SABAH STRATEJİSİ
Dün ABD’de açıklanan ve beklentilerin üzerinde gelen ADP özel sektör istihdam verisi Dolar’da güçlenmeye, risk iştahında da zayıflamaya neden oldu. Dolar endeksi (DXY) %0,7 oranında yükselirken, faizlere daha hassas Nasdaq teknoloji endeksi %1 düşüş gösterdi. Bugünkü kritik tarım dışı istihdam verisi (TSİ: 15.30) öncesinde piyasalar bu sabah defansif kalmaya devam ediyorlar. Tarım dışı istihdamın mayısta 650 bin kişi artış sergilemesi beklenirken, 1 milyona yakın bir veride Fed’in para politikasına yönelik endişeler artabilir ve risk iştahındaki zayıflık devam edebilir. Aylık %0,2 beklenen ortalama saatlik kazançların da istihdamla birlikte beklentilerin üzerinde gelmesi durumunda satışlar belirginleşebilir. Zayıf verilerde ise dünkü fiyatlamalar da dikkate alındığında piyasa güçlü pozitif bir tepki verebilir. Yurtiçi piyasalar da tarım dışı sonrası oluşacak fiyatlamalara paralel hareket edebilir. Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Karadeniz’de yeni doğalgaz keşfi duyurusu da yakından izlenecek.
MAKROEKONOMİ
Dün küresel ölçekte mayıs ayına ilişkin nihai hizmet PMI verileri izlendi. Avrupa tarafında hizmet PMI’ların mayıs ayında bölgede aşılama hızlarının artması ve birçok ülkede kısıtlayıcı tedbirlerin gevşetilmesiyle bölge genelinde güçlü görünüm sergiledikleri gözlendi. Bu kapsamda, mayıs ayında hizmet PMI’lar, İngiltere’de aşılamadaki yüksek seviyenin de yardımıyla 61’den 62,9’a ve Euro Bölgesi’nde 50,5’ten 55,2’ye ve Almanya’da 49,9’dan 52,8’e yükseldi. ABD tarafında aşılama sürecindeki ilerleme, hizmet sektörü işletmelerinin açılmaları ve devasa teşvik paketlerinin etkisiyle 70,4’e yükseldi ve böylece tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşarak rekorunu yeniledi. Yeni siparişlerin artışı, son 9 ayın yeni ihracat siparişlerindeki en hızlı artışın yardımıyla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Firmalar işçi bulmakta zorlandıklarını, girdi maliyeti enflasyonunun hızlandığını belirttiler. Diğer yandan hizmet üreticisi firmaların, daha da yükselen maliyetlerini yansıtma kapsamında ücretlerini büyük bir hızla artırdıkları gözlendi.
Aşılanma sürecindeki ilerleme ile normalleşme adımları ve nakit teşviklerin de yardımı ile insanların sosyaI faaliyetleri artmakta ve bu durum ISM imalat dışı PMI verisine olumlu yansıdı ve endeks 62,7’den 64’e yükseldi fakat raporda IHS Markit ile uyumlu olarak arz sıkıntıları, işçi eksikliği ve fiyat artışları dikkat çekmekte. Veriye bakıldığında 18 alt sektörün tamamı genişleme bölgesinde. Üretim ve yeni siparişler alt endeksleri güçlü genişleme bölgesinde.
Bunun yanında, ABD’de bugünkü tarım dışı istihdam öncesi ADP özel sektör istihdam verisi ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları izlendi. Mayıs ayına ilişkin ADP özel sektör istihdamı beklentilerin oldukça üstünde temmuz sonrası en yüksek rakam olan 978 bin kişi arttı. Normalleşme adımları ile hizmet sektöründe istihdam 850 bin kişi, imalat sektöründe 52 bin kişi arttı. Firma büyüklüklerine göre bakıldığında ise dengeli bir dağılım görülmekte. Küçük ölçekli firmalar 333 bin, orta ölçekli firmalar 338 bin ve büyük ölçekli firmalar ise istihdamı 308 bin kişi artırdı. Geçen ayki istihdam artışı ise 742 binden 654 bin kişiye revize edildi. ADP verisi tarım dışı verisi öncesi istihdam açısından olumlu sinyal verirken, her zaman birbiriyle orantılı artmayabiliyor. Diğer yandan 29 Mayıs haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları, son beş haftadır art arda düşüşünü sürdürerek 405 bin kişi seviyesinden 385 bin kişi seviyesine geriledi ve böylece salgın sonrası ilk kez 400 bin kişi seviyesinin altına gerilemiş oldu.
Mayıs ayında TÜFE, kapanma ve talep koşulları nedeniyle %1,3 seviyesindeki beklentilerin altında aylık bazda %0,89 arttı. Yıllık TÜFE, %16,59’a gerileyerek yıllık artış trendini sonlandırdı. Merkez Bankası, Enflasyon Raporu’nda enflasyonun nisanda tepe yapmasını beklediklerini vurgulamıştı. Bu açıdan TCMB beklentisinin ilk aşamada gerçekleştiğini görmekteyiz. Dünkü yatırımcı toplantısında TCMB Başkanı Kavcıoğlu da enflasyonda belirgin düşüş için üçüncü çeyreğin sonunu işaret etti ve politika faizinin gerçekleşmiş enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini de yeniden belirtti.
ÜFE tarihi ortalamalarının üzerinde seyretmeye devam etmekte. ÜFE’de aylık %3,92 artışla mayıs ayı tarihi ortalaması olan %1,3’ün oldukça üzerinde. Neticede gerek kur etkisi gerekse uluslararası emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve tedarik zincirindeki sıkıntılarla yaşanan arz kısıtları ÜFE kanalıyla TÜFE üzerinde risk oluşturmayı sürdürüyor. Yıllık ÜFE, %38,33 ile Kasım 2018’den beri en yüksek seviyede. Çekirdek enflasyon olarak izlenen C endeksinde yavaşlama görülmekte, aylık %1,01 artarken, yıllık %17,77’den %16,99’a geriledi.
- Tam kapanmanın etkisiyle belirli ürünlere olan talebin azalmasıyla yıllık manşet enflasyon ve B ve C çekirdek enflasyon göstergelerinde düşüş görüyoruz.
- Enerji, hizmet, gıda ve alkolsüz içecekler ve altın hariç dayanıklı mallar aylık bazda mayıs ayları ortalamasının üzerinde artış kaydetti. Gıdada işlenmemiş gıdadaki düşüşün sınırlı olmasıyla bu ay aylık artış görüyoruz. Temel mallar ile mevsimselliğe ve artan girdi maliyetlerine rağmen tam kapanmanın etkisiyle talep koşullarıyla baskılanan giyim ve ayakkabı tarihsel ortalamanın belirgin altında artış kaydetti. Bununla birlikte hizmet enflasyonu; kira, lokanta ve otellerdeki ılımlı seyre karşılık ulaştırma ve haberleşme hizmetleri kaynaklı tarihsel ortalamasının üzerinde artış kaydetti.
- %0,89 gerçekleşen TÜFE’nin kaynakları: Ulaştırma 0,39 puan (şehirlerarası otobüs ücreti, LPG, benzin, otomobil fiyatlarındaki artış…), konut 0,12 puan (doğal gaz zammının etkisi artarak sürdü), giyim ve ayakkabı 0,10 puan, gıda ve çeşitli mal ve hizmetler 0,08 puan (altın fiyatlarındaki artış çeşitli mal ve hizmetleri etkilemeyi sürdürüyor), lokanta ve oteller 0,06 puan etkiledi. Geri kalan kalemlerden haberleşme, eğitim ve sağlık sınırlı pozitif etki yaptı. Kapanma ile eğlence ve kültür, indirimlerle birlikte alkollü içecekler ve tütün TÜFE’yi sınırlı düşüş yönünde etkiledi.
- ÜFE’deki artışın sanayi gruplarına göre ana belirleyicileri ara mallar ve enerji olurken, detaylarda ana metaller, tekstil ürünleri, gıda ürünleri, kok ve rafine petrol ürünleri, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı, fabrikasyon metal ürünler ve kimyasal ürünler yükselişte etkili oldu.
Merkez Bankası, 2021 yıl sonu enflasyon tahminini %9,4 seviyesinden %12,2 (%10-%14,4 tahmin aralığı) seviyesine çekmişti. Mayıs ayı TCMB Beklenti Anketi’nde anket katılımcıları yıl sonu için %13,81 seviyelerinde bir enflasyon beklemekte. Ayrıca orta ve uzun vadeli enflasyon beklentilerinde de artış görmüştük.
Özellikle küresel ölçekte ekonomik toparlanma ile enerji fiyatlarındaki artış, uluslararası emtia ve gıda fiyatlarındaki yüksek seyir, tedarik zincirindeki sıkıntılarla yaşanan arz kısıtları, ekonomik normalleşme ile özellikle hizmet sektöründeki gecikmiş maliyet etkilerinin yansımaları ve kur gelişmeleri ve döviz kuru geçişkenliği enflasyon üzerinde yukarı yönlü risk oluştururken, finansal sıkılaşma ile iç talepte görülmeye başlanan yavaşlama ise yukarı yönlü enflasyonist etkileri sınırlayacaktır.
İlk çeyrekte güçlü seyreden iç talep sonrası 2. çeyrekte kısmi yavaşlanma görülmekte. Ayrıca mayıs ayında tam kapanmanın da etkisiyle beklentilerin altında bir tüketici enflasyonu görüldü. TCMB’nin politika metinlerinde sık sık vurguladığı üzere finansal sıkılaşmanın etkilerini iç talep üzerinde bundan sonraki süreçte görmemiz olası fakat aşılama sürecindeki gelişmeler ile normalleşmenin hız kazanması iç talepteki belirgin yavaşlamayı sekteye uğratabilir.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
- Bugün, piyasaların odak noktasında TSİ 14’te Fed Başkanı Jerome Powell’ın ve ECB Başkanı Christine Lagarde’ın, Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından düzenlenen etkinlikteki konuşmaları olacak.
- ABD tarafında, TSİ 15.30’da mayıs ayına ilişkin istihdam piyasası verileri takip edilecek. Buna göre, ortalama saatlik kazançların yıllık bazda artış hızının %0,3’ten %1,6 seviyesine yükselmesi bekleniyor. Tarım dışı istihdam artışı ise nisanda geniş çaplı mali desteklerin uygulanması, kısıtlayıcı tedbirlerin gevşetilmeye başlanması ve aşılamaların hızlanmasının olumlu etkisine karşın sürpriz bir şekilde 266 bin kişi seviyesine gerilemiş ve böylece son 3 ayın en yavaş artışını kaydetmişti. Özellikle tarım dışı istihdam ekonomik toparlanmaya ilişkin şüphe uyandırsa da bir faktörün de firmaların işçi bulamaması olduğu da konuşulmuştu. Tarım dışı istihdamın mayısta ise yeniden toparlanarak 650 bin kişi artış sergilemesi ve işsizlik oranının ise %6,1’den %5,9 seviyesine gerilemesi bekleniyor.
- Avrupa tarafında ise, TSİ 12’de Euro Bölgesi’nde nisan ayına ilişkin perakende satışların, aşılamaların hızlanması, kısıtlayıcı tedbirlerin kaldırılmaya başlanması ve baz etkisinin belirginleşmesiyle yıllık bazda artış hızının %12’den %25,5’e yükselmesi bekleniyor.
- Diğer yandan, bugün G-7 Ülkeleri Maliye Bakanları Telekonferans Toplantısı başlayacak ve 2 gün sürecek.
Yurt içi tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
TSİ 14.30’da mayıs ayına ilişkin reel efektif döviz kuru endeksi verisi takip edilecek. Reel efektif döviz kuru endeksi, nisan ayında aylık bazda %5 oranında düşüşle 62,29 seviyesine gerilemiş ve böylece TL, reel bazda son 4 ayın en düşük seviyesine gelmişti. Ayrıca TSİ 10’da TCMB’nin Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi yayınlanacak. Öte yandan, Moody’s’in, Türkiye ülke değerlendirmesini gece yarısı yayınlaması bekleniyor. Moody’s’in değerlendirmesinde, Türkiye’nin kredi notunu ‘B2’ seviyesinde ve görünümünü ise ‘Negatif’ olarak koruması bekleniyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Garanti Bankası (GARAN, Nötr): Banka tarafından Hollanda’da yerleşik ve Banka’nın %100 iştiraki olan Garanti Holding B.V.ye 53,5mn Avro tutarında sermaye artırımı yapılmasına ve Garanti Holding B.V.nin sermayesinde yapılacak artırım ile ilgili olarak gerekli her türlü işlemlerin yerine getirilebilmesi hususunda Genel Müdürlüğe yetki verilmesine karar verilmiştir.
Türk Telekom (TTKOM, Nötr): Şirket ile Türkiye Haber-İş Sendikası arasında başlayan 14. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde 60 günlük yasal görüşme süresi sona ermiş olup anlaşma sağlanamamıştır. Görüşmeler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tayin edilecek resmi arabulucu aracılığıyla devam edecek olup bu süreçte Şirket ve Sendika her zaman bir araya gelip Toplu İş Sözleşmesi imzalayabileceklerdir.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: Bankacılık sektörünün Nisan ayı net dönem karı bir önceki aya göre yüksek bazın da etkisiyle (mart ayı dönem sonu düzeltmeleri) %39,6 oranında azalarak 4,32 milyar TL’ye gerilemiştir. Net faiz gelirleri ile net ücret komisyon gelirleri dışında ticari kardan ticari zarara geçilmesi ve diğer faaliyetlerdeki keskin düşüş karlılığın aylık bazda gerilemesinde etkili olmuştur. Operasyonel giderlerde artış ise devam etmiştir. Nisan ayı karı sonrasında bankacılık sektörünün Ocak – Nisan 2021 net dönem karı bir önceki yıla göre %5,4 oranında artarak 20,7 milyar TL’ye yüklemiştir. Kamu Bankalarının karı ise yıllık %47,1 oranında azalarak aynı dönemde 4,16 milyar TL olmuştur. Mevduat maliyetlerindeki artış devam ederken, kredilerden alınan faiz gelirlerinin düşmesi ve TÜFE endeksli tahvillerinin bir önceki ayda gözlenen katkısının bu ayda gözlenmemesi net faiz gelirlerinde %18,7’lik bir düşüşe yol açmış ve bu kalemden 14,8 milyar TL gelir elde edilmiştir. TL kredilerdeki yavaşlamanın da etkisiyle net ücret ve komisyon gelirleri ise %9,9 oranında düşmüş ve 4,6 milyar TL olmuştur. Diğer yandan, bir önceki aydaki 1,1 milyar TL’lik ticari karın bu çeyrekte 5 milyar TL zarara dönüşmesi karın düşmesinde önemli bir etken olmuştur. Buna ek olarak, diğer faaliyet gelirlerinin %58,1’lik düşüşle 3,3 milyar TL’ye gerilemesi de kar üzerinde önemli baskı yaparken, operasyonel giderler %8,4 oranında artarak 9,3 milyar TL’ye çıkmıştır. Bankacılık sektörünün karşılık giderleri ise Nisan ayında %75 oranında azalarak 3,9 milyar TL’ye düşmüş ve karın daha fazla gerilemesine engel olmuştur. Nisan ayında TL krediler, tüketici kredilerindeki büyüme oranının yavaşlamasıyla sadece %0,3 oranında yükselmiştir. Toplam krediler ise %0,5 oranında büyümüş ve 3.870 milyar TL’ye yükselmiştir. Fonlama tarafında bakıldığında, TL mevduatlarda %0,9 oranında büyüme görülürken, toplam mevduatlar %1,2 oranında artarak 3.856 milyar TL’ye yükselmiştir. Bankacılık sektörünün kredi/mevduat oranı ise 50 baz puan azalarak %100,4 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörünün kümülatif özsermeye karlılığı azalan aylık karın etkisiyle 30 baz puan düşse de %10,4 ile çift hanede kalmaya devam etmiştir. Aktif karlılık ise %1 ile değişmemiştir. Öte yandan, net faiz marjı ise aylık bazda 3 baz puan gerileyerek %2,81’e düşmüştür. Bankacılık sektörü sorunlu kredi oranı ise sorunlu kredileri intikallerine yönelik devam eden destek, güçlü tahsilatlar ve kredi büyümesine bağlı olarak düşmeye devam ederek – aylık bazda 6 baz puan – %3,69 olmuştur. Son olarak, sermaye yeterlilik oranı mayıs ayında %17,93 olarak gerçekleşmiştir.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Anel Elektrik (ANELE): 24.05.2021 tarihli KAP bildiriminde; Birleşik Arap Emirlikleri’nde kurulu Şirketin bağlı ortaklığı Anel Emirates LLC nin üstlenmiş olduğu Abu Dhabi Uluslararası Havalimanı Elektrik işleri ile alakalı proje işvereni TAV-CCC-Arabtec JV (TCA JV) projenin ana işvereni Abu Dhabi Havalimanı idaresi (ADAC) ile olan sözleşmelerinin ADAC tarafından feshedildiğini, konunun TCA JV tarafından değerlendirildiğini ve önümüzdeki günler içerisinde daha net bilgi verileceği Şirkete bildirdiğini, yaşanan gelişmeler çerçevesinde konunun tüm yönleriyle değerlendirilip gerekli aksiyonların alınması hususunda Yönetim Kurulu’na yetkinin verildiği bilgisi paylaşılmıştı.
Yönetim Kuruluna verilen yetki çerçevesinde Abu Dhabi / Birleşik Arap Emirlikleri’nde kurulu Anel Emirates LLC şirketinin işvereni TAV-CCC-Arabtec JV den olan alacakları ile alakalı olarak tahkim işlemleri başlatılmıştır. Tahkim başvurusu 25.05.2021 tarihinde yapılmış, ancak tahkim başvurusunun kabul edilip edilmeyeceği belli olmadığından Sermaye Piyasası Kurulu’ nun II-15.1 sayılı Özel Durumlar Tebliği’nin 6’ıncı maddesi kapsamında Şirketin meşru çıkarlarının zarar görmemesi ve yatırımcıların yanıltılmasına yol açılmaması için tahkim başvurusunun ertelenmesine karar verilmiştir. Yapılan tahkim başvurusu Abu Dhabi Ticari Uzlaşma ve Tahkim Merkezi (ADCCAC) tarafından kabul edilerek işleme alınmış ve Tahkim Merkezi tarafından 03.06.2021 tarihi itibariyle ilgili taraflara konu hakkında cevaplarını sunmaları ve tahkim heyetini oluşturmaları için gerekli bildirim yapılmıştır. Bu kapsamda erteleme kararı ile birlikte tahkim başvurusunun kabul edildiğini kamuoyuyla paylaşırız.
Banvit (BANVT, Nötr): Şirket tarafından 25.05.2021 tarihinde yapılan Özel Durum Açıklaması ile Bandırma Piliç Üretim Tesisimiz ile Bandırma İleri İşlem Tesisinin üretim kapasitelerini artırmaya yönelik Şirket tarafından toplam 46 Milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılacağı ve bu yatırımın hem Şirket öz kaynaklarından hem de yatırım kredisinden finanse edileceği kamuya açıklanmıştı. Bu çerçevede, yatırımımın gerçekleştirilmesine yönelik olarak Vakıfbank ile 228 Milyon Türk Lirası tutarında yatırım kredisi anlaşmasının yapıldığını açıklanmıştır.
Martı GYO (MRGYO, Sınırlı Pozitif): Şirket portföyünde yer alan gayrimenkul değerlerine ilişkin geçen yıl açıklanan 21.09.2020 tarihli değerleme raporlarında toplam değer 542,6mn TL iken, bu dönem 31.05.2021 tarihli değerleme raporlarındaki gayrimenkullerin toplam değeri 179,8mn TL artış ile 722,4mn TL’ye çıkmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %19 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 60 milyar TL’lik (%19’dan, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı, toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 338 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,59 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,58-%1,63 bandında hareketin ardından %1,63 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde günlük bazda sınırlı yükselişler gözlendi. Bu kapsamda, günlük bazda kısa, orta ve uzun vadeli tarafta faizlerde 10 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi