Yıllardan 1986, Abicim, bendeniz Cennet Kuşu Santa Barbara’dan (Californiya) mastırı kapıp Rensselaer Polytechnic’e doktoraya akmışım. Santa Barbara’yı size tarif edemem, çünkü ben bir faniyim. Orasını melekler kışlık diye yapmış. RPI’ın kenti olan Troy, New York’u da tarif etmem, içiniz kararır. 1850’lerde ABD’de hala bir çelik endüstrisi varken, Hudson Nehri üzerinde alemin kralı orada yapılırmış, şimdi ölümü bekliyor.
Neyse, doktorada öğrenciler ve fakülte arasında çok moda bir espri vardı: Bir ekonomist yolda gıcır gıcır 100 dolarlık banknot bulmuş, niye eğilip almamış? Çünkü rasyonel davranışların hükmettiği bir dünyada kimse yere 100 dolar düşürmez.
Söylemeye hacet yok, üniversitenin karşı cinsler arasında en popüler fakültesi biz değildik. Ama bu kimsenin gülmeyeceği espride yatan çok acı bir gerçek var. Her tahmin arkasındaki model, her model de varsayımları kadar sağlamdır. Eğer insanların canları isteyince, davranışlarını değiştirdiklerini, kendi menfaatlerini azamiye çıkarmak için değil, (mesela) sırf başkalarına kötülük olsun diye hareket ettiğini varsayarsanız, ortada model ve tahmin kalmaz.
Maalesef işte öyle bir dünyada yaşıyoruz ve ekonomi branşı tamamen zortlamış durumda. “Özgür dünyanın lideri” Trump her gün fikir değiştiren, kendi egosundan başka bir şey dinlemeyen tam bir mal. Böyle bir çok örnek var dünyada. Boris Johnson, Macaristan’da Orban, Filipinler’de Duarte. Brezilya’da Bolsanaro da o yolda büyük aşama kaydetti, kendisine buradan takdirlerimi sunarım.
Aslında benim şimdi Jay Powell’in Jackson Hole’de ettiği kelamları derinlemesine inceleyip Fed’in önümüzdeki aylarda kaç faiz indirimi yapacağına dair kuru, teknik ve bayıltıcı bir makale yazmam gerekirdi. Ama Odin Trump’tan razı olsun, anında rol çalıp içine mandanınki kadar koca bir “stool” bıraktı. Stool’un ne olduğunu merak edenler, checkupa gitsin. Elinize 2 yuvarlak kutu veriyorlar. Biri idrar için….öteki de stool.