Dün sabah açıklanan resmi Çin imalat sanayi ve hizmetler Mart PMI beklentinin altında kaldığı gibi, 50’nin altına gerileyerek ekonomide daralmaya işaret ettiler. Çin, Ukrayna Krizi ve Fed’in parasal sıkılaştırma dönemine çok kötü durumda yakalandı. Önce, Evergrande ismiyle simgeleşen benim “Arazi Geliştirme ve Emlak Finansmanı Şirketleri” (AGEF) olarak isimlendirdiğim hibrit emlak-finansman şirketleri batma noktasına geldi. Sonra, Çin’in teknoloji sektörünü ABD bağımlılığından kurtarma çabası hisse senetlerinde büyük kayıplara neden olduğu gibi, ekonominin en dinamik ve inovasyona meraklı sanayi dalını da …dalında kuruttu. Çin Merkez Bankası PBoC şimdi mecburen parasal gevşeme uyguluyor, ama ABD kısa ve uzun vadeli faizleri yükselirken, Çin’inkilerin gerilemesi, sermaye kaçışını yeniden başlatacak. En son olarak Covid-19 Omicron varyantı, hala eski tür aşı kullanmakta ısrar eden Çin’de kritik tedarik merkezlerinin performansını aksattı. Çin batmaz, ama hapşırırsa, Gelişmekte Olan Ülkeler (GOÜ, Piyasalar = GOP) ishal olur.
FÖŞ yanlış anlaşılmak da istemez, tabii ki ben de her fani gibi Fed’den korkuyorum. Dün itibarıyla Fed’in sene sonunda halen %0.12 düzeyinde olan politika faizini 200 puan yükselteceğini fiyatlıyordu vadeli işlem piyasası. İki kritik değişiklik daha oldu Fed algısında. İlkin, tahvil faizleri ve ekonomik aktivitenin geleceğini öngörmek açısından kritik önem taşıyan nihai faiz beklentisi %3 ve üstüne çekildi. İkincisi, Fed’in kısa ve sert bir parasal sıkılaştırma döneminden sonra dez-enflasyona bir kez daha yenik düşerek 2024’te faiz indireceği teorisinin akibeti bizim Yeni Ekonomi Modeli’ne benzedi.
Çin’e geçmeden iki parantez açayım. İlkin, ABD kısa ve uzun vadeli getirileri arasında ilişkinin ters-yüz olması resesyona gidişi işaret etmez. Yorum atın, size tahvil pazarı dersi vereyim. İkincisi, “Türkiye’de sıcak para kalmadı ki, Fed bize koymaz” diyenler yükselen dolar faiz ortamında banka ve finans-dışı şirketlerin önümüzdeki 12 ayda vadesi gelecek takriben $210 milyar dış borcu (cari açık dahil) %100 yenilemekte isteksiz olacağını hesaba katmıyor. Benim naçiz hesabıma göre, 12 ayda $8-12 milyar arası bir döviz bu kanaldan kaçacak. TCMB’yi ebedi Akdeniz anemisine mahkum eder.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!