Makro Görünüm – Mayıs
Nisan 2020 Enflasyonu
Nisan ayı TÜFE enflasyonu %0,85 seviyesinde, aynı zamanda medyan piyasa beklentisi de olan %0,60’lık tahminimizin üzerinde gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında aylık enflasyon %1,69 seviyesinde gerçekleştiğinden, bu rakamla yıllık TÜFE enflasyonu %11,86’dan %10,94’e geriledi. Yİ-ÜFE enflasyonu ise TL’de devam eden değer kaybının olumsuz yansımalarına rağmen, düşen petrol fiyatlarının yardımıyla, aylık bazda %1,28 seviyesinde gerçekleşti ve yıllık bazda %8,5’ten %6,7’ye geriledi.
Nisan enflasyonunu etkileyen temel faktörler
• Aylık TÜFE enflasyonunu beklentilerin üzerine çeken faktör, aylık %2,5 seviyesinde gelen gıda enflasyonu oldu; sebze-meyve fiyatlarındaki artış ılımlı seyrettiyse de, çeşitli işlenmiş gıda ve et fiyatlarında yüksek oranlı artışların devam ettiği görülüyor. Yıllık gıda enflasyonu %10,9’dan %11,3’e yükselirken, 4 aylık kümülatif gıda enflasyonu da %11,9 gibi yüksek bir seviyeye ulaştı. TCMB geçen hafta yayınladığı son enflasyon raporunda sene sonu gıda enflasyonu varsayımını %11,0’den %9,5’e çekmişti. Mevcut durumda, bu varsayımın biraz iyimser kalabileceği görülüyor. Biz TCMB’nin aşağı yönlü revizyonunun aksine, %13,0’lük gıda enflasyonu varsayımımızı %14,0-14,5 seviyelerine revize etmiştik.
• Öte yandan, salgın nedeniyle işyerlerinin kapanması enflasyonu olumlu etkilemiş görünüyor; şöyle ki hem aylık %0,2 seviyesindeki hizmet enflasyonu, hem de aylık %4,0’lük giyim enflasyonunun, Nisan ayına ilişkin tarihsel ortalamaların (ve de bizim tahminlerimizin) altında kaldıklarını görüyoruz. Alt hizmet kalemlerine bakıldığında, birçok kalemde fiyatların değişmediğini görüyoruz ki, bu işyerlerinin kapalı olmasına bağlanabilir. Bu açıdan, hizmet enflasyonunda yıllık bazda görülen %12,4’ten %11,8’e düşüş, iş aktivitesinde normalleşme ile birlikte tersine de dönebilir.
• Petrol fiyatlarındaki hızlı düşüşe bağlı olarak geçen ay %3,1 gerileyen enerji fiyatları Nisan’da da %5,0 civarında geriledi. Böylece yıllık enerji enflasyonu da %9,9’dan %3,3’e geriledi. Hayatın biraz normale dönmesiyle, petrol fiyatlarında yaşanabilecek kısmi bir artış nedeniyle, akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün bir kısmı geri alınabilir. Buna karşın, yıllık enerji enflasyonundaki düşüşün, baz-etkisinin yardımıyla devam etmesini bekliyoruz. Hatırlanacağı gibi, geçtiğimiz yılın Temmuz-Ekim ayları arasında hem doğal gaz, hem de elektrik fiyatlarında yaklaşık %30’luk fiyat artışları yaşanmıştı.
• Toplam talep koşullarından gelen yardıma karşın, dayanıklı mal grubunda aylık enflasyonun %2,0’ye ulaştığı görülüyor. Bunun nedeni olarak da, kur gelişmelerinin bir yansıması olarak, otomotiv fiyatlarındaki %3,3’lük ve mobilya fiyatlarındaki %3,4’lü artışlar öne çıkıyor.
• Faaliyeti duran hizmet sektörlerinde olduğu gibi, hazır giyimde de fiyat toplanmasına ilişkin belirsizlikler, giyim enflasyonunu olumlu yönde etkilemiş görünüyor. Şöyle ki, geçen sene Nisan’da %5,5 seviyesinde gerçekleşen ve Nisan ayı tarihsel ortalaması %10-11 olan giyim enflasyonunun %4,0 seviyesinde gerçekleştiği görülüyor.
• Sonuç olarak, otomotivde ve bir miktar mobilyada görülen kur geçişkenliğine karşın, hizmet ve giyim enflasyonundaki düşüş sayesinde, çekirdek TÜFE enflasyonunun (C grubu) %10,5’ten %9,9’a gerilediğini görüyoruz.