Bilişim endeksi: Şubat dibini martta görmedi
Bilişim endeksi, genel piyasa aksine daha az kırılganlık göstermeye başladı. Bunun sebebini geçmiş verilere bakarak açıklayabiliyoruz. Veri yaşlandıkça (yaş aldıkça) geleceğe etkisi daha yüksek oluyor (~%66 – %72). Yazılarda klasik modeller dışına çıkıp yeni arayışlara girmek isteyenlere hitaben yazmaya devam ediyoruz. Buna göre eski verinin önemini vurgulayan vakalarla modelimizi doğrulayabiliriz. Piyasanın aradığı açıklamalar, geçmiş kırılımlarda bulunabilir. Keşfetmek için bakmak ve derine inmek yeterlidir.
Kılavuz: genç veri etkisi düşük, yaşı veri etkisi yüksek
Genç veri zaten yakın dönem hafızadan beslenilerek oluşturulmuştur. Bu hafızadaki olumlu beklentilerin sonucu olarak yükseliş görülür. Tersi olarak da düşüş görülür. Halbuki etki-tepki mekanizması vardır. Eğer yakın dönem hafıza bir tepki sonucu piyasa hareketi oluşturmuş ise, uzak dönem hafıza (yaşlanmış, yaş almış veri etki sebebidir. Bu etkinin de sayısal gücünü bir bant içinde hesaplayabiliyoruz: %66 – % 72. O halde en basit model bile nadiren bakılan veri üzerinden kurulmalıdır: en eski veri kümesini işaret etmekteyiz.
Mart 2025 (vaka): % 8.70 pozitif getiri, piyasa üstü
Yukarıda kısaca belirttiğimiz kılavuza göre gidersek: pozitif getirinin sebebini geçmişte aramalıyız. Yakın dönem geçmiş zaten tepki sonucudur. Ay içindeki veri aralığına bakalım:
Şubat kapanış: 4559 / Mart kapanış:4956 / Mart dip:4322 / Mart zirve:5113
Mart ayında, şubat kapanışının yaklaşık 250 puan altında ve buna rağmen hızlıca toparlanarak beklenti varmış gibi şubat kapanışın 550 puan ( > %10) üzerini gördü. Bu hareketi anlamlı kılacak olan reel ucuz/pahalı analizidir. Bunun içinde hareketli ortalamalara göre gelişime bakabiliriz. Ortalamalar gelece etki edecek hafıza birikimi sağlar.
Hangi ortalama: 1 ayı kısa dönem hafıza gibi görmesi yeterlidir
Geçmiş yazıları okumuş olanlar bakış açımızın hesabı üzerine yeterince fikir sahibi olacaklardır. Bazen 144, bazen 252 dönemlik ortalama alabiliyoruz. Platform X mesajlarında da buna göre devam etmekteyiz.
Vaka incelemesi amacıyla 144 günlük (dönem) ortalaması almış olalım: duruma göre farklı zaman ölçekleri de seçilebilir. Hatta veri adedi de değişebilir (252 veya başka). Mademki yaşlı veriye daha fazla önem veriyoruz, bu veri etkisiyle genç veri hareketi oluşuyor olmalıdır. Bir başka deyişle: genç veri boğa eğilimi (yükseliş yönlü performans, getiri) gösteriyor ise, yaşlı veri ayı eğilimi (düşüş yönlü performans, getiri) gösteriyor olmalıdır.
Geçmişe yolculuk: geleceği anlamlandırma kaygısı taşır
Yukarıda belirttiğimiz 144 günlük ortalamayı referans olarak alabiliriz:
– yaşlı parçalar (veri kümesi) referans altında kaldıkça reel ucuzluk birikir: ayı piyasası genişler
– tersine, yaşlı veriler referans üstünde kaldıkça reel pahalı durum oluşur: boğa piyasası genişler
– belli bir hareketin genişlemesi üzerine netlik kazanmak için de göstergelere bakabiliriz
– incelenen dönemde göstergeler genişlediği düşünülen piyasa aksine gelişiyorsa uyumsuzluk (anormallik) oluşur
– anormalliğin sonucu olarak (tepki), yakın dönem veride (genç veri) net hareketlenmeler oluşur
– netleşen yakın dönemdeki yön, geçmişe tepkidir: geçmiş ayı/boğa etkisinde gelişti ise, tersi olarak boğa/ayı etkisinde gelişir
Mart 2025, piyasa üstü endeks getirisine bu gözle bakmak gerekir. Detayları merak edenler inceleyebilir.
Bundan sonra ne olur?
– son durumda yaşlı veri giderek ayı eğilimi göstermektedir.
– göstergeler ise boğa eğilimini genişletme yönündedir.
– uyumsuzluğun pozitif yönde kırılarak boğa piyasasını başlatması beklenebilir.