Covid-19 güncesi: Avrupa kapanıyor, ya biz?

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı tüm vatana kutlu olsun. Ben Atatürkçüyüm, bu yüzden Kurtuluş günü benim için çok özel bir anlam taşıyor. Tatili Türkiye’de Atatürkçülü’ğün yeniden dirilişi veya Atatürk’ün (bence) en büyük iki eseri olan modernleşme ve kalkınma hamlesi hakkında makaleler tasarlayarak geçirdim. Heyhat, bunlar 10 Kasım’a ertelendi. Çünkü önce acil olanı yazmak lazım. Acil olan da ABD ve Avrupa’da azan Covid-19 pandemisinin dünyayı kış resesyonuna taşıması. Ama daha da acili var. Avrupa maliyeti çok ağır da olsa yeniden kapanmaya başladı. ABD’de ise Biden kazanırsa, karantinalar ve diğer kısıtlamalar başlayacak.

Türkiye’de “resmi hasta” sayısı 2.300’e yükselirken süper-taşıyıcıları da içeren “vaka” sayısı hala devlet sırrı. Erdoğan hükümeti gerçeği saklayarak ekonomiyi kurtarmaya çalışıyor, ama yürümeyecek. Bu makalede Erdoğan hükümetini bekleyen kaybet-daha az kaybet ikilemini anlattım.

Türkiye’nin önünde iki kriz var. İlki sağlık krizi, dün 2,300’ü de aşan “yeni hasta” sayısı dahi Covid-19’un pençesini Türkiye’ye attığının bir göstergesi, fakat sokakta hissedilen corona gerçeği çok daha can yakıcı. İkinci sorun ise hızla bir ödemeler dengesi krizine giden kur istikrarsızlığı. Erdoğan hükümetinin gündeminde ise bu başlıklar yer almıyor. Erdoğan, Türkiye’nin sınır-ötesi nüfuzunu genişletmek, yerli ve milli kültür yaratmak ve doğal gaz keşfini yeni kalkınma hamlesine dönüştürmekle meşgul.

Hükümet ve halkın gündemi arasındaki kopukluk ciddi bir siyasi güven krizi ve resesyon riskini de beraberinde getiriyor.

Aslında, her iki soruna da kesin çare var, fakat maliyeti çok ağır. Dövizdeki istikrarsızlığı önlemenin bedeli TCMB’nin 600-700 puan faiz artırması, ama karşılığı kredilerin aniden kesilmesi ve derin bir kış resesyonu olur. Covid-19’la mücadele konusunda ise Avrupa bize yol gösteriyor: Kapanma yeniden başladı, çünkü başka çare yok.

Çarşmba günü Macron ve Merkel ülkelerinde yeni corona kısıtlamaları ilan ettiler. Artık barlar, restoranlar ve zaruri olmayan hizmet işletmeleri kapatılacak. Okullar ve işyerleri şimdilik açık. Fransa’da devlet izni olmadan seyahat de yasaklandı. Almnaya’da vatandaşların gereksiz tüm ziyaret ve seyahatlerden fedakarlık etmesi istendi, ama bu yasağa dönüşebilir.

Yazının devamı için TIKLAYINIZ!