Ekonomi ve Finans Haberleri – (29.09.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesinde konuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya ile savunma sanayinde iş birliğine ilişkin, “Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda da malum zevat hep bize bazı konuları özellikle sordular. Biz de onlara zaten gereken cevabı verdik. Çünkü attığımız adımlardan geri dönmemiz mümkün değil.” dedi. Erdoğan, “Türkiye-Rusya ilişkilerinde her geçen gün çok daha güçlenerek devam etmemizde çok büyük faydalar varSuriye ile ilişkili birlikte attığımız adımlar da büyük önem arz ediyor. Oranın da barışı yine Türkiye-Rusya ilişkilerine bağlı” diye konuştu

*Türkiye’nin unicorn sayısı 5’e ulaştı
Öğrenciler arasında öğrenmeye dayalı bir metot kullanan yazılım okulları Ekol 42 küresel ağının Türkiye’deki ikinci adresi 42 Kocaeli Yazılım Okulu, Bilişim Vadisi’nde açıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Bugün geldiğimiz noktada Türkiye’nin unicorn sayısı 5’e ulaştı. İnşallah 2023 yılına kadar da 10’a ulaşacak. Biz buna inanıyoruz” dedi. Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, “Üçüncü yılımızdan itibaren yılda 750 öğrenciyi 42 Kocaeli’den mezun ediyor olacağız” ifadelerini kullandı

*Bakan Dönmez, kojenerasyon tesislerine desteğin artacağını bildirdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’de kojenerasyon tesislerinin kurulu gücünün 4 bin 600 megavatı aştığını belirterek, “Önümüzdeki süreçte kullanımının daha da artacağını düşündüğümüz kojenerasyon teknolojisi ve tesislerimizin önünü açmak için elimizden geleni yapmakta kararlıyız.” dedi. Bakan Dönmez, ICCI 2021‘de yaptığı konuşmada, Türkiye’nin elektrik kurulu gücünün 98 bin 493 megavata, toplam kurulu güç içinde yenilenebilir enerjinin oranının ise yüzde 53’e ulaştığını açıkladı

*3 bin 515 kilometrelik hızlı tren hattı çalışması devam ediyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, toplam 3 bin 515 kilometrelik hızlı tren hattı (YHT) ile 357 kilometrelik konvansiyonel hatta yapım çalışmalarının devam ettiğini bildirdi. Bakan Karaismailoğlu, “Saatte 160 kilometre hıza sahip milli elektrikli tren setinin test süreçlerini tamamladık, 2022 yılında seri üretimine geçeceğiz. Önümüzdeki yıl milli elektrikli lokomotifin seri üretimine de başlayacağız. Milli Banliyö Treni Projesi’nde ise tasarım çalışmalarına devam ediyoruz” dedi

*Almanya’nın kamu borcu Kovid-19’un etkisiyle 2 trilyon 256 milyar avroya çıktı
Almanya Federal İstatistik Ofisi’nin (Destatis) açıkladığı öncü verilere göre, 2021’in ikinci çeyreğinde Almanya’nın federal, eyalet, sosyal güvenlik fonları, belediye ve belediye birlikleri düzeyinde tüm temel ve ilave bütçeleri de dahil kamu dışı kurumlara genel kamu borcu ilk çeyreğe göre 46,3 milyar avro arttı. Ülkede kişi başına düşen kamu borcu 27 bin 90 avro oldu. 2019’un sonuna göre ülkenin kamu borcu 358 milyar avro arttı

*Almanya’da ithalat fiyatları, ağustosta yıllık bazda 1981’den bu yana en hızlı yükselişini kaydetti
Almanya’da İthalat Fiyat Endeksi, ağustosta enerji fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle 2020’nin aynı dönemine göre yüzde 16,5 artarak, son 40 yılın en hızlı yıllık artışını gösterdi. Piyasalardaki yıllık yüzde 15’lik beklentilerin üzerinde artan endeks, temmuzda yıllık bazda yüzde 15 ve haziranda yüzde 12,9 yükselmişti. İthalat fiyatlarındaki hızlı yükselişe, baz etkisi nedeniyle petrol, gaz ve diğer enerji ürünlerinin fiyatlarındaki artışlar neden oldu

*İngiltere’de askerler yakıt krizinde destek için devreye giriyor
İngiltere, İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanı Kwasi Kwarteng, ülkede ağır araç sürücülerinin sayısının yetersiz olması nedeniyle devam eden yakıt tedariki sorununun aşılabilmesi için İngiliz askerlerinin birkaç gün içerisinde sürücü olarak göreve başlayacağını bildirdi. Kwarteng, son günlerde ülkenin bazı bölgelerinde halkın benzin istasyonları önünde kuyruk oluşturmasının zor bir durum olduğunu, buna rağmen ülkede bir krizin bulunmadığını, durumun düzelmeye başladığını ifade etti

*Türkiye’deki Fransız şirketler yeni yatırımlara odaklandı
Fransa Dış Ticaret ve Yatırım Bakanı Franck Riester, Türkiye ile Fransa arasındaki ikili ticaretin son derece önemli boyutlarda olduğunu belirterek, “Geçen yıl 14 milyar avroluk ikili ticaret gerçekleştirdik. Son aylarda ikili ticaretin hızlandığını görüyoruz. Dolayısıyla bu yıl 16 milyar avroluk bir rakama ulaşmamız söz konusu. Bu da ikili ticaretimizin ne kadar nitelikli olduğunu gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu

*ABD’de et fiyatlarındaki artış tartışmalara neden oluyor
Ülkede gıda enflasyonu salgının etkisiyle son dönemde artış gösterirken, et fiyatlarındaki sert yükseliş dikkatleri çekiyor. Son açıklanan TÜFE verileri, kırmızı et fiyatlarının ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,2, domuz eti fiyatlarının yüzde 9,8 ve kümes hayvanı fiyatlarının yüzde 7 arttığını ortaya koyuyor. Gıda üreticileri, fiyatlardaki yükselişe neden olarak arz darboğazları, lojistik ve iş gücü sıkıntılarını gösterirken, Biden yönetimi tedarik zincirindeki rekabet eksikliğinin de fiyatlardaki artışta etkili olduğunu savunuyor

*ABD merkezli rapora göre, Çin’in sağladığı “gizli” borç miktarı 385 milyar dolara ulaştı
ABD merkezli bir araştırma kuruluşu tarafından hazırlanan raporda, Çin’in Kuşak ve Yol Projesi’nin çok sayıda düşük ve orta gelirli ülkeyi toplam 385 milyar dolarlık “gizli” borçla karşı karşıya bıraktığı ortaya çıktı. ABD merkezli AidData tarafından hazırlanan rapora göre, Çin’in toplamda 843 milyar dolar sağladığı uluslararası projelerde krediler önemli oranda resmen açıklanmıyor

*Çin, Rusya’dan elektrik arzını artırmasını istedi
Rusya’nın en büyük elektrik üretim ve dağıtım şirketi Inter RAO, daha fazla elektrik almak isteyen Çin’in şirkete başvurduğunu bildirdi. Şirketin söz konusu başvuruyu değerlendirdiği bilgisine yer verilen açıklamada, “Şu anda arzda önemli bir artışın teknik olasılığına ilişkin istişareleri tamamlıyoruz. Çin’e arzdaki bir artışın Rusya’nın uzak doğusundaki sanayiler için elektrik fiyatında düşüşe yol açtığına dikkati çekiyoruz” ifadelerine yer verildi

*Ekonomik güven 41 ayın zirvesinde
Ekonomik güven endeksi eylülde aylık bazda yüzde 1,6 artarak 102,4 değerini aldı. Bu rakamla 41 ayın en yüksek değerine ulaşıldı. Endeks, Nisan 2018’de 103 seviyesinde bulunuyordu. Ekonomik güven endeksindeki artış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı

*Bankacılık sektörünün aktifleri 6,8 trilyon lira oldu
BDDK verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü ağustos itibarıyla 2020 sonuna kıyasla yüzde 11,4 artarak 6 trilyon 799,9 milyar liraya yükseldi. Sektörün ağustos sonu itibarıyla dönem net karı 48 milyar 457 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 17,26 seviyesinde gerçekleştiBu dönemde sektörün en büyük aktif kalemi olan krediler 3 trilyon 910 milyar 20 milyon lira, menkul değerler 1 trilyon 152 milyar 241 milyon lira oldu

*Hizmet Üretici Fiyat Endeksi ağustosta aylık bazda yüzde 1,36, yıllık yüzde 34,47 arttı
TÜİK, ağustos ayına ilişkin “Hizmet Üretici Fiyat Endeksi” sonuçlarını açıkladı.Buna göre, H-ÜFE ağustosta bir önceki aya kıyasla yüzde 1,36, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 31,94, Ağustos 2020’ye kıyasla yüzde 34,47 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 26,09 artış gösterdi

*DEİK’in “EU Talks” etkinliğinde Türkiye, AB ve Almanya ilişkileri ele alındı
DEİK Başkanı Nail Olpak, Türkiye ve Almanya arasındaki ticaret hacminin yaklaşık 38 milyar dolar olduğunu belirterek, “Yüzde 5’lik bir artış 2 milyar dolar demek, yüzde 10 dediğinizde 4 milyar dolar demek. Çarpan etkisi ve katkısı gerçekten büyük. Bunu yapmak da devlet yetkililerimizin desteğiyle bize, iş dünyasına düşüyor” şeklinde konuştu

*EPDK/Yılmaz: Elektrikli araç piyasasının hukuki altyapısını kurmak için çalışıyoruz
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, elektrikli araç piyasasının hukuki altyapısını kurmak ve kurallarını geliştirmek için çalıştıklarını bildirdi. Yılmaz, 1 Haziran’da Vadeli Elektrik Piyasası’nın açıldığını, cuma günü de Vadeli Doğal Gaz Piyasası’nın devreye gireceğini söyledi. Yılmaz, “Türkiye’nin otomobilinin yollara çıkmasıyla ülkemizde sanayi, bilgi teknolojileri ve elektrik piyasası açısından yepyeni bir döneme gireceğiz” açıklamasında bulundu

*Türk tekstilinden ABD atağı
İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz, “Türk tekstil sektörü olarak dünya ihracatından yüzde 3 pay alırken ABD’nin ithalatından yüzde 1,6 pay alıyoruz. Bu fuarla, Türk tekstili için en stratejik ihraç pazarlarından biri olan ABD ile üreticilerimizi buluşturarak, etkin ticaret bağlantılarıyla pazar payımızı artırmayı hedefliyoruz” dedi

*Eğitim sektöründeki firmaların varlıkları 10 yılda 5’e katlandı
Türkiye’de eğitim sektöründe faaliyet gösteren firmaların toplam varlıkları 2011-2020 döneminde 5 katına çıkarak 44,1 milyar lira oldu. Bu dönemde firmaların öz kaynakları 3,3 milyar liradan yaklaşık 9 milyar liraya çıktı

*Firmalar pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine 10 yılda 2 trilyon lira harcadı
Türkiye’deki firmaların 2011’de 101 milyar lira olan pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, 2020’de yaklaşık 362 milyar lira olarak kayıtlara geçti. Bu alanda en fazla harcamayı 1 trilyon lirayı aşkın tutarla toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösteren firmalar yaptı

*Küresel piyasalarda doğal gaz fiyatı bir yılda 7, kömür fiyatı 3 katına çıktı
Avrupa’da TTF’de işlem gören vadeli doğal gaz kontratlarında megavatsaat başı gaz fiyatı bir yılda 12 avrodan 85 avroya çıktı. ABD’de Henry Hub’daki ekim vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatı milyon BTU başına 6 doları aşarak son 7 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. API2 Rotterdam Kömürü Vadeli İşlemler Piyasası’nda kömürün ton fiyatı yüzde 265 artarak 200 doları aştı

*Türk şirketi havacılıktaki ihracatıyla Malezya’yı “uçuracak”
Malezya Sivil Havacılık Otoritesinin açtığı ihaleyi 11 istekli arasında en yüksek teknik yeterlilik puanını elde eden Haritaevi kazandı. Haritaevi, Malezya’nın 21 havalimanında dijital dönüşümü hızlandırarak, havacılık bilgi sistemleri ile havacılık bilgi yönetimine geçişi sağlayacak

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,5 artışla 1.391 puana çıktı. Dolar/TL yüzde 0,1 düşüşle 8,8690’dan işlem görürken, altının gramı 496 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans