Ekonomi ve Finans Haberleri – (1.10.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Yeni anayasa milletimize vereceğimiz en güzel 2023 hediyesi olacak
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Meclis’imizin mümkün olursa tamamının uzlaşmasıyla hazırlanacak bir yeni Anayasa, milletimize vereceğimiz en güzel 2023 hediyesi olacaktır. Bunun için Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan partilerin yeni Anayasa tekliflerini en kısa sürede kamuoyuyla paylaşmalarını bekliyoruz. Yıllarca terör örgütleri dahil her kesim tarafından istismar edilen ve adına ‘Kürt sorunu’ denen meseleyi, hak ve özgürlüklerden kalkınmaya kadar tüm boyutlarıyla çözdük” dedi

*Bakan Muş: İhracatta Cumhuriyet tarihimizde ilk kez aylık bazda 20 milyar dolar eşiğini aştık
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, “İhracat eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30 artışla 20,8 milyar dolar oldu. Cumhuriyet tarihimizde ilk kez aylık bazda 20 milyar dolar eşiğini aştıkSon 12 aylık ihracat 212,2 milyar dolar ile yeni bir Cumhuriyet rekoru kırdı. Bu değerle yıl sonu Orta Vadeli Program hedefi olan 211 milyar doların üzerine çıktıkEylül ayında gerçekleşen 44,2 milyar dolar değerindeki ticaret hacmi en yüksek aylık dış ticaret hacmidir. Sayın Cumhurbaşkanımızın müjdesini verdiği İhracatı Geliştirme Fonu’nu kurguladık. Bu fonla sadece ihracatçılarımıza hizmet verecek bir finansman imkanını sunacağız” ifadesinde bulundu

*Bakan Çavuşoğlu, Aydın’da turizmcilerle buluştu
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, aşı sertifikasyonlarının tanınması konusunda sorun yaşanan İngiltere ile mesafe katedildiğini belirterek “Sayın Cumhurbaşkanı’mız, New York’ta Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson ile görüşmesinde bu konuyu söyledi. Boris Johnson da bunun saçma bir uygulama olduğunu söyledi. Avrupa’da BioNtech aşısı olanlar için problem yok, Türkiye’de olanlar için henüz bir netlik yok… Hemen o konuda da düzeltmeler yapıldı, yapılıyor” diye konuştu

*Bakan Kurum, Meclis’in onayına sunulacak Paris İklim Anlaşması’nı AA’ya değerlendirdi
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “Paris Anlaşması’na taraf olmak sadece bir imza altına almak olmayacak. Tüm sektörlerimizde, tarımımızı, turizmimizi, sanayimizi, sürdürülebilir, döngüsel ekonomi çerçevesinde birçok yatırımlarımızı hayata geçireceğimiz adımlar atacağız. Glasgow’da iklim değişikliğiyle ilgili mücadelede Türkiye’nin samimiyetini ve kararlılığını net bir şekilde ortaya koyacağız” açıklamasında bulundu

*Üreticiye ekimde rekor destek ödemesi
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, iklim değişikliğinin ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının olumsuz etkilerinin üreticiye yansımaması için gece gündüz çalıştıklarını belirterek, çiftçilere ekimde toplam 773 milyon 269 bin lirayla rekor destek ödemesi yapacaklarını söyledi. Bakan Pakdemirli, “Ekim ayında rekor destek ödemesi yapacağız ve ödemeler bugün hesaplara geçecek(Çiğ süt desteği) 261 bin 584 çiftçi, toplam 706 milyon 136 bin 472 lira destek ödemesi alacak” şeklinde konuştu

*KDV indiriminin ikinci el cep telefonu fiyatlarına yansıması bekleniyor
Yenileme merkezleri tarafından satışa sunulan ikinci el cep telefonlarında KDV oranı yüzde 1’e düşürülürken, Ticaret Bakanlığının yetki verdiği yenileme merkezi sayısı 8’e ulaştı. Vatandaşlar, bu merkezler ve bunlara bağlı yetkili satıcılar tarafından 12 ay garantili yenilenmiş cep telefonu satın alabiliyor.Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, “Oluşacak vergi avantajı fiyatlara da yansıyacağından tüketiciler daha uygun fiyatlarla yenilenmiş cep telefonu satın alabileceklerdir” dedi

*AA Finans’ın eylül ayı Enflasyon Beklenti Anketi sonuçlandı
Ekonomistler, eylülde Tüketici Fiyat Endeksi’nin yüzde 1,34 artmasını bekliyor. Ankete katılan ekonomistlerin eylül ayı için enflasyon beklentileri, en düşük yüzde 0,71, en yüksek yüzde 2,30 aralığında yer aldı. Ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 1,34) göre bir önceki ay yüzde 19,25 olan yıllık enflasyonun yüzde 19,69’a yükseleceği hesaplanıyor. Tüketici Fiyat Endeksi, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 1,12 artış göstermişti

*Vergi kanunlarına ilişkin düzenleme içeren kanun teklifi TBMM’de
AK Parti milletvekilleri, mükelleflerin vergiye uyumlarını gözeten, vergi güvenliğini artıran, sosyal adaleti ve rekabet ortamını güçlendiren, yatırımları teşvik edip ihtilafları sonlandıran ve vergi uygulamalarında öngörülebilirliği sağlayan değişikliklerin hayata geçirilmesi için çeşitli vergi kanunlarında değişiklikler yapılmasını içeren kanun teklifini, Meclis Başkanlığına sundu

*Türkiye ile Yunanistan’ın istişari görüşmelerinin 63. turu 6 Ekim’de Ankara’da yapılacak
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye ile Yunanistan’ın istişari görüşmelerinin 63. turunun, 6 Ekim’de Ankara’da yapılacağını duyurdu

*Avro Bölgesi’nde enflasyon eylülde 13 yılın zirvesine çıktı
Avro Bölgesi’nde, eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 3,4’le son 13 yılın en yüksek seviyesinde ulaştı. Avro Bölgesi’nde eylül ayındaki enflasyonun ana bileşenlerine bakıldığında, en yüksek yıllık enflasyon yüzde 17,4 ile enerjide gerçekleşti. Enerjiyi, yüzde 2,1 ile enerji dışı sanayi ürünleri, yüzde 2,1 ile gıda, alkol ve tütün ürünleri ve yüzde 1,7 ile hizmetler izledi

*Almanya’da imalat sanayi PMI, tedarik darboğazları ile geriledi
Avrupa ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya’da imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), arz darboğazlarının etkisiyle 4,2 puanlık düşüşle 58,4 puana geriledi. IHS Markit Ekonomisti Phil Smith, “Tedarik darboğazları şirketlerin üretim maliyetlerini artırmaya devam ediyor ve buna bağlı olarak üreticilere fiyatları yükseltmeleri için baskı yapıyor” ifadesini kullandı

*İSO Türkiye İmalat PMI eylülde 52,5 oldu
İSO Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde 52,5 oldu. IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Türk imalatçıları, son dönemde üretim ve yeni siparişlerde gözlenen toparlanmayı sürdürebildi ve her iki gösterge de eylül ayında artış kaydetti. Hatta yeni siparişlerde süregelen artışlar, firmaların yeni personel alımını sürdürmesine rağmen operasyonel kapasite üzerinde baskı oluşturmaya başladı” değerlendirmesindebulundu

*İngiltere’de imalat sanayi üretimi eylülde hız kesti
IHS Markit/CIPS verilerine göre, ülkede sanayi üretimi satın alım yöneticileri endeksi (PMI) 57,1 seviyesine geriledi. İngiltere’de bir önceki ayda imalat sanayi PMI verisi 60,3 seviyesinde kaydedilmişti. Ekonomistlerin beklentisi ise eylül ayında sanayi PMI verisinin 56,3 seviyesinde gerçekleşmesi yönündeydi

*AB-Avustralya ticaret anlaşması müzakereleri ertelendi
Avrupa Birliği (AB) ve Avustralya arasındaki serbest ticaret anlaşması müzakereleri, ABD, İngiltere ve Avustralya arasında AUKUS özel güvenlik anlaşmasının imzalanmasının ardından ertelendi

*Çin’in borç krizindeki büyük inşaat ve emlak şirketi ülke ekonomisini tehdit ediyor
Toplam borcu 300 milyar doları aşan Çinli Evergrande Grande grubu, yurt dışı borç tahvillerinin faizini ödemede bu ay iki kez başarısız oldu. Çin’de 171 banka ve 121 finans kurumuna borcu bulunan grubun ödeme sıkıntısına düşmesinin, ülke genelinde kredi sıkışmasına yol açabileceğinden endişe ediliyor. Analistlere göre grubun olası iflası, Batı’da 2008 finans krizini tetikleyen, ABD’li yatırım bankası Lehman Brothers’ın çöküşüne benzer bir etki yaratabilir

*Türk lirası mevduatlara stopaj desteği yıl sonuna kadar uzatıldı
Türk lirası (TL) mevduatlara stopaj desteği uygulaması süresinin yıl sonuna kadar uzatılmasını içeren Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. TL mevduatların cazibesini artırmak ve ters dolarizasyonu desteklemek amacıyla verilen stopaj desteği 30 Eylül’de sona eriyordu. Karar ile söz konusu destek 31 Aralık 2021’e kadar uzatıldı. Bu karar, 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren açılan veya vadesi yenilenen hesaplar ile bu tarihte iktisap edilen, bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara uygulanacak

*BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yeni dönem başlıyor
Borsa İstanbul’un 16 Temmuz 2021’de duyurduğu değerleme metodolojisindeki değişiklik uygulamaya alındı, bugün itibarıyla BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yeni dönem başladıÇevresel, sosyal ve kurumsal yönetim olmak üzere 3 ana başlık, 10 kategori, 25 tema ve bu temalara ilişkin 450’den fazla veri noktasından oluşan Refinitiv’in değerleme metodolojisinin kullanımı ile beraber yatırımcıların değerlenen şirketlerin sürdürülebilirlik notlarına erişimi kolaylaşıyor

*Dünya Yatırımcı Haftası bu yıl 4-6-8 Ekim’de bir dizi çevrim içi etkinlikle kutlanacak
Dünya Yatırımcı Haftası kutlamaları Türkiye’de, Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul AŞ ve TSPB iş birliğinde 4 Ekim’de Borsa İstanbul’da gerçekleştirilecek gong töreniyle başlayacak.Türkiye’nin önde gelen yatırım uzmanları, sektör temsilcileri ve akademisyenlerin bilgi ve deneyimlerinin katılımcılarla paylaşılacağı etkinliğin temel hedefi bu yıl da yatırımcıların finansal eğitimi ve sermaye piyasası konularında farkındalık yaratılması olacak

*TMSF, Erol Aksoy aleyhine New York’ta açtığı davayı da kazandı
TMSF tarafından, New York Mahkemesi’nin, paranın kaynağı konusunda tutarsız açıklamalar yapan Erol Aksoy ve kızının güvenilir tanık olmadığına ve New York’taki dairenin “satılmak üzere” belgelerinin New York Şerif Ofisi’ne teslim edilmesine karar verdiği bildirildi. Zaman Gazetesi’nin ve matbaalarının sahibi olduğunu iddia eden FETÖ/PDY mensubu iş insanlarının, uluslararası tahkim mahkemesinde açtığı 126 milyon avroluk dava da geçen hafta TMSF lehine sonuçlanmıştı

*İngiliz e-ticaret pazarı Türk şirketler için fırsat kapısı aralıyor
TOBB e-ticaretten Sorumlu Başkan Yardımcısı Selçuk Öztürk, sınır ötesi e-ticarette hedef pazarlardan birinin İngiltere olduğunu belirterek, “Türkiye ve İngiltere arasındaki ikili ticaret hacmi son 10 yılda yüzde 70’ten fazla artış kaydetmiştir. Ticaret hacminin e-ticaretle daha yukarı seviyelere geleceğine inanıyoruz” dedi

*Limak Yatırım, Uludağ Elektrik Şirketleri’nin hisselerini İngiliz yatırım fonu Actis’e satıyor
Limak Yatırım bünyesinde bulunan Uludağ Elektrik Şirketleri’nin (Uluğ Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri AŞ) paylarının tamamının devri için uluslararası sürdürülebilir altyapı yatırım fonu Actis ile hisse satış sözleşmesi imzalandı. Limak Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, “Yapılan bu anlaşmanın, özellikle altyapı yatırımlarında yabancı yatırımcıların Türkiye’nin potansiyeline olan ilgisinin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum” diye konuştu

*İstanbul’un havalimanları yeni yılla birlikte metrolarına kavuşuyor
İstanbul Havalimanı-Gayrettepe metrosunun havalimanı-Kağıthane etabı ile Tavşantepe-Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı metrosunun 2022 yılının ilk çeyreğinde hizmete alınması hedefleniyorÇalışmaların 7/24 esasına dayalı olarak sürdüğü metrolardan İstanbul Havalimanı-Halkalı hattının ise 2022 sonunda açılması bekleniyor

*Doğal gaz ithalatı temmuzda yüzde 30,1 arttı
Temmuzda en fazla doğal gaz ithalatı 2 milyar 305 milyon metreküple Rusya’dan yapılırken, bu ülkeyi 633 milyon metreküple İran, 568,5 milyon metreküple Cezayir takip etti. Bu dönemde Türkiye’nin doğal gaz tüketimi de yüzde 35 artış gösterdi

*Firmaların kullandığı krediler 10 yılda 6 katına çıktı
Firmaların bilançolarına göre 10 yılda banka kredilerinden en fazla 3,6 trilyon lirayla imalat sektörü yararlandı. Bu dönemde kullanılan uzun vadeli krediler, kısa vadeli kredilerin 2 katını buldu. Firmaların kullandıkları kısa ve uzun vadeli banka kredilerinin toplamı 10 yılda 12,7 trilyon liraya ulaştı

*”Cep”ten internet abone sayısı 68 milyona yaklaştı
Türkiye’de 3G ve 4,5G hizmetiyle mobil bilgisayardan ve cepten internet hizmeti alan mobil geniş bant abone sayısı 67 milyon 857 bin 214 oldu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,3 azalışla 1.402 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,6 kayıpla 8,8410’a düşerken, altının gramı 499 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans