Bu sabah Financial Times’da manşet haberlerden biri: “Xi Jinping gelir dağılımında adalet ve zenginlerin üstüne gidilmesini istiyor”. Kötü bir şey mi? Tabii ki hayır, ama kodları açarsanız, bu Xi Jinping’in demokrasisiz kapitalizmden tamamen geri adım atıp, Maoist günlere geri dönmesi anlamını taşır.
İkinci haber Wall Street Journal’da çıktı ve saman alevi gibi her finans basını organına yansıdı: Fed Eylül’de tahvil alım programında azaltma takvimi açıklayacak.
FÖŞ derki, bunların ikisi de olmaz. Hele hele, ikisi birlikte hiç olmaz. Çin, Fed’i şapşallatır. Birkaç yıl içinde de kapitalizmden geri adım atmanın ABD’yle giriştiği amansız rekabette milli çıkarlara verdiği zararı görür. Ya vazgeçer, ya Xi Jinping’ten vazgeçilir.
Beijing ona ABD’yle rekabetinde en büyük avantajı sağlayan yeni teknoloji şirketlerini “denetim altına alıyor”. Denetimde sorun yok, aynı şeyi AB- ABD de yapmak istiyor ve yapmalı. Ama denetimin amacı demokrasi ve otoriter rejimlerde değişir. Mesela, Almanya’da sosyal medya denetiminin amacı yalan haber yayılması ve birey mahremiyetine tecavüzün engellenmesi. Türkiye’de ise AKP trollerin yalan haber yaymasının kolaylaştırılması ve parti çizgisine ters her şeyin yasaklanması. Neyse, FÖŞ bugün Çin ekonomisinde yavaşlamanın Fed’i nasıl şapşallaştıracağını yazacak, konudan birkaç ışık yılından fazla uzaklaşmayalım.
Dün, BlackRock denen dünyanın bir numaralı Varlık Yönetim Şirketi Çin’in artık gelişmiş bir ülke olduğunu ilan ederek, borsalarındaki satış dalgasının büyük fırsat olduğunu hatırlattı tüm dünyaya. BlackRock’a kanıp Çin menkul kıymetlerine dalanlar çıkamayacaklarını görecekler. Çin, öngörülebilirlik açısından Türkiye’den farksız bir ülke konumuna evriliyor. Kısa erimde dahi, Çin’den sıcak para kaçışı, arkasından da yerli sermaye kaçışı beklenebilir. Bu durumda yuan’ın değer kaybı enflasyonu körükler ve Beijing’in çok canını sıkar. Ayrıca, ilk aşamada ABD’ye ihracatı da artıracağı için ticari ilişkilerde “papazlaşma” durumu yaratır. (Bakınız: The Priestization of Us-China Trade Dealizations” Atilla Yesilada, Judas Priest, 2022)
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!