Ekonomi ve Finans Haberleri – (16.05.2022)

*Bakan Karaismailoğlu: Halkalı-İstanbul Yeni Havalimanı Metro Hattı’nda TBM çalışmaları tamamlandı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, İstanbul Havalimanı’nı kent merkezine bağlayacak Halkalı-İstanbul Yeni Havalimanı Metro Hattı’nda TBM ile yapılan tünel açma çalışmalarının sona erdiğini bildirdi. Karaismailoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, İstanbul’daki raylı sistem ağının 260 kilometre olduğunu, yapımı devam eden projelerin tamamlanmasıyla 363 kilometreye yükseleceği bilgisini verdi

*Bakan Varank, bu yıl gökyüzü gözlem etkinliklerinin 4 ilde yapılacağını açıkladı
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, girişimciliğin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının en önemli politika alanlarından biri olduğunu dile getiren Varank, geleneksel girişimcilere ve teknoloji tabanlı iş yapmak isteyen gençlere destek verdiklerini söyledi

*Bakan Nebati konut sektörü temsilcileriyle bir araya geldi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Birlikten Berekete” temasıyla konut sektöründe faaliyet gösteren iş insanlarıyla bir araya geldiklerini belirterek, “Hepimizin ortak meselesi olan enflasyonla mücadelede vatandaşlarımızı rahatlatacak adımların atılması hususunda kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdik.” ifadesini kullandı

*TCMB’den sabit getirili devlet iç borçlanma senetlerini özendirme adımı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Para ve Kur Politikası metni ve Liralaşma Stratejisi kapsamında Türk lirası cinsi varlıkların teminat sistemindeki ağırlığını artırıcı adım attı. Liralaşma Stratejisi çerçevesinde, TCMB, TL cinsi varlıkların teminat sistemindeki ağırlığının artırılmasına yönelik olarak 27 Mayıs’tan itibaren bazı uygulamaları devreye alacak. TL cinsinden DİBS’ler hariç diğer teminat çeşitlerinde iskonto oranlarının artırıldığını ve yüzde 5’ten yüzde 15’e çıkarıldığını belirten bankacılık kaynakları, gelecek dönemde de TL cinsi varlıkların teminat sistemindeki ağırlığının artırılması yönünde adımların sürdürülebileceğini söyledi

*Bakan Kirişci, 180 bin hektarlık alanın yüzde 70’i kendini yenileyebilir durumda
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, ormana girişlerle ilgili yetkinin mülki idarelerde olduğunu belirterek, “Geçtiğimiz günlerde mesela İzmir Valiliğimiz bu konuya ilişkin yasaklama kararı aldı. Tabii bu konuda biz de özellikle bu hassasiyeti vatandaşlarımızdan göstermesini isterken, burada da bir ölçülülük ilkesi, yani toplumu önce eğiteceğiz. Ama çok riskli dönemlerde de yasaklanması konusu bizim de destek verdiğimiz, olmasını arzu ettiğimiz bir uygulama.” dedi

*Bakan Kirişci: Yangınlara karşı hava ve kara gücümüzü daha da güçlendiriyoruz
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Yangınlara karşı hava ve kara gücümüzü daha da güçlendiriyoruz. 39 olan helikopter sayımızı 55’e, uçak sayımızı 3’ten 20’ye, İHA sayımızı 4’ten 8’e yükselttik.” açıklamasında bulundu

*Renault’un Rusya’daki varlıkları Rus devletine devredildi
Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Renault ile şirketin Rusya’daki tüm varlıklarının Rus hükümeti ve Moskova belediye yönetimine devredilmesi konusunda anlaşma imzalandığını bildirdi. Anlaşmaya göre, Renault’un Avtovaz’daki payını 6 yıl içerisinde geri alma hakkına sahip olduğuna işaret edildi

*Cari açık martta 5,6 milyar dolar oldu
Cari işlemler açığı, martta geçen yılın aynı ayına kıyasla 2 milyar 229 milyon dolar artarak 5 milyar 554 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bunun sonucunda 12 aylık cari işlemler açığı 24 milyar 223 milyon dolara yükseldi. Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 3 milyar 356 milyon dolar artarak 6 milyar 342 milyon dolara yükselmesi etkili oldu

*Ücretli çalışan sayısı martta yıllık bazda yüzde 6,5 arttı
Geçen yılın mart ayında 13 milyon 10 bin 420 kişi olan sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, bu yıl aynı ayında yüzde 6,5 artışla 13 milyon 851 bin 380 kişiye yükseldi. Söz konusu ayda ücretli çalışan sayısı, sanayi sektöründe yıllık bazda yüzde 5,8, ticaret-hizmet sektöründe yüzde 8,3 artarken, inşaat sektöründe yüzde 0,5 azaldı

*İş gücü istatistikleri açıklandı
Türkiye’de işsizlik oranı, 2022’nin birinci çeyreğinde, geçen yılın son çeyreğine göre 0,1 puanlık artışla yüzde 11,4 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 845 bin kişiye yükseldi. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise 0,1 puanlık artışla yüzde 11,4 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre 1,7 puan azaldı

*Almanya’da toptan eşya fiyatlarında nisanda yüzde 23,8 ile son 60 yılın en yüksek artışı
Almanya’da Toptan Eşya Fiyat Endeksi, enerji ürünleri ve ham maddelerdeki keskin fiyat artışı nedeniyle nisanda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23,8 yükselerek 1962’den bu yana en fazla artışı kaydetti. Nisanda petrol ürünleri bir yıl öncesine göre yüzde 63,4, yakıt fiyatları yüzde 70,9 ve metal fiyatları yüzde 55,7 arttı. Geçen ay yıllık bazda süt, yemeklik yağ ve yumurta fiyatlarında yüzde 29,7 artış olması dikkati çekti

*İhracat ve ithalat birim değer endeksleri martta yükseldi
İhracat birim değer endeksi, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,7, ithalat birim değer endeksi yüzde 33,7 arttı. İhracat birim değer endeksi bu yılın birinci çeyreğinde geçen aynı dönemine göre yüzde 9,4 arttı. İhracat miktar endeksi yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4 artış gösterdi

*Gelir İdaresi Başkanlığı, geçen yıl yaklaşık 20 milyon bandrollü ürün denetledi
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), bandrollü ürünlere yönelik geçen yıl 60 bin 710 denetim yaparken, bu kapsamda denetlenen alkol ve tütün ürünü sayısı 19 milyon 779 bin 197 olarak belirlendi

*Türkiye’de tıbbi, aromatik bitki üretimi ve ihracatı artıyor
Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Genel Müdürü Mehmet Hasdemir, Türkiye’nin, kekik, defne ve haşhaşta dünyanın en önemli ihracatçı ülkelerinden biri haline geldiğini ifade etti. Hasdemir, “Son dönemde, özellikle son 20 yılda tıbbi bitkilerin üretimi yaklaşık 6 kat arttı. Yani Türkiye’de son 20 yılda 80 bin tondan 470 bin tona ulaşan tıbbi ve aromatik bitkiler üretimi söz konusu. Yine 400 milyon doların üzerinde bir ihracat ortaya çıkmış durumda.” dedi

*Doğal gaz dağıtımına 5 yılda 50 milyar lira yatırım yapılacak
Doğal gaz dağıtımına 2022-2026 döneminde 50 milyar lira yatırım yapılması ve 320 yeni ilçeye gaz arzı sağlanması planlanıyor. Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliğinin (GAZBİR) 2021 Yılı Sektör Raporu’na göre, geçen yıl doğal gaz dağıtım şirketleri tarafından 2,7 milyar lira tutarında yatırım yapıldı. Bu tutar, makroekonomik göstergelerdeki hareketlilik ve genişleme bölgelerindeki yatırımlar nedeniyle 2017-2020 dönemindeki yıllık ortalama yatırım tutarının 900 milyon lira üzerinde gerçekleşti

*Bütçe uygulama sonuçları açıklandı
Bütçe gelirleri nisanda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 75 artarak 164 milyar 114 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 93,6 artışla 214 milyar 281 milyon lira olarak kaydedildi. Bütçe, nisanda 50 milyar 167 milyon lira açık verdi

*Emtia piyasasındaki satış baskısı durdurulamıyor
ABD’de nisan ayı enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde gelmesiyle dolara olan talep artarken, değerli metaller başta olmak üzere emtia fiyatlarında sert düşüşler kaydedildi. 1.799,23 dolarla geçen hafta şubat ayından bu yana en düşük seviyeyi gören altının onsu, haftayı yüzde 3,8 düşüşle tamamladı. Haftanın ilk işlem gününde yüzde 5,59 artış kaydeden buğday fiyatı ise 12,47 doları gördü. Buğday piyasasında Hindistan’ın ihracat yasağı kararı etkisini sürdürüyor. Hindistan, gıda güvenliğini riske atması nedeniyle buğday ihracatını yasaklamıştı

*İnşaatın etkilediği 250 sektörün istihdamı 6 milyonu geçiyor
İnşaatın etkilediği yan sektör sayısı 250’yi bulurken, müşavirlikten demire, betondan mobilyaya kadar uzanan bu sektörlerin istihdamı 6 milyonu aşıyor. İnşaatın desteklediği 250 yan sektörle birlikte istihdamı ise 6 milyon kişiyi aşıyor ve bu sektörlerin GSYH içinde yüzde 35’lere varan bir paya sahip olduğu görülüyor

*AB, enflasyonun artmasını, büyümenin zayıflamasını bekliyor
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Rusya-Ukrayna savaşının enerji ve emtia fiyatlarını artırması nedeniyle AB genelinde ekonomik büyüme beklentisini düşürürken, enflasyon beklentisini yükseltti. AB Komisyonu’nun “Avrupa Ekonomik Tahminleri 2022 İlkbahar” raporunda, AB ve Avro Bölgesi ekonomisinin bu yıl yüzde 2,7, 2023’te yüzde 2,3 büyüyeceği öngörüldü

*AB, martta 27,7 milyar avro ticaret açığı verdi
Avrupa Birliği’nin (AB) ihracatı, martta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,8 artarak 220,5 milyar avroya, ithalatı da yüzde 40,4 yükselerek 248,2 milyar avroya çıktı. Böylece AB’nin dış ticaret açığı mart ayında 27,7 milyar avro oldu

*El Salvador’da 44 ülkenin katılımıyla Bitcoin toplantısı gerçekleştirilecek
Orta Amerika ülkesi El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, 44 ülkeden merkez bankası yetkilileri ile finansal otoritelerinin, kripto para birimi Bitcoin başta olmak üzere dijital ekonomiye ilişkin konuları görüşmek üzere El Salvador’da toplanacağını bildirdi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi günü yüzde 1,2 değer kaybederek 2.390 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,5 artışla 15,55’ten işlem görürken, altının gramı 906 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans