Ekonomi ve Finans Haberleri – (15.11.2021)

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Doğu Akdeniz’de macera arayan cevabını alır
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Rum tarafının, Akdeniz’de yeniden tek taraflı hidrokarbon çalışmalarına başlayacağını duyurduğunu belirterek, “Hiç merak etmesinler, onları yalnız bırakmaz, sondaj çalışmalarımıza kaldığımız yerden devam ederiz. Kimseden çekinmiyoruz. Doğu Akdeniz’de macera arayan cevabını alır” ifadelerini kullandı

*KKTC Cumhurbaşkanı Tatar: Bugün özgür olarak yaşadığımız bir vatana sahipsek bu, Mücahit ve Mehmetçik sayesindedir
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, “Bugün üzerinde devlet kurduğumuz, özgür olarak yaşadığımız bir vatana sahipsek bu, Mücahit ve Mehmetçik sayesindedir” dedi. Tatar, Kıbrıs’ta ve bölgede kritik gelişmeler yaşanırken, Doğu Akdeniz’deki jeopolitik durumun hidrokarbon kaynakları üzerinden bir mücadeleye dönüştüğünü belirterek, “Buradaki ana hedef, Doğu Akdeniz’deki Türk egemenliğinin temel noktalarından olan KKTC’yi tasfiye edip, ana vatan Türkiye’yi Doğu Akdeniz’den uzaklaştırmaktır” şeklinde konuştu

*Bakan Varank: Amacımız; Türkiye’nin rotasını her zaman yatırım, üretim, istihdam ve ihracatta tutmak
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde “Milli Teknoloji Hamlesi” ışığında büyük ve güçlü Türkiye yolunda kararlılıkla ilerlediklerini belirterek, “Amacımız; Türkiye’nin rotasını her zaman yatırım, üretim, istihdam ve ihracatta tutmak” dedi

*Bakan Çavuşoğlu: İran’la köklü ilişkilerimizi bölgemizin yanı sıra küresel konularda da geliştirmek istiyoruz
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi ziyaret kapsamında bulunduğu Tahran’da, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile ortak basın toplantısı düzenledi. Çavuşoğlu, Türkiye’nin İran’la köklü ilişkilerini, bölgesel ve küresel konularda iş birliğini geliştirmek istediğini belirtti. Bakan Çavuşoğlu, Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin 7. Toplantısı’nın ne zaman düzenleneceğine ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’ı ziyaret edip etmeyeceğine ilişkin soruya, İranlı mevkidaşıyla toplantıya ilişkin bir tarih belirlemek için fikir alışverişinde bulunduklarını belirterek “Bu sene içinde gerçekleştirmeyi arzu ediyoruz” yanıtını verdi

*Bakan Karaismailoğlu, Kanal İstanbul Sazlıdere Köprüsü’nde incelemelerde bulundu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Kuzey Marmara Otoyolu’nun ve Kanal İstanbul Sazlıdere Köprüsü’nün yapım çalışmalarının her gün hız kazanarak devam ettiğini belirterek, “Kanal İstanbul’un gerekli yapılarını bir bir hayata geçirirken sektör paydaşlarımızın görüşlerini de alarak Kanal İstanbul’un işletme planlarını hazırlıyoruz” açıklamasında bulundu

*KADEM Geleneksel Üretimin Genç Gönüllü Elçileri Projesi Kapanış Töreni
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Hükümet olarak, kendi işinin patronu olmak isteyen kadınlara hayallerini gerçekleştirebilmeleri için hibe kredileri ya da teşvikler veriyor, kadınlara pozitif ayrımcılık ilkesini bu sahada da uyguluyoruz” diye konuştu

*25. Uluslararası İş Forumu Bakü’de düzenlendi
Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov, “Ağdam’da sanayi parkı, Cebrayıl’da serbest ticaret bölgesi kuruluyor. Yatırımı teşvik etmek için çalışıyoruz. Çalışmalarda MÜSİAD üyelerini de görmekten memnuniyet duyarız” dedi. Türkiye Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati, “(Türkiye ile Azerbaycan arasında) Ticaret hacmini önümüzdeki 5 yıl içerisinde 15 milyar dolara çıkarma hedefine ulaşabilmek için ciddi çalışmaların yapılması gerekir” dedi. MÜSİAD Kurucu Başkanı ve IBF Başkanı Erol Yarar, “Türkiye’nin tarım ve turizm alanındaki tecrübesini Azerbaycan’la birleştirmek istiyoruz” ifadesini kullandı

*Bütçe uygulama sonuçları
Bütçe gelirleri ekimde 114 milyar lira, giderleri 131,4 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe ekimde 17,4 milyar lira, ocak-ekim döneminde 78,5 milyar lira açık verdi. Merkezi yönetim bütçesinden ocak-ekim döneminde 1 trilyon 183 milyar 72 milyon lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri 1 trilyon 184 milyar 572 milyon lira oldu. Bu dönemde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38 artarak 904 milyar 545 milyon liraya çıktı

*AB’nin ithalatı eylülde hızlı yükseldi
AB’nin ihracatı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,4 artarak 186,9 milyar avroya, ithalatı da yüzde 26,5 artarak 186,4 milyar avroya yükseldi

*AB, 4 ülkenin Kovid-19 aşı sertifikasını tanıdı
AB Komisyonu, Gürcistan, Moldova, Yeni Zelanda ve Sırbistan’ın uyguladığı Kovid-19 aşı sertifikalarının AB’nin sertifikasına eş değer kabul edilmesi kararı alındığını açıkladı. Açıklamada, 4 ülkenin yarın itibarıyla AB aşı sertifikası sistemine bağlanacağı belirtildi. Bu ülkelerin verdikleri aşı sertifikalarının “AB Dijital COVID Sertifikası” ile aynı koşulları taşıyacağı vurgulanan açıklamada, sertifikaların AB ülkelerinde de kabul edileceği bildirildi

*AB, Belarus’a karşı hava yollarını dahil ederek yaptırımları genişletecek
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Polonya ile yaşanan göçmen krizinden dolayı AB’nin Belarus’a yönelik yaptırımlarını hava yolu şirketleri de dahil olmak üzere genişleteceğini açıkladı

*Avrupa Merkez Bankası’ndan enerji fiyatları ve arz darboğazı uyarısı
ECB Başkanı Christine Lagarde, enerji fiyatlarındaki artış veya arz kısıtlamalarının devam etmesi halinde enflasyonun uzun süre yüksek seviyelerde kalabileceğini söyledi. Lagarde, “Arz darboğazları ve enerji fiyatlarındaki artış nedeniyle büyüme hızı yavaşlıyorMevcut vadeli işlem fiyatları 2022’nin ilk yarısında enerji fiyatlarında gözle görülür bir gevşemeye işaret ediyor” dedi. Avro Bölgesi’nde ekonomisinin üçüncü çeyrekte yüzde 2,2 büyüdüğünü anımsatan Lagarde, GSYH‘nin yıl sonuna kadar salgın öncesi seviyelere ulaşmasını beklediklerini ifade etti

*ABD ve Japon Ticaret Bakanları, çelik ve alüminyum tarifelerini müzakere etti
Japon ve ABD’li Ticaret Bakanları, ABD’nin Japonya’dan ithal ettiği çelik ve alüminyuma uygulanan yüksek gümrük vergilerinin kaldırılmasını görüştü. Tokyo’yu ziyaret eden ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo ile Japonya Ticaret Bakanı Hagiuda Koiçi, yaptıkları görüşmede ikili ticari ilişkileri ele aldı.İkili, önceki ABD Başkanı Donald Trump tarafından uygulamaya alınan, Japonya’dan çelik ve alüminyum ithalatına getirilen yüksek gümrük vergilerinin kaldırılmasını görüştü. Görüşmede küresel yarı iletken çip tedarik sıkıntısının hafifletilmesi ve uluslararası lojistik sahasında iş birliği fırsatlarının da ele alındığı kaydedildi

*Yeni kurulan Pekin Borsası işlemlere başladı
Pekin’de kurulan, Çin ana karasındaki üçüncü menkul kıymetler borsası işlemlere başladı. Yeni borsa, Şanghay ve Şıncın’dakilerin ardından Çin ana karasında hizmete açılan üçüncü menkul kıymetler borsası oldu. Çin’de giderek büyüyen teknoloji, internet ve hizmetler sektörlerindeki yenilik odaklı küçük ve orta ölçekli işletmelere yatırım sağlaması amaçlanan borsada 81 şirket işlem görmeye başladı

*BBVA’dan Garanti için gönüllü pay alımı kararı
BBVA Yönetim Kurulu’nun Garanti BBVA’nın halihazırda BBVA mülkiyetinde bulunmayan yüzde 50,15 oranındaki paylarının tamamı için 12,20 Türk lirası satın alma bedeliyle bir gönüllü pay alım teklifi yapılmasına karar verdiği bildirildi. BBVA Yönetim Kurulu Başkanı Carlos Torres Villa, “Bu işlem, ülkenin en iyi bankasına yatırım yapmak ve hissedarlarımıza değer yaratmak için muhteşem bir fırsat sunmakta ve aynı zamanda Garanti BBVA azınlık hissedarları için çok cazip bir fiyat sağlamaktadır” şeklinde konuştu

*Borsa İstanbul’da ralli, banka hisseleriyle devam ediyor
Uzun yıllar borsanın lokomotifi konumundaki banka hisselerinin, geçen yıl başlayan ve bu yıl ekim ayına kadar devam eden suskunluğunu bozarak yeniden dümene geçmesiyle BIST 100 endeksi rekor üzerine rekor kırıyor. Vakıf Yatırım Yatırım Danışmanlığı ve Portföy Yönetimi Direktörü Altan Aydın, “BBVA’nın Garanti Bankası ile ilgili kararını bir milat olarak kabul edebiliriz. Yabancı yatırımcı ve borsaya uzak olan Türk yatırımcıların algısı açısından bu gelişme çok önemli. Finansal açıdan bakıldığında da ayrılan para ve teklifin boyutu psikolojik olarak da piyasayı destekleyecek” dedi. Işık Menkul Stratejisti Volkan Dükkancık, “BBVA’nın bu kararı tüm bankacılık sektöründeki fiyatlamaların tekrar gözden geçirilmesi yönünde piyasada bir kıvılcım oluşturmuş durumda” değerlendirmesinde bulundu

*İşverenler ücretler üzerindeki vergilerin azaltılmasını istedi
TİSK, ücretler üzerindeki vergilerin kademeli olarak düşürülmesinin çalışan ve işverenler üzerindeki baskıyı azaltacak yegane formül olduğunu bildirdi

*Savunma ve havacılık fuarı SAHA EXPO’da 123,5 milyon dolarlık anlaşma yapıldı
SAHA EXPO kapsamında 31 sözleşme, anlaşma ve protokol imzalandı. Söz konusu imzaların ekonomik karşılığı yaklaşık 123,5 milyon dolar olarak hesaplandı

*Türkiye’de ekimde 137 bin 401 konut satıldı
Konut satışları ekimde bir önceki aya göre yüzde 6,6 azalırken geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 14,9 arttı. Yabancılara yapılan konut satışları, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,1 artarak 5 bin 893 oldu. Ekimde yabancılara konut satışında ilk sırayı 1265 konutla İran vatandaşları aldı

*Yabancıya konut satışı 10 ayda 2020’nin tamamını geride bıraktı
Ocak-ekim döneminde yabancılara konut satışı yüzde 38’lik artışla 43 bin 372’ye ulaşırken, en çok konut 20 bin 247 adetle İstanbul’da satıldı. GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Otomatik değerleme firması atayan düzenlemede değişikliğe gidileceğine dair karar, sektörün zarar görmesinin önüne geçti. Çözümle beraber bu yıl 50 bin adetlik satış hayalimiz tazelendi”dedi. İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, “10 yıl önce yabancıların toplam (satışlardan) aldığı pay binde 8’di. Şimdi bu oran yüzde 3,9 seviyesine yükseldi. Ekimde ise yüzde 4,3 oldu” dedi

*Perakende sektörünün 9 aylık net karı ikiye katlandı, hasılatı yüzde 26,3 arttı
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi altında işlem gören perakende şirketlerinin net karı 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 94,5 artarak neredeyse iki katına çıkarken, toplam hasılatı yüzde 26,6 artış kaydetti

*Emtia piyasasında ralli haftası yaşandı
Buğday 8,3775 dolarla Aralık 2012’den bu yana, pamuk 1,1683 dolarla Temmuz 2011’den bu yana, kahve de 2,2385 dolarla Ekim 2014’ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Geçen hafta altın yüzde 2,6, gümüş yüzde 4,8, bakır yüzde 1,8, paladyum yüzde 3,4, platin yüzde 4,7, alüminyum yüzde 5, nikel yüzde 1,7, çinko yüzde 0,4 değer kazandı

*Enflasyon “rekorlarla” tüm dünyanın sorunu haline geldi
Kovid-19 salgını kaynaklı arz darboğazları fiyatları yukarı çekmeyi sürdürürken, dünyanın dört bir yanından gelen veriler enflasyonun gelişmiş ülkelerde dahi “rekor” yükselişler kaydettiğini gösteriyor. Veriler, dünya nüfusunun yaklaşık 1,2 milyarının iki ila üç haneli enflasyonla yaşadığını ortaya koyuyor. Ekonomiyi istikrara kavuşturmaya çalışan politika yapıcılar, yüksek enflasyona nasıl tepki verileceğini tartışıyor

*Ticarette “yeşil dönüşüm” seferberliği
Paris İklim Anlaşması’nı yürürlüğe koyan Türkiye, Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum çalışmalarını hızlandırdı. Bu kapsamda, dış ticaretteki engellerin kaldırılması ve şirketlerin yeşil dönüşümünün sağlanması amacıyla Ticaret Bakanlığı önderliğinde kurulan Yeşil Mutabakat Çalışma Grubu’nun faaliyetlerini yoğunlaştırması, temiz enerjiden yeşil ulaşıma, tarımdan sanayiye kadar çeşitli alanlarda ihtisas çalışma gruplarının kurulması için düğmeye basıldı

*COP26’da kömür kullanımının azaltılması ilk kez resmi metinde yer aldı
Türkiye’nin müzakere kararlarının iklim politikasında belirleyici olacağının sözünü vererek kararlı bir tutum sergilediği COP26, ülkelerin 2022 sonuna kadar daha iddialı iklim hedefleri beyan etmesi kararlaştırıldı

*Akkuyu NGS, 2053 net sıfır emisyon hedefine sağlayacağı katkıyla öne çıkıyor
Sıfır emisyonla, çevreye zararlı sera gazı salımı yapılmadan kesintisiz elektrik üretilebilecek Akkuyu NGS’nin yıllık 35 milyon ton karbondioksit salımını engelleyeceği hesaplanıyor. Dünya genelinde işletme halindeki 442 nükleer reaktör, Kovid-19 salgınına rağmen 2020’de toplam 2 bin 553 teravatsaat elektrik üreterek kömürden enerji üretimine kıyasla 2 milyar ton karbondioksit salımını önledi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 3,9 artarak tarihinde ilk kez 1.700 puanın üzerine çıktı. Dolar/TL yüzde 0,4 artışla 10,0240’tan işlem görürken, altının gramı 601 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans