Bu Hafta Ne Oldu…
Yurt içinde dış ticaret dengesi, yurt dışında ise ABD’de büyüme ile Almanya ve Euro Bölgesi enflasyon verileri ön plana çıktı. Almanya’da yıllık enflasyon Eylül’de %10,9 seviyesine çıkarak ülkenin Euro para birimine geçtiği yaklaşık 20 yıllık dönemde ilk kez çift haneyi gördü. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyatları Eylül ayında beklentilerin üzerinde aylık %1,2 artış gösterirken, yıllık enflasyon Eylül’de %9,1’den %10’a yükselerek rekor tazeledi. ABD’de GSYH yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak beklentilere paralel %0,6 azaldı. ABD ekonomisi yılın ilk çeyreğinde de %1,6’lık küçülme kaydetmişti. Ülke ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinin ardından ikinci çeyrekte de daralma göstererek teknik olarak resesyona girdi. ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 24 Eylül ile biten haftada 193 bine gerileyerek nisandan bu yana en düşük seviyeye indi. Beklenenden daha güçlü gelen işsizlik başvuruları Fed’in işgücü piyasasına zarar vermeden yüksek enflasyonla mücadele ederek agresif faiz artışları yapmaya devam edeceği beklentileri ile ABD borsalarında sert geri çekilmeler görüldü. Türkiye’de dış ticaret açığı Ağustos ayında yıllık %159,9 artarak 11,2 milyar dolara yükseldi. Haftaya yatay başlayan BİST100 Endeksi’nde pay vadeli işlem kontratlarında vade sonu pozisyon taşıma ve kapatma işlemleri nedeniyle hafta boyunca dalgalanmalar görüldü. 3.048,67 seviyesine kadar gerileyen Endeks, %3,10 kayıpla 3.179,99 puandan haftayı tamamladı. TCMB’nin faiz indirim kararı sonrası rekor tazeleyen Dolar/TL, geride bıraktığımız haftada da yükselişini sürdürdü. 18,40 sınırının üzerinde haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde zirvesini 18,7323 seviyesine taşırken, Euro/TL ise 17,63-18,29 aralığında hareket etti. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 16-23 Eylül haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 204,2 milyon dolar hisse senedi satışı, 18,3 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 0,2 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.007 milyon dolar azalarak 127.521 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.745 milyon dolar azalarak 82.896 milyon dolara geriledi. Türkiye dolar bazlı 5 yıllık CDS oranı 750 seviyesinin üzerinde kalmayı sürdürdü.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
5,91x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,9x olan 5 yıllık ortalamasına göre %25,5 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 2020’deki ilk 5 toplantısında 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 24 Eylül 2020’de son iki yıldaki ilk faiz artırımını gerçekleştirdi ve politika faizini 200 baz puan artışla %10,25’e çekti. 22 Ekim’deki toplantısında ise haftalık repo faizini %10,25 seviyesinde sabit bıraktı. Naci Ağbal göreve geldikten sonra yapılan 19 Kasım toplantısında haftalık repo faizi 475 baz puan artışla %15,00’e yükseltilirken 24 Aralık toplantısında ise haftalık repo faizi 200 baz puan artışla %17 seviyesine yükseltildi. 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı toplantılarında faizde değişikliğe gitmeyen TCMB, 18 Mart’taki toplantısında haftalık repo faizini 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. 6 Mayıs, 17 Haziran, 14 Temmuz ve 12 Ağustos PPK toplantılarında ise faiz oranında değişiklik yapmayarak %19’da sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım ‘da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100 ve 22 Eylül tarihli toplantısında 100 baz puan indirim yaparak politika faizini %12 seviyesine çekti.
Ağustos ayında %1,46 artan TÜFE’nin Eylül 2022 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Eylül ayında %2,98, Ekim ayında %2,94, 2022 yılı sonunda %67,73 ve 12 ay sonrasında %36,74 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2022 sonunda 19,51, 12 ay sonrasında ise 22,07 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2022 sonunda 45,9 milyar dolar, 2023 yılında ise 27,7 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2022 ve 2023’te sırasıyla %4,8 ve %4,5 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %13,00, 3 ay sonrasında %12,59 ve 12 ay sonrasında ise %15,42 olması beklenmektedir.
Kaynak: Bizim Menkul Haftalık Bülten