Ekonomi ve Finans Haberleri – (7.03.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Bakan Dönmez, doğal gaz ticaret merkezinin yasal altyapısında sona yaklaşıldığını bildirdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, kurulması planlanan doğal gaz ticaret merkezine ilişkin yasal altyapıya yönelik çalışmaların sürdüğünü belirterek, “Bir iki kanunda değişiklik ihtiyacı var. O da önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek” dedi. Doğal gaz ticaret merkezinde son duruma ilişkin bir soru üzerine Dönmez, “Çalışmalar sürüyor. Hedefimiz bir yıl içerisinde orayı tam işler hale getirmek.” dedi. Son dönemde depreme odaklanıldığına işaret eden Dönmez, “Ayrıca bir iki kanunda değişiklik ihtiyacı var. O da önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek. Ondan sonra da yasal altyapı büyük oranda tamamlanmış olacak.” ifadelerini kullandı. Bakan Dönmez, Karadeniz gazının devreye alınacağı tarihe ilişkin “Çok değil, bir miktar gecikme olabilir” değerlendirmesinde bulundu

*Bakan Bilgin’den kamu işçisinin zam görüşmeleriyle ilgili açıklama
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “Kamu işçileriyle ilgili sürdürdüğümüz toplu iş sözleşmesi çerçeve protokolü çalışmamız başlamıştı. Deprem nedeniyle onu askıya aldık ama hiçbir hak kaybı olmayacak şekilde bunu da gerçekleştireceğiz. Kamuda geçici işçiler sorunu vardı. Geçici işçiler sorununu çözmek üzere önemli bir adım attık. Onu Meclis’e intikal ettirdik” dedi

*Yaşlı ve engelli aylıkları hesaplara yatırıldı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Mart ayına ilişkin 2,7 milyar lira tutarındaki yaşlı aylığını ve engelli aylığını hesaplara yatırdık” diye konuştu

*Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın duyurduğu “Hayata Dönüş Kredisi”nin detayları belli oldu
Depremden etkilenen esnaf ve sanatkarlara 250 bin liraya kadar 12 ay ödemesiz, 60 ay vadeli, yarısını da Hazinenin ödeyeceği yüzde 7,5 faizli kredi sağlanacak. Deprem nedeniyle geçici olarak faaliyetine ara verenler de dahil olmak üzere esnaf ve sanatkarlar odası ve siciline kayıtlı şahıs firmalar krediden yararlanacak. Kredi limiti mevcut işletme kredisi şahıs üst limitine dahil olmayacak, ilave olarak tanımlanacak

*Hazine yaklaşık 12,3 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği tahvil ihalesiyle 12 milyar 259,5 milyon lira borçlanmaya gitti.  Bakanlık ihalede, 5 yıl (1820 gün) vadeli Türk lirası gecelik referans faiz oranına (TLREF) endeksli 3 ayda bir kupon ödemeli devlet tahvilinin ilk ihracını gerçekleştirdi. İhalede dönemsel faiz yüzde 3,56 oldu

*Hazine yaklaşık 5,4 milyar liralık kira sertifikası satışı yaptı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 5 milyar 413 milyon liralık, 10 yıl (3640 gün) vadeli, 6 ayda bir kira ödemeli kira sertifikasının doğrudan satışını gerçekleştirdi. Bakanlığın internet sitesinde yayımlanan duyuruya göre, satışı gerçekleştirilen 5 milyar 413 milyon lira tutarındaki kira sertifikasının itfa tarihi 23 Şubat 2033 olarak belirlendi. Kira sertifikası almaya hak kazanan bankalara, satış tutarları bilgisi, bugün Merkez Bankası Ödeme Sistemleri İhale Sistemi aracılığıyla iletilecek

*Hayata Dönüş Kredisi’nin kapsamı genişletildi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan “Hayata Dönüş Kredisi”nin kapsamı, depremden etkilenen 11 il ve Sivas’ın Gürün ilçesindeki esnaf ve sanatkarı içine alacak şekilde genişletildi

*Kamu ihaleleri için fiyat farkı ödenmesinde yeni düzenleme
Kamu ihalelerinde, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunluluğu getirildi

*”İlk Evim, İlk İş Yerim” ve “İlk Evim Arsa” projelerinin kura çekimleri yeniden başladı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından, depremler nedeniyle ara verilen “İlk Evim, İlk İş Yerim” ve “İlk Evim Arsa” projelerinin kura çekimlerinin yeniden başladığı bildirildi

*AB’nin Rusya’dan sıvılaştırılmış gaz ithalatı son üç yılın en yüksek seviyesini gördü
AB geçen yıl Rusya’dan 19,2 milyar metreküp LNG ithal ederken, bu rakam 2020’deki LNG ithalatına göre yüzde 31, 2021’deki hacme göre ise yüzde 35 daha yüksek seviyede. Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Üyesi ve Bulgaristan’ın eski Çevre Bakanı Julian Popov, “AB’nin gaz ithalatının yüzde 8’i hala Rusya’dan geliyor. AB’nin yeni tedarik fırsatları ve gaz talebini daha fazla düşürmenin yollarını bulduktan sonra Rus LNG’sine yaptırım uygulanması muhtemel” dedi. Warwick Business School Küresel Enerji Profesörü Michael Bradshaw, “Birleşik Krallık, Rus gaz ithalatına yaptırım uyguladı. Özellikle Rusya’dan şu anda hiçbir şekilde LNG ithal etmiyor. Bu durum Avrupa için geçerli değil” değerlendirmesinde bulundu

*Almanya’da fabrika siparişleri ocakta yüzde 1 arttı
Almanya’da fabrika siparişleri, yurt dışından siparişlerin etkisiyle ocakta yüzde 1 artış gösterdi. Ocakta aylık bazda yurt içi siparişler yüzde 5,3 azalırken, yurt dışından siparişlerde yüzde 5,5 artış görüldü

*İngiltere’de perakende sektörüne ilişkin endişe artıyor
İngiliz Perakende Konsorsiyumu verilerine göre, ülkede bu yılın şubat ayında perakende satışların geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 5,2 arttığı, fakat artış görünümünün büyük oranda son aylarda yüksek seyreden enflasyon oranından kaynaklandığı kaydedildi

*Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında yeni dönemin ekonomik temelleri atıldı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BAE Devlet Başkanı Al Nahyan’ın huzurunda imzalanan Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması ile yüksek katma değerli hizmet sektörlerinin gelişimine imkan tanınması, yatırım süreçlerinin kolaylaştırılması, iki ülke arasında ticaretin ve yatırımın teşvik edilmesi planlanıyor. Anlaşmayla otomotiv, beyaz eşya, petrokimya ürünleri, tekstil ve halı, ayakkabı üretimi, plastik ürünleri ile makineler ve çeşitli elektronik cihazlar başta olmak üzere pek çok sektörde önemli kazanımlar elde edildi. Anlaşmanın, ikili ticaret hacmi ve karşılıklı yatırımları en yüksek seviyeye çıkarması, bu kapsamda iki ülke ticaret hacminin 5 yıl içerisinde 25 milyar dolara ulaşması hedefleniyor

*Oxford: Yenilenebilir enerji daha ucuz sermaye maliyeti sağlıyor
Daha yüksek güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesine sahip enerji şirketlerinin fosil yakıt odaklı emsallerine göre daha düşük öz sermaye ve borç maliyetine sahip olduğu tespit edilirken, bu eğilim özellikle Avrupa’da belirgin olarak öne çıkıyor. Yenilenebilir enerji odaklı şirketlerin borç maliyeti yüzde 6, fosil yakıt şirketlerinin borç maliyeti ise yüzde 6,7 seviyesinde bulunuyor

*Deprem bölgesinde sürdürülebilir toparlanma şart
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, “Öyle büyük bir felaket ki 100 milyon metreküp enkaz oluşturdu. Söz konusu enkazın büyük bir kısmının geri dönüştürülebilir olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’nin yıllardır Suriyelilere gösterdiği cömertliği, şimdi Türkiye’ye gösterme zamanı. Bu, sadece bölgedeki fiziki altyapının yeniden inşasının finanse edilmesi veya desteklenmesi açısından değil, toplumun normale dönmesi açısından çok önemli” dedi. Dünya Bankası Kıdemli Ekonomisti Sibel Kulaksız, “Deprem bölgesinde yeniden kalkınmanın sürdürülebilir şekilde sağlanması için çeşitli finansal araçlar ve teknik destek sağlanabilir. Bölgedeki küçük işletmelerin büyük çoğunluğunun neredeyse sıfırdan başlaması gerektiğinden, bu konu öncelikli programlardan biri olmalı” ifadesini kullandı

*Uzmanlardan buğday üretiminde kuraklık riskine karşı öneriler
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Tarım Uzmanı Fazıl Düşünceli, “Doğrudan ekim yaygınlaştırılabilirse hem verimliliğin artırılması hem toprak erozyonunun önlenmesi hem de enerji tasarrufu konusunda önemli bir kazanç sağlar diye düşünüyorum” dedi. FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık, “Bizim artık iklim dostu tarım metotlarını uygulayabilmemiz, kontrollü sulamaya geçmemiz ve kuraklığa dayanıklı buğday ya da diğer tohumların daha da fazla çiftçiyle buluşturulması, tarımın dijitalleşme dünyasından artık daha fazla faydalanması önemli” dedi

*Depremler sonrası fahiş fiyat artışlarına göz açtırılmıyor
Gelir İdaresi Başkanı Bekir Bayrakdar, “Elde ettiğimiz ilk verilere göre deprem tarihi sonrası fiyatlarında artış yapan 37 bin 367 satılık ve 7 bin 363 kiralık konut ilanı tespit ettik. Deprem felaketinin ilk günlerinden itibaren özellikle şehirlerarası bağlantı yollarında yol denetimleri gerçekleştiriyoruz. Diğer taraftan deprem bölgelerinde eşya taşıma, eşyalara ilişkin asansör hizmetleri gibi hususlarda da denetimler yürütüyoruz” şeklinde konuştu

*Texhibition İstanbul, 8-10 Mart’ta düzenlenecek
İTHİB Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Öksüz, “Her koşulda olduğu gibi Türk tekstil sektörü olarak bugün de milletimizin yanında olmaya, üretmeye, katma değer yaratmaya, Türkiye’nin sigortası olmaya devam edeceğiz” dedi

*Sanayi bünyesindeki 5 sektör ihracatta rekora imza attı
Deri ve deri mamulleri 350 milyon 762 bin dolar, otomotiv endüstrisi 5 milyar 347 milyon dolar, elektrik ve elektronik sektörü 2 milyar 486 milyon dolar, mücevher sektörü 940 milyon 248 bin dolar ve iklimlendirme sanayi 1 milyar 87 milyon dolarla tüm zamanların en yüksek 2 aylık ihracatını gerçekleştirdi. Almanya’ya otomotiv endüstrisi 798 milyon 692 bin dolar, iklimlendirme sanayi 121 milyon 60 bin dolar tutarında ihracat yaptı

*Elektrik santrallerine 182 milyon liralık kapasite mekanizması desteği
Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 44 elektrik üretim santraline ocak ayı için yaklaşık 182 milyon lira kapasite ödemesi yapacak. Söz konusu mekanizma kapsamında yer alan 51 santralden 44’üne ocak ayı için toplam 182 milyon 244 bin 523 lira ödenecek

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans