Borsa Şirket Haberleri / Ziraat Yatırım – (11.10.2021)

SABAH STRATEJİSİ

Bu haftaya tekrar enerji ve gaz fiyatlarındaki artışlarla başlıyoruz. WTI ham petrolün fiyatı uzun bir aradan sonra 80 USD’nin üzerine çıkarken, doğalgaz kontratları ve Çin’de kömür fiyatlarında yükselişler gözleniyor. Ancak, hisse piyasalarının buna çok negatif tepki vermediğini izliyoruz. Hatta MSCI Asya Pasifik endeksi %1’e yakın alıcılı. Geçtiğimiz haftalarda enerji fiyatlarındaki ralli enflasyon endişelerini tetiklemiş ve oynaklık yükselmişti. Asya’daki olumlu görüntü de ABD vadelilerinin yatay seyretmesine katkı sağlıyor. Cuma günü ABD’de tarım dışı istihdam kötü gelse de detaylar (önceki verinin yukarı yönlü revizyonu, düşen işsizlik oranı vs) Fed’in varlık alımı azaltımına yönelik beklentilerde bir değişiklik yaratmadı. ABD borsaları ve Dolar da haftanın son işlem gününde karışık bir görüntü sergilemişti. Piyasada stagflasyon (düşük veya eksi büyüme, yüksek enflasyon) konusu odakta kalmaya devam ediyor. Her ne kadar faizlerdeki yön yukarı -ki merkez bankaları buna reaksiyon veriyor – olsa da büyüme tarafı stagflasyon endişelerinin artıracak görüntüde değil. Örneğin, Çin hariç de ABD ve Avrupa’da PMI’lar -yavaşlama işaretleri gözlense de – genişleme bölgesinin hayli üzerindeler. Dolayısıyla, borsalarda aşağı yönlü sert fiyatlamaların devamı şu aşamada gelmiyor ki VIX endeks tekrar eşik 20 seviyesinin altında. Bu çerçevede, piyasalarda faiz kaynaklı riskler bir taraftan devam ederken, bu sabah Asya borsalarındaki görüntü – enerji fiyatlarındaki görüntüye karşın – borsalardaki oynaklığın kısa vadeli düşmesine yardımcı olabilir. Bu ortamda da BIST100 endeksi güne alıcılı bir görüntüyle başlayarak 1.405/10 güçlü direnç bölgesini test edebilir ki cuma günü negatif ayrışan TL bu sabah değer kazanıyor. Endekste, aşağıda, haftalık ortalamanın bulunduğu 1.390 bölgesi ise destek olarak izlenebilir. BIST100, gün içerisinde bu desteğin üzerinde kalarak 1.405/10 direnç bölgesine yakın hareket edebilir. Bu hafta yurtiçinde cari işlemler dengesi ve sanayi üretimi verisi öne çıkarken, yurtdışında ABD’de enflasyon, perakende satışlar ve Fed toplantı tutanakları izlenecek. Ayrıca, ABD bilanço sezonu bu hafta ağırlıklı olarak bankalarla başlayacak. Borsa İstanbul’da da yavaş yavaş bilanço fiyatlaması görülebilir.

MAKROEKONOMİ

ABD’de eylül ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisi izlendi. Tarım dışı istihdam artışı 194 bin kişi ile beklentilerin oldukça altında arttı. Ağustos ayı istihdam artışı da 235 binden 366 bine revize edildi. ADP ile uyumlu olarak eğlence ve konaklama sektörü istihdama en çok katkı veren sektör oldu. Veride özel sektör ve kamu sektörü istihdam artışı ayrıştı. Özel sektör ağustosta 317 bin kişi istihdam yaratırken, kamu istihdamı 123 bin kişi azaldı. İşsizlik oranı %5,2’den salgın sonrasının en düşük seviyesi olan %4,8’e geriledi fakat iş gücü de 183 bin kişi geriledi ve iş gücüne katılım oranı da %61,6’ya düştü. İşletmelerin emek talebi yüksek fakat firmalar yeterince işçi bulamadıklarını belirtmekte ki bunu JOLTS verilerinde ve PMI raporlarında da görmekteyiz ve işçilerin iş talebinin az olması ücretlere de baskı yapmakta. Ücretler yıllık bazda %4,6’ya yükseldi, ki salgın öncesi %3 civarındaydı. Önümüzdeki süreçte ise iş gücüne katılımın salgın öncesi seviyelere dönmesi manşet işsizlik oranında artışa ve ücretlerde düşüşe sebep olabilir. Ayrıca bu ay federal ek yardımların sona ermesi ile istihdamda belirgin artış bekleniyordu. Bu ay beklenen katkıyı yapamadı fakat önümüzdeki aylarda istihdama olumlu yansıyacaktır.

  • Sürpriz şekilde beklentilerin altında gelen istihdam verisi sonrası Fed’in bir sonraki toplantısında varlık alımlar azaltımını duyurup duyurmayacağı tartışılmakta fakat Fed’in pozisyonunu koruyacağı ve enflasyonist baskılar neticesinde istihdamdaki bu zayıflığın geçici faktörlere bağlanıp varlık alım azaltımına ilişkin duyurunun kasımda yapabileceği değerlendirmelerde yer almakta.

Almanya’da ağustosta ihracat %1,2 düşerken, ithalat ise %3,5 arttı. Bir önceki senenin aynı ayı ile karşılaştırıldığında ise ihracat %14,4 artarken, ithalat %18,1 arttı. Dikkat çekici olarak tedarik zincirindeki sıkıntılar neticesinde (çip krizi…) 10,7 milyar EUR ile Mayıs 2020 sonrası en düşük dış ticaret fazlası verilmekte ayrıca Brexit sonrası İngiltere ile ticaret hacminin belirgin şekilde azaldığı görülmekte.

Yurt içinde eylül ayına ilişkin İŞKUR İşgücü Piyasası İstatistikleri açıklandı. Eylül ayında kayıtlı işsiz sayısı aylık bazda artmaya devam ederek %4,9 arttı, açık iş sayısı aylık %5,5 ve işe yerleştirme ise aylık %40,8 artış kaydetti. İşe yerleştirilen kişi sayısı eylül ayında bir önceki ayla kıyaslandığında tarımda 1,5 bin kişi, inşaat sektöründe 1,1 bin kişi ile sınırlı artarken, sanayi sektöründe 27,2 bin kişi ve hizmetler sektöründe ise 29,9 bin kişi artış kaydetti. Diğer yandan, açık iş sayısında da eylül ayında inşaat sektörü hariç tüm sektörlerde artışlar görülüyor.

Bu haftanın veri takvimine bakıldığında,
ABD’de çarşamba günü paylaşılacak eylül Fed toplantısının tutanakları odak noktasında olacak. Son toplantıda daha şahin bir Fed görmüştük. 2022’de faiz artırımı bekleyen üye sayısı artarken, varlık alımı azaltımı için güçlü sinyal verilmişti. Tutanaklarda faiz artırımı ve varlık alımı azaltımının zamanlamasına ilişkin detaylar önemli olacaktır. Geçen haftaki istihdam verileri sonrası iş gücü piyasasına yönelik emek talebinin seyrine ilişkin ağustos ayı JOLTS açılan iş sayısı ve perşembe günü ise haftalık işsizlik maaşı başvuruları takip edilecek. Çarşamba günü eylül TÜFE ve perşembe günü ise ÜFE açıklanacak. ABD’de TÜFE ağustosta aylık bazda %0,3 ile son yedi ayın en düşük artışını kaydederken, yıllık bazda ise 5,4’ten %5,3 seviyesine hafif yavaşlamıştı. Gıda ve enerji hariç çekirdek TÜFE ise, ağustosta aylık bazda %0,1 oranında artışla şubattan bu yana en düşük artışı kaydetmiş, yıllık bazda ise %4,3’ten %4 seviyesine yavaşlamıştı. ÜFE ise temmuzda aylık %0,7, yıllık ise %8,3 artmıştı. Eylül ayında enerji fiyatlarının artması ve tedarik zincirindeki sıkıntıların belirginleşmesi ile ÜFE’deki yüksek seyrin devam etmesi beklenmekte. Eylül ayına ilişkin PMI raporlarında fiyat baskılarının hem tüketici hem üretici tarafında devam ettiğini görmüştük. İç talebin seyrine yönelik ise eylül ayı perakende satışlar verisi takip edilecek. Ağustos ayında perakende satışlar düşüş beklentisinin aksine sürpriz bir şekilde %0,7 artmıştı. Otomobil satışları dışlandığında ise artış %1,8 ile daha belirgindi. Perakende satışlardaki artışta özellikle Delta varyant yayılımı ile sosyal izolasyon artışı ile harcamaların hizmetler tarafından tekrar mallara yönelmesi faktör olarak gösterilmişti. Cuma günü ise ekim ayı öncü Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi izlenecek. Eylülde Michigan Üniversitesi tüketici güveni 70,3’ten 72,8’e yükselmesine rağmen, artan Delta varyantı vaka sayılarının tüketici güveni üzerindeki etkilerinin devam ettiğine işaret etmişti. Cuma günü ise ekim ayına ilişkin New York Fed Empire State İmalat Sanayi Endeksi izlenecek.

Avrupa tarafında ise salı günü Almanya ekim ayı ZEW endeksleri izlenecek. Almanya’da eylül ayına ilişkin ZEW cari durum endeksi, 29,3’ten 31,9’a hafif yükselirken, beklentiler endeksi ise 40,4’ten 26,5’e gerileyerek düşüşünü dördüncü ayda da sürdürmüştü. Tedarik zincirindeki sıkıntılar, otomobil sektöründeki küresel çip sıkıntısı ve enflasyondaki artış beklentileri olumsuz yönde etkileyebilecek unsurlar. Çarşamba günü İngiltere ağustos ayı GSYH verisi açıklanacak. İngiltere’nin delta varyant kaynaklı ve açılmanın etkisinin yavaşlamasıyla temmuz ayında aylık büyüme hızı %0,1’e yavaşlamıştı. Beklenti bu ay büyüme artış hızının iyileşerek %0,5 artması yönünde fakat özellikle 4. çeyrekte belirginleşen tedarik zinciri sıkıntılarının büyümeyi olumsuz etkilemesi beklenmekte. Çarşamba günü AB’nin ağustos ayı sanayi üretimi, Almanya eylül ayı nihai TÜFE ve cuma günü AB dış ticaret dengesi izlenecek. Bölgenin en büyük ekonomisi Almanya’da sanayi üretimi ağustos ayında belirgin düşmüştü. Bu açıdan beklenti AB’de sanayi üretiminin aylık %1,5 düşmesi yönünde. Almanya’da eylül ayına ilişkin öncü TÜFE ise, aylık bazda yatay seyrederken, yıllık bazda %4,1 seviyesine yükselmişti.

Asya tarafında yarın Güney Kore Merkez Bankası faiz kararı piyasanın odak noktasında olacak. Bir önceki toplantısında düşük borçlanma maliyetlerinin yarattığı finansal dengesizlikler nedeniyle faiz artırımı yapmıştı. Bu toplantıda faizi %0,75 düzeyinde sabit bırakması bekleniyor. Veri gündeminde ise çarşamba günü Çin eylül ayı dış ticaret ve perşembe günü enflasyon verileri takip edilecek. Çin’de ihracat ve ithalat verilerinin yıllık artış hızının yavaşlaması beklenmekte. Enflasyon tarafında ise, TÜFE’nin gıda dışı kaynaklı yıllık artması, emtia fiyatlarındaki artışla ÜFE’nin ise artmaya devam etmesi beklenmekte.

Yurt içinde veri takvimi yoğun. Bugün ağustos ayı cari işlemler dengesi ve istihdam piyasasına yönelik istatistikler, yarın sanayi üretimi, perakende satış ve sektörel ciro endeksleri, çarşamba günü eylül ayı konut satışları, perşembe günü ağustos ayı özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu, cuma günü ise eylül ayı merkezi yönetim bütçe dengesi ve ağustos ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri açıklanacak. Ayrıca Hazine bugün 3 yıl vadeli altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihraç edecek.

Cari işlemler açığı, temmuz ayında 0,7 milyar USD ile piyasa beklentisine yakın gerçekleşmişti. Hazirana göre cari açıktaki iyileşmede dış ticaret açığındaki genişlemeye karşılık net seyahat gelirlerinin aylık %106 artması etkili olmuştu. Ağustosta DHMİ uçuş ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı gelen yabancı turist sayısı verilerindeki artışın işaret ettiği üzere turizm gelirlerinde artış sürecektir. Altın ithalatı tarihsel ortalamalarının altında seyrederek cari açık lehine görünümünü ağustos ayında da sürdürdü. Dış ticaret açığı bir önceki aya göre sınırlı arttı. Neticede dış ticaret açığındaki sınırlı genişlemeye karşılık toparlanan turizm gelirleri cari açıktaki daralmanın devamını sağlayacak. Bu açıdan ağustos ayında kümülatif cari açıkta iyileşmenin daha da belirginleşmesini beklemekteyiz. Foreks Anketi’ne gore beklenti cari açığın ağustosta 0,24 milyar USD gerçekleşmesi yönünde, bu seviyelerde gelecek bir cari açık verisi ise revizeler olmazsa 12 aylık kümülatif cari açığı, 27,8 milyar USD seviyesinden 23,8 milyar USD seviyesine getirecek.

Temmuz ayında mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,6’dan %12’ye çıkmıştı. İşsiz sayısı 506 bin kişi artarken, istihdamda 125 binlik artış gözlenmişti. İş gücüne katılım oranı %50,3’ten %51,2’ye yükselmişti. İşsizlik oranındaki artışta, iş gücüne katılımdaki artış, işten çıkarma yasağının sona ermesi ve pandemi sürecinde iş aramaktan vazgeçen kişilerin normalleşme sürecinin hız kazanmasıyla birlikte iş gücü piyasasına geri dönüşünün artması faktör olmuştu. Sektörel açıdan bakıldığında İstihdam artışına temmuzda en belirgin katkıyı aylık 454 bin kişilik istihdam artışı ile hizmetler sektörü vermişti. Özellikle, hizmetler sektöründe toplam istihdam salgın öncesi seviyelerin üzerine çıkmış ve ayrıca veri setinin uzandığı 2014 yılından bu yana en yüksek istihdam seviyesine ulaşmıştı. Temmuzda istihdam artışı sağlanan diğer sektör olan tarım sektöründe ise devam eden hasat mevsimine karşın istihdam artışı 17 bin kişi ile oldukça sınırlı seviyede gerçekleşmişti. Buna karşın, muhtemelen bayram tatili ve tedarik zincirindeki sıkıntılarla sanayi sektörü istihdamında temmuzda 287 bin kişilik düşüş kaydedilmiş, inşaat sektöründe ise temmuz ayında 60 bin kişilik düşüş gözlenmişti.

  • İŞKUR verilerine baktığımızda ise ağustos ayında kayıtlı işsiz sayısı, açık iş sayısı ve işe yerleştirme aylık bazda arttı. Açık iş ve işe yerleştirilenlerin sayısı tarım hariç diğer sektörlerde arttı, işe yerleştirilen kişi sayısında sanayi ve hizmetler sektörlerindeki artışlar öne çıkmıştı. Bu açıdan açık iş ve işe yerleştirme verileri ağustosta istihdam piyasasında daha iyi bir görünüme işaret ederken, kayıtlı işsiz sayısındaki artış ise iş gücüne katılım oranının artabileceğini ve bunun da manşet işsizlik oranına baskı yapabileceğini düşündürmekte.

ŞİRKET HABERLERİ

Turkcell (TCELL, Nötr): Şirketin bağlı ortaklıklarından Turktell Bilişim Servisleri A.Ş.’nin %100’üne sahip olduğu ve sermayesi 5mn TL olan Atmosware Teknoloji Eğitim ve Danışmanlık A.Ş. kurulmuş olup, kuruluşun tescil ve ilan aşamaları tamamlanmıştır.

Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): THY’nin kargo biriminin bölünerek THY Kargo’ya devredilmesine yönelik kısmi bölünme işleminin 31.12.2020 tarihli finansal tablolar esas alınarak gerçekleştirilmesi öngörülürken söz konusu kısmi bölünme işlemi için şirketin 30.06.2021 tarihli ara dönem finansal tablolarının esas alınmasına karar verilmiştir.

Vakıfbank (VAKBN, Nötr):Banka tarafından 84 gün vadeli 500mn TL nominal değerli finansman bonolarının ihraç ve halka arz edilmesi amacıyla SPK’ya başvuru yapılmıştır.

SEKTÖR HABERLERİ

Havacılık: Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü, 2021 yılının Eylül ayına ait hava yolu uçak, yolcu ve yük istatistiklerini açıkladı. Buna göre, havalimanlarında Eylül’de iniş-kalkış yapan uçak sayısı iç hatlarda 81.199, dış hatlarda 57.491’e ulaştı. Koronavirüs salgını sürecinde dünya genelinde ve Türkiye’de büyük ölçüde azalan yolcu trafiği, 2021 yılı Eylül ayında, 2019 yılının aynı dönemine kıyasla eski seviyesine oldukça yaklaştı. Bu ayda, Türkiye genelindeki havalimanlarında iç hat yolcu trafiği 7.392.642, dış hat yolcu trafiği 8.302.182 oldu. Böylece eylülde direkt transit yolcular ile birlikte toplam 15.727.047 yolcuya hizmet verildi. 2019 yılı Eylül ayında ise iç hatta 8.630.703, dış hatta 12.204.381 olmak üzere direkt transit yolcular ile birlikte toplamda 20.869.608 yolcu trafiği olmuştu. Böylece 2021 yılında; iç hatta 2019’un %86’sı, dış hatta %68’i ve toplamda %75’i gerçekleşti. Havalimanları yük (kargo, posta ve bagaj) trafiği; eylül ayında iç hatlarda 76.154 ton, dış hatlarda 276.656 ton, toplamda ise 352.810 ton oldu. (Kaynak: Bloomberght)

