Ödemeler Dengesi – Haziran
Ödemeler dengesi istatistiklerine göre cari işlemler açığı, Haziran’da bir önceki yılın aynı ayına göre 1,947 milyon USD azalarak 1,127 milyon USD’ye gerilemiş ve bunun sonucunda on iki aylık dönemde 29,679 milyon USD olarak gerçekleşmiştir (önceki 31,858). Öncü ticaret verileri ışığında, Şeker Yatırım olarak 1,4 milyar USD cari açık beklentimizin çok hafif altında bir veri geldiğini söyleyebiliriz (piyasa beklentisi 1,1 milyar USD). Haziran’da ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre 462 milyon USD azalarak 1,599 milyon USD’ye gerilemiştir. Aynı dönemde hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 1,857 milyon USD artarak 1,511 milyon USD’ye yükselmiştir. Türk Lirası’ndaki değer kaybı dış ticaret açığını azaltırken, yaz aylarında hizmetler dengesi kaynaklı net girişler artış kaydetmiştir. Hem dış ticaret açığındaki dengelenme hem de hizmetler dengesindeki toparlanmanın bileşik etkisiyle Cari İşlemler Açığı düşüş eğilimini devam ettirmektedir.
Altın ve enerji hariç cari işlemler dengesinde bir önceki yılın Haziran ayında 40 milyon USD fazla verilirken, bu ay 1,995 milyon USD fazla verilmiştir. Emtia fiyatları ve Türk Lirası’ndaki oynaklığa rağmen altın ve enerji hariç cari dengedeki toparlanma dikkat çekici. Kurda yaşanacak istikrar ve küresel emtia fiyatlarındaki fiyat düzeltmeleriyle cari dengedeki toparlanmanın devam etmesini bekliyoruz. Yılın ikinci yarısında, baz etkisi ve küresel fiyatların cari açığa pozitif katkı yapacağını tahmin ediyoruz. Hizmetler dengesinde özellikle seyahatten kaynaklanan net gelirlerin mevsimsellik kaynaklı ivmelenmesini bekliyoruz. Haziran-Eylül döneminde hizmetler dengesinde kayda değer iyileşme öngörüyoruz.
Finans hesabındaki gelişmeler incelendiğinde, doğrudan yatırımlardaki net giriş 796 milyon USD seviyesine yükselmiştir (önceki ay 304 milyon USD). Portföy yatırımlarında ise önceki aya (836 milyon USD net giriş) kıyasla toparlanma yaşanırken, portföy yatırımları 2,823 milyon USD net giriş kaydetmiştir. Yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 28 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 237 milyon ABD doları net alış yaptığı görülmektedir. Yurtdışından sağlanan krediler hesabında bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 400 milyon ABD doları ve 393 milyon ABD doları net geri ödeme, Genel Hükümet ise 84 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
Cari işlemler açığının nasıl finanse edildiğine baktığımızda, cari açıktaki toparlanma ve sermaye hesabındaki girişlerin etkisiyle resmi rezervler 8,8 milyar USD net artış kaydetmiştir. Son dönemdeki sıcak para girişlerinin etkisiyle 12 aylık toplamda portföy yatırımları ve kısa vadeli girişler 26 milyar USD düzeyindedir. Doğrudan yabancı yatırım ve uzun vadeli sermaye girişleri ise toparlanmaya devam etmektedir. 2020 yılındaki birikimli rakamlar net çıkışa işaret ederken, Haziran ayı itibariyle doğrudan yatırımlar 7,1 milyar USD düzeyinde net giriş kaydetmiştir. Reel iktisadi göstergelerdeki özellikle gelişmiş ekonomilerdeki yavaşlama, küresel iktisadi toparlanmanın zamana yayılacağına işaret etmektedir. Bu da gelişmekte olan ülkelerdeki sermaye çıkışlarını yavaşlatmış ve piyasaları rahatlatmıştır. Son dönemde Türkiye’ye yönelen risk iştahında kayda değer iyileşme yaşanmaktadır. 12 aylık trend incelendiğinde, son dönemde yaşanan girişlerin etkisiyle trend yukarı yönlü eğilime geçmiştir.
Özetle, Haziran ayında cari işlemler dengesi 1,1 milyar USD açık vererek önceki yıla göre kayda değer ölçüde gerilemiştir. Türk Lirasında yaşanan değer kaybı ve hizmetler dengesindeki toparlanma, cari açıktaki iyileşmeyi destekler niteliktedir. Ekonomilerdeki açılma ve kurdaki dengelenme ile bu pozitif atmosferin devam edeceğini tahmin ediyoruz. Göstergeler Türk Lirasında yaşanan değer kaybına rağmen iç talebin hala canlı olduğuna işaret etmektedir. Cari açığın finansman kalitesinde kısa vadeli yatırımların ağırlığı devam ederken, uzun vadeli girişlerde toparlanma devam etmektedir. Küresel enflasyon görünümündeki toparlanmanın yarattığı oynaklık sonucu artan riskler, kısa vadeli sermaye çıkışına neden olsa da bu etkinin geçici olacağını öngörüyoruz. Kur seviyelerindeki yeni dengelenmenin sonucu olarak cari işlemler dengesinde baz etkisi kaynaklı yükselişlerin, kur etkisi kaynaklı sınırlanacağını öngörüyoruz. Yılsonu tahminimizi (32 milyar USD cari açık) korumakla birlikte, yaşanacak para/kur politikası şokları sonrası yeni denge seviyelerine bağlı olarak tahminlerimizde revizyona gidebileceğimizi belirtmek isteriz.
Rapor için tıklayın.
Kaynak: Şeker Yatırım Ekonomi Raporları