezervleri 84,6 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 79,8 milyar dolar olarak açıklandı. Aynı dönemde bankacılık sektörü kredi hacmi 19 trilyon 8,7 milyar lira, toplam mevduatı 23 trilyon 745 milyar lira, toplam yabancı para mevduatı 230,4 milyar dolar oldu. M3 para arzı ise 23 trilyon 106,2 milyar lira olarak kaydedildi. Yabancılar 4 Temmuz haftasında net 234,9 milyon dolarlık hisse senedi, 2 milyar 377 milyon dolarlık DİBS aldı – TCMB
4 Temmuz itibarıyla bankacılık sistemi kredileri 19 trilyon 575,1 milyar lira, mevduatı 22 trilyon 568,7 milyar lira, yasal özkaynakları 4 trilyon 13,9 milyar lira oldu. KKM bakiyesi geçen hafta 534 milyar 615 milyon lira oldu. – BDDK
Mayısta takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,9 yükseldi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde yıllık bazda yüzde 1,6 artış gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise söz konusu ayda bir önceki aya kıyasla yüzde 3,1 artış gösterdi. – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi mayısta bir önceki aya kıyasla yüzde 0,88, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,4 yükseldi. – TÜİK

*Yurt dışı makroekonomik veriler
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 5 Temmuz ile biten haftada bir önceki haftaya kıyasla 5 bin kişi azalışla 227 bin oldu.
Japonya’da haziran ayına ilişkin Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık yüzde 0,2 azalırken, yıllık da yüzde 2,9 artarak beklentiler dahilinde gerçekleşti.
Almanya’da mayısta yüzde 2,1 olan yıllık enflasyon, haziranda yüzde 2 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran Ekim 2024’ten beri görülen en düşük yıllık enflasyon olarak kayıtlara geçti.
Almanya’da geleneksel olarak inşa edilen konut tipi binaların maliyeti, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,2 arttı.

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,7 artışla 10.338,10 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 40,0760‘a çıkarken, altının gramı 4 bin 268 liradan satıldı.

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans