Ekonomi ve Finans Haberleri – (3.05.2021)

*Ticaret Bakanı Muş, nisan ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, nisanda ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 109 artışla 18,8 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Bu değerle tüm zamanların en yüksek nisan ayı ihracat rakamını ve ayrıca tüm yılların ikinci en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirmiş bulunuyoruz. İthalatımız nisanda, geçen senenin aynı ayına göre yüzde 61,4 artarak 21,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştirNisan ayı dış ticaret açığımız, Nisan 2020’ye göre yüzde 31,9 azalarak 4,6 milyar dolardan 3,1 milyar dolara gerilemiştirOcak-nisan döneminde ise ihracatımız yüzde 33,1 artışla 68,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İthalat ise ocak-nisan döneminde yüzde 19,8 artışla 82,9 milyar dolar olarak kayıtlara geçti” dedi. Bakan Muş, 2021 sonu Orta Vadeli Program hedefi olan 184 milyar dolar ihracat düzeyini aşmaya bir adım daha yaklaştıklarını ve yıllıklandırılmış ihracatla bu hedefi aştıklarını belirterek, “Artık yıllık ihracatımızı 200 milyar dolar seviyesinin üzerine taşımayı konuşma zamanı gelmiştir” dedi

*Emeklilerin bayram ikramiyeleri 6 ve 7 Mayıs’ta ödenecek
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, SSK emeklilerine 6 Mayıs’ta, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerine ise 7 Mayıs’ta bayram ikramiyelerinin ödeneceğini bildirdi

*Avrasya Tüneli’nin ülke ekonomisine katkısı 6 milyar lira oldu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Avrasya Tüneli’ni kullanan sürücülerin, toplamda 111 milyon saat zaman ve 152 bin ton yakıt tasarrufu, 64 bin ton emisyon azalımı ve 1,3 milyar araç-kilometre azalmasıyla oluşan kaza maliyeti tasarrufu elde etmesi sonucunda, tünelin ülke ekonomisine katkısı 6 milyar lirayı bulduDört yılda tüneli kullanan araçların yüzde 86’sı İstanbul plakalı olurken, İstanbul’u sırasıyla Ankara, Kocaeli, Bursa ve İzmir izledi” ifadelerini kullandı

*Bakan Pakdemirli yeni hasat sezonuna girerken alım fiyatlarını açıklamaya başlayacaklarını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, bu yıl da yeni hasat sezonuna girerken alım fiyatlarını açıklamaya başlayacaklarını belirterek, “Dünyadaki ve ülkemizdeki piyasaları yakın şekilde takip ederek üreticimizi memnun edecek fiyatları açıklayacağımızdan hiç kimsenin şüphesi olmasın.Bu dönemde (tam kapanma) üretimin kesintisiz devamı için geçen yıl olduğu gibi üreticilerimize ve gıda işletimlerine yönelik muafiyetlerimiz devam ediyor” şeklinde konuştu

*Fiyat artışları
TÜFE nisanda yüzde 1,68, Yİ-ÜFE yüzde 4,34 arttı.Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 17,14, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 35,17 olarak gerçekleşti. Yİ-ÜFE, nisanda yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 27,07, imalatta yüzde 38,11, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 4,50, su temininde yüzde 28,32 arttı. ÜFE’de ana harcama gruplarında nisanda yıllık bazda en yüksek artış yüzde 29,31 ile ulaştırmada görüldü. Nisanda aylık bazda en yüksek artış yüzde 7,57 ile giyim ve ayakkabı gerçekleşti

*Ekonomistler, enflasyon verilerini değerlendirdi
Ekonomistler, nisanda yıllık enflasyonun yüzde 17,27 ile piyasa beklentilerinin altında gelmesinin ardından, bundan sonraki süreçte emtia fiyatlarının seyrinin ve tam kapanma döneminin ardından oluşabilecek maliyet yönlü baskıların boyutunun, enflasyonda zirvenin geride kalıp kalmadığı konusunda belirleyici olacağını söyledi. AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Önümüzdeki dönemde enflasyon üzerindeki risklerin yönünü, gıda fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı, ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının görünümü ile döviz kuru hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamaları belirleyecektir” dedi. GCM Yatırım Araştırma Müdürü Dr. Tuğberk Çitilci, “Virüs kaynaklı tedarik zincirinin düzelmesi ve üretici maliyetinin fiyatlara tam olarak yansıyabildiği koşulların oluşması halinde enflasyon için en kötüsünün geride kaldığını söyleyebileceğiz” diye konuştu

*Nisanda en fazla ihracat otomotiv endüstrisinde gerçekleşti
Otomotiv endüstrisi, geçen ay 2 milyar 465 milyon 647 bin dolarlık ihracata imza attı. Otomotiv endüstrisini 2 milyar 162 milyon 321 bin dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1 milyar 657 milyon 801 bin dolarla çelik sektörü takip etti

*Nisanda fiyatı en fazla artan ürün domates, en çok düşen ise patlıcan oldu
Tüketici fiyatları bazında nisanda en yüksek fiyat artışı yüzde 24,91 ile domateste yaşanırken en çok ucuzlayan ürün yüzde 24,71 ile patlıcan olarak gerçekleşti

*Hazine ve Maliye Bakanlığı bugünkü tahvil ihalesiyle 1,3 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği tahvil ihalesinde 1 milyar 318,6 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık, ihalede, 2 yıl (623 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 6,10 kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvilinin yeniden ihracını yaptı.İhalede basit faiz yüzde 17,36, bileşik faiz ise yüzde 18,11 oldu

*TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal, yerli aşı ve ilaç çalışmalarıyla ilgili konuştu
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, virüs benzeri parçacıklara (VLP) dayalı aşı çalışmasına ilişkin, “Ağustos ayında faz 3 çalışmasına başlayabilmeyi ve yıl sonuna doğru da faz 3 çalışmasını başarıyla tamamlayıp tüm kullanıma, hem ülkemizdeki hem de dünyadaki insanlığın kullanımına açmayı planlıyoruz” açıklamasında bulundu

*Türk Eximbank hizmet ihracatçıları için “Hizmet Sigortası” programını başlattı
Uygulamaya alınan “Hizmet Sigortası” programı ile, 1989 yılından bu yana uygulanmakta olan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı’nın kapsamı genişletilerek mal sevkiyatlarının yanı sıra hizmet bedelleri de sigorta kapsamına alındı

*Almanya’da imalat sanayi PMI, güçlü kalarak salgına meydan okuyor
Avrupa ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya’da imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), salgında 3. dalgaya rağmen marttaki rekor 66,6 puandan nisanda sadece 66,2 puana geriledi. IHS Markit Ekonomisti Phil Smith, “Arzda gecikmeler, gelecekte büyüme için hala bir risk oluşturuyor” dedi

*Almanya’da perakende satışlar, martta Kovid-19 kısıtlamalarının gevşetilmesi ile yüzde 7,7 arttı
Almanya’da reel perakende satışlar, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında kısıtlamaların ilk gevşetildiği martta bir önceki aya göre yüzde 7,7 arttı. – Perakende satışlarda yükselişin piyasalardaki yüzde 3 artış öngörüsünün çok üstünde gerçekleşmesi dikkati çekti

*Küresel e-ticaretin toplam perakende satışları içerisindeki payı 2020’de yüzde 19’a yükseldi
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) raporuna göre, küresel e-ticaretin toplam perakende satışları içerisindeki payı, 2020’de kısıtlamaların etkisiyle yüzde 19’a yükseldi. Güney Kore’de e-ticaretin payı, geçen yıl yüzde 20,8’den yüzde 25,9’a çıkarken, Çin’de yüzde 20,7’den 24,9’a, İngiltere’de yüzde 15,8’den 23,3’e ve ABD’de yüzde 11’den 14’e yükseldi

*İSO Türkiye İmalat PMI, nisanda 50,4’e geriledi
IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Yaşanan son Kovid-19 dalgasının etkileri nisan ayında Türk imalat sektörüne belirgin şekilde yansıdıÖnümüzdeki aylarda sektörün performansı büyük olasılıkla vaka sayılarının ne kadar hızlı azaldığına bağlı olacak, salgının yavaşlaması sektörün daha normal bir ortamda çalışmasına yardımcı olacaktır” değerlendirmesinde bulundu

*EBRD Başkanı Odile Renaud-Basso: Türkiye’nin ekonomisi dinamik ve dirençli
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Başkanı Odile Renaud-Basso, “Bizim için en cesaret verici olan şey, Türkiye’de özel sektörün son derece dinamik olması. Türkiye’nin çok geniş ve güçlü bir tüketici temeline sahip olması ve hızlıca yeniden büyüme kapasitesi, ekonomisinin direnç unsurları arasında yer alıyor” ifadelerini kullandı

*Rekabet Kurulu, THY ile THY DO&CO arasındaki ikram hizmetleri sözleşmesine bireysel muafiyet tanıdı
Rekabet Kurulu, Türk Hava Yolları AO ve THY DO&CO İkram Hizmetleri AŞ arasında bazı havalimanlarında THY’nin iç hat ve Türkiye çıkışlı dış hat uçuşlarındaki ikram ve mal hizmeti ihtiyacının karşılanmasına yönelik akdedilen İkram Hizmetleri Sözleşmesi’ne, sözleşmenin imza tarihi olan 17 Mayıs 2019’dan itibaren sözleşme süresince (15 yıl) bireysel muafiyet tanıdı

*Nisanda yükseliş geleneğini bozmayan piyasalarda mayısta da güçlü performans bekleniyor
Borsada yükseliş beklentisi ile pozisyon alan yatırımcıların yoğunlaştığı nisan ayında, beklentilerin üzerinde gelen ekonomik veriler ve bilançoların desteğiyle ABD ve Avrupa borsalarında rekorlar kırıldı. BIST 100 endeksi, küresel çapta enflasyonist endişelerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir ortamda, yüzde 0,44 ile nispeten sınırlı da olsa değer kazanarak son 15 yılın “nisan ayı yükseliş geleneğini” bozmadı.Vakıf Yatırım Direktörü Altan Aydın, “Bu bilanço dönemiyle beraber yurt içi piyasalarda mayıs ayında iyimser bir fiyatlama bekliyorum. Tüm küresel piyasalarda geçerli olan ‘mayısta sat ve git’ durumu, salgından dolayı biraz ötelendi diye düşünüyorum.Mayıs ayında BIST 100 endeksine yönelik iyimser beklentilerim için hedef 1.480-1.500 puan bölgesine doğru. Buraya doğru bir hareket bekliyorum” diye konuştu

*Emtia piyasasında geçen hafta zirveler hakimdi
Paladyum geçen hafta 3.000 doların üzerine çıkarak tarihi zirvesine ulaşırken, bakır fiyatları da 4,52 dolarla 10 yılın zirvesini, buğday 7,6950, mısır 6,8400, soya fasulyesi de 15,7475 dolarla 8 yılın zirvesini gördü. Geçen hafta bakır yüzde 3,5, buğday yüzde 3,2, mısır yüzde 6,4, soya fasulyesi yüzde 1,3 değer kazandı. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “ABD’de soğuk hava, Avrupa ve Brezilya’da ise kurak hava nedeniyle emtiaya yönelik arz endişeleri etkili oluyor” değerlendirmesinde bulundu

*Bakır, yeşil enerji dönüşümüyle “altın çağı”nı yaşayacak
Goldman Sachs’a göre, temiz enerji dönüşümünden kaynaklanan bakır talebi 2030’da yüzde 600 artışla 5,4 milyon tona ulaşacak. CRU Grup Temel Metaller Araştırma Müdürü Charlie Durant, “Elektrikli araçlar, rüzgar ve güneş enerjisinin rafine bakır talebindeki yıllık büyümenin yüzde 1,5’ini oluşturacağını öngörüyoruz” şeklinde konuştu

*Gelir ve kurum geçici beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri 31 Mayıs’a kadar uzatıldı
Bu yılın birinci geçici vergi dönemine ait gelir ve kurum geçici vergi beyannamelerinin verilmesi ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 31 Mayıs Pazartesi günü sonuna kadar uzatıldı

*Türk boğazlarından 3 ayda 19 bin 673 gemi geçti
İstanbul ve Çanakkale boğazlarından yılın 3 ayında 19 bin 673 gemi geçişi gerçekleşti.En fazla geçiş 3 bin 330 ile martta, en az geçiş ise 2 bin 909 ile şubatta gerçekleşti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,20 artışla 1.414 puan olarak seyrederken, Dolar/TL, 8,2800 seviyesinde, altının gram fiyatı 477 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans