Piyasalara geçen hafta, Yunan hükümetinin yardım anlaşmasını referanduma taşıma kararı ve Euro Bölgesi’nin borç krizinin derinleşebileceği endişeleri damga vurdu.
Uluslararası piyasalarda geçen hafta, Yunanistan hükümetinin Avrupa Birliği (AB) ile varılan yardım anlaşmasını referanduma taşıyacağını açıklamasının ardından bu ülkenin temerrüte düşebileceği ve Euro Bölgesi’nin borç krizinin derinleşebileceğine ilişkin yaşanan tartışmaların etkisiyle sert iniş çıkışlar yaşanırken, altın fiyatları yükseldi. ABD Doları ise önemli para birimleri karşısında değer kazandı. Haftanın son işlem gününde ABD ham petrolünün varil fiyatı da 94 dolar seviyelerinde işlem gördü.
Fransa’nın Cannes kentinde düzenlenen G-20 Liderler Zirvesine, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin kabul ettiği kurtarma planını referanduma götürmek isteyen ve Yunanistan’a yapılan baskı damgasını vurdu.
AB’nin önemli ülkeleri Fransa ve Almanya ile birlikte, gelişmekte olan ülkelerin Yunanistan’ı açıkça tehdit eden açıklamaları, zirvenin özellikle öne çıkan kısımlarını oluşturdu.
Zirvenin başlamasından önce Yunanistan Başbakanı Yorgo Papendreu ile yapılan özel toplantıda Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Almanya Başbakanı Angele Merkel’in, ”Kurtarma planını kabul edene kadar size mali yardım yapmayız” resti, bir anlamda işe yaradı ve Yunanistan yönetimi referandumdan vazgeçtiğini dün kamuoyuna duyurdu.
Fransa ve Almanya ile birlikte, Rusya, Çin ile Brezilya gibi ülkeler de, yine yaptıkları açıklamalarda, Euro bölgesi ülkelerinin borç sorununa çözüm bulmalarını isterken, yapacakları yardımın IMF üzerinden gerçekleşeceği mesajını bir kez daha dile getirdi.
Yunanistan’ı ardından, yine kamu borçlarını düşürmek için uğraşan İtalya’nın durumu da zirvede ayrıntılı bir şekilde gündeme geldi.
Avrupa ülkeleri ve diğer ülkelerinin baskısı sonucunda, İtalya, kamu borçlarını denetlemesi için IMF ve AB Komisyonu’na yeşil ışık açtı.
Bu arada İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, ülkesinin IMF’den mali destek talebini reddettiğini açıkladı.
Euro bölgesindeki borç krizine IMF’nin nasıl yardım yapacağı konusu da yine zirvenin en fazla tartışılan konuları arasında yer aldı.
Zirve sonunda, G-20 ülkelerinin IMF’nin Euro Bölgesine yardım etmesi için kaynaklarını artırması konusunda bir anlaşmaya varılırken, bunun nasıl yapılacağı konusundaysa bir uzlaşma sağlanamadı.
Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, bu yardımın nasıl yapılacağı konusunun G-20 ülkeleri maliye bakanlarının gelecek toplantısında ayrıntılı bir şekilde ele alınacağını bildirdi.
Sarkozy, zirve sonunda düzenlediği basın toplantısında, AB Komisyonu’nun hazırladığı ve üye ülkelerde finansal işlemler vergisi getirilmesini öngören projenin, AB liderleri tarafından 2012 yılı başında ciddiyetle ele alınacağını bildirdi.
Öte yandan haftanın bir diğer önemli konusu da Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) başkanlık koltuğuna oturan İtalya’nın eski Merkez bankası Başkanı Mario Draghi’nin sürpriz faiz indirim kararı oldu.
Draghi Perşembe günü düzenlenen faiz toplantısına ilk kez başkanlık ederken, gösterge faizinin 25 baz puan (yüzde 0,25) indirilerek yüzde 1,25’e çekildiğini açıkladı.
Risklerin ve devam eden belirsizliklerin ekonomiyi etkilediğine dikkat çeken Draghi, likidite önlemlerinin ve refinansman operasyonlarının Euro Bölgesi bankalarının likidite sıkıntısı yaşamaması için devam edeceğini bildirdi.
Draghi, bu risklerin bazılarının gerçekleşirken, bunun 2012 yılındaki büyüme tahminlerinin önemli oranda aşağı yönlü revizyonuna sebep olduğuna dikkat çekti.
ABD ekonomisi
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz toplantısından ekonomiyi destekleme konusunda yeni bir karar çıkmadı.
Fed Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) iki gün süren toplantısının ardından yapılan açıklamada, FOMC’nin Eylül ayında yaptığı toplantıdan bu yana elde edilen bilgilerin, üçüncü çeyrekte ekonomik büyümenin bir dereceye kadar güçlendiği, bununla birlikte istihdam piyasasındaki koşulların zayıf kalmaya devam ettiği ve işsizlik oranının yüksek seviyesini koruduğunu gösterdiği bildirildi.
Gelecek çeyreklerde ekonomideki büyümenin ılımlı büyüme sürmesinin beklendiği ve işsizlik oranının kademe kademe düşeceğinin tahmin edildiği belirtilen açıklamada, ”Buna ilaveten, küresel finansal piyasalardaki gerginlik dahil olmak üzere ekonomik görünüme ilişkin önemli aşağı yönlü riskler var” denildi.
Fed, toplantıda yüzde 0 ve yüzde 0,25 aralığındaki gösterge faiz oranını da değiştirmedi.
Fed Başkanı Ben Bernanke, düzenlediği basın toplantısında, büyüme tahminlerinin önümüzdeki iki yıl için aşağıya çekilmesiyle ilgili olarak, ”Ekonomik aktivite ve işgücü piyasası koşullarının zaman içerisinde kademeli olarak gelişeceğini hala bekliyor olsak da, ekonomik büyüme hızı hayal kırıklığı yaratacak derecede yavaş olacak gibi” diye konuştu.
Bernanke, ekonomik toparlanmanın sürmesini teminen uygun tedbirleri almak için hazır kalmaya devam ettiklerini vurguladı.
ABD’de Ekim ayında tarım dışı istihdam beklenenden az arttı.
Çalışma Bakanlığı yaptığı açıklamada, Ekim ayında tarım dışı istihdamın 80 bin arttığını bildirdi. Ekim ayında tarım dışı istihdam dört ayda en düşük seviyede artarken, söz konusu ayda tarım dışı istihdamın 95 bin artması bekleniyordu.
Özel sektörün Ekim ayında 104 bin kişiye istihdam yaratırken, kamu sektörünün 24 bin kişiyi işten çıkardığı belirtilen açıklamada, Eylül ayında yüzde 9,1 olan işsizlik oranının ise geçen ay yüzde 9’a düştüğü kaydedildi.
İşsizlik oranı böylece 6 ayın en düşük seviyesine geriledi.
ABD’de geçen hafta işsizlik maaşı başvuruları 397 bine geriledi.
Çalışma Bakanlığı, 29 Ekim’de sona eren haftada işsizlik maaşı başvurularının 9 bin azalarak 397 bine düştüğünü açıkladı. Böylece, geçen hafta işsizlik maaşı başvuruları beş haftada ilk kez 400 binin altına gerilemiş oldu.
Öte yandan Japonya Maliye Bakanı Jun Azumi, Japon Yeni’nin ABD Doları karşısında yeni bir rekor kırmasının ardından piyasaya müdahale ettiklerini bildirdi ancak müdahalenin miktarına ilişkin bilgi vermedi.
Azumi, sonuçlar memnun edinceye kadar döviz piyasasına müdahale etmeye devam edeceklerini kaydetti.
ABD, Avrupa ve Asya borsaları
ABD’de dün New York Borsası’nda Dow Jones Endeksi yüzde 0,5 (61,23 puan) değer kaybederek, haftayı 11.983,24 puandan kapattı. Standard and Poor’s 500 Endeksi aynı gün yüzde 0,6 (7,92 puan) azalarak 1.253,23 puan, Nasdaq Bileşik Endeksi ise yüzde 0,4 (11,82 puan) azalarak 2.686,15 puan oldu.
Dow Jones Endeksi haftanın tamamında yüzde 2, Standard & Poor’s 500 Endeksi yüzde 2,5, Nasdaq Bileşik Endeksi ise yüzde 1,9 oranında değer kaybetti.
Avrupa’da borsalar haftanın son işlem gününde düşüşle kapandı.
Londra Borsası’nda FTSE-100 Endeksi yüzde 0,33 (18,48 puan) değer kaybederek 5.527,16 puandan, Frankfurt Borsası’nda Dax Endeksi yüzde 2,72 (167,02 puan) azalarak 5.966,16 puandan ve Paris Borsası’nda Cac 40 Endeksi de yüzde 2,25 (71,92 puan) azalarak 3.123,55 puandan haftayı kapattı.
Avrupa’da ayrıca İspanya’da Madrid Borsası’nda IBEX 35 Endeksi yüzde 1,33, İtalya’da Milano Borsası yüzde 2,66, Hollanda’da Amsterdam Borsası’nda AEX Endeksi yüzde 0,83, Brüksel Borsası yüzde 1,88 oranında değer kaybetti.
Asya’da borsalar değer kazandı
Japonya’da Tokyo Borsası’nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 1,86 (160,98 puan) artarak 8.801,40 puandan günü tamamladı.
Asya’da ayrıca Hong Kong Borsası yüzde 3,37, Çin’de Şanghay Borsasında SE Composite endeksi yüzde 0,58, Avustralya Borsası yüzde 2,62, Endonezya Borsası yüzde 2,34, Hindistan Borsası’nda BSE Sensex 30 Endeksi yüzde 1,04, Singapur Borsası yüzde 1,79, Malezya Borsası yüzde 0,55, Güney Kore Borsası yüzde 3,13, Tayvan Borsası yüzde 1,92, Yeni Zelanda Borsası yüzde 0,61, Tayland Borsası yüzde 0,85 oranında değer kazandı.
Petrol fiyatları
Haftanın son işlem gününde ABD ham petrolünün aralık ayı teslimi varil fiyatı 94 dolar ve Londra Brent tipi ham petrolün aralık ayı teslimi varil fiyatı 111 dolar seviyelerinde kapandı.
Hafta başında da yaklaşık 92 dolardan işlem görmeye başlayan Batı Teksas tipi ham petrolünün varil fiyatı Kasım ayı teslimi Cuma günü de 94,27 dolardan kapandı.
Londra Brent tipi ham petrolün aralık ayı teslimi varil fiyatı ise haftanın son işlem gününde 1,14 dolar artarak 111,97 dolara yükseldi.
Batı Teksas tipi ham petrolünün varil fiyatı haftanın tamamında yüzde 1, Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da yüzde 1,87 oranında değer kazandı.
New York borsasında, altının ons fiyatı ise pazartesi günü 1.724,20 dolardan kapanırken, cuma günü kapanışta 1.755,30 dolara yükseldi.
Kaynak: www.bloomberght.com