Otomotiv: OSD verilerine göre, Eylül ayında otomotiv sektörünün yurt içi satışları %35,9 düşüşle 59.839 adet, yurt dışı satışları ise %17,9 düşüşle 76.249 adet olmuştur. Toplam üretim ise %24,7 düşüşle 107.029 adet seviyesinde gerçekleşmiştir. 2021’in ilk 9 ayında yurt içi satışlar 2020’nin aynı dönemine göre %14,5 artışla 582.083 adet, yurt dışı satışlar ise %9 artarak 671.674 adet olarak kayıtlara geçmiştir. İlgili dönemin toplam üretimi de %8 artarak 921.619 adet düzeyinde olmuştur.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, iyi senaryoda 2021 hedeflerinin 1,5 milyon adet üretime ulaşmak olduğunu söylemiştir. Geçen yıl 1 milyon 298 bin adetlik üretim yapılmıştı. Yenigün, asıl hedeflerinin sektörün en parlak yılı olan 2017’nin de üzerine çıkmak olduğunu eklemiştir. 2017’de 2 milyonluk kapasitede 1,7 milyon araç üretilmişti.

Pamuk: Dünya genelinde pamuk fiyatları 10 yılın zirvesinde seyrediyor. Bu durum birçok hazır giyim şirketinin stratejileri ve fiyatlama kararlarını yeniden ele almasına neden oluyor. Fiyatların artışında iklim koşulları, Çin ve Hindistan’dan arz endişesi sorunları, azalan rezervler ve artan talep etkili oluyor. Özellikle Çin tarafından gelen kuvvetli talep pamuk fiyatlarındaki yükselişi desteklerken, fiyatlar yıl başından bu yana yüzde 40’dan fazla arttı. Zayıf gelen ABD’deki mahsul rakamları ve geciken hasat zamanı da arz noktasını etkilerken, stoklarda ciddi oranda gerilemeye neden oldu. Türkiye’de ise fiyatlar geçen hafta Şanlıurfa’da kilo başına 24 TL’ye, İzmir’de ise 22 TL’ye kadar yükseldi. (Kaynak: Bloomberght)

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Orçay (ORCAY): Şirketin, 06/10/2021 tarihinde yapılan bildirimine istinaden Tirebolu Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. ile farklı niteliklerdeki toplam da 1.000 Ton’luk çuvallı kuruçay satışı için sözleşme imzalanmıştır. Bu sözleşme ile 2021 yılının son çeyreğinde satışlara, 22,5mnTL + KDV’lik olumlu bir etki oluşacaktır.

RTA Laboratuvarları (RTALB):Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü (DMO) ile SARS- Cov-2(2019-nCov)RT-qPCR tanı kitinin temini hususunda akdedilen Sağlık Market Tıbbi Malzeme Çerçeve Anlaşması kapsamında, 23.09.2021 tarihinde verilen 1,5mn adet ürün siparişinin teslimatı tamamlanmıştır. Söz konusu anlaşma kapsamında teslimi gerçekleşen tanı kiti sayısı toplam 13,4mn adete ulaşmıştır.

VBT Yazılım (VBTYZ): VBT Yazılım, Türkiye’de yerleşik Özel Bir Banka ile “BMC File-Aid, Strobe, Expediter Ürünleri Yazılım Bakım Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi” imzalamıştır. “BMC File-Aid, Strobe, Expediter Ürünleri Yazılım Bakım Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi” 3 yıllık bir sözleşme olup toplam değeri 1,6mn USD’dir.

Ayrıca, Tekirdağ-Çorlu’daki 10,5bin m2 yüzölçümüne sahip fabrika binası ve arsası 23.08.2021 tarihli Gayrimenkul Satış Vaadi sözleşmesine istinaden Polen Un ve Gıda Katkı Maddeleri San.ve Tic. A.Ş.’ne KDV dahil 14,1mn TL bedelle satımına karar verilmiştir.

FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %18 seviyesinde oluştu. TCMB dün 60 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) ve 26 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) iki tane haftalık repo ihalesi açtı, toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 341 milyar TL oldu.

Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi