Ekonomi ve Finans Haberleri – (1.07.2025)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Mizah kisvesiyle yapılan açık bir kışkırtmadır, alçakça bir provokasyondur

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı’nda konuştu.

Erdoğan, “Türk milleti İslam ile müşerref olduğu günden beri peygamber sevgisiyle temayüz etmiş, en önemli vasfı Resulullah sevgisi olan bir millettir. (Leman dergisindeki karikatür) Milletin değerlerinden yoksun, edep, adap bilmez ahlaksızların Resulü Ekrem Efendimize yaptığı hürmetsizlik kabul edilemez. Mizah kisvesiyle yapılan açık bir kışkırtmadır, alçakça bir provokasyondur. Resulullah Efendimize ve diğer peygamberlerimize küstahlık edenler, bunun hesabını hukuk önünde vereceklerdir. Biz bunun takipçisi olacağız. Biz, bu makamlarda olduğumuz sürece bu ülkede ne adına olursa olsun kimsenin kutsallarımıza hakaret etmesine göz yummayız. Yolumuzu aydınlatan kalplerimizi şefkatle dolduran Sevgili Peygamberimizin aziz hatırasına ve emanetine sahip çıkmak asli görevimizdir, bunu şeref sayıyoruz.” dedi.

*Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ticaret Diyaloğu Toplantısı gerçekleştirildi

“Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ticaret Diyaloğu Toplantısı” Ticaret Bakan Ömer Bolat ve AB Komisyonunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic’in katılımıyla Ticaret Bakanlığı’nda gerçekleştirildi.

Bolat, toplantının ardından yapılan basın açıklamasında, vize serbestisine ilişkin AB kurumları ve üye ülkeleri nezdinde ciddi bir çalışma yapıldığını belirterek, “Vize süreçlerinin hızlandırılacağını, yeni bir eşik sisteminin olacağını ve buna göre daha hızlı bir şekilde akışının sağlanacağını, bu konuda ciddi bir çalışmanın yakında ortaya konulacağını ve uygulanmaya başlayacağını söylediler.” dedi.

*Denizcilikte dijital dönüşümle 140 milyon lira tasarruf sağlandı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, yazılı açıklamasında, denizcilik sektöründe hizmet kalitesini artırmak, işlemleri hızlandırmak ve kamu kaynaklarını etkin kullanmak amacıyla dijitalleşme adımlarını güçlendirdiklerini vurguladı.

Uraloğlu, “Dijital dönüşüm sayesinde 2024’te 4,5 milyondan fazla işlem elektronik ortamda gerçekleştirildi, 13 milyondan fazla kağıt kullanımının önüne geçildi ve yaklaşık 140 milyon lira tasarruf sağlandı.” değerlendirmesinde bulundu.

*Osmangazi Köprüsü 9 yılda yakıttan ve zamandan 108 milyar lira tasarruf sağladı

Bakan Uraloğlu, Osmangazi Köprüsü’nün trafiğe açılmasının 9. yıl dönümüne ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, İzmit Körfezi’ni otomobille mevcut yolu kullanarak geçmenin yaklaşık 1,5 saat, feribotla geçişin de 45-60 dakika sürdüğüne işaret ederek, “Osmangazi Köprüsü sayesinde bu süre sadece 6 dakikaya indi.” değerlendirmesinde bulundu.

Uraloğlu, “Köprüyle 9 yılda akaryakıttan 23 milyar lira ve zamandan 85 milyar lira olmak üzere 108 milyar liralık tasarruf elde ettik. Çevre dostu bu avantaj, karbon emisyonlarını da önemli ölçüde azaltıyor. Osmangazi Köprüsü ile 9 yılda karbon emisyonlarını 1,4 milyon ton azalttık.” ifadelerini kullandı.

*TMO, hububat alım bedellerini üreticilerin hesaplarına aktarmaya başladı

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Toprak Mahsülleri Ofisinin (TMO), 2025 yılı hububat alım ödemelerinin başladığını belirterek, “11 Haziran’a kadar teslim edilen ürünler için 1 milyar 63 milyon lira ödeme, üreticilerimizin hesaplarına aktarılıyor.” ifadesini kullandı.

*Bakan Işıkhan: Sendikalarımıza son teklifimizi bu hafta sunacağız

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan Kabine Toplantısı’nın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir basın mensubunun, en düşük emekli aylığı rakamının artırılıp artırılmayacağı yönündeki sorusu üzerine Işıkhan, gerekli görüşmeleri yapacaklarını ve ilgili rakamın çok kısa süre sonra Meclis’e sunulacağını belirtti.

Işıkhan, Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü görüşmeleriyle ilgili soruya ise “Kamu Çerçeve Protokolü kapsamında, TÜHİS aracılığı ile sendikalarımıza son teklifimizi bu hafta sunacağız, İnşallah makul bir noktada anlaşma sağlanacağına inanıyorum.” yanıtını verdi.

*11. Nükleer Santraller Zirvesi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının destekleriyle Ankara Sanayi Odası ve Nükleer Sanayi Derneği işbirliğinde düzenlenen ve Anadolu Ajansının Global İletişim Ortağı olduğu 11. Nükleer Santraller Zirvesi’nin açılışı İstanbul’da gerçekleştirildi.

Açılışta konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdür Vekili Salih Sarı, gerekli şartlar sağlanırsa gelecek yıl sonuna kadar Sinop ve Trakya’da yapılacak nükleer santraller için milletlerarası anlaşmaların imzalanmasının planlandığını bildirdi.

*Türk ve Fransız şirketleri, ergimiş tuz reaktörü geliştirecek

Türkiye’nin 4. nesil nükleer reaktör geliştiren tek özel şirketi ThorAtom ile sürdürülebilir nükleer enerji alanında faaliyet gösteren Fransız şirket NAAREA, ergimiş tuz reaktörleri teknolojisinin ortak geliştirilmesi amacıyla işbirliğine imza attı.

ThorAtom ve NAAREA arasındaki anlaşma 11. Nükleer Santraller Zirvesi’nde (NPPES) imzalandı.

*Elektrikli araç şarj soket sayısı mayısta yüzde 4 arttı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) mayısa ilişkin “Şarj Hizmeti Piyasası Aylık İstatistikleri” raporuna göre, şarj istasyonlarının toplam kurulu gücü, mayısta önceki aya göre yüzde 5,6 artışla 2 bin 200 megavat oldu.

Söz konusu dönemde toplam soket sayısı önceki aya göre yüzde 4 artışla 30 bin 680’e çıktı. Bu rakam, nisanda 29 bin 496 olarak kayıtlara geçmişti.

*Borsada yılın ilk yarısında spor kulüplerinden sadece Fenerbahçe yatırımcısını sevindirdi

Halka açık spor şirketleri arasında yılın ilk yarısında yatırımcısına kazandıran tek spor şirketi yüzde 13,8 ile Fenerbahçe oldu.

Bu dönemde Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlarının hisseleri ise yüzde 18,4, Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret AŞ’nin hisseleri yüzde 43,1, Trabzonspor Sportif Yatırım ve Futbol İşletmeciliğinin hisseleri yüzde 48 değer kaybetti.

*Türkiye’nin ihracat yükünü deniz yolu sırtlıyor

Ocak-mayıs döneminde deniz yoluyla yapılan ihracatın tutarı 62 milyar 273 milyon 360 bin dolar olarak kayıtlara geçti. Deniz yoluyla yapılan ihracatın toplam ihracattan aldığı pay yüzde 56,2 olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde dış ticaretin büyük bölümü deniz yoluyla yapıldı.

*Türkiye’nin 5 aylık ihracatının yarısı 7 gümrük noktasından gerçekleştirildi

Türkiye’de ocak-mayıs döneminde gerçekleştirilen 110 milyar doları aşan ihracat işlemlerinde ağırlıklı olarak 137 gümrük müdürlüğü görev aldı.

7 gümrük müdürlüğünde gerçekleştirilen ihracat 55,2 milyar doları aştı. Bu tutar, söz konusu dönemde ülkeden gerçekleştirilen ihracatın yarısını oluşturdu.

*ECB Başkanı Lagarde, gelecekteki zorluklara karşı iyi bir konumda olduklarını bildirdi

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, ECB Merkez Bankacılığı Forumu’nun açılışında yaptığı konuşmada, ECB’nin ana hedefinin ve buna ulaşılmasını sağlayacak araçların yeniden belirlenmesini amaçlayan son stratejik gözden geçirmenin sonuçlarını değerlendirdi.

Lagarde, “Bu strateji değerlendirmesinin sonuçlanmasının ardından, para politikası stratejimizin de iyi bir yerde olduğunu, deneyimle güçlendiğini ve geleceğin zorluklarına karşı daha donanımlı olduğunu eklemek isterim.” dedi.

*Yurt içi makroekonomik veriler

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI haziranda 46,7’ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük değerini aldı. 

*Yurt dışı makroekonomik veriler

Japonya’da haziran imalat sanayi PMI 50,1 ile beklentiler dahilinde gerçekleşti.

Aynı dönemde Çin’de Caixin imalat sanayi PMI de 50,4 ile beklentileri aştı.

İngiltere’de haziran konut fiyat endeksi aylık yüzde 0,8 azalırken, yıllık yüzde 2,1 arttı.

Almanya’da haziran işsizlik oranı yüzde 6,3 oldu. Ülkede aynı ayda imalat sanayi PMI 49,0 olarak gerçekleşti.

Avro Bölgesi’nde haziran imalat sanayi PMI 49,5 olarak açıklandı. İngiltere’de de aynı dönemde imalat sanayi PMI 47,7 düzeyinde gerçekleşti.

Avrupa Merkez Bankasının (ECB) Tüketici Beklentileri Anketi’ne göre, Avro Bölgesi’ndeki tüketicilerin orta vadeli enflasyon beklentileri yüzde 2,8’e düştü.

Avro Bölgesi’nde mayısta yüzde 1,9 olan yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda yüzde 2’ye çıktı. TÜFE, haziranda aylık bazda yüzde 0,3 oldu. Avro Bölgesi’nde haziranda çekirdek enflasyon ise yıllık bazda yüzde 2,3, aylık bazda yüzde 0,4 seviyesinde gerçekleşti.

ABD’de haziran ayına ilişkin imalat sanayi PMI 52,9 ve ISM imalat sanayi PMI 49,0 olarak açıklandı.

ABD’de mayıs ayına ilişkin JOLTS açık iş sayısı 7 milyon 769 bin olurken, aynı dönemde inşaat harcamaları yüzde 0,3 azaldı.

*Piyasalarda son durum

BIST 100 endeksi, yüzde 1,7 artışla 10.114,9 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL  39,8330‘a çıkarken, altının gramı 4 bin 292 liradan satıldı.

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans