Ekonomi ve Finans Haberleri – (5.11.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Ekonomimize yönelik tuzakların sancılarını, küresel krizlerin de etkisiyle hala yaşıyoruz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Ekonomimize yönelik tuzakların sancılarını, küresel krizlerin de etkisiyle hala yaşıyoruz. İnşallah Karadeniz’den doğal gazı da çıkarmaya başladığımız andan itibaren hem devlet kazanacak hem halkım kazanacak” ifadelerini kullandı

*Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun’dan “Lütfi Elvan görevinin başındadır” mesajı
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın görevinin başında olduğunu bildirdi. Altun, sosyal medya hesabından Cumhuriyet gazetesinde yer alan haberin görseline yer vererek yaptığı paylaşımda, “Hazine ve Maliye Bakanımız Lütfi Elvan görevinin başındadır. Aşağıdaki sözde haber yalandır. Hangi gerekçeyle olursa olsun böylesi mesnetsiz haberlerle sahte gündemler oluşturmaya çalışmak kötülüktür. Bu sözde habere konu ettiğiniz insanlara ve kamuoyuna özür borçlusunuz” dedi

*Bakan Bilgin: Enflasyon karşısında emeği koruyacak bir asgari ücretin belirlenmesi düşüncesiyle hareket ediyoruz
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile bağlı kurumlarının 2022 yılı bütçesi üzerindeki görüşmelerde, milletvekilleri değerlendirmelerde bulunduÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin“Enflasyon karşısında emeği koruyacak bir asgari ücret seviyesinin belirlenmesi gerektiği düşüncesiyle hareket ediyoruz(3600 ek gösterge) Kapsamı ne kadardır, hangi grupları ne kadar kapsayabiliriz, bunun maliyeti ne olur, bununla ilgili detaylı bir çalışma yapıyoruz” şeklinde konuştu

*Bakan Dönmez: Enerji verimliliği yatırımlarıyla senelik 1,2 milyar dolar tasarruf ettik
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, son 4 yılda enerji verimliliğine yapılan yatırımlarla senelik 1,2 milyar dolar tasarruf ettiklerini, yan sektörler de eklendiğinde bunun 3,6 milyar dolar seviyesine ulaşarak büyük bir katma değer sağlandığını bildirdi

*Kuzey Marmara Otoyolu Ana Kontrol Merkezi açıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Kuzey Marmara Otoyolu’nun akıllı ulaşım sistemleriyle donatıldığını belirterek, “Tüm uygulamaların yanı sıra birçok farklı akıllı ulaşım sistemi elemanlarıyla trafik güvenliği en üst seviyeye çıkarıldı. Kazaların minimum düzeye düşürülmesi sağlandı. Kuzey Marmara Otoyolu ile (zamandan ve yakıttan) yıllık 3 milyar 518 milyon TL tasarruf sağlanıyor” diye konuştu

*Türkiye’nin yeni turbojet motoru ARAT için imzalar atıldı
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile Kale Arge arasında imzalanan sözleşme kapsamında SOM ve Atmaca füzelerinde kullanılmak üzere geliştirilen KTJ-3200 motorundan daha verimli, yakıt sarfiyatı daha az, itkisi daha yüksek bir turbojet motor geliştirilecek

*AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi sonuçlandı
AA Finans’ın TCMB tarafından 11 Kasım Perşembe günü açıklanacak Eylül 2021 Ödemeler Dengesi verilerine ilişkin beklenti anketi, 16 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Ankete göre, ekonomistler, cari işlemler hesabının eylülde 1 milyar 420 milyon dolar fazla vermesini bekliyor. Ekonomistlerin söz konusu dönem için ödemeler dengesi beklentileri 700 milyon dolar ile 2 milyar dolar cari fazla arasında yer aldı

*ABD’de istihdam ekimde beklentileri aştı
ABD’de tarım dışı istihdam, ekimde 531 bin kişi artarak piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterirken, işsizlik oranı yüzde 4,6’ya düştü. İşsizlik oranı ise aynı dönemde yüzde 4,8’den yüzde 4,6’ya düştü. Piyasa beklentilerini aşan ve 3 ayın en büyük kazanımını kaydeden tarım dışı istihdam verisinin, söz konusu dönemde 450 bin kişi artması öngörülüyordu

*AB’de perakende satışlar eylülde düştü
Eurostat, AB ve Avro Bölgesi’nin eylül ayı perakende satış verilerini yayımladı.Buna göre, 19 üyeli Avro Bölgesi’nde perakende satışlar eylülde, ağustos ayına kıyasla yüzde 0,3 azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,5 arttı. AB’de de perakende satışlar, eylülde bir önceki aya kıyasla yüzde 0,2 gerilerken, 2020’nin aynı dönemine göre ise yüzde 3,2 yükseldi

*AB’den Arnavutluk’a 90 milyon avro destek
AB Komisyonu, Kovid-19’un ekonomik etkilerine karşı hazırlanan makro-finansal destek programı çerçevesinde Arnavutluk’a yeni kredi diliminin serbest bırakıldığını açıkladı.Açıklamada, Arnavutluk’un kamu maliyesi, finans, yolsuzlukla mücadele ve sosyal koruma gibi alanlardaki koşulları karşıladığı belirtildi. AB’nin destek programı kapsamında ülkeye 90 milyon avro sağlandığı kaydedilen açıklamada, AB’nin söz konusu makro-finansal destek programı kapsamında Arnavutluk’a toplam 180 milyon avro sağladığı ifade edildi

*Almanya’nın sanayi üretimi tedarik sıkıntısı nedeniyle düşmeye devam ediyor
Almanya’da sanayi üretimi, “üretim için önemli miktarda malzeme sıkıntısı” nedeniyle art arda aylık azalışını ikinci aya taşıyarak eylülde bir önceki aya göre yüzde 1,1 düştü. Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, “Ham madde ve ara ürünlerde uzun süredir devam eden tedarik darboğazları böylelikle daha geniş bir alana yayılmaktadır”dedi. ING Almanya Başekonomisti Carsten Brzeski, “Tedarik zinciri sürtüşmeleri, sadece fiili üretim üzerinde iz bırakmıyor, aynı zamanda yayılmaya ve üretim beklentilerini baltalamaya başladı” açıklamasında bulundu

*Fitch Ratings Kıdemli Direktörü Morales: Türkiye şoklara uyum sağladı, büyümeyi başardı
Fitch Ratings Kıdemli Direkörü Erich Arispe Morales’in Türkiye’nin farklı türden şoklara uyum sağlayarak büyüme kaydetmeyi başardığını söyledi. Morales, “Türkiye ekonomisinin bu yılın sonunda yüzde 9,2 seviyesinde büyümesini bekliyoruz. Güçlü iç talep, güçlü toparlanma üretimi, net dış talep bileşeniyle destekleniyor, ihracat da önemli ölçüde artıyor.” ifadelerini kullanan Morales, Türk ekonomisinin gelecek yıl ise yüzde 3,5 seviyesinde büyümesinin beklendiğini, 2023 yılında ise büyümenin yeniden yüzde 4,5 seviyesine yükselmesinin beklendiğini belirtti

*Sıfır emisyonlu enerji sistemine geçiş, küresel ekonomiye 25 yılda 26 trilyon dolar kazandıracak
İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında gelecek 25 yılda net sıfır emisyona sahip enerji sistemine geçişin, küresel ekonomiye 26 trilyon dolar fayda sağlayacağı öngörülüyor. BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi eski Başkanı Figueres, “Paris Anlaşması’ndan bu yana önemli ilerleme kaydedildi. Yakında emisyon eğrisinin aşağı doğru gitmeye başladığını göreceğiz” dedi

*Rusya, Avrupa’daki enerji krizinde doğal gazı silah olarak kullanmakla suçlanıyor
Oxford Enerji Araştırmaları Enstitüsü Araştırma Görevlisi Dr. Jack Sharples, “(Gazprom’un) Rusya’daki depolarını doldurmayı tamamladıklarında neler olacağına bakalım. Avrupa pazarına önemli miktarda doğal gaz sağlamazlarsa, gerçekten de sadece Kuzey Akım 2 onay süreci üzerindeki baskıyı sürdürmek için hacimleri geri tutuyor gibi görünebilirler” dedi. Rusya merkezli Enerji Kalkındırma Fonu Genel Direktörü Andrey Listovskiy, “Yeşil enerji sloganlarıyla siyasi seçimleri elbette kazandılar, ancak şimdi tüm Avrupa’nın, düzenleyicinin yetersizliği nedeniyle oluşan bu fiyat artışını ödemek zorunda kalacakları gerçeğiyle karşı karşıya geldiler” şeklinde konuştu

*Akaryakıtta vergi feragati yıl sonunda 56 milyar lirayı aşacak
EPGİS Başkanı Fesih Aktaş, akaryakıt fiyatlarında uygulanan Eşel Mobil Sistemi’yle bugüne kadar devletin akaryakıt fiyatlarını sabit tutmak için feragat ettiği ÖTV miktarının 41 milyar 839 milyon liraya ulaştığını belirterek, “Yıl sonuna kadar gelecek ek 14 milyar 319 milyon liralık miktar ile bu rakamın yaklaşık 56 milyar 158 milyon liraya ulaşmasını bekliyoruz” ifadesini kullandı

*Rekabet Kurumu Başkanı Küle, zincir marketlere verilen cezayı ilk kez değerlendirdi
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, Rekabet Kurulu tarafından zincir marketlere kesilen 2,7 milyar liralık rekor cezanın fahiş fiyat artışından değil, kartelleşme suçundan verildiğini belirterek, “Her şey usulüne uygun şekilde yapılmıştır. Yakın tarihte aynı pazarda, aynı türde ihlalin tespit edildiği diğer bazı rekabet otoriteleri tarafından yüzde 3’ten yüzde 7’ye kadar para cezası uygulanmıştır” açıklamasında bulundu

*Rekabet Kurumu dikey anlaşmalarda grup muafiyetini belirleyen pazar payı eşiğini yüzde 30’a indirdi
Rekabet Kurumu, dikey anlaşmalara ilişkin grup muafiyetinin kapsamını belirleyen pazar payı eşiğini yüzde 30’a düşürdü. Pazar payı, bağlı dağıtıcılara satış amacıyla sağlanan tüm mal ve hizmetleri içerecek

*Sanayi ihracatında tarihi zirveye ulaşıldı
Türkiye’nin sanayi ihracatı ocak-ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 35 artarak 137 milyar 855 milyon 650 bin dolara yükseldi ve tarihin en yüksek ocak-ekim ihracat rakamına ulaştıOtomotiv endüstrisi ocak -ekim döneminde 23 milyar 852 milyon 903 bin dolarlık dış satım gerçekleştirdi

*Tedarik zinciri krizinde pozitif sinyaller gelmeye başlıyor
Nakliye maliyetlerinden emtia fiyatlarına tedarik zincirinde baskı yaratan göstergeler pozitif sinyaller vermeye başlarken, söz konusu krizde “en kötünün geride kalmış olabileceği” fikrini akıllara getiriyor. Son veriler, nakliye maliyetleri ile emtia fiyatlarının gevşediğini gösterirken, Kovid-19’a karşı aşılamanın da artmasıyla tedarik zincirindeki kaosun hafifleyeceğine dair iyimserliği artırıyor. Analistler, arz darboğazlarının gelecek yıla kadar devam etmesini beklerken, Kovid-19 salgınının kontrol altında tutulamaması halinde arz darboğazları gibi sorunların tekrarlanabileceği uyarısında bulunuyor

*Enerji verimliliğine 2017-2020 döneminde 4,78 milyar dolar harcandı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göreTürkiye’de enerji verimliliği alanında 2017-2020 arasında çeşitli sektörlerdeki projelere toplamda 4 milyar 783 milyon dolar yatırım yapıldığı bildirildi.Sanayi ve teknoloji sektöründe Verimlilik Artırıcı Proje Destek Programı kapsamında 2009-2020 yıllarında 339 projeye 46,4 milyon lira destek verildi. Bu destek sayesinde gerçekleşen enerji tasarrufu, yıllık 75 bin ton eşdeğer petrol olarak hesaplanırken, bunun parasal karşılığı ise yıllık 135 milyon lira olarak kayıtlara geçti

*Biyoteknoloji alanında faaliyet gösteren girişim sayısı geçen yıl 499 oldu
Biyoteknoloji faaliyeti yürüten girişimler geçen yıl Ar-Ge harcamalarına 417,6 milyon lira ayırdı. Aynı dönemde bu alanda geçen yıl 2 bin 753 kişi çalıştı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,6 artışla 1.585 puana çıktı. Dolar/TL yüzde 9,705 ile yatay seyrederken, altının gramı 562 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans