Berkay Ören – 31.05.2016
Petrol son 12 yılın en düşüğünü görmesinin ardından, küresel arz fazlasının azalacağı beklentisi ile 50 dolar seviyelerine doğru yükselişler gerçekleştirdi. Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu’nun (OPEC ) 2 Haziran’daki toplantısı enerji piyasalarında önemle takip edilecek. Suudi Arabistan arz konusunda bir değişikliğe gitmesi beklenmezken, İran’ın mevcut politikalarından geri adım atmayacağı öngörülüyor.
ABD Enerji Enformasyon Ajansı (EIA), 20 Mayıs’la biten haftada ABD’de ham petrol stoklarının bir önceki haftaya göre 4.2 milyon varil azaldığını açıkladı. Beklenti ise stokların 2.0 milyon varil düşüş göstereceği yönündeydi. Önceki açıklanan veride ise stoklar 1.3 milyon varil artış göstermişti. 20 Mayıs’la biten haftada ABD’nin ham petrol üretiminin bir önceki haftaya göre günlük bazda 24 bin varil azalarak 8.77 milyon varile geriledi. Ülkenin ham petrol ithalatında ise günlük bazda 362 bin varil azaldı. ABD’nin haftalık benzin stokları ise 2 milyon varil artarak 240,1 varile yükseliş gösterdi.
Geçtiğimiz hafta Rusya Enerji Bakanı Aleksander Novak, OPEC toplantısında petrol arzıyla ilgili herhangi bir karar alınması beklemediğini açıkladı. Petrol piyasasında dengeleyici faktörler çalışmaya başladığını konuşmasında önemle vurguladı. İtalya ve Yunanistan’a verilecek olan doğal gazın Karadeniz’den geçirilmesi için planlanan boru hattı hakkında henüz karar verilmediğini söyleyen Novak, bu boru hattının Türkiye ve Yunanistan üzerinden geçebileceği belirtildi.
Geçtiğimiz hafta Rusya devlet başkanı Vladimir Putin resmi temaslarda bulunmak üzere 9 yıl aradan sonra Yunanistan’ı ziyaret etti. Görüşmelerde iki ülke arasında siyasi ve ticari ilişkilerin ele alındığı belirtildi. Rusya’nın petrol şirketi Rosneft ve Doğal Gaz şirketi Gazprom’un yöneticileri ve birçok iş adamının da görüşmelerde bulunacağı söylendi. Geçtiğimiz hafta konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın yeni kaynaklar bulamaması halinde ülke ekonomisinin küçüleceğini belirtti. Ekonominin etkinliğini artırabilmek için yapısal reformların gerekli olduğunu söyleyen Putin, stratejik önemdeki konulara yoğunlaşılması gerektiğini önemle dile getirdi.
Rusya Merkez Bankası’nın yayınladığı rapora göre, FED’in faiz artırma ihtimalinin, Rusya’da bir sermaye çıkışı riski yarattığı belirtildi. Başta enflasyon olmak üzere ABD’den gelen olumlu ekonomik veriler nedeniyle FED’in Haziran ayında faiz artırma ihtimalinin olduğu öngörüldü. Kurum, Rus ekonomisinin önümüzdeki dönemlerde yavaş bir büyüme sürecinde gireceğini açıkladı. Raporda, petrol fiyatlarında yükselişin devam etmesi durumunda Rus Rublesi’nin güçlenme ihtimalinin düşük olduğu açıklanırken, petrol piyasasındaki belirsizliğin önümüzdeki aylarda devamını öngördükleri belirtildi. Rusya Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, Ocak ayında Nisan ayına kadar ülkeden 12.8 milyar dolar sermaye çıkışı olduğu açıklanmıştı.
Suudi Arabistan’ın net yabancı varlıkları Nisan ayında da düşüşünü sürdürdüğü hükümet yetkilileri tarafından açıklandı. Suudi Arabistan’ın net yabancı varlıkları yüzde 1.1 düşerek 572 milyar dolara geriledi. Petrol fiyatlarında yaşanan değer kaybı, Suudi Arabistan’nın yabancı para rezervlerini azaltmasına ve elinde bulundurduğu yabancı tahvilleri satmasına neden oldu. Suudi Arabistan’ın net yabancı varlıkları geçtiğimiz yıl 115 milyar dolar azalırken, Krallık bütçesi ise 100 milyar dolar açık vermişti. Son 2 yıldır petrol fiyatlarında yaşanan sert değer kayıpları ülkenin mali yapısının bozulmasına neden oldu. Mali bozulma sonrasında ülke yeni vergiler uygulamaya koyarken, Suudi Petrol devi Aramco’nun halka arzının planlanmasına neden oldu.
Yukarı grafikte görüldüğü petrol fiyatlarındaki zayıflamadan en çok etkilenen ülke ekonomisi Venezuela olurken, en az etkilenen ülkede Kuveyt oldu. Rusya’nın bütçesinin de ciddi zarar gördüğünü görebiliyoruz.
Kuwait Petroleum Corporation’ın üst düzey yöneticilerinden gelen açıklamaya göre, petrol fiyatlarında yaşanan zayıf seyre rağmen, ülkenin gelecek 5 yıl için 115 milyar dolarlık petrol projesi için harcama yapacağı belirtildi. Ayrılan bütçedeki en önemli payın Petrol üretimine ayrıldığı söylendi. Kuveyt’in güncel olarak hedeflediği üretim kapasitesi günlük bazda 3 milyon varil, 2020 yılı içinse 4 milyon varil olacağı öngörüldüğü açıklandı. Ayrıca Kuveyt’in güncel olarak 30 milyar Dolar değerinde projesi devam ediyor. Ülkenin sıvılaştırılmış Doğal Gaz projeleri de devam ediyor. Diğer ihracata dayalı Körfez Ülkeleri gibi, ülkenin gelirleri petrol fiyatlarındaki düşüşten dolayı ciddi kayıp yaşamıştı. Fakat ülkede yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen yatırımlarına devam ediyor. Sektördeki güçlü konumu ve petrol fiyatlarındaki yıkımdan en ez etkilenen ülke konumunda bulunuyor.
Bu arada Baker Hughes’ın haftalık yayınladığı sondaj kuyusu sayısı 2 tane azalarak 316 seviyesine geriledi. Doğal Gaz kuyu sayısı ise 2 azalarak 87 seviyesine geldi.
HAM PETROL
ABD’de petrol üretiminde yaşanan azalma ve Nijerya’da yaşanan arz problemleri küresel arz fazlasının azalacağı beklentisinin güçlenmesini sağladı. Ayrıca Kanada’da yaşanan orman yangınlarından dolayı petrol üretiminde azalma yukarı yönlü hareketi destekler nitelikte oldu. Yaşanan bu gelişmelerden destek bulan Ham Petrol 50.20 seviyesini test etti. Alımların ivme kaybetmesinin ardından yönünü aşağı çeviren Ham Petrol’de 48.70 kademelerine kadar geri çekilme yaşandı. Fakat Ham Petrol 49.00 seviyesinin üzerinde tutunmaya devam ediyor. Yeni haftada 50.20 seviyesi üzerinde yukarı yönlü potansiyel oluşması durumunda 50.45 ve 51.25 direnç seviyeleri takip edilmelidir. 48.85 kademesinin altında kalıcılık sağlanması durumunda 48.30 ve 47.75 destek seviyelerinin test edilmesi beklenebilir.
Destekler: 48.85-48.30-47.75
Dirençler: 50.20-50.45-51.25
BRENT PETROL
48.30 seviyelerinden geçtiğimiz haftaya başlangıç yapan Brent Petrol, Nijerya’daki arz problemleri ve OPEC dışı ülkelerde yaşanan üretim düşüşlerinin etkisi ile 50.50 seviyesine kadar yükseliş gerçekleştirdi. Brent Petrol Karlarının bir kısmını keri verse bile, yukarı yönlü potansiyel yakalayarak 50.00 Dolar seviyesinin üzerine tekrar yükseliş gerçekleştirdi. Yeni haftada yukarı yönlü potansiyel oluşması durumunda 51.00 ve 51.90 direnç seviyeleri takip edilmelidir. Alımların hızlanması durumunda 52.50 kademesine yükseliş görülebilir. 49.40 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde 48.85 ve 48.20 destek kademelerinin test edilmesi beklenebilir.
Destekler: 49.40-48.85-48.20
Dirençler: 51.00-51.90-52.50
DOĞAL GAZ
Geçtiğimiz hafta Doğal Gaz, değer kaybederek 2.100 seviyelerine kadar geri çekildi. Sonrasında gelen tepki alımlarının etkisiyle yeni haftayı 2.160 seviyelerinden kapadı. Yeni haftaya sakin başlangıç yapan Doğal Gaz’ın 2.180 seviyesinin üzerinde dengelendiği görüldü. Yeni haftada yukarı yönlü potansiyel oluşması durumunda 2.250 ve 2.340 direnç seviyelerine yükselişler görülebilir. 2.115 kademesinin altında kalıcılık sağlanması 2.020 ve 1.945 destek seviyelerinin test edilmesi beklenebilir.
Destekler: 2.115-2.020-1.945
Dirençler: 2.250-2.340-2.395
Berkay Ören
Venbey Yatırım Araştırma Uzmanı