EEM: Gelişmekte olan piyasalar canlı
Bu yıl dolar bazında %7 üstünde yükseliş gösteren gelişmekte olan piyasalar fonu (EEM etf), yıl dibine göre % 17 prim yaptı. Aradaki 10 puanlık fark 4 ay için ciddi kazanç fırsatlarını üretmiştir. Fiyatın 40 $ üstünde olduğunu hatırlarsak, kıyasladığımızda dalgalanmanın yüksek olduğunu da görmekteyiz. Bir karar aşamasıyla birlikte, farklı piyasalar arası geçişleri de içerdiği açıktır. Türkiye fonu (TUR) da bu geçişlerden fayda görecektir. Tarifeler üzerinden bakarsak da Çin-ABD uzlaşmasının getireceği makul (rasyonel, akla yatkın) seviyeler de gelişmekte olan piyasalar için beklenebilir.
Yaşlı veriyi daha belirleyici olduğunu önceki yazılarda belirtmiştik. Sebebi de çok nedensellik çerçevesinde açıklanabilir: matematiksel olarak sebep sonuç denklemi kurulacaksa, en eski veri kümesinin sonuca en en çok etki etmesi beklenebilir. Basit denklem üzerinde %60 üstündeki etki bölgesi, karmaşık denklemlerde %75 seviyesini zorlamaktadır. Bir başka deyişle: en basit model bile nadiren bakılan veri üzerinden kurulmalıdır: en eski veri kümesini işaret etmekteyiz.
EEM getirisi son 1 ayda neden hızlandı?
Cevabını haberler üzerinden değil, piyasada oluşmuş veri kalitesi üzerinden bakabiliriz. Yaş almış veri bizim için geleceği belirleyici veridir. Yaş almış veri ucuzladıkça talep artar ve bir dönem sonra fiyat artışı netleşir. O halde sebebi geçmişte aramak gerekir: son 1 dibi ne göre %18’e yakın getiri sağlayan EEM, aynı zamanda günlük temposunu da yükseltmiş oldu. Geçmişe göre hareketlenme sebebini yine geçmişte aramalı. Nadiren incelenen bölgede cevabı bulabiliriz.
Sonuca bağlayacak, ilişkilendirebilecek veri geçmişini 5 yıl üzerinden analizle çıkartabileceğimiz gibi, son 1 yıl üzerinden de gidebiliriz. Her veri setinin sağlayacağı gelecek tablosu farklı keskinlikte olacaktır.
Özel çalışmalar için 5 yıl üzerinden geniş perspektif bakışı alınabilecekse de burada son 1 yıl üzerinden gidelim ve hızlı yükselişin sebep izlerini bulmaya çalışalım.
Son 1 yıl ortalama hareketlerini tek çizgi üzerinden tanımlamak istersek, karşımıza basit model tablosu oluşmuş olur. Bu tek çizgiye göre her fiyatlamayı ucuz/pahalı şeklinde tanımlayabiliriz. Yukarıda belirttiğimiz ucuz dönemleri geçmiş veriden bu bakışla yakalamış oluyoruz. Dengeleme gereği de bu yıl dipten zirveye getiri, son 1 ay gibi %17 üstü olmuştur (dola bazında).
Bundan sonra ne olur?
– Uzun vadeli bakalım, arada kontrol ederiz.
– Aylık verilere bakınca, ortalama hareket altında kalan verilerin ağırlıklı şekilde geçmişe yığıldığını görüyoruz.
– Model bakış gereği bu hareket dengeyi piyasa üstü getiri seviyelerinde fiyatlandırmayı gerektirir.