Ekonomi ve Finans Haberleri – (16.09.2022)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Amacımız bölgemizde ve ötesinde bir barış kuşağı tesis etmek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütünün (ŞİÖ) Türkiye için son 10 yıldır sahip olduğu Diyalog Ortağı statüsü sayesinde Asya’ya açılan pencerelerden biri haline geldiğini söyledi. Erdoğan, “Amacımız insanı ve insani değerleri merkeze alan girişimci bir diplomasi anlayışı ile bölgemizde ve ötesinde bir barış kuşağı tesis etmektir. Ülkemizin doğu ile batı arasındaki köprü konumu bizlere emsalsiz imkanlar sunmaktadır. Bu anlayışla güvenlikten ekonomiye, enerjiden ulaşıma, tarımdan turizme kadar her alanda iş birliğine hazırız” ifadelerini kullandı

*Putin: Türkiye, Rusya’dan doğal gaz sevkiyatları için en güvenilir rotalardan biri haline geldi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 22’nci Devlet Başkanları Zirvesi’ndeki temasları kapsamında Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya geldi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Türkiye, Rusya’dan doğal gaz sevkiyatları için Avrupa da dahil en güvenilir rotalardan biri haline geldi, TürkAkım sorunsuz bir şekilde çalışıyor.” açıklamasında bulundu. Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile Özbekistan’ın Semerkant şehrinde yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesi kapsamında yapılan görüşmenin başında yaptığı konuşmasında, Ukrayna yönetiminin Rusya ile müzakere sürecini reddettiğini ve hedefine savaş alanında askeri yollarla ulaşmak istediğini belirtti. Zirvenin genişletilmiş toplantısında Avrupa limanlarında bekletilen 300 bin ton Rus gübresini gelişmekte olan ülkelere ücretsiz bir şekilde temin etmeye hazırız. Küresel siyaset ve ekonomide temelden değişim yaşanıyor ve bu, geri döndürülemez. BM Genel Sekreterliğinden, AB Komisyonunu (gübre yaptırımları) bu kısıtlamaları kaldırılması konusunda etkilemesini rica ediyoruz” dedi

*Bakan Karaismailoğlu: Hızlı trende günlük 31 bin 651 yolcu ile tüm zamanların rekorunu kırdık
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, vatandaşlardan gelen talep sonrasında artırılan hızlı tren seferlerine ilginin yoğun olduğunu belirterek, “Seferlerin artırıldığı ilk gün 31 bin 651 yolcu ile tüm zamanların yolcu rekoruna ulaştık” diye konuştu

*Bakan Kirişci, 54,8 milyon liralık tarımsal destek ödemelerinin bugün yapılacağını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 54 milyon 843 bin 181 liralık tarımsal destek ödemelerinin bugün çiftçilerin hesaplarına aktarılacağını açıkladı. Paylaşımda yer alan infografiğe göre, sertifikalı tohum kullanım desteği kapsamında 23 milyon 556 bin 186 lira ve hayvan hastalıkları tazminatı desteği kapsamında 31 milyon 286 bin 995 lira ödeme yapılacak

*TCMB’nin eylül ayı “Piyasa Katılımcıları Anketi” yayımlandı
TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre, yıl sonu TÜFE artış beklentisi yüzde 67,73 oldu. TÜFE’de artış beklentileri 12 ay sonrası için yüzde 41,99’dan yüzde 36,74’e, 24 ay sonrası için de yüzde 24,35’ten 20,63’e geriledi. Politika faizine ilişkin cari ay sonu beklentisi yüzde 13 oldu

*Kısa vadeli dış borç stoku temmuzda 134,6 milyar dolar oldu
TCMB tarafından Temmuz 2022 dönemine ilişkin kısa vadeli dış borç istatistikleri açıklandı. Buna göre, kısa vadeli dış borç stoku, temmuzda 2021 yıl sonuna kıyasla yüzde 10,7 artarak 134,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 7,6 artışla 55,3 milyar dolar, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 12,2 yükselişle 49,5 milyar dolar olarak gerçekleşti

*Konut Fiyat Endeksi temmuzda yüzde 8 arttı
Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan (KFE) (2017=100), temmuzda bir önceki aya göre yüzde 8 artarak 507,6 olarak kayıtlara geçti. Konut Fiyat Endeksi, temmuzda yıllık bazda yüzde 173,8 artarken, bu dönemde reel yükseliş yüzde 52,6 oldu

*Avro Bölgesi’nde enflasyon ağustosta zirve yaptı
Avro Bölgesi’nde, ağustosta yıllık enflasyon enerji fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 9,1’e çıkarak rekor kırdı. Ağustos ayında, Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon artışına en fazla katkıyı yüzde 3,95 ile enerji ürünleri verdi. Enflasyon 15 AB ülkesinde çift haneye çıktı

*AB’de yeni otomobil satışları ağustosta toparlanmaya başladı
AB otomobil pazarında toplam satışlar, 13 aylık düşüşün ardından ağustos ayında yüzde 4,4 arttı. Otomobil satışları geçen yılın temmuz ayından beri düşüşteydi. Geçen yılın ağustos ayında 622 bin 821 olan yeni otomobil satışları, bu yılın aynı döneminde yüzde 4,4 artarak 650 bin 305’e çıktı.AB ülkeleri arasında otomobil satışları ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre Almanya’da yüzde 3, Fransa’da yüzde 3,8, İspanya’da yüzde 9,1 ve İtalya’da yüzde 9,9 arttı

*Alman hükümeti, Rosneft Almanya’ya kayyum atadı
Almanya, enerjide arz güvenliği için Rus enerji şirketi Rosneft’in Alman yan kuruluşu Rosneft Almanya’ya kayyum atadı. Berlin için önemli bir dizel ve benzin yakıtı sağlayıcı olan Schwedt’teki PCK rafinerisinin kontrolü de Bundesnetzagentur’a verildi. Bakanlığın açıklamasında, Rosneft Almanya’nın ülkenin petrol işleme kapasitesinin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturduğunu ve Almanya’nın en büyük petrol işleme şirketlerinden biri olduğunu belirtilerek, kayyum atanmasının enerji arz güvenliğine yönelik tehdide karşı adım olduğu vurgulandı

*Avrupa ağır sanayisi AB’nin enerji planını yetersiz buldu
Avrupa’daki çelik ve alüminyum üreticileri, Avrupa Birliğinin (AB) hazırladığı tedbirlerin enerji maliyetlerini düşürmekte yeterli olmayacağını ve daha fazla önlem alınması gerektiğini bildirdi. Avrupa’daki alüminyum üreticilerinin bildirisinde, AB Komisyonunun açıkladığı acil önlemlerin gerekli olduğunu ancak alüminyum endüstrisinin hayatta kalması için yeterli olmadığını kaydedildi. Bildiride, “Bu tedbirler, enerji yoğun alüminyum endüstrisini daha fazla üretim kesintisine, iş kayıplarına ve muhtemelen üretimin tamamen durmasına karşı koruyamaz” ifadesine yer verildi

*Çin yuanı, dolar karşısında son 2 yılın en düşük seviyesine geriledi
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) agresif faiz artırımlarına devam edeceği beklentileri Çin yuanının dolar karşısındaki değer kaybını sürdürmesine neden oluyor. Çin para piyasalarında dün 6,9775 seviyesinde kapanan dolar/Çin yuanı paritesi, 7 seviyesinin hemen üzerinde işlem görüyor

*Çin ekonomisi ağustosta toparlanma işaretleri verdi
Çin’de ağustos ayı ekonomik göstergelerinde önceki aya göre toparlanma işaretleri gözlendi. Sanayi üretimi, perakende satışlar ve sabit sermaye yatırımları, beklentilerin üzerinde artarken işsizlik önceki aya geriledi. Sanayi üretimi ağustosta yıllık bazda yüzde 4,2 artarken temmuzdaki yüzde 3,8’lik artışı geride bıraktı. Perakende satışlar da temmuzdaki yıllık yüzde 2,7’lik artışın ardından ağustosta yüzde 5,4 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi

*Rusya Merkez Bankası politika faizini yüzde 7,5’e düşürdü
Rusya Merkez Bankası, politika faiz oranını beklentiler doğrultusunda yüzde 8’den yüzde 7,5’e düşürdüğünü duyurdu. Ülkedeki şirketlerin önemli bir kısmının üretim ve lojistik noktasında sıkıntılar yaşadığının ifade edildiği açıklamada, iç talebin ise toparlanmaya devam ettiği kaydedildi

*Sterlin, dolar karşısında 37 yılın en düşük seviyesinde
Sterlin, dolar karşısında 37 yılın, avro karşısında da 19 ayın en düşük seviyesine geriledi. İngiltere Merkez Bankası (BoE), Aralık 2021’den itibaren her ay düzenli faiz artırırken, ağustos toplantısındaki 50 baz puanlık faiz artışına karşın ülkenin para biriminde yaşanan değer kaybını engelleyemedi

*Tarım grubu 5 sektörle ihracatta rekora koştu
Tarım grubu, 21 milyar 516 milyon dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek ocak-ağustos ihracatını gerçekleştirdi. İSTİB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kopuz, “Tarımsal hâsıla verileri oldukça güçlü. Bunun yanında özellikle salgın sonrası normalleşme ile artan bir ihracat ivmesi de var” dedi. İHBİR Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, “Tüm dünyada ürünlerimize karşı yoğun ilgi devam ediyor. İhracat artışında rekoltenin yüksek olması da etkili” diye konuştu

*Türkiye’de otoyolların voltajı yükselecek
Zebra Elektronik Genel Müdürü Berkay Somalı, “Şu an otoyollarda 150-200 civarında olan DC hızlı şarj istasyonlarının sayısı 2023 Nisan’da birden 1.500-1.700 bandına çıkmış olacak. Bu da elektrikli aracıyla memleketine gitmek isteyen ya da uzun yol yapmak isteyen pek çok elektrikli araç severi rahatlatacak bir unsur olacak. Gerek sektörden gerekse sektör dışından pek çok firma elektrikli araç şarj istasyon ağı kurma niyetinde” açıklamasında bulundu

*Gelişmiş ülkeler enerji krizine karşı nükleer planları yapıyor
Japonya, 9 reaktörü daha aktif hale getirirken, Almanya 2 reaktörü acil durum rezervi olarak hazırda bekletiyor. Çin, önümüzdeki dönemde her yıl 8 nükleer reaktör açmayı, Güney Kore 2030’a kadar 10 nükleer santral inşa etmeyi planlıyor. Belçika kapatılacak santrallerin hizmet süresini uzatırken, Fransa 14 yeni nükleer reaktör planı yapıyor

*Tarımda bitkisel üretimi artıracak projelere hız verilecek
2023-2025 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi’ne göre, tarım ve bitkisel üretimde arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerine ilişkin projelerde sulama yatırımları öncelikli olacak. Tarım bilgi sistemlerinin iyileştirilmesine hizmet edecek altyapı ve araştırma projeleri de öncelikler arasında yer alıyor

*Türkiye’deki firmaların aktif büyüklüğü geçen yıl 15,6 trilyon lira oldu
TÜİK, 2021 yılı sektör bilançolarını açıkladı. Türkiye’deki firmaların bilançolarına göre toplam aktif büyüklükleri, geçen yıl 15 trilyon 569 milyar 930 milyon lira olarak hesaplandı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,4 değer kazanarak 3.380 seviyesine çıktı. Dolar/TL yüzde 0,1 artışla 18,28’den işlem görürken, altının gramı 984 liradan satılıyor

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans