Tüm uluslararası sistem, dünyanın önde gelen ekonomileri, uluslararası önde gelen kuruluşlar, Rusya- Ukrayna Savaşı’nın ciddi ölçüde tetiklediği ‘küresel enerji arz krizi’ ve ‘küresel gıda arz krizi’ne kitlenmiş durumdalar. Üstelik, iki kriz konusuyla bağlantılı ciddi bir sorun daha var; o da biyoyakıt. Malum, birçok tarımsal ürün yakıt üretmek amacıyla kullanılabiliyor. Bununla birlikte, küresel sistem ciddi bir ‘gıda arz krizi’ ile karşı karşıya iken, uluslararası kuruluşların tümü gıda arzındaki sorunların daha da büyümemesi için ülkeleri tarımsal ürünleri mümkün mertebe biyoyakıt üretiminde kullanmamaya davet ediyorlar. Bu ürünler arasında, buğdayın payı yüzde 1; biyoyakıt kullanımındaki payı hayli düşük.
Bu nedenle, Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle, hububatın tarladan toplanmasında, liman veya raylı sistem antrepolarındaki, silolarındaki toplanma merkezlerine ulaştırılmasında; ardından da gemi ve trenlere yüklenmesinde karşı karşıya kalınan büyük sorunlar Türkiye’nin öncülük ettiği müzakereler ile aşılır ise, ‘buğday krizi’nde önemli bir rahatlama yaşanabilir. ‘Enerji arz güvenliği’ cephesinde ise, Rusya’dan önümüzdeki sonbahar ve kış hiç gaz alamama riskiyle karşı karşıya olan Avrupa, tüm kurumları ve ülke hükümetleri aracılığıyla hem AB’yi, hem de ülke içi ekonomik ihtiyaçları karşılayacak çok yönlü çalışmalar ve pazarlıklar yürütüyor.
Bunun en somut gelişmelerinden birisi, Avrupa Birliği’nin Azerbaycan’dan TANAP ve TAP aracılığı ile temin ettiği 8 milyar metreküplük yıllık kapasiteyi 20 milyar metreküpe çıkaracak anlaşma oldu. Söz konusu mutabakat, Türkiye’nin kısa, orta ve uzun vadede Avrupa’nın enerji arz güvenliğindeki vazgeçilmez rolünü bir kez daha kanıtlayan, daha da perçinleyen bir gelişme. Türkiye de, kendi enerji arz güvenliği adına, ‘yenilenebilir enerji’ ağırlıklı çalışmalarını, enerji arzında çeşitliliği güçlendirecek ve derinleştirecek adımları daha da hızlandırmış durumda. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (IRENA) güneş ve rüzgar enerjisindeki maliyetleri de detaylı olarak paylaşan son raporu, yenilenebilir enerjideki ‘maliyet avantajı’nın katlanarak devam ettiğini gösteriyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!