Ekonomi ve Finans Haberleri – (20.10.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Nijerya’yla askeri savunma ve güvenlik konularında iş birliğimizi güçlendiriyoruz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Nijerya Cumhurbaşkanı Muhammed Buhari, baş başa ve heyetler arası görüşmeler ile ortak anlaşmaların imza töreninin ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda ortak basın toplantısı düzenledi.Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terör örgütleri, silahlı çeteler ve deniz haydutlarıyla mücadele yürüten Nijerya’yla askeri savunma ve güvenlik konularında iş birliğimizi güçlendiriyoruz” ifadelerini kullandı

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Enflasyonu tek haneye indirmeye kararlıyız
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Para ve maliye politikalarımızı arz yönlü yapısal politikalarımızla, verimlilik artışıyla destekleyerek, enflasyonu tek haneye indirmeye kararlıyız” dedi. Oktay, “Cumhurbaşkanlığı 2022 yılı bütçe teklifi yaklaşık yüzde 3,7 azalış göstermiş ve 3 milyar 890 milyon lira olarak belirlenmiştir” diye konuştu

*Aksungur SİHA’nın ilk teslimatı yapıldı
Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen SİHA Aksungur’un ilk teslimatı Deniz Kuvvetleri Komutanlığına yapıldı.Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, “İlk Aksungur’u teslim ettik. TUSAŞ tarafından üretilen yerli ve milli Aksungur SİHA, testleri başarı ile tamamlayarak DzKK’ya teslim edildi. Aksungur SİHA, 750 kilogram faydalı yük kapasitesine ve en az 50 saat maksimum uçuş süresine sahip. Hayırlı olsun” dedi

*İhracatçılara yatırım ve üretim teşvikine ilişkin kanun teklifi, TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonunda kabul edildi
Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edildi

*3. Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu İstanbul’da gerçekleştirilecek
Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu’nun 3’üncüsü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teşrifi ve Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un ev sahipliğinde yarın İstanbul’da başlayacak. foruma, 41 ülkeden 250 kişilik resmi heyet katılacak.Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Türkiye, Afrika ülkeleri ile ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine “kazan-kazan” temelinde büyük önem veriyor. Bu çerçevede, 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan Türkiye-Afrika ülkeleri ticaret hacmi 2020 yılında salgınının olumsuz etkilerine rağmen 25 milyar doları aştı

*Avro Bölgesi’nde enflasyon eylülde 13 yılın zirvesine ulaştı
Eurostat, AB ve Avro Bölgesi’nin eylül ayı enflasyon verilerine göre, AB’de ağustos ayında yüzde 3,2 olan yıllık enflasyon, eylülde yüzde 3,6’ya yükseldi.Avro Bölgesi’nde de ağustosta yüzde 3 olan yıllık enflasyon, eylülde yüzde 3,4’e ulaştı. Böylece, Avro Bölgesi’nde enflasyon 2008 yılı eylül ayından beri ölçülen en yüksek seviyeye ulaştı.Eylül ayında enflasyondaki yükselişe en fazla katkıyı enerji fiyatlarındaki artış verdi

*AB ülkelerinde yılın ilk yarısına ilişkin elektrik ve gaz fiyatları açıklandı
AB ülkelerinde enerji krizi öncesi dönemi kapsayan yılın ilk yarısında konutlarda 100 kilovatsaat elektrik için ödenen tutar ortalama 21,92 avro oldu. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 21,34 avro seviyesinde gerçekleşmişti

*Avrupa’nın depoladığı doğal gaz bir yılda 23 milyar metreküp azaldı
Avrupa’nın doğal gaz depolarında doluluk oranı Eylül 2020-Eylül 2021 döneminde yüzde 95’ten yüzde 74,6’ya geriledi. Doğal gaz rezervleri en fazla azalan ülkeler arasında Hollanda, Portekiz ve Avusturya başı çekti. Türkiye’nin doğal gaz depolarında, konutlardaki ihtiyacını 1 aydan fazla süreyle karşılayacak 3 milyar metreküpten fazla gaz bulunuyor

*Almanya artan enerji fiyatlarını takibe aldı
Almanya’nın son aylarda artan enerji fiyatlarını yakından izlediği ve diğer Avrupa ülkeleri ile birlikte fiyatlara herhangi bir müdahaleyi önemli gördüğü bildirildi. Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, Federal Basın Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısında, Almanya’nın son aylarda artan enerji fiyatlarını yakından izlediğini ifade ettiDiğer Avrupa ülkeleri ile koordineli şekilde fiyatlara herhangi bir müdahaleyi önemli gördüklerini söyleyen Seibert, hükümetin bazı hane halkları için geçici yardımın sunulup sunulamayacağı konusunda değerlendirme yaptığını belirtti

*Bundesbank Başkanı, görevinden ayrılmak istediğini duyurdu
Bundesbank Başkanı Jens Weidmann, kişisel nedenlerden dolayı bu yıl sonunda görevini bırakacağını açıkladı. Weidmann, Bundesbank internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, “Bundesbank’a ve aynı zamanda kendime yönelik yeni bir sayfa açmak için 10 yıldan fazla bir sürenin iyi bir zaman olduğu sonucuna vardım.” ifadesini kullandı. Aynı zamanda ECB Yönetim Konseyi Üyesi olan Jens Weidmann, Mayıs 2011’den beri Bundesbank başkanı olarak görev yapıyordu

*İngiltere Merkez Bankası faiz artırımına hazırlanıyor
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey’nin hafta başında verdiği mesajlar, piyasaların merkez bankasına yönelik faiz artırım beklentilerini artırmasına neden oldu. Swissquote Piyasa Analisti İpek Özkardeşkaya, “Enflasyonda böyle rakamlar görürsek yıl sonu 10 baz puanlık bir artış, takibinde şubat ayında 25 baz puanlık ve ağustos ayında bir 25 baz puanlık artış daha gelebilir” şeklinde konuştu

*İngiltere’de enflasyon eylülde yüzde 3,1 oldu
İngiltere’de enflasyon geçen ay yüzde 3,1 ile hız kesti. TÜFE, ağustosta yüzde 3,2 artmıştı. ONS açıklamasında, ulaşım giderlerindeki yükselişin eylülde enflasyona artış yönünde katkı sunduğu belirtilerek, hükümetin, salgın nedeniyle Ağustos 2020’de restoran ve kafelerdeki hesapların yüzde 50’sini ödediği, bunun Ağustos 2021’de fiyat farkları nedeniyle enflasyonun artmasına neden olduğu kaydedildi

*Çin’de doğrudan yabancı yatırımlar 9 ayda yüzde 19,6 arttı
Çin Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ülkede doğrudan yabancı yatırımlar ocak-eylül döneminde yıllık bazda yüzde 19,6 artarak 859 milyar 510 milyon yuana (yaklaşık 134,7 milyar dolar) ulaştı.Bu dönemde hizmet sektörüne yapılan yabancı yatırımlar yüzde 22,5 artış kaydetti, yüksek teknoloji endüstrisindeki büyüme ise yüzde 29,1 düzeyinde gerçekleşti.Kullanılan yabancı sermaye, dolar bazında yüzde 25,2 yükseldi

*Fitch: Gelişen Avrupa ekonomileri büyümesini güçlendiriyor
Fitch Ratings açıklamasında, gelişmekte olan Avrupa ülkelerinin, Kovid-19 aşılamalarının yapılması ve ekonomilerin açılmaya başlamasıyla büyümelerini güçlendirmeye devam ettiği kaydedildi. Ekonomilerin, GSYH’lerini artırmasıyla kamu desteğine daha az ihtiyaç duyduğu belirtilen açıklamada, bazı ülkelerde tedarik zinciri sıkıntılarının imalat sektörünü etkilediği bildirildi. Gelişen Avrupa ekonomilerinde 2021 için ortalama yıllık enflasyonun yüzde 4,3 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiği, bunun 2011’den bu yana en yüksek enflasyon seviyesi olduğu aktarılan açıklamada, “Fiyat baskısının arkasındaki ortak faktör, tedarik zincirleri ve küresel emtia fiyatları üzerinde baskı yaratan iç talepteki hızlı toparlanmadır. Bu baskılara, döviz kuru hareketleri ve sıkı iş gücü piyasaları eklendi” denildi

*DIW: Psikolojik etki Almanya’da enflasyonu yukarı çekebilir
Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (DIW), şirket ve tüketicilerin “yüksek enflasyon korkusunun” Almanya’da enflasyonu artırabileceği öngörüsünde bulundu. DIW raporunda iş gücünde ücret baskısının tüketim veya üretim maliyetleri gibi klasik enflasyon faktörlerinde ılımlı ve geçici etkiye sahip olduğuna da vurgu yapıldı.DIW açıklamasında, “Ancak, enflasyon beklentilerinin ücret-fiyat sarmalını harekete geçirebilecek bir riski var” değerlendirmesine yer verilerek, bu psikolojik etkiye karşı ECB iletişim önlemlerini zamanında almasının gerektiğine dikkat çekti

*Paris Anlaşması’na rağmen hükümetler fosil yakıt üretimini artırmayı planlıyor
2021 Üretim Açığı Raporu’na göre, iklim değişikliği hedefleri kapsamında fosil yakıt üretimini düşürmesi beklenen hükümetler, 2030’da olması gereken sınırdan yüzde 240 daha fazla kömür, yüzde 57 petrol ve yüzde 71 daha fazla gaz üretimi yapmayı hedefliyor

*TÜİK Veri Kalite Kontrol Kurulu oluşturuldu
TÜİK Başkanlığının Veri Kalite Kontrol Kurulu Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Kurul, TÜİK başkanının görevlendireceği bir başkan yardımcısının başkanlığında, en az üç daire başkanı ve en az bir istatistik müşavirinden oluşacak. Kurul üyelerinin asli görevleri sona erdiğinde, Kurul üyeliği görevleri de kendiliğinden son bulacak. Kurulun üye sayısı 9’dan fazla olmayacak

*BIST 100 endeksi, banka hisselerindeki alımlarla son bir ayın en yükseğine çıktı
AA Finans Analisti ve stratejist Cüneyt Paksoy, “BIST 100 endeksinde, büyüme hikayesinin desteklediği iyi bilançolarla kendini gösteren temel senaryo ve dolar bazlı başta olmak üzere diğer bir çok kritere bağlı ucuzluğun getirdiği fırsatların öne çıktığı bir yapı gözlemliyoruz.BIST 100 endeksi teknik olarak 1.400-1.435 üzerinde kalabildikçe 1.450-1490 geniş bandı önemli direnç eşiği olacaktır” dedi. A1 Capital Genel Müdür Yardımcısı Baki Atılal, “BIST 100 endeksinde geçen hafta yaşanan dalgalanma sonrasında kısa vadeli göstergelerde bir miktar zayıflama yaşansa da yükseliş niyetinin korunduğunu görmekteyiz” ifadesini kullandı

*Yabancı stratejistler TCMB’den faiz indirimi bekliyor
TD Securities Gelişen Piyasalar Strateji Başkanı Cristian Maggio, “TCMB, politika faizini 100 baz puan düşürerek yüzde 17,00’ye çekebilir” dedi. Societe Generale Gelişmekte Olan Piyasalar Strateji Direktörü Phoenix Kalen, “Asıl senaryomuz, TCMB’nin politika faizini 100 baz puan indireceği yönünde” diye konuştu

*Beyaz eşya ihracatı 9 ayda yüzde 28 arttı
Türkiye’nin beyaz eşya ihracatı 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 28 artarak 19 milyon 26 bine yükseldi. TÜRKBESD Başkanı Can Dinçer, “Sektörümüz yılın 9 ayında hem iç pazarda hem de ihracatta çok iyi bir performans sergilediEylül itibarıyla iç pazarda yüksek baz etkisini hissetmeye başladık. Maliyet artışını dengeleyerek başta ana ihracat pazarımız Avrupa olmak üzere faaliyet gösterdiğimiz tüm pazarlarda ivmeyi korumaya odaklanacağız” dedi

*Türkiye’nin dünya ihracatından aldığı pay sanayinin katkısıyla zirve yaptı
Ocak-eylül döneminde sanayi sektörü 122,1 milyar dolar, tarım 20,7 milyar dolar ve madencilik 4,4 milyar dolarlık ihracat yaptı. Türkiye’nin ihracatı, bu dönem yakalanan ivmeyle son 13 ayın 11’inde aylık bazda rekor kırarken ülkenin dünya ihracatından aldığı pay da ilk kez yüzde 1’in üzerine çıkmış oldu

*Sanayinin rekabet gücünü artırmak için yaklaşık 21 milyar liralık bütçe ayrıldı
Üretim ve yatırım ortamını iyileştirerek yüksek katma değerli ve teknolojik ürünlerin üretildiği, rekabet gücü yüksek, sürdürülebilir bir yapı oluşturulması amacıyla uygulamaya konulan Sanayinin Geliştirilmesi, Üretim ve Yatırımların Desteklenmesi Programı için 2022 bütçesinden yaklaşık 21 milyar lira ödenek kullanılacak. Sınai mülkiyet ekosistemine katkı sağlamak amacıyla 2022 bütçesinden 119,1 milyon lira ödenek tahsis edilecek

*Dış ticaret vergilerinden gelecek yıl 329,6 milyar lira gelir elde edilecek
Dış ticaret işlemlerinden gelecek yıl 329,6 milyar liralık vergi tahsilatı yapılması bekleniyor. Gümrük vergilerinden tahsil edilecek tutarın 2022’de 37,5 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor.Bütçede yer alan vergi tahminlerinde, 2022 yılı ithalat beklentileri ile döviz kurunda meydana gelecek değişimler göz önünde bulundurulurken ret ve iadeler ile mahalli idare payları da dikkate alındı

*2022 yılı bütçesine pay gelirlerinden 46,2 milyar lira katkı sağlanacak
Gelecek yıl bütçeye genel bütçeli idarelere ait paylardan 42,2 milyar lira, devlet paylarından yaklaşık 4 milyar lira gelir sağlanması bekleniyor. Genel bütçeli idarelere ait paylar içinde, 15,2 milyar lirayla Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu kesintisi ve 6,8 milyar lirayla GSM işletmelerinden alınan Hazine payları öne çıkıyor

*Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi eylülde aylık bazda yüzde 1,55 arttı
TÜİK, eylül ayına ilişkin YD-ÜFE verilerine göre, YD-ÜFE eylülde, ağustos ayına kıyasla yüzde 1,55, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 21,67, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 28,87 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 35,78 artış kaydetti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,4 artışla 1.436 puana çıktı. Dolar/TL yüzde 0,5 değer kaybederek 9,2550’ye gerilerken, altının gramı 529 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